Sáng kiến kinh nghiệm một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 5 tuổi kể chuyện đọc thơ

sáng kiến kinh nghiệm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 tuổi thông qua hoạt động kể chuyện

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (96.95 KB, 11 trang )

Sáng kiến kinh nghiệm.
I. Đặt vấn đề
Văn học là một loại nghệ thuật đến với trẻ sớm nhất và cũng đợc trẻ
yêu thích nhất.Nó không chỉ giúp cho trẻ cảm thụ đợc nghệ thuật mà qua
đó giúp trẻ phát triển về ngôn ngữ từ đó hoàn thiện dần về nhân cách cho
trẻ.
Trong các thể loại văn học thì truyện là một thể loại rất đợc trể yêu
thích. Đến với mỗi câu truyện hay trẻ nh bớc vào thế giới của những con
ngời với ông bụt bà tiên cô tấm dịu hiền của thế giới muôn màu hoa lá cỏ
cây ,của những con vật đáng yêu .tất cả nh đợc sống trò chuyện để hoà
quyện chung cuộc sống nh con ngời .Việc tạo cho trẻ làm quen tác phẩm
văn học :đọc thơ, kể chuyện, nghe chuyện, giúp nhận thức thế giới xung
quanh hiểu đợc mối quan hệ con ngời với con ngời, con ngời với thiên
nhiên, con ngời với con vật mà qua đó giúp trẻ phát triển t duy, chú ý ghi
nhớ có chủ định mà dặc biệt giúp trẻ phát triển ngôn ngữ cho trẻ khi giao
tiếp.
Ngôn ngữ trong tác phẩm văn học là mẫu ngôn ngữ chính xác chuẩn
mực phong phú đa dạng thúc đẩy cho trẻ nói theo vận dụng một cách tự
nhiên và đa đến thế giới ngôn ngữ một cách nhanh nhất, nhiều nhất, hoàn
thiện nhất. Chính vì thế giáo dục ngôn ngữ cho trẻ cho hoạt động kể
chuyện có vai trò quan trọng trong việc phát triển toàn diện về nhân cách
cho trẻ.
Nhận thức đợc mục đích đó tôi đã mạnh dạn đi sâu vào nghiên cứu đề
tài Một số vấn đề phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 tuổi thông qua hoạt
động kể chuyện. Tuy nhiên tôi vẫn gặp phải những thuận lợi và khó khăn
sau:
II. một số thuận lợi, khó khăn :
1)Thuận lợi
Ngời viết : Phạm Thị Bốn Tr ờng Mầm Non Cao Minh
- 1 -
Sáng kiến kinh nghiệm.


-Trờng tôicó nhiều phòng học sân chơi rộng rãi thoáng mát có vờn cổ tích,
có nhiều đồ dùng đồ chơi thuận lợi cho cô và cho trẻ hoạt động với môn
văn học.
-Tôi đợc nhà trờng giao chủ nhiệm 4 tuổi hầu nh các trẻ cùng độ tuổi và
đã học qua chơng trình nhà trẻ,3 tuổi nên có nề nếp hoạt động.
-Bản thân tôi yêu nghề mến trẻ, say sa với công việc tích cực học hỏi nâng
cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn, nhiều năm dạy trẻ 4 tuổi phần nào tôi
hiểu rõ đặc điểm tâm sinh lý trẻ.
-Phụ huynh quan tâm hoạt động cho trẻ lam quen với văn học trong trờng
mầm non.
2)Khó khăn :
-Mặc dù ở cùng độ tuổi nhng khả năng nhận thức và sự tập chung chú ý
của mỗi trẻ không đồng đều.
-Một số trẻ phát âm còn ngọng cha đủ từ, đủ câu, còn lúng túng khi giao
tiếp. Những khó khăn này làm cho trẻ thiếu tự tin trong giao tiếp nên trẻ
ngày càng ít có cơ hội phát triển ngôn ngữ.
-Thời gian cho việc tạo môi trờng hoạt động, tìm tòi và khám phá câu
chuyện ngoài chơng trình còn hạn chế, kĩ thuật sử dụng vi tính còn gặp
khó khăn.
-Trong quá trình hoạt động nhiều lúc cô cha phát huy hết tính sáng tạo của
trẻ, cha tạo cho trẻ tự rèn luyện và phát triển ngôn ngữ qua việc cho trẻ
thể hiện giọng nhân vật, tự kể lại chuyên và kể chuyện sáng tạo.
-Cô còn lúng túng trong khi sử dụng đồ dùng nhất là những lúc các nhân
vật xuất hiện cùng một lúc trong đoạn chuyện vì vậy mà cha diễn tả hết
tình huống xảy ra trong đoạn chuyện, gây khó khăn cho việc giúp trẻ hiểu
nội dung chuyện.
Ngời viết : Phạm Thị Bốn Tr ờng Mầm Non Cao Minh
- 2 -
Sáng kiến kinh nghiệm.
Từ những khó khăn trên tôi đã tập chung nghiên cứu và mạnh dạn áp

