Bát nhã ba la mật đa tâm kinh là gì

Bát Nhã Tâm Kinh (tiếng Anh: Heart Sutra – tiếng Phạn: Prajnaparamitahrdaya Sutra) hay còn được biết với tên gọi Bát Nhã Ba La Mật Đa Tâm Kinh. Là một văn bản nổi tiếng nhất của Đạo Phật Đại Thừa, được coi là sự chưng cất tinh khiết của trí tuệ (prajna). Bát Nhã Tâm Kinh cũng là một trong số những kinh điển ngắn nhất nhưng vô cùng quan trọng trong Phật giáo.

Nguồn gốc

Bát Nhã Tâm Kinh là một phần quan trọng của Đại Bát Nhã, bộ sưu tập khoảng 40 kinh điển Phật giáo từ năm 100 TCN đến 500 SCN. Nguồn gốc chính xác của Tâm Kinh vẫn còn là một dấu hỏi. Theo Red Pine, bản ghi sớm nhất là một bản dịch tiếng Trung từ Phạn ngữ do nhà sư Chih-ch’ien dịch vào khoảng thế kỷ thế 2 SCN.

Vào thế kỷ thứ 8, bản dịch xuất hiện thêm một bài giới thiệu và kết luận. Phiên bản dài hơn này được chấp nhận bởi Phật giáo Tây Tạng. Tuy nhiên, Trong Thiền Tông và các trường phái Đại Thừa khác có nguồn gốc ở Trung Quốc, phiên bản ngắn thì phổ biến hơn.

Mở rộng định dạng mới này đến giới hạn hợp lý của nó, trường phái Mật tông Phật giáo (Phật giáo Kim Cương Thừa), phát triển phiên bản ngắn nhất trong tất cả văn bản Bát Nhã Tâm Kinh, một tác phẩm có tên “Sự hoàn hảo của trí tuệ”.

Kinh Kim Cang Bát Nhã Ba La Mật (Diamond Sutra) là một phiên bản khác của Bát Nhã Tâm Kinh, nó được lưu truyền rộng rãi ở vùng Đông Á và được biết với tên gọi ngắn hơn là Kinh Kim Cang hay Kinh Kim Cương.

Không có nghi ngờ gì về Bát Nhã Tâm Kinh, một kinh điển được sử dụng nhiều nhất trong hầu hết truyền thống Phật giáo Đại Thừa, phát triển ở Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam, Tây Tạng, Mông Cổ, Bhutan, Trung Quốc, một phần của Ấn Độ và Nepal. Gần đây, nó cũng phát triển ở Châu Mỹ và Châu Âu.

Nhiều người đã nói nhiều điều khác nhau về Bát Nhã Tâm Kinh, nó là gì, có phải nó là trái tim của sự khôn ngoan, một tuyên bố về sự thật là như thế nào, giáo huấn chính của Đại Thừa, sự cô đặc tinh tuý của tất cả các kinh điển Phật giáo, hoặc một lời giải thích của Tánh Không!

Bản tụng Hán-Việt và dịch nghĩa của Bát Nhã Tâm Kinh

Nhà sư Tây Tạng tụng Bát Nhã Tâm Kinh rất hay!

Bản tụng Hán-Việt

Quán Tự Tại Bồ Tát hành thâm Bát nhã Ba la mật đa thời, chiếu kiến ngũ uẩn giai không, độ nhứt thiết khổ ách.
Xá Lợi Tử, sắc bất dị không, không bất dị sắc, sắc tức thị không, không tức thị sắc, thọ tưởng hành thức diệc phục như thị.

Xá Lợi Tử, thị chư pháp không tướng, bất sanh bất diệt, bất cấu bất tịnh, bất tăng bất giảm. Thị cố không trung vô sắc, vô thọ tưởng hành thức.

Vô nhãn nhĩ tỷ thiệt thân ý, vô sắc thanh hương vị xúc pháp, vô nhãn giới nãi chí vô ý thức giới. Vô vô minh, diệc vô vô minh tận, nãi chí vô lão tử, diệc vô lão tử tận.

Vô khổ, tập, diệt, đạo. Vô trí diệc vô đắc, dĩ vô sở đắc cố. Bồ đề tát đõa y Bát nhã Ba la mật đa cố, tâm vô quái ngại, vô quái ngại cố, vô hữu khủng bố, viễn ly điên đảo mộng tưởng, cứu cánh Niết bàn.

