Gạo lật là gì

Ăn gạo trắng có tốt không hay ăn gạo lứt tốt hơn được rất nhiều người quan tâm. Thực tế, gạo lứt và gạo trắng là hai loại gạo phổ biến, được tiêu thụ nhiều nhất, đặc biệt là ở khu vực châu Á. Gạo lứt ngày càng được sử dụng nhiều hơn trong các bữa ăn vì nhiều người tin rằng gạo lứt lành mạnh và bổ dưỡng hơn gạo trắng.

Gạo lứt là một trong những loại ngũ cốc nguyên hạt. Về mặt cấu tạo, gạo lứt gồm các phần sợi cám, mầm gạo và phần nội nhũ giàu carbohydrate. Trong khi đó, gạo trắng đã được xay xát và trải qua quá trình tinh chế bỏ đi phần trấu, cám và mầm gạo. Đó là những thành phần giàu dinh dưỡng nhất của gạo. Việc loại bỏ những phần này của gạo trắng giúp thời gian sử dụng gạo tăng lên nhưng hàm lượng dinh dưỡng, chất xơ, vitamin và các khoáng chất có trong gạo lại bị giảm xuống. Chính vì lý do đó mà nhiều người tin rằng gạo lứt giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe hơn.

XEM THÊM: Gạo lứt và gạo trắng: Loại nào tốt hơn?

Cơm gạo trắng có tốt ko?

Cả gạo trắng và gạo lứt đều có hàm lượng carbohydrate cao. Tuy nhiên, về mặt dinh dưỡng, gạo lứt chứa nhiều dinh dưỡng tổng thể hơn so với gạo trắng, đặc biệt là chất xơ, các chất chống oxy hóa như mangan, selen, các loại vitamin và khoáng chất quan trọng khác như magie, folate. Trong khi đó, gạo trắng không cung cấp nhiều dưỡng chất thiết yếu.

Muốn biết chính xác hàm lượng dinh dưỡng của từng loại, người mua nên đọc kỹ thông tin về thực phẩm được in trên bao bì vì điều này phụ thuộc vào đơn vị sản xuất. Dưới đây là thông tin dinh dưỡng có trong 1⁄3 cốc gạo lứt và gạo trắng đã được nấu chín.

Mặc dù là một loại thực phẩm có hàm lượng dinh dưỡng cao hơn, nhưng gạo lứt cũng được biết đến là không an toàn vì có chứa các chất kháng dinh dưỡng như axit phytic hoặc phytate. Bên cạnh đó, hàm lượng asen có trong gạo lứt cũng cao hơn so với gạo trắng. Cụ thể:

• Axit phytic: Ngoài một số lợi ích nhất định đối với sức khỏe, axit phytic cũng làm giảm khả năng hấp thụ sắt và kẽm nếu tiêu thụ chất này trong thời gian dài. Để hạn chế điều này, chúng ta có thể khắc phục bằng cách có chế độ ăn uống đa dạng hơn.
• Asen: Gạo lứt nói riêng và gạo nói chung có chứa một hàm lượng asen nhất định, đặc biệt là ở những khu vực ô nhiễm, asen có nhiều trong đất và ảnh hưởng đến cây lúa. Đối với cơ thể, asen là chất độc vì nếu sử dụng nhiều trong thời gian sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường tuýp 2, bệnh tim và ung thư. Asen được tìm thấy trong gạo lứt nhiều hơn gạo trắng. Để khắc phục điều này, tương tự như trên, chúng ta cần một chế độ ăn uống đa dạng hơn.

XEM THÊM: Đâu là loại gạo lành mạnh nhất?

Như đã nêu ở trên, chất xơ và magie có nhiều trong gạo lứt hơn gạo trắng. Đây là hai chất quan trọng giúp cơ thể kiểm soát lượng đường trong máu rất tốt. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh được rằng việc sử dụng ngũ cốc nguyên hạt nói chung và gạo lứt nói riêng một cách thường xuyên hơn sẽ làm giảm lượng đường trong máu trên bệnh nhân tiểu đường tuýp 2, đồng thời cũng làm giảm nguy cơ mắc bệnh này.