dụng một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động kể
chuyện.
III. biện pháp thực hiện
1)Tạo môi trờng phong phú gây hứng thú kích thích sự hoạt động tích
cc của trẻ
.Môi trờngcho trẻ hoạt động là một trong những việc cần thiết và không
thể thiếu đợc trong vấn đề đổi mới hình thức tổ chức giáo dục mầm non
hiện nay.Khác với những năm về trớc thì giáo viên tìm chọn hình ảnh thật
đẹp sống động và trang trí lớp cho đẹp từ đầu năm đến cuối năm. Vì thế
mà trẻ nhìn lâu rồi cũng thâý chán và cũng không kích thích phát triển ở
trẻ. Nhng ngày nay bằng những việc tìm tòi khám phá tôi đã tạo môi trờng
cho trẻ hoạt động. Nhờ đợc hoạt động môi trờng theo chủ đề trẻ thích
khám phá trải nghiệm trẻ có nhiều kinh nghiệm hơn, thông minh hơn và
vận dụng đợc ngay ngôn ngữ của mình trong khi giao tiếp nhờ đó mà trẻ
thấy hứng thú hơn và phát triển ngôn ngữ ở trẻ một cách tự nhiên hơn.
VD:ở góc sách chủ đề: thế giới động vật tôi bố trí môi trờng mở có
đủ các loại sách tranh, chuyện tranh, cho trẻ tự làm các loại rối ,đồ chơi,
mà trẻ tự tạo theo chủ đề. Qua đó, trẻ có thể tự hoạt động tranh chuyện,
con rối để kể thành câu chuyện theo ý trẻ nhớ mà ngôn ngữ của trẻ ngày
càng phát triển.
Môi trờng cô tạo cho trẻ không chỉ ở góc sách mà cô tạo xung quanh
lớp học, ngay chủ đề trẻ đang học cô tạo ra một số hình ảnh chủ đề,trẻ làm
cùng với cô bằng những nguyên vật liệu khác nhau theo ý trẻ.
VD: chủ đề thế giới động vật : những con vật sống trong gia đình cô
làm hình ảnh một số con vật:con chó, con mèo trẻ làm thêm một số con
vật khác cũng sống trong gia đình bằng các nguyên vật liệu khác nhau.
Ngời viết : Phạm Thị Bốn Tr ờng Mầm Non Cao Minh
- 3 -
Sáng kiến kinh nghiệm.
Khi hoạt động trong tiết chuyện, cô hỏi trẻ kể tên các con vật trong gia

đình thì trẻ kể, khi quên trẻ có thể nhìn trong chủ đề để kể. Hoặc khi tận
dụng vào giờ hoạt động đón, trả trẻ cô có thể cho trẻ ngắm nhìn chủ đề và
hỏi :chủ đề nói về con vật gì? có câu chyện nào nói về con vật đó và hớng
cho trẻ kể chuyện về những con vật đó.
2)Tích hợp các nội dung giáo dục và nghệ thuật kể chuyện của cô.
Nh chúng ta đã biết trẻ mầm non cha nhìn và tự đọc tác phẩm văn học,
trẻ muốn cảm nhận đợc tác phẩm văn học phải nhờ vào ngời lớn ở nhà và
cô giáo ở trờng. Vì vậy cô giáo là ngời trung gian là chiếc cầu nối đa tác
phẩm văn học đến với trẻ. Do đó lời đọc, lời kể diễn cảm tác phẩm văn
học có thể coi là phơng pháp quan trọng nhất khi cho trẻ làm quen tác
phẩm văn học. Lời kể càng hay,càng hấp dẫn bao nhiêu thì sẽ giúp trẻ cảm
thụ đợc nội dung tác phẩm bấy nhiêu, là tiền đề cho trẻ bắt chớc ngữ điệu,
giọng điệu, lột tả tính cách nhân vật là cơ sở phát triển ngôn ngữ cho trẻ tri
giác toàn bộ nội dung câu chuyện, tình tiết các câu hội thoại, đối thoại,độc
thoại,và trẻ dễ dàng hiểu đầy đủ hơn nghĩa của từ bấy nhiêu. Lời kể của cô
chính là thớc đo chuẩn mực cho trẻ học tập. Biết đợc điều đó tôi tìm hiểu
tác phẩm sau đó xác định giọng kể cho phù hợp. Tôi thờng căn cứ diễn
biến tâm trạng , hành động của nhân vật, bối cảnh xẩy ra, tình tiết thể hiện
ngữ điệu.Cùng một nhân vật bối cảnh khác nhau thì sắc thái ngữ điệu cũng
khác nhau.
VD: Sẻ con tìm bạn cùng là một nhân vật sẻ con nhng đoạn đầu câu
chuyện sẻ con khinh bỉ chuột nhắt,cho nến sẻ nói với giọng đỏng đảnh
khinh miệt nhng cuối câu chuyện khi sẻ con biết lỗi giọng sẻ con ngập
ngừng bối rối.
Trong chuyện nhân vật phản diện cũng có những giọng điệu khác nhau:
Ngời viết : Phạm Thị Bốn Tr ờng Mầm Non Cao Minh
- 4 -
Sáng kiến kinh nghiệm.
VD:câu chuyện: Cáo, thỏ và gà trống Cáo là nhân vật phản diện, đoạn
đầu của chuyện cáo xin sang ở nhờ nhà thỏ thì giọng của cáo nhẹ nhàng,