Tam thế chư Phật, y Bát nhã Ba la mật đa cố, đắc A nậu đa la Tam miệu Tam bồ đề. Cố tri Bát nhã Ba la mật đa, thị đại thần chú, thị đại minh chú, thị vô thượng chú, thị vô đẳng đẳng chú, năng trừ nhất thiết khổ, chân thật bất hư.

Cố thuyết Bát nhã Ba la mật đa chú, tức thuyết chú viết: Yết đế yết đế, ba la yết đế, ba la tăng yết đế, bồ đề tát bà ha.

Bản dịch nghĩa

Ngài Bồ Tát Quán Tự Tại khi thực hành thâm sâu về trí tuệ Bát Nhã Ba la mật, thì soi thấy năm uẩn đều là không, do đó vượt qua mọi khổ đau ách nạn. Nầy Xá Lợi Tử, sắc chẳng khác gì không, không chẳng khác gì sắc, sắc chính là không, không chính là sắc, thọ tưởng hành thức cũng đều như thế.

Nầy Xá Lợi Tử, tướng không của các pháp ấy chẳng sinh chẳng diệt, chẳng nhơ chẳng sạch, chẳng thêm chẳng bớt. Cho nên trong cái không đó, nó không có sắc, không thọ tưởng hành thức. Không có mắt, tai, mũi, lưỡi, thân ý. Không có sắc, thanh, hương vị, xúc pháp. Không có nhãn giới cho đến không có ý thức giới.

Không có vô minh,mà cũng không có hết vô minh. Không có già chết, mà cũng không có hết già chết. Không có khổ, tập, diệt, đạo. Không có trí cũng không có đắc, vì không có sở đắc.

Khi vị Bồ Tát nương tựa vào trí tuệ Bát Nhã nầy thì tâm không còn chướng ngại, vì tâm không chướng ngại nên không còn sợ hãi, xa lìa được cái điên đảo mộng tưởng, đạt cứu cánh Niết Bàn. Các vị Phật ba đời vì nương theo trí tuệ Bát Nhã nầy mà đắc quả vô thượng, chánh đẳng chánh giác.

Cho nên phải biết rằng Bát nhã Ba la mật đa là đại thần chú, là đại minh chú, là chú vô thượng, là chú cao cấp nhất, luôn trừ các khổ não, chân thật không hư dối. Cho nên khi nói đến Bát nhã Ba la mật đa, tức là phải nói câu chú:

Yết đế yết đế, ba la yết đế, ba la tăng yết đế, bồ đề tát bà ha có nghĩa là (Qua rồi qua rồi, qua bên kia rồi, tất cả qua bên kia rồi, giác ngộ rồi đó!).

Ý nghĩa của Bát Nhã Tâm Kinh

Trong Phật giáo Đại Thừa, lòng từ bi thường được thảo luận dưới góc độ của tuyệt đối và tương đối. Từ bi tuyệt đối là từ bi trong ánh sáng của Tánh không: Tất cả chúng sinh đều trống rỗng.

Tất cả chúng sinh, do đức tính trống rỗng của họ, đã được giải phóng và thuần khiết. Như trong Bát Nhã Tâm Kinh đã nói, khổ đau trống rỗng và sự giải thoát khỏi đau khổ cũng trống rỗng.

Lòng từ bi tuyệt đối làm cho chúng ta có thể duy trì việc hỗ trợ và giúp đỡ chúng sinh đến vô tận mà không suy nghĩ gì. Lòng từ bi tương đối dựa trên quan điểm rộng lớn của chúng ta về bản chất trống rỗng của cuộc sống, trong mối liên hệ giữa trái tim và sự tham gia. Bản thân xem việc đó cũng là điều không thể, nhưng cả hai cùng nhau tạo ra một cuộc sống kết nối tuyệt vời và bền vững.

Bát Nhã Tâm Kinh truyền đạt bản chất của trái tim, của cái được gọi là “Sự hoàn hảo của trí tuệ hay cái nhìn sâu sắc”. Chính nó, nó không phức tạp, nó không cung cấp cho chúng ta tất cả các chi tiết.