Trong khi đó, ăn nhiều gạo trắng hơn thì nguy cơ mắc bệnh tiểu đường sẽ cao hơn, vì gạo trắng nằm trong nhóm thực phẩm có chỉ số đường huyết thực phẩm cao. Chỉ số này của gạo trắng là 89, trong khi gạo lứt là 50. Vì vậy, mức độ làm tăng đường trong máu khi ăn gạo trắng sẽ cao hơn so với gạo lứt.

XEM THÊM: Bị tiểu đường ăn gạo lứt được không?

Gạo trắng và gạo lứt với sức khỏe nói chung

Tiêu thụ gạo trắng và gạo lứt đều có những tác dụng nhất định đối với sức khỏe nói chung và tác động cụ thể đối với bệnh tim, khả năng chống oxy hóa và kiểm soát cân nặng cơ thể nói riêng.

5.1 Ăn gạo lứt giảm nguy cơ mắc bệnh tim

Trong gạo lứt có chứa một hợp chất thực vật có tác dụng làm giảm huyết áp, giảm chất béo trong máu và giảm viêm trong động mạch, có tên là lignans. Vì vậy, ăn cơm gạo lứt sẽ làm giảm một số yếu tố nguy cơ và ngăn ngừa, bảo vệ cơ thể trước bệnh tim. Ngoài ra, tiêu thụ nhiều hơn các loại ngũ cốc nguyên hạt ví dụ như gạo lứt giúp làm giảm cholesterol toàn phần và cholesterol LDL xấu, đồng thời, chúng còn giúp tăng các cholesterol HDL tốt.

5.2 Ăn gạo lứt giúp tăng cường các chất chống oxy hóa cho cơ thể

Hàm lượng chất chống oxy hóa có trong gạo lứt rất cao giúp ngăn ngừa bệnh ung thư

Như đã đề cập ở trên, gạo lứt còn giữ lại cám sợi, đây là chất chống oxy hóa mạnh. Các nghiên cứu đã chứng minh được rằng, tiêu thụ nhiều loại ngũ cốc nguyên hạt, trong đó có gạo lứt với hàm lượng chất chống oxy hóa cao giúp cơ thể ngăn ngừa bệnh ung thư. Ở những phụ nữ mắc chứng béo phì, ăn gạo lứt giúp tăng cường chất chống oxy hóa trong máu. Trong khi đó, trên những bệnh nhân tiểu đường tuýp 2, ăn gạo trắng có thể làm giảm chống oxy hóa trong máu.

5.3 Ăn gạo lứt giúp kiểm soát cân nặng

Thay vì gạo trắng, ăn cơm gạo lứt giúp kiểm soát và giảm cân nặng đáng kể, từ đó cải thiện chỉ số khối BMI của cơ thể. Ngoài ra, ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt còn làm giảm số đo vòng eo và hông.

Kiểm soát cân nặng là quan trọng đối với phụ nữ. Đặc biệt, trên phụ nữ béo phì và thừa cân, chuyển đổi từ ăn cơm gạo trắng sang ăn cơm gạo lứt giúp giảm đáng kể trọng lượng cơ thể cũng như kích thước vòng eo.

Gạo lứt là thực phẩm tốt cho sức khỏe và cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Cả hai loại gạo đều nên được dùng trong chế độ ăn uống lành mạnh và đa dạng để giúp cơ thể cân bằng và đạt được sức khỏe tốt nhất.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!

Nguồn tham khảo: healthline.com

XEM THÊM:

Trong vài năm gần đây, gạo lứt nổi dậy như là một nhiên liệu thực phẩm tốt cho sức khoẻ và dinh dưỡng. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn mơ hồ về loại thực phẩm này cùng một số thì hiểu sai công hiệu của nó. Hôm nay, Khỏe Plus sẽ giúp bạn giải đáp xem gạo lứt là gì và các công hiệu của gạo lứt mà bạn cần phải biết nhé!   