từ tốn, tỏ thái độ thân ái còn khi gặp bầy chó, gấu thì giọng sói hung
hăng,quát nạt nhng khi gặp chú gà trống dũng cảm thì giọng sói sợ hãi,
hoảng hốt. Hoặc hay trong cùng câu chuyện có những lời dãn chuyện cô
cũng phải kể thật diễn cảm để trẻ tởng tợng ra khung cảnh trong chuyện.
VD: Khi kể chuyện Thỏ con không vâng lời Thỏ con đi mãi chơi
xa thật là xa thế rồi thỏ con quên mất đờng về nhà thì ngời đọc phải
kéo dài âm mãi để diễn tả đờng đi chơi của thỏ rất dài và rất xa ngôi nhà
của mình.
Không chỉ chú ý đến ngữ điệu giọng kể tôi còn chú ý đến nhịp độ, c-
ờng điệu, lúc dồn dập hồi hộp, lúc từ tốn, lúc to lúc nhỏ khác nhau, chỗ
ngập ngừng. Tôi đã làm trẻ thu hút chú ý tới lời kể của tôi nhờ đó mà trể
tiếp thu bài nhanh hơn, nhớ lâu hơn.
Nh vậy để có giọng kể hay, hấp dẫn tôi phải tự rèn luyện mình tập kể
nhiều lần cho đồng nghiệp nghe để tham gia góp ý cùng chỉnh sữa .
Nếu đơn thuần chỉ có lời kể trong giờ học sẽ làm cho trẻ cảm thấy chán
nản, mệt mỏi .Muốn vậy trong giờ học tôi tích hợp các nội dung giáo dục
vào để dạy ,việc lồng ghép tích hợp nội dung giáo dục trong tiết dạy kể
chuyện cho trẻ nghe vừa có tác dụng tạo ra bầu không khí thoải mái không
gò bó ép buộc đối với trẻ, trẻ học mà chơi, chơi mà học, vừa có tác dụng
giáo dục trẻ một cách toàn diện về trí tuệ, thẩm mĩ .Nhng lồng ghép ở đây
không có nghĩa là xáo trộn kèm dạy quá nhiều lần môn học khác nhau mà
ta phải lồng ghép tích hợp sao cho thật nhẹ nhàng hoà quyện với nhau và
xen kẽ các hoạt động:động, tĩnh khác nhau.
VD: Kể câu chuyện Sẻ con tìm bạn Tôi lồng ghép bộ môn âm
nhạc :Tôi cho trẻ hát múa Những khúc nhạc hồng, cho trẻ đàm thoại về
Ngời viết : Phạm Thị Bốn Tr ờng Mầm Non Cao Minh
- 5 -
Sáng kiến kinh nghiệm.
các loại chim, tôi đa ra câu đố để hớng vào bài dạy của mình, Tôi có thể
cho trẻ chơi trò chơi :bắt chớc tạo dáng các nhân vật trong truyện , kết

thúc cho trẻ múa hát bài hát về tình bạn.
Tuỳ theo nội dung truyện mà tôi đa ra trò chơi cho phù hợp hấp dẫn.
Nh vậy qua việc tích hợp lồng ghép các nội dung giáo dục tôi thấy trẻ
hứng thú và tiếp thu kiến thức một cách rất nhẹ nhàng không bi gò bó .
3)Xây dựng hệ thống đa dạng và phong phú.
Căn cứ vào yêu cầu vào độ tuổi mà tôi có thể chủ động đặt ra các câu hỏi
đàm thoại khác nhau .Nhng câu hỏi phải đòi hỏi chính xác ,ngắn gọn dễ
hiểu từ dễ đến khó ,từ đơn giản đến phức tạp và mang tính gợi mở tác
động đến toàn bộ trẻ trong lớp .Và câu hỏi đặt ra phải theo trình tự nội
dung , sát nội dung cốt truyện.
VD : Khi bắt đầu đàm thoại câu chuỵên Sẻ con tìn bạn
-Cô kể câu chuyện gì ?
- Trcng câu chuyện có những nhân vật nào ?
Sau đó cô dần hỏi đến câu hỏi : Vì sao ? nh thế nào ?
- Vì sao sẻ con lại bị sa lới ?
- Ai đã giúp sẻ con thoát nạn ?
-Trong chuyện coc yêu ai nhất ? Vì sao ?
VD : Câu chuyện: Cáo, thỏ và gà trống
-Cô vừa kể cho các con nghe chuyện gì ?
-Những nhân vật nào xuất hiện trong chuyện ?
-Con có nhận xét gì về ngôi nhà của cáo và ngôi nhà của thỏ ?
-Khi mùa xuân đến cáo đang làm gì ?
-Ai đã đến giúp thỏ đuổi cáo đi ?
-Vì sao bầy thỏ và bác gấu lại không đuôỉ đợc cáo ?
- Gà trống làm thế nào mà đuổi đợc cáo ?
Ngời viết : Phạm Thị Bốn Tr ờng Mầm Non Cao Minh
- 6 -
Sáng kiến kinh nghiệm.
Hay cô có thể kích thích trẻ để trả lời dới dạng câu ghép .
VD : Câu chuyện sẻ con tìm bạn Vì sao sẻ con bị sa lới ?

Trẻ có thể trả lời : (Bởi vì sẻ con mải chơi không chú ý nên sẻ con bị sa
vào lới bẫy chim )
Trong khi đàm thoại cô cần phải chú ý đối tợng trẻ .với trẻ khác nhau,
tôi đa ra cho trẻ câu hỏi cho phù hợp để trẻ có thể trả lời đợc đó là động
lực kích thích trẻ phát triển ngôn ngữ .
VD : Cùng một nội dung hỏi nhng giáo viên có thể đa ra nhiều cách
hỏi khác nhau nhằm cho trẻ làm quen với cách đặt câu và mở rộng cho trẻ
về nghĩa của câu.
VD : Khi hỏi về nhân vật trong chuyện : Sẻ con tìm bạn
-Trong chuyện có những nhân vật nào ?
-Những nhân vật nào xuất hiện trong câu chuyện ?
- Câu chuyện nói về ai ?
Hay khi hỏi về mục đích làm việc của nhân vật
VD : câu chuyện Sẻ con tìm bạn
-Tại sao chuột nhắt lại cắn đứt mất lới ?
-Chuột nhắt cắn đứt mất lới để làm gì ?
Nh vậy có thể nói với mỗi câu chuyện đa nhiều cách hỏi nh vậy sẽ giúp trẻ
lựa chọn ngôn ngữ trả lời, qua đó giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, nói đủ câu,
câu đơn, câu ghép và chắt lọc ngôn ngữ cho trẻ khi giao tiếp . Đặc biệt
khi hỏi trẻ cô cũng phải hỏi trẻ bằng các giọng điệu , cử chỉ điệu bộ khác
nhau nhằm kích thích gây hứng thú cho trẻ trả lời.
Nh vậy có thể nói bằng việc sử dụng các câu hỏi đàm thoại khác nhau
tuỳ thuộc độ tuổi, yêu cầu tiết dạy vào đối tuợng của trẻ tôi thấy không chỉ
giúp trẻ phát triển về nhận thức , thể hiện tình cảm với nhân vật, qua đó
Ngời viết : Phạm Thị Bốn Tr ờng Mầm Non Cao Minh
- 7 -
Sáng kiến kinh nghiệm.
còn giúp trẻ phát triển nhân cách, đặc biệt là phát triển ngôn ngữ ở trẻ .vì
vậy mà chất lợng tiết dạy của tôi đạt chất lợng cao.
4)Sử dụng đồ dùng gây hứng thú ở trẻ