Nó giống như một bản ghi nhớ ngắn gọn để suy ngẫm tất cả các yếu tố trong cuộc sống tâm linh của chúng ta, từ quan điểm của những gì chúng ta đang có bây giờ, điều chúng ta trở nên khi chúng ta tiến lên con đường giác ngộ và những gì chúng ta đạt được (hoặc không đạt được) khi kết thúc con đường đó.

Nếu chúng ta muốn hiểu tất cả các chi tiết, chúng ta phải đọc bộ Đại Bát Nhã chiếm khoảng 21.000 trang trong kinh điển Phật giáo Đại Thừa, một trăm nghìn dòng trong mười hai quyển sách lớn. Nhưng ý nghĩa cao thâm vi diệu của Bát Nhã Tâm Kinh đều được cô đọng lại trong bản kinh ngắn với 260 chữ:

Thân thể không gì khác hơn là tánh không,
tánh không chỉ là thân thể.
Thân xác là trống rỗng,
và tánh không là thân thể.

Bốn khía cạnh khác của cuộc sống con người –
cảm giác, suy nghĩ, ý chí và ý thức –
cũng không khác gì tánh không.

Tất cả mọi thứ đều trống rỗng:
Không có gì được sinh ra, không có gì chết,
không có gì là tinh khiết, không có gì bị nhiễm ô,
không có gì tăng lên và không có gì suy giảm.

Vì vậy, trong tánh không, không có cơ thể,
không có cảm giác, không có ý nghĩ,
không có ý chí, không có ý thức.
Không có mắt, không có tai,
không mũi, không có lưỡi,
không có cơ thể, không có tâm.
Không có cái nhìn, không nghe,
không ngửi, không nếm,
không đụng, không tưởng tượng.
Không có gì nhìn thấy, cũng không nghe,
không ngửi, không nếm,
không chạm vào, và không tưởng tượng.

Không có vô minh,
và không có kết thúc vô minh.
Không có tuổi già và cái chết,
không chấm dứt tuổi già và cái chết.
Không có đau khổ, không có khổ đau,
không có khổ đau, không có con đường để đi theo.
Không đạt được trí tuệ,
và không có sự khôn ngoan để đạt được.

Bồ tát dựa trên sự hoàn hảo của trí tuệ,
và như vậy không có ảo tưởng,
họ cảm thấy không có sợ hãi,
và có Niết bàn ở đây và bây giờ.

Tất cả chư Phật,
quá khứ, hiện tại và tương lai, đều
dựa vào Tâm Kinh và sống trong sự giác ngộ trọn vẹn.

Bát Nhã Tâm Kinh là thần chú vĩ đại nhất.
Đó là thần chú rõ ràng nhất,
thần chú cao nhất,
thần chú loại bỏ mọi khổ đau.

Các Tăng Ni Làng Mai tụng Bát Nhã Tâm Kinh vô cùng tuyệt vời!

Sự hoàn hảo của trí tuệ hay còn gọi là trí tuệ Bát Nhã

Như với hầu hết các kinh điển Phật giáo, nếu chỉ đơn giản là “tin tưởng vào” những gì mà Bát Nhã Tâm Kinh nói không phải là quan điểm đúng đắn. Nhưng chúng ta cũng phải thừa nhận rằng, chúng ta cũng không thể hiểu sâu sắc nội hàm của kinh điển nếu chỉ dựa vào sự hiểu biết giới hạn ở hiện tại.

Mặc dù phân tích là hữu ích, mọi người vẫn giữ những lời trong trái tim của họ để sự hiểu biết mở ra thông qua thực hành cá nhân.

Trong kinh này, Bồ Tát Quán Thế Âm đang nói chuyện với Shariputra, một vị đệ tử quan trọng của đức Phật. Những dòng đầu tiên của kinh điển thảo luận về Ngũ uẩn, cảm giác, kỳ thị và ý thức:

Shariputra, hình thức không khác gì tánh không, sự trống rỗng không khác gì hình thức. Sắc là sự trống rỗng hoàn toàn, sự trống rỗng chính xác. Thọ, Tưởng, Hành, Thức cũng giống như vậy.