Gạo lứt là loại gạo được xay xát bỏ lớp vỏ trấu và giữ lại lớp vỏ cám
(Nguồn: Internet)

Gạo lứt (người miền Nam lại gọi thành gạo lứt, người miền Bắc Trung bộ thì kêu là gạo lật) là loại gạo được xay xát chỉ bỏ lớp vỏ trấu và không thay đổi lớp vỏ cám (rất giàu sinh tố và nguyên tố vi lượng).

Gạo lứt và gạo trắng không giống nhau ở mức độ trong quá trình xay xát, nếu gia tăng chừng độ xay xát lên thì gạo lứt sẽ trở thành gạo trắng. Thành phần dinh dưỡng của loại gạo này gồm có: tinh bột, chất đạm, chất xơ, các nguyên tố vi lượng như magie, canxi, sắt, selen… và giàu vitamin như B1, B2, B3, B6…

Hiện nay trên thị trường, bạn cũng đều có thể thấy nhiều loại gạo lứt khác nhau, chúng được chia làm 4 loại: gạo lứt tẻ, gạo lứt nếp, gạo lứt đỏ và gạo lứt đen.

– Gạo lứt tẻ: là các dòng gạo lứt của gạo trắng thông thường, nói dễ hiểu hơn là lúa của gạo trắng được xay bỏ lớp vỏ trấu.

– Gạo lứt nếp: gồm có gạo nếp than, gạo nếp ngỗng, nếp Thái Bình, nếp hương và nhất là gạo nguyên cám của giống Nếp cái hoa vàng.

– Gạo lứt đỏ: là loại gạo được vun trồng sạch (không sử dụng thuốc trừ sâu). Sau công đoạn xay xát, gạo sẽ có bỏ vào bên trong túi ép chân không. Đây là loại gạo rất tốt và thích hợp dành cho những người ăn chay, ăn kiêng mà vẫn đảm bảo đầy đặn chất dinh dưỡng.

– Gạo lứt đen : là loại gạo chứa hàm lượng đường thấp nhưng lại rất nhiều chất xơ và hợp chất thực vật rất tốt cho sức khoẻ.

Gạo lứt đen được mệnh danh là siêu ngũ cốc (Nguồn: Internet)

Cả đông và tây Y đều đánh giá cao những giá trị mà gạo lứt đem lại trong việc hỗ trợ chữa một số loại bệnh như:

– Giảm nguy cơ bị sỏi mật (đặc biệt dành cho phái nữ vì trong đó có nhiều chất xơ không tan trong nước).

– Tốt cho hệ thống tâm thần (nhờ giàu các chất mangan, gaba)

– Ngăn ngừa táo bón, nhuận tràng, lợi tiểu (do hàm lượng chất xơ cao).

– Kiểm soát lượng đường trong máu (do có lượng đường thấp)

– Ngăn ngừa nguy cơ ung thư ruột kết

– Giảm cholesterol và mỡ nhiễm trong máu (nhờ dầu và chất xơ trong gạo lứt)

– Ngăn ngừa bệnh tim giúp, hạ huyết áp và làm giảm nguy cơ hình thành các mảng bám trong động mạch.

– Giảm cân và duy trì cân nặng cơ thể (chất xơ trong gạo lứt giúp khống chế lượng kalo và tạo cảm giác no lâu).

– Tốt cho của xương (do giàu magie, canxi)

– Giảm các triệu chứng của loại bệnh hen suyễn (nhờ các chất magie, selen)

Gạo lứt có công năng giảm cân vô cùng tốt nếu như ăn đúng cách (Ảnh: Internet)

Vì hàm lượng chất xơ cao, gạo lứt cũng chứa các chất dưỡng chất khác như vitamin B, mangan, selen và sắt, cho nên nhiều chị em đã ưa chuộng việc giảm thăng bằng gạo lứt muối mè để giảm cân. Tuy nhiên, ăn như ra sao là hợp lý, bạn phải có chế độ như sau:

– 1 ly sữa ngũ cốc 250ml gồm: bột gạo lứt, mè đen, bột hạt sen đã giã nhuyễn trộn cùng sữa tươi không đường hoặc có đường tùy vào sở thích của bạn.