Nh chúng ta đã biết t duy của trẻ là t duy trực quan hình tợng vì thế ở mọi
lứa tuổi đều rất thích đợc nhìn, hoạt động với đồ vật .Chính vì vậy trong
quá trình cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, giáo viên nào cũng phải
nghĩ là đồ dùng trực quan gì ? Đồ dùng đó có đẹp hấp dẫn bao nhiêu sẽ
kích thích gây hứng thú đợc cho trẻ bấy nhiêu mà trẻ mầm non rất thích
đồ dùng đẹp, mới lạ, hấp dẫn, đơn giản mà dễ sử dụng .Vì thế mà tôi liên
tục tạo ra những đồ dùng mới lạ và không lặp lại đồ dùng giờ học trớc .
Đồ dùng truyện có rất nhiều loại: tranh ,các loại rối (tay ,dây , rối nớc )
sử dụng phần mềm vi tính , mỗi một loại đều có u việt riêng song sử dụng
phần mềm vi tính tôi cảm thấy hay hơn hấp dẫn hơn .
VD : trong câu chuyện Sẻ con tìm bạn tôi có thể vẽ tranh, chụp
tranh phong cảnh nào đó đa vào máy chỉnh sửa tìm những nhân vật có
trong chuyện và ghép lại để tạo thành câu chuyện theo ý muốn. Sự hoạt
động nhân vật trong vi tính tôi thấy trẻ nhìn nhân vật trong chuyện bằng
không gian ba chiều rõ hơn hoạt động của nhân vật mợt mà hơn và không
sợ phải khó khăn khi có tình huống xảy ra.
Tuy nhiên nếu chỉ sử dụng đồ dùng vi tính thì đồ dùng không thể kích
thích cho trẻ và trẻ không thể tự hoạt động đồ dùng để kể, để hoạt động
môn học khác . Vì vậy tiết dạy tuỳ theo loại truyện mà sử dụng đồ dùng
cho phù hợp để dạy.
VD : Cũng nhân vật trên trong câu truyện Sẻ con tìm bạn tôi có thể
làm các con rối, tôi có thể tạo ra con chim bằng bông rồi gắn cách bằng
bóng kính kết hợp việc trang trí hình ảnh con chim nhờ đó khi dùng que
có gắn lò xo vào chú chim đó tôi thấy chú chim đó có thể bay đợc ,rung
Ngời viết : Phạm Thị Bốn Tr ờng Mầm Non Cao Minh
- 8 -
Sáng kiến kinh nghiệm.
rinh ,rất hấp dẫn với cách làm này tôi có thể tạo ra con vật biết bay : b-
ớm một số con vật khác vẫn gây hứng thú cho trẻ mà trong các hoạt
động khác trẻ cũng có thể dùng rối bắt chớc kể chuyện giống cô.

Tuy nhiên làm đồ dùng gây hứng thú cho trẻ song việc sử dụng nó nh
thế nào có hiệu quả có đợc kết quả trớc mỗi một đồ dùng tôi phải tập sử
dụng nhiều lần tập trớc gơng bạn bè đồng nghiệp để cùng tham gia góp ý
chỉnh sửa cho phù hợp từng đoạn truyện từng tình huống nhân vật.
VD : sẻ con tìm bạn đoạn sẻ con sa lới tôi có thể làm cái lới dới
dạng mắt lỏng Khi chỉ cần chuột nhắt chạm nhẹ, mắt lới đó tung ra và
tình huống sẻ con có thể chui ra đợc chỗ mắt lới đó .
Nh vậy đồ dùng trực quan trong tiết dạy chuyện có tác dụng rất lớn
,trẻ nghe một cách say sa với hình ảnh sống động, ngộ nghĩnh .Qua đó
giúp trẻ nhớ tên truyện,tên nhân vật, nôi dung truyện một nhanh nhất dễ
dàng nhất .Sự thu hút và gây hứng thú đồ dùng mang lại cho trẻ sự say mê
thích thú nghe kể chuyện tranh rối đó là khoảng thời gian trẻ t duy sử
dụng vốn từ, luyện cách phát âm ,diễn đạt ý hiểu của mình diễn đạt ngôn
ngữ mạch lạc.
IV. Kết quả
Sau một thời gian áp dụng biện pháp trên tôi đa thu đợc một số kết
quả :
Về phía trẻ:
Tỉ lệ
Nội dung
Khi cha áp dụng biện
pháp
Sau khi áp dụng biện
pháp
Trẻ nói năng mạch lạc
Ngời viết : Phạm Thị Bốn Tr ờng Mầm Non Cao Minh
- 9 -
Sáng kiến kinh nghiệm.
mạnh dạn tự tin trong
giao tiếp