Ý tưởng trọng tâm của trí tuệ Bát Nhã là giải phóng hoàn toàn khỏi thế giới của sự tồn tại. Nó vượt xa những lời dạy của Phật giáo trước đó, chỉ tập trung vào sự trỗi dậy và sụp đổ của các hiện tượng để khẳng định rằng không có sự gia tăng và sụp đổ.

Trí tuệ Bát Nhã nói rằng, không có sự đa dạng, tất cả chỉ là một, thậm chí sự tồn tại của vòng luân hồi và niết bàn cũng là điều cơ bản.

Trong bối cảnh của sự trống rỗng, trí tuệ Bát Nhã đưa ra như một cách để khai ngộ. Nó tượng trưng cho sự giới thiệu chính thức về tư duy Phật giáo của một lý tưởng thực tiễn – lý tưởng của một vị Bồ tát, không giống như một vị A-la-hán, những chúng sinh đạt được giác ngộ nhưng không thể sử dụng phương tiện giác ngộ để giúp cho người khác.

Bồ tát phải thực hành sáu hoàn thiện: Bố thí, trì giới, kiên nhẫn, tinh tấn, thiền định và trí tuệ. Sự khôn ngoan là điều quan trọng nhất bởi vì nó xua tan bóng tối của ảo tưởng cảm giác và cho phép mọi thứ được nhìn thấy như chúng thực sự là như vậy.

Giống như các ngôi sao, giống như một ảo ảnh quang học, giống như một bóng đèn, giống như một ảo giác huyền bí, những giọt nước mắt, hoặc một bong bóng, giống như một giấc mơ, một tia sét hay một đám mây, vậy nên tất cả những gì được tạo ra sẽ được nhìn thấy.

Các ngôi sao không thể nắm bắt được. Những điều nhìn thấy với tầm nhìn bị lỗi không thực sự tồn tại. Đèn chỉ đốt cháy miễn là chúng có nhiên liệu. Một cuộc trình diễn giả dối là một ảo ảnh huyền diệu, nó không phải là nó có vẻ như. Các giọt sương bay nhanh trong nhiệt của mặt trời.

Bong bóng có dòng đời ngắn và không có bản chất thực sự cho chúng. Giấc mơ là không thật, mặc dù có vẻ như vậy vào thời điểm đó. Sét ngắn và nhanh hơn. Mây luôn thay đổi hình dạng. Bằng cách nhận ra bản chất tạm thời của vạn vật, chúng ta dễ dàng tách ra khỏi chúng và đạt được Niết bàn.

Nhạc Bát Nhã Tâm Kinh do nữ ca sĩ Imee Ooi thể hiện rất truyền cảm.

Khái niệm “Tánh không” trong Bát Nhã Tâm Kinh

Tánh không (tiếng Phạn: shunyata) là một học thuyết nền tảng của Phật giáo Đại Thừa. Nó cũng có thể là học thuyết bị hiểu nhầm nhất trong Phật giáo. Thông thường, người ta cho rằng nó có nghĩa là không có gì tồn tại. Nhưng đây không phải là một cách giải thích đúng đắn.

Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 nói: “Sự vật và sự kiện không có bản chất nội tại và không có nhận dạng cá nhân ngoại trừ trong suy nghĩ của chúng ta.”

Các Đức Đạt Lai Lạt Ma cũng dạy rằng “sự tồn tại chỉ có thể được hiểu theo nghĩa Duyên khởi.” Duyên khởi là một giáo huấn nói về mối tương quan giữa vạn vật và không có hữu thể hay vật gì tồn tại độc lập với các sinh mệnh khác.

Trong Tứ Diệu Đế, đức Phật đã dạy, những đau khổ của chúng ta nảy sinh từ việc nghĩ rằng chúng ta là những người hiện hữu độc lập với một “cái tôi” nội tại. Nhận thức một cách triệt để bản chất nội tại này là ảo tưởng và giải phóng chúng ta khỏi đau khổ.

Sắc Tức Thị Không – Không Tức Thị Sắc

Câu nói này có nghĩa là gì? Sắc ở đây được hiểu là vật chất hay hình tướng, những gì chúng ta cảm nhận được thông qua 5 giác quan. Không có nghĩa là chơn không hay vô tướng. Chúng ta phải biết khi nào “sắc” khi nào “không” để có thể giải thoát khỏi khổ đau trong cuộc sống.