– 1 chén cơm gạo lứt muối mè và 1 chút rau quả luộc.

– 1 – 2 chén cơm gạo lứt muối mè

– Rau củ luộc, xào hoặc nấu canh. Nhưng bạn lưu ý là giảm cân thì cần nấu nhạt, không nên cho gia vị quá đậm nhé.

– Nếu trong quá trình tập thể thao, bạn hãy ăn phụ một – 2 quả trứng gà luộc là tốt nhất.

– 1 chén cơm gạo lứt muối mè, ăn cùng canh cà rốt hoặc bí đỏ đều phát huy tác dụng.

Lưu ý: Mặc dù gạo lứt muối mè là thức ăn sụt cân nhanh chóng, được tính là an toàn cho sức khỏe, tuy vậy tùy theo thể trạng, nhu cầu và sức khỏe của mỗi người mà sẽ được những thực đơn gạo lứt khác nhau. Đặc biệt, nếu bạn đang mắc các chứng bệnh về tim mạch hoặc thận, nhưng vẫn muốn giảm cân, bạn phải tham khảo quan điểm của thầy thuốc chuyên khoa trước khi áp dụng cách món ăn kiêng bằng gạo lứt phối hợp với muối mè nhé.

– Gạo lứt rất dễ bị mốc nên lúc mua hãy chọn gói nhỏ, vừa đủ dùng.

– Sau khi mở ra nên bảo quản gạo lứt trong lọ thuỷ tinh sạch, đậy nắp thật chặt và để nơi khô thoáng.

– Nên mua gạo lứt đã được xay xát, đóng gói đúng quy trình.

– Gạo lứt ăn rất cứng, cần phải nấu lâu mới chín. Khi ăn nhai kĩ ra nước mới nuốt, nếu không sẽ gây nên chứng khó tiêu.

– Gạo lứt chỉ hữu ích cho cơ thể nhưng với điều kiện là sạch, không chứa tồn dư chất hóa học, chất bảo quản.

– Chỉ nên sử dụng gạo lứt từ 2 – 3 lần/ tuần, bởi dùng thường xuyên không mang nhiều lại lợi ích, cho dù còn gây phản tác dụng.

– Trẻ em, người cao tuổi, người cũng có thể có thể trạng yếu, gầy gò, phụ nữ đang mang thai, cần bồi bổ sức khỏe ăn ít gạo lứt thường xuyên, gây suy giảm sức khỏe, thiếu chất, vitamin.

– Gạo lứt chỉ là thực phẩm bổ trợ chữa, phòng chống bệnh chứ hoàn toàn không có công hiệu chính là chữa bệnh.

Sử dụng gạo lứt đúng cách sẽ đem bổ trợ phòng trừ nhiều loại bệnh
(Nguồn: Internet)

Hy vọng với các thông tin trên, Khỏe Plus có thể giúp bạn giải đáp thắc mắc gạo lứt là gì? Đồng thời, bài viết đã cung cấp thêm cho các bạn nhiều tin tức xung quanh loại gạo này. Hãy sử dụng gạo lứt 1 cách hiệu quả nhất để bảo vệ sức khoẻ cho cả nhà và bản thân bạn nhé.

Vanilla là gì? Hay vani là gì? Đã lúc nào bạn thắc mắc về loại nguyên liệu thân thuộc này chưa? Trong công thức các món tráng miệng, các món bánh đều có, vậy vani có công hiệu gì trong những món bánh này? Hãy tìm hiểu ngay.

Nguồn tham khảo: Khỏe Plus