55% 80%
Trẻ biết sử dụng từ
ngữ, ngữ pháp đúng 60% 90%
Trẻ biết sử dụng ngữ
điệu, giọng phù hợp
trong giao tiếp
45% 70%
Trẻ hiểu đợc ý nghĩa
của câu từ và biết sử
dụng
50% 70%
Về phía giáo viên:
-Tôi cảm thấy thoải mái tự tin khi tiến hành tiết dạy chuyện.
-Nghệ thuật kể chyện của bản thân đợc nâng lên.
-Tôi có nhiều kinh nhiệm tạo đồ dùng trực quan đẹp mắt hấp dẫn sáng tạo.
-Tham khảo đợc nhiều câu chuyện hay hấp dẫn ngoài chơng trình.
- Tích luỹ đợc nhiều kinh nghiệm về phơng pháp giảng giải cách truyền
đạt tác phẩm văn học tới trẻ.
V. Bài học kinh nghiệm:
Sau khi thực hiện một số biện pháp kể chuyện trong hoạt động kể chuyện
nhằm phát triển ngôn ngữ, nhận thức, ngữ điệu cung cấp vốn từ cho trẻ,
tôi đã thu đợc một số kết quả trên và đã rút ra bài học kinh nghiệm cho
bản thân:
-Bản thân ngời dạy có lòng yêu nghề mến trẻ luôn luôn tạo hứng thú kích
thích tính tò mò ham hiểu biết, thu hút trẻ trong giờ hoạt động kể chuyện
Ngời viết : Phạm Thị Bốn Tr ờng Mầm Non Cao Minh
- 10 -
Sáng kiến kinh nghiệm.
-Tích cực học hỏi bạn bè đồng nghiệp, sách báo truyền hình từ đó biết tạo
ra môi trờng trong và ngoài lớp phong phú phù hợp vơi trẻ để trẻ tích cực

hoạt động
-Cô giáo phải luôn sáng tạo trong việc tạo ra đồ dùng trực quan phục vụ
cho trẻhọc, trẻ chơi một phong phú hấp dẫn. Vận dụng linh họat trò chơi,
lồng ghép tích hợp các bộ môn học khác vào việc dạy trẻ làm quen với văn
học. Mục đích kích thích trẻ hoạt động một cách tích cực thoải mái và đạt
hiệu quả.
-Tận dụng mọi tình huống cơ hội để trẻ đợc tiếp xúc học môn chuyện.
-Không ngừng nâng cao phong cách nghệ thuật tạo tình huống lựa chọn
hình thức tiết học một cách khéo léo linh hoạt, truyền đạt logic thông suốt
một chủ đề, để trẻ chú ý tích cực tham gia vào hoạt động.
Trên đây là những việc làm thực tế cũng là những kinh nghiệm của bản
thân mà tôi đã nghiên cứu thực hiện trong quá trình cho trẻ làm quen
truyện. Tôi rất mong đợc sự góp ý giúp đỡ của các cấp lãnh đạo và các
đồng nghiệp để tôi thực hiện tốt chuyên đề này.
Tôi chân thành cám ơn!
Cao Minh ngày 7 tháng 2 năm 2009
Ngời thực hiện
Phạm Thị Bốn

Ngời viết : Phạm Thị Bốn Tr ờng Mầm Non Cao Minh
- 11 -

Skkn phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4-5 tuổi thông qua hoạt động dạy trẻ kể chuyện sáng tạo

  • doc
  • 13 trang
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:

Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4-5 tuổi thông qua hoạt
động dạy trẻ kể chuyện sáng tạo.
A/ PHẦN MỞ ĐẦU.
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một trong những mục tiêu quan trọng nhất
của giáo dục mầm non.Ngôn ngữ là công cụ để trẻ giao tiếp, học tập và vui chơi.
Ngôn ngữ giữ vai trò quyết định sự phát triển của tâm lý trẻ em. Bên cạnh đo
ngôn ngữ còn là phương tiện để giáo dục trẻ một cách toàn diện bao gồm sự phát
triển về đạo đức, tư duy nhận thức và các chuẩn mực hành vi văn hoá.
Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ 4-5 tuổi nói riêng, trẻ rất nhạy cảm
với nghệ thuật ngôn từ. Âm điệu ,hình tượng của các bài hát ru, đồng dao, ca
dao, dân ca sớm đi vào tâm hồn tuổi thơ. Những câu chuyện cổ tích, thần thoại
đặc biệt hấp dẫn trẻ. Chính vì vậy cho trẻ tiếp xúc với văn học và đặc biệt là hoạt
động dạy trẻ kể chuyện sáng tạo là con đường phát triển ngôn ngữ cho trẻ tốt
nhất, hiệu quả nhất.
Thông qua việc trẻ kể chuyện sáng tạo giúp trẻ phát triển năng lực tư duy,
óc tưởng tượng sáng tạo, biết yêu quý cái đẹp, hướng tới cái đẹp. Khi trẻ kể
chuyện, ngôn ngữ của trẻ phát triển, trẻ phát âm rõ rang mạch lạc, vốn từ phong
phú. Trẻ biết trình bày ý kiến, suy nghĩ, kể về một sự vật hay sự kiện nào đó…
bằng chính ngôn ngữ của trẻ.
Năm học 2011-2012 Trường mầm non Cát Trù thực hiện chương trình thí
điểm chăm sóc giáo dục trẻ mầm non mới. Việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là
một trong những mục tiêu phát triển toàn diện cho trẻ mầm non. Do vậy là giáo
viên dạy trẻ 4-5 tuổi tôi đã nhận thức rõ được tầm quan trọng của việc phát triển
ngôn ngữ cho trẻ. Đặc biệt là thong qua hoạt động kể chuyện sáng tạo. Từ đó tôi

đã đi sâu nghiên cứu và tìm ra một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ
thông qua hoạt động dạy trẻ kể chuyện sáng tạo

B/GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I/Cơ sở lí luận.
Sự phát triênư ngôn ngữ của trẻ là một quá trình từ thấp đến cao với các
giai đoạn mang những đặc trưng khác nhau tuỳ thuộc vào độ tuổi của trẻ.
Trẻ 4-5 tuổi sự phat triển ngôn ngữ mạch lạc chịu ảnh hưởng lớn của việc
tích cực hoá vốn từ, ngôn ngữ cũa trẻ đã trở nên được mở rộng hơn, có trật tự
hơn, mặc dù cấu trúc còn chưa hoàn thiện. Khả năng nói trình bày ý nghĩa, hiểu
ngôn ngữ hoàn cảnh của trẻ cũng đã bắt đầu phát triển.
Bằng các hình tượng văn học mở ra cho trẻ cuộc sống với xã hội và thiên
nhiên , các mối quan hệ qua lại của con người. Những hình tượng đó giúp trẻ
nhận thức được tính rõ rang, chính xác của từ ngữ trong tác phẩm văn học.
Với nhiệm vụ khơi dậy ở trẻ tình yêu đối với từ ngữ nghệ thuật thong qua
cách đọc kể diễn cảm, cao hơn nữa là biết dung ngôn ngữ của mình để kể chuyện
sáng tạo. Đây là một nhiệm vụ rất phức tạp, yêu cầu khi kể chuyện sáng tạo trẻ
phải tự nghĩ ra một nội dung câu chuyện, tạo ra cấu trúc logic được thể hiện
trong hình nói tương ứng (lời nói kết hợp với sử dụng đồ dung trực quan).
Yêu cầu này đòi hỏi trẻ phải có vốn từ phong phú, các kỹ năng tổng
hợp,kỹ năng truyền đạt ý nghĩ của mình một cách chính xác, tập trung chú ý và
nói biểu cảm. Những kỹ năng này trẻ lĩnh hội được trong quá trình nhận thức có
hệ thống bằng con đường luyện tập thường xuyên hang ngày. Từ những cơ sở lý
luận trên tôi đã đi sâu nghiên cưư đề tài: “Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4-5 tuổi
thông qua hoạt động dạy trẻ kể chuyện sáng tạo” nhằm đáp ứng nhu cầu nhận
thức của trẻ mầm non hiện nay.
II/Thực trạng vấn đề nghiên cứu:

Trong quá trình giảng dạy tôi thấy % trẻ biết kể chuyện sáng tạo còn rất
thấp. Vì vậy, tôi thường xuyên chú trọng tổ chức hoạt động cho trẻ kể chuyện
sáng tạo theo các chủ điểm. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện tôi đã gặp một
số thuận lơi và khó khăn sau:
1/ Thuận lợi:
-

Bản than là giáo viên có trình độ chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình yêu nghề

mến trẻ. Có khả năng đọc kể diễn cảm cho trẻ nghe và biết định hướngcho trẻ kể
chuyện sáng tạo có hiệu quả, tạo được môi trường hoạt động ở lớp tương đối
phong phú.
-

Được sự quan tâm tạo điều kiện của ban giám hiệu nhà trường, đầu tư về cơ

sở vật chất tương đối đầy đủ và lớp tôi được chọn làm điểm cho khối.
-

Ban giám hiệu đã thường xuyên tổ chức bồi dươững chuyên môn và các đợt

lên chuyên đề văn học, hội thi đồ dung đồ chơi cho chị em đồng nghiệp học tập
và rút kinh nghiệm.
-

Được sự tín nhiệm và tin cậy của phụ huynh.
2/ Khó khăn:

-

Số trẻ trong lớp quá đông, trong đó có 40% là trẻ mới đi học chưa có nề nếp

học tập cũng như kiến thức của trẻ còn hạn chế, nên gặp nhiều khó khăn trong
việc tổ chức các hoạt động cho trẻ kể chuyện sáng tạo.
-

Đồ dung trực quan còn ít chưa đa dạng phong phú, thẩm mỹ chưa đạt, giá trị

sử dụng chưa cao. Đặc biệt là đồ dung cho trẻ hoạt động còn rất ít.
-

Phụ huynh phần lớn là lao động nghèog, nên rất khó khăn trong việc hỗ trợ

đóng góp kinh phí để tạo góc hoạt động văn học cho trẻ.
-

Khi dạy trẻ kể chuyện sáng tạo giáo viên chưa biết vận dụng tích hợp các

môn học khác và chưa đầu tư sưu tầm các câu chuyện ngoài chương trình.
Điều đó dẫn đến thực trạng:

+ Chỉ có 20% trẻ biết kể chuyện sáng tạo do vốn từ của trẻ còn ít, ngôn
ngữ nói chưa mạch lạc.
+ 40% trẻ nói được câu phức.
+ 20% trẻ hứng thú tham gia kể chuyện sáng tạo.
+ 55% trẻ phát âm rõ rang mạch lạc.
Để khắc phục và giải quyết thực trạng trên tôi đã suy nghĩ và tìm ra
một số biện pháp giúp trẻ hứng thú kể chuyện sáng tạo.
III/ Những biện pháp thực hiện:
* Biện pháp 1: Tạo môi trường hoạt động cho trẻ kể chuyện sáng tạo.
Tạo môi trường cho trẻ hoạt động là rất cần thiết trong chương trình
đổi mới
Hiện nay, nếu cô tạo được môi trường cho trẻ hoạt động tốt thì sẽ kích
thích trẻ phát triển ngôn ngữ, tham gia vào các hoạt động và kết quả đạt được
rất cao. Vì thế ngay từ đầu năm học tôi đã đi sâu vào tạo môi trường bằng
cách đưa hình ảnh nhân vật của các câu chuyện nổi bật vào góc văn học và
một số góc trong và ngoài lớp học thể hiện trên các mảng tường. Vẽ và sưu
tầm một số bộ truyện tranh ngoài chương trình để đưa vào giảng dạy, vận
động phụ huynh đóng góp truyện tranh đưa vào góc văn học cho trẻ hoạt động
thường ngày. Những câu chuyện được thể hiện trên các mảng tường trong
không gian to đã giúp trẻ dễ tri giác, trẻ được thảo luận, bàn bạc về câu
chuyện đó. Từ đó trẻ biết vận dụng những kiến thức đó vào kể chuyện sáng
tạo một cách dễ dàng. Ngoài việc tạo những bức tranh trên mảng tường,
những tập truyện tranh chữ to tôi còn đi sâu làm một số đồ dung trực quan
cho trẻ hoạt động như: một số con rối dẹt có bánh xe, có cử động tay chân và
tận dụng những truyện tranh cũ, những sản phẩm vẽ của trẻ, cắt dán bồi bìa
cứng cho trẻ ghép tranh kể chuyện sáng tạo hoặc cắt dời các con vật cho trẻ tự
chọn các con vật đó để kể chuyện sáng tạo theo ý tưởng của mình.

Điều đặc biệt hơn nữa tôi đầu tư suy nghĩ và làm ra các loại rối tay cho
trẻ hoạt động. Thực tế tôi nhận thấy đồ dung làm bằng rối tay hầu như ở các
lớp không có cho trẻ hoạt động, qua nghiên cứu tìm tòi tôi đã vận dụng làm từ
các quả bong, chổi rơm, đĩa nhựa đồ chơi…để làm mặt con rối sau đó dùng
vải hoặc len móc làm váy, thân tay để khi trẻ sử dụng không bị thô và cứng.
Các khuôn mặt có thể thay đổi tuỳ theo nội dung, nhân vật của câu chuyện trẻ
kể.
Qua cách nghĩ và làm như vậy tôi đã tạo ra một góc văn học với đầy đủ
chủng loại về đồ dung trực quan đa dạng phong phú, đã giúp trẻ hứng thú
tham gia vào hoạt động và nhiều ý tưởng hay khi trẻ kể chuyện sáng tạo.
Bên cạnh đó trong giờ hoạt động ngoài trời tôi còn tận dụng những bức
tranh tường ở trong trường bằng cách gợi mở cho trẻ cùng nhau kể chuyện về
những bức tranh đó hoặc có các con vật trong sân trường tôi cũng gợi mở cho
trẻ thi nhau kể chuyện về các con vật đó…hình thức này đã giúp trẻ em có
nhiều ý tưởng sáng tạo hay và có ý thức thi đua để đạt kết quả tốt.
Tạo môi trường cho trẻ kể chuyện sáng tạo là một việc làm vô cùng
quan trọng bởi nó là chỗ dựa, là cơ sở vững chắc cho trẻ kể chuyện sáng tạo.
Đòi hỏi cô giáo phải biết tạo cảm xúc cho trẻ bằng các con vật ngộ nghĩnh,
đáng yêu, đồng thời cũng phải biết hướng lái, gợi mở cho trẻ có cảm xúc tích
cực khi tham gia hoạt động kể chuyện sáng tạo. Qua nội dung các bức tranh,
các nhân vật, các con rối trẻ được xem và nói lên nhận xét của mình về các đồ
dung đó. Như vậy ngôn ngữ cuả trẻ được phát triển một cách phong phú và đa
dạng.
*- Biện pháp 2: Dạy trẻ cách sử dụng nhân vật phù hợp với ngôn ngữ
lời kể sáng tạo.
Bên cạnh một môi trường hoạt động với đầy đủ các loại đồ dung trực
quan đa dạng phong phú, thu hút sự hứng thú tham gia kể chuyện sáng tạo

của trẻ thì chúng ta còn phải dạy trẻ cách sử dụng nhân vật phù hợp với ngôn
ngữ lời kể sáng tạo.
Khi dạy trẻ sáng tạo tôi đã chuẩn bị cho trẻ những tập truyện tranh sưu
tầm bằng cách đọc kể cho trẻ nghe ở các giờ đón, giờ trả trẻ và giở chơi hang
ngày. Đây là hình thức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, là cơ sở cho
trẻ có kiến thức vững vàng khi thực hiện kể chuyện sáng tạo. Qua cách làm
quen như vậy trẻ biết đánh giá, nhận xét về đặc điểm tính cách của các nhân
vật thong qua ngôn ngữ nói của mình.
Ví dụ: Gà con xinh đẹp đáng yêu, sói già gian ác, bà tiên ông bụt thì tốt
bụng còn phù thuỷ thì độc ác.
Bên cạnh đó tôi còn định hướng cho trẻ quan sát các tranh chuyện , cho
trẻ xem qua đĩa hình các câu chuyện. Đồng thời kết hợp tri giác với đàm thoại
giữa cô và trẻ, giúp trẻ nhận xét đánh giá nội dung truyện một cách chính xác
và nói lên ý tưởng của mình qua sự nhận thức.
Tôi dạy trẻ kể chuyện theo từng nhóm, theo thời gian thực hiện một
tuần hoặc hai tuần, kết hợp lồng ghép các môn học khác, các trò chơi để củng
cố và khắc sâu kiến thức, mở rộng vốn hiểu biết về thế giới xung quanhcho
trẻ.
Sau đây là một số cách dạy trẻ sử dụng đồ dùng trực quan.
- Dạy trẻ sử dụng rối tay: dạy trẻ sử dụng từng con một, kết hợp với lời
nói, ngôn ngữ biểu cảm cùng với cách diễn rối qua cử động các con rối đi
lại.
- Dạy trẻ ghép tranh kể chuyện: chọn những tranh mà trẻ thích ghép thành
một dải câu chuyện sau đó kể từng tranh kết hợp với lời nói chỉ dẫn thông
qua các nhân vật trong tranh.

