Cách tính thời gian theo Dương lịch là dựa vào đầu
|
BÀI 2: CÁCH TÍNH THỜI GIAN TRONG LỊCH SỬ
Câu hỏi: Sự xác định thời gian cần thiết như thế nào?
Lịch sử loài người bao gồm muôn vàn sự kiện, xảy ra vào những thời gian khác nhau. Con người, nhà cửa, phố xá, làng mạc, xe cộ, đều ra đời, đổi thay. Xã hội loài người cũng vậy. Muốn hiểu và dựng lại lịch sử thì phải sắp xếp tất cả các sự kiện đó lại theo thứ tự thời gian. Câu hỏi: Xem lại hình 1 (trang 3, SGK) và hình 2 (trang 4, SGK), em có thể nhận biết được trường làng hay tấm bia đả được dựng lên cách đây bao nhiêu năm không?
Nhìn qua thì chúng ta không thể biết được trường làng hay tấm bia đá được dựng lên cách đây bao nhiêu năm mà phải dựa vào những kí hiệu, những quy định nào đó. Không phải các tiến sĩ đều đỗ cùng một năm, phải có người trước, người sau. Bia này có thể dựng cách bia kia rất lâu. Như vậy, việc xác định thời gian, cách tính thời gian trong lịch sử là thực sự cần thiết. Câu hỏi: Vậy, dựa vào đâu và bằng cách nào, con người sáng tạo ra được cách tính thời gian?
Từ xưa, con người đã nghĩ đến chuyện ghi lại những việc mình làm, từ đó nghĩ ra cách tính thời gian. Họ nhận thấy nhiều hiện tượng tự nhiên lặp đi, lặp lại một cách thường xuyên, như sáng đến tối, hết mùa nóng đến mùa lạnh, Mặt Trời thì ngày nào cũng xuất hiện, Mặt Trăng thì chỉ thấy vào ban đêm, lúc gần sáng, Những hiện tượng này có quan hệ chặt chẽ với hoạt động của Mặt Trời và Mặt Trăng. Cơ sở để xác định thời gian được bắt đầu từ đây.
Câu hỏi: Ngày xửa, người ta dựa vào cơ sở nào để làm ra lịch?
Người xưa cho rằng Mặt Trời, Mặt Trăng đều quay quanh Trái Đất. Người phương Đông dựa vào sự tuần hoàn của Mặt Trăng để tính tháng, tính ngày. Một tháng gọi là một tuần trăng có 29 30 ngày gọi là Âm lịch. Người phương Tây dựa vào thời gian Trái Đất quay xung quanh Mặt Trời một vòng làm một năm và lúc đó họ tính được một năm có 365 hoặc 366 ngày, sau đó chia ra tháng, ngày > gọi là Dương lịch. Câu hỏi: Tính thời gian theo Âm lịch có nhược điếm gì?
Nếu tính theo Âm lịch, cứ gần 3 năm thiếu 1 tháng, vì thế họ phải thêm tháng nhuận để khớp với chu kì Trái Đất quay xung quanh Mặt Trời. Câu hỏi: Trong SGK có bảng ghi Những ngày lịch sử và kỉ niệm. Theo em, bảng ghi có những đơn vị thời gian nào và có những loại lịch nào?
Theo em, bảng ghi đó có ngày, tháng, năm, có cả Âm lịch và Dương lịch. Ví dụ: Ngày 2-1 Mậu Tuất năm 1418 (Âm lịch) tức ngày 7 2 1418 (Dương lịch).
Câu hỏi: Theo em, thế giới có cần một thứ lịch chung hay không?
Xã hội loài người ngày càng phát triển, sự giao lưu giữa các nước, các dân tộc, các khu vực ngày càng mở rộng. Nhu cầu thông nhất cách tính thời gian được đặt ra, nên thế giới cần có một loại lịch chung và đó là Công lịch. Câu hỏỉ: Công lịch là gì?
Dựa vào các thành tựu khoa học, Dương lịch được hoàn chỉnh để các dân tộc đều có thể sử dụng, đó là Công lịch. Công lịch lấy năm tương truyền Chúa Giê-su (người sáng lập ra đạo Thiên Chúa) ra đời làm năm đầu tiên của Công nguyên. Trước năm đó là trước Công nguyên (TCN). Câu hỏi: Trình bày các đơn vị thời gian theo Công lịch.
Một ngày có 24 giờ. Một tháng có 30 hoặc 31 ngày. Một năm có 12 tháng hay 365 ngày. Năm Nhuận thêm 1 ngày có 366 ngày. 100 năm là một thế kỉ. 000 năm là một thiên niên kỉ. Câu hỏi: Tính khoảng cách thờỉ gian (theo thế kỉ và theo năm) của các sự kiện trên bảng ghi (trang 6, SGK) so với năm 2008.
Khởi nghĩa Lam Sơn (7 2 1418) thế kỉ XV cách năm 2006 là 528 năm, 6 thế kỉ. Chiến thắng Đống Đa, Quang Trung đại phá quân Thanh (30 1 1789) nổ ra vào thế kỉ XVIII cách năm 2006 là 217 năm, 3 thế kỉ. Khởi nghĩa Hai Bà Trưng (3 40) thế kỉ I cách năm 2006 là 1966 năm, 20 thế kỉ. Chiến thắng Bạch Đằng, Trần Hưng Đạo đại phá quân Nguyên (9 4 1288) nể ra vào thế kỉ XIII cách năm 2006 là 718 năm, 8 thế kỉ. Chiến thắng Chi Lăng, Lê Lợi đại phá quân Minh (10 10 1427) thế kỉ XV cách năm 2006 là 579 năm, 6 thế kỉ. Câu hỏi: Theo em, vì sao trên tờ lịch chúng ta có ghi thêm ngày tháng, năm Ầm lịch?
Bởi vì, như chúng ta đã biết, tổ tiên chúng ta ngày xưa dùng Âm lịch. Do đó, những ngày lễ, tết cổ truyền, những ngày cúng giỗ người đã khuất, hoặc như ngày giỗ vua Hùng, chúng ta đều dùng ngày Âm lịch. Vì thế, trên tờ lịch , có ghi thêm ngày Âm lịch để biết những ngày, tháng Âm lịch đó ứng với ngày, tháng nào của Dương lịch. Câu hỏi: Năm 1000 TCN cách năm 2006 bao nhiêu năm? Biểu diễn các mốc trên trục thời gian.
Muốn biết năm 1000 TCN cách năm 2006 bao nhiêu năm, ta lấy 1000 năm TCN cộng với 2006 năm SCN. 1000 + 2006 = 3006 năm. Sơ đồ thời gian biểu diễn thời gian: 1000 CN 2006 năm Ị 1 1 (3006 năm) Câu hỏi: Một hiện vật cổ bị chôn vùi vào năm 1000 TCN. Đến năm 1985 hiện vật đó được đào lên. Hỏi nó đã nằm dưới đất bao nhiêu năm? Vẽ sơ đồ thời gian của hiện vật đó.
(2985 năm)
Tải về file word >> tại đây Xem thêm Phần 1: Khái quát lịch sử thế giới cổ đại Xã hội nguyên thủy Câu hỏi và bài tập lịch sử 6 >> tại đây | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
