Nghỉ hưu sớm trước năm 2023

Bà Ngọc An hỏi: Tôi là viên chức nữ theo diện tinh giản biên chế, sinh tháng 12.1968. Nếu nghỉ hưu trước tuổi năm 2023, tôi có bị trừ phần trăm lương hưu không?

Công ty Luật TNHH YouMe trả lời:

Trường hợp viên chức nữ sinh tháng 12.1968 sẽ đủ tuổi nghỉ hưu vào tháng 8.2025, nếu nghỉ vào năm 2023 sẽ tính là nghỉ hưu trước tuổi.

Theo Khoản 3 Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định về mức lương hưu hằng tháng, trong đó có quy định:

Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật này được tính như quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này, sau đó, cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.

Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 6 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 6 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.

Nghị định 143/2020/NĐ-CP sửa đổi một số quy định về chính sách tinh giản biên chế, trong đó có chính sách về hưu trước tuổi.

Căn cứ Điều 8 Nghị định 108/2014/NĐ-CP, được sửa đổi bởi Khoản 2 Điều 1 Nghị định 143/2020/NĐ-CP có quy định về chính sách về hưu trước tuổi như sau:

1. Đối tượng tinh giản biên chế quy định tại Điều 6 Nghị định này nếu có tuổi thấp hơn tối đa đủ 5 tuổi và thấp hơn tối thiểu đủ 2 tuổi so với tuổi nghỉ hưu tối thiểu quy định tại Khoản 3 Điều 169 Bộ luật Lao động và có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên, trong đó có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm... ngoài hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, còn được hưởng các chế độ sau:

a) Không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi;

b) Được trợ cấp 3 tháng tiền lương cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi so với quy định về tuổi tối thiểu tại Khoản 3 Điều 169 Bộ luật Lao động;

c) Được trợ cấp 5 tháng tiền lương cho hai mươi năm đầu công tác, có đóng đủ bảo hiểm xã hội. Từ năm thứ hai mươi mốt trở đi, cứ mỗi năm công tác có đóng bảo hiểm xã hội được trợ cấp 1/2 (một phần hai) tháng tiền lương.

2. Đối tượng tinh giản biên chế quy định tại Điều 6 Nghị định này nếu có tuổi thấp hơn tối đa đủ 5 tuổi và thấp hơn tối thiểu đủ 2 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định tại Khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao động và có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên, được hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội và chế độ quy định tại các Điểm a và c Khoản 1 Điều này và được trợ cấp 3 tháng tiền lương cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi so với tuổi nghỉ hưu.

3. Đối tượng tinh giản biên chế quy định tại Điều 6 Nghị định này nếu có tuổi thấp hơn 2 tuổi so với tuổi nghỉ hưu tối thiểu quy định tại Khoản 3 Điều 169 Bộ luật Lao động và có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên, trong đó có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm...

4. Đối tượng tinh giản biên chế quy định tại Điều 6 Nghị định này nếu có tuổi thấp hơn 2 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định tại Khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao động và có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên, thì được hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội và không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.

Theo đó, khi những đối tượng được xem xét tinh giản biên chế thì những trường hợp được quy định nêu trên sẽ không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.

Trường hợp của bà nếu thuộc đối tượng được xem xét tinh giản biên chế theo Nghị định 108, Nghị định 143, theo chính sách nghỉ hưu trước tuổi nếu thuộc những trường hợp trên thì sẽ không bị trừ tỷ lệ lương hưu.

Cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) giải đáp thắc mắc cho bạn đọc về việc nghỉ hưu trước tuổi vào năm 2023.

Bạn đọc Phạm Hà hỏi: Tôi sinh tháng 1.1971, đi làm trong điều kiện bình thường và đóng BHXH từ tháng 7.1988, trong đó có 2 năm liền kề có số ngày nghỉ hưởng lương BHXH ít nhất 60 ngày/năm. Tôi có dự định xin nghỉ hưu trước tuổi vào tháng 10.2023. Vậy, nếu tôi nghỉ hưu trước tuổi có bị trừ tỉ lệ % lương hưu không?

Cơ quan BHXH cho hay, đối chiếu theo quy định của Luật BHXH về tính mức lương hưu hằng tháng đối với lao động nữ làm việc trong điều kiện lao động bình thường có thời điểm nghỉ hưu năm 2023 như sau:

Mức lương hưu hằng tháng của người lao động (NLĐ) đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH quy định tại Điều 62 của Luật này và tương ứng với 15 năm đóng BHXH. Sau đó, cứ thêm mỗi năm đóng BHXH, NLĐ được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.

Trường hợp NLĐ nghỉ hưu sớm do suy giảm khả năng lao động thì cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%. Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 6 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 6 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.

Theo quy định tại Khoản 2, Điều 169 Bộ luật Lao động 2019 quy định tuổi nghỉ hưu của NLĐ được điều chỉnh theo lộ trình, cụ thể: Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của NLĐ trong điều kiện lao động bình thường là đủ 55 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ; sau đó cứ mỗi năm tăng thêm 4 tháng đối với lao động nữ cho đến khi đủ 60 tuổi vào năm 2035.

NLĐ có thể nghỉ hưu thấp hơn không quá 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu của NLĐ làm việc trong điều kiện lao động bình thường nếu có đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên và thuộc một trong các trường hợp cụ thể.

NLĐ có thể nghỉ hưu thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu của NLĐ làm việc trong điều kiện lao động bình thường nếu có đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên và thêm một trong các điều kiện sau:

- Có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò.

- Bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

NLĐ không bị quy định giới hạn về tuổi đời khi đã có đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc và thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp.

- Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ LĐ-TB&XH, Bộ Y tế ban hành.

Đối chiếu trường hợp của bạn, thì thời điểm nghỉ hưu theo điều kiện bình thường là tháng 10.2028, nghỉ sớm thì bị trừ mỗi năm về hưu trước tuổi mỗi năm 2%.

Ngoài ra, Chính phủ có quy định đối với những người làm việc trong điều kiện lao động bình thường mà đủ một số điều kiện thì được nghỉ hưu trước tuổi và không bị trừ tỉ lệ do nghỉ hưu sớm (như Nghị định số 143/2020/NĐ-CP ngày 10.12.2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định số 108/2014/NĐ-CP).