- Dạy trẻ ghép các nhân vật kể chuyện: chọn những nhân vật mà trẻ thích,
sau đó ghép các nhân vật với nhau tạo thành một câu chuyện theo ý tưởng
của trẻ.
- Dạy trẻ kể chuyện bằng sa bàn: chọn những nhân vật mà trẻ thích kết hợp
di chuyển các nhân vật đó trên sa bàn. Nói đến đâu đưa nhân vật ra đến đó,
lời kể đi theo nhân vật sử dụng.
Qua cách dạy trẻ tôi đã tiến hành tổ chức một giờ hoạt động có chủ
đích kể chuyện sáng tạo, chủ điểm thế giới động vật như sau:
Bước 1: Hát bài “ Gà trống mèo con và cún con”.Hỏi trẻ trong bài hát
có những con vật gì.
Bước 2: Nghe cô kể mẫu chuyện sáng tạo của cô, cô sử dụng rối kể 1
lần. Đàm thoại với trẻ về câu chuyện của cô (tên nhân vật, đặc điểm nhân vật,
đặt tên cho câu chuyện).
Bước 3: Trẻ đi chọn đồ dung trực quan mà trẻ yêu thích. Cô gợi mở ý
tưởng cho trẻ bằng cách mượn một con vật mà trẻ đã chọn và kể ngắn gọn vài
câu để trẻ biết cách kể chuyện sáng tạo.
Bước 4: Trẻ kể chuyện sáng tạo theo nhóm, cá nhân. Cô cho trẻ đánh
giá và nhận xét câu chuyện của bạn kể. Theo dõi cách sử dụng đồ dung trực
quan của trẻ để cô góp ý nhận xét.
Qua cách làm này, bước đầu tôi đã thành công trong việc thực hiện dạy
trẻ kể chuyện sáng tạo, giúp trẻ linh hoạt sử dụng đồ dung trực quan kết hợp
với ngôn ngữ nói rõ ràng mạch lạc, có kỹ năng tổng hợp về “ mắt nhìn, miệng
nói, tai nghe, tay sử dụng”.
Sau đây là một số câu chuyện của trẻ khi thực hiện kể chuyện sáng tạo.
Câu chuyện “ Con lợn nhựa của tôi” tác giả cháu Đăng Dũng với đồ
dung là một con lợn nhựa được cháu thể hiện như sau:

+ Chủ nhật tớ được về quê thăm bà. Ở quê bà tơ nuôi rất nhiều lợn, các
con lợn rất to và ăn rất nhiều rau với cám. Thấy tớ thích con lợn đó, bà tớ liền
mua cho tơ một con lợn, nhưng đó là con lợn nhựa. Con lợn nhựa của tớ nó
chẳng ăn được gì mà nó chỉ giúp tớ cất tiền. Đến tết ai mừng tuổi là tớ cho
vào con lợn nhựa này để gửi mẹ mua quần áo. Tớ rất yêu quý co lợ nhựa này
của tớ.
- Câu chuyện “Bác Voi tốt bụng” của cháu Thuỳ Linh, Lan Anh và Hải
Lan. Đồ dung là con gà, vịt, voi từ sản phẩm vẽ của trẻ bồi bìa cứng và
làm rối tay, câu chuyện được các bé thể hiện như sau:
+ Bạn vịt bầu ơi có đến chơi với tớ là gà trống không?
+ Ừ hôm nay trời đẹp chúng mình cùng đi chơi nhé!
+ Chúng mình đến vườn hoa kia chơi nhé!Ở đó có nhiều trò chơi thích
lắm.
+ Hai bạn gà, vịt mải chơi đến khi trời tối không biết đường về nữa, cả
hai cùng khóc hu hu…
+ Lúc đó bác voi xuất hiện và nói đừng khóc nữa lên đây bác đưa về.
+ Hai bạn cùng trèo lên lưng bác voi đưa về, từ đó hai bạn không dám
đi chơi xa.
Ở câu chuyện này ba cháu sử dụng rối rất tốt. Các cháu đã biết kết hợp
với nhau sử dụng các nhân vật phù hợp ăn khớp với lời kể. Ngôn ngữ của các
cháu được thể hiện một cách rất tự nhiên và phong phú.
Trong quá trình nghiên cứu và tiến hành kể chuyện sáng tạo đến nay ở
lớp tôi đa số trẻ đã kể chuyện sáng tạo theo ý tưởng của mình mà kgông cần
sự gợi ý của cô. Từ những việc làm đó không những trẻ sử dụng thành thạo
đồ dung trực quan về các con vật mà còn biết vận dụng sử dụng đồ dung trực
quan ở các chủ đề khác.

Thông qua các câu truyện sáng tạo của trẻ, trẻ sử dụng các ngữ
điệu,ngắt nghỉ để truyền đạt thái độ, tình cảm của mình đối với tác phẩm. Trẻ
bắt chước giọng kể diễn cảm của cô,trẻ có thể hiểu được một từ dung với đồ
vật này lại có thể vào các đồ vật khác nữa. Từ đó ngôn ngữ của trẻ phát triển
mạnh mẽ, vốn từ được làm giàu them và qua đó trẻ cảm nhận được sự phong
phú của ngôn ngữ mẹ đẻ.
*Biện pháp 3: Lồng ghép các môn học khác khi dạy trẻ kể chuyện
sáng tạo.
Với lới kể diễn cảm, hấp dẫn đã làm rung động người nghe, nhưng biết
tích hợp các môn học khác thì còn hay hơn vì nó làm thay đổi không khí, làm
thay đổi trạng thái khi kể chuyện. Bằng những lời ca, lời đối thoại,những câu
đố, những bài đồng dao, ca dao hay một số trò chơi xen lẫn.
Ví dụ: Bài thơ “Thỏ bông bị ốm” “Ong và bướm”, “Cá vàng
bơi”….hoặc cho trẻ đọc thuộc các câu đố về con chó, mèo, lợn, cá, gà…hay
một số bài đồng dao, ca dao “Vè chim”, “Đi cầu đi quán”….
Âm nhạc là môn bổ trợ cho rẻ làm quen với tác phẩm văn học, dễ gây
ấn tượngcho người xem, vì thế tôi cho trẻ hát thuộc các bài hát: “ Thương con
mèo”, “Một