Trong Bát Nhã Tâm Kinh, Bồ tát giải thích rằng, tất cả các hiện tượng đều là những biểu hiện của Tánh không, trống rỗng với những đặc tính vốn có. Bởi vì các hiện tượng không có các đặc tính vốn có, chúng không sinh ra cũng không bị phá hủy, không tinh khiết, không ô uế, không đến hay đi.

“Không có điểm mà đôi mắt bắt đầu hoặc kết thúc, theo thời gian hoặc trong không gian hoặc theo khái niệm. Mắt được nối với xương mặt, và xương mặt được nối với xương đầu, và xương đầu được nối với xương cổ, và do đó nó đi xuống đến xương ngón chân, xương sàn, xương trái đất, xương giun, xương bướm mơ màng. Do đó, cái mà chúng ta gọi là mắt là một tập hợp rất nhiều bong bóng trong biển bọt.”

Bồ tát nói ở đây là gì? vì tất cả các hiện tượng không tồn tại độc lập với các hiện tượng khác, tất cả những khác biệt chúng ta tạo ra là tùy tiện.

Đeo nhẫn Bát Nhã Tâm Kinh có thật sự mang lại may mắn và bình an?

Đeo nhẫn bát nhã tâm kinh sẽ được may mắn và bình an là một quan niệm sai lầm.

Hiện nay trên thị trường mua bán vật phẩm tâm linh và phong thủy xuất hiện rất nhiều sản phẩm như nhẫn, vòng tay hay mặt dây chuyền có khắc chữ “Bát Nhã Tâm Kinh”. Một người cho rằng đeo những trang sức tâm linh này sẽ được “Bát Nhã Tâm Kinh” gia hộ, từ đó tai qua nạn khỏi, thu hút tài lộc và gặp nhiều may mắn bình an trong cuộc sống.

Tôi nghĩ đây là một hình thức kinh doanh lợi dụng lòng tin của Phật tử vì nhiều người không thật sự hiểu rõ thông điệp mà Tâm kinh nhắn gửi. Đeo vật phẩm tôn giáo như vòng tay hay nhẫn Bát Nhã Tâm Kinh không phải là điều xấu, nó chăng qua chỉ là một món trang sức đẹp. Nhưng đối với một số đeo trang sức có khắc chữ “Bát Nhã Tâm Kinh” với mục đích mong cầu tài lộc hay may mắn là trái với đạo lý nhà Phật.

Như đã đọc ở trên, Bát Nhã Tâm Kinh giúp khai mở tâm trí hướng con người đến gần hơn với sự giác ngộ khi nhận ra tính vô thường, vô ngã và tính tương quan của các sự vật hiện tượng.

Điều này có nghĩa là gì? Đó là chúng ta phải thực hành theo lời Phật dạy, sống từ bi hơn, vui vẻ hơn và chan hòa với mọi người, vì mỗi người trong chúng ta đều phụ thuộc lẫn nhau ở một mức độ nào đó. Khi làm được điều này, may mắn và bình an sẽ tự nhiên đến với chúng ta mà không cần bất kỳ vật phẩm phong thủy tâm linh nào.

Vì vậy, nếu bạn là một Phật tử thuần thành thì không nên mong cầu may mắn, tài lộc từ những trang sức vô tri vô giác mà hãy thực tập theo lời dạy của Tâm kinh để hạnh phúc phát triển từ bên trong.

Nội dung bài kinh này chẳng có chổ nào nói về sự gia hộ, trừ tà ma hay mang lại bình an và may mắn cả. Kinh Bát Nhã nói về sự thật của sự tồn tại, đây là bài kinh khai mở trí tuệ giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn chứ không phải để thu hút tài lộc như nhiều người buôn bán quảng cáo trên mạng.

Tóm lại, Bát Nhã Tâm Kinh là cái nhìn sâu sắc giúp chúng ta vượt qua tất cả các cặp đối lập, chẳng hạn như sinh-tử, bản ngã và vô ngã, hạnh phúc và khổ đau, giàu và nghèo…Tất cả các hiện tượng đều là sản phẩm của sự phát sinh phụ thuộc, đó là thông điệp mà Tâm Kinh muốn nhắn gửi.

Biên dịch Hoa Sen Phật, www.thoughtco.com

Tags: bát nhã tâm kinhphật giáo đại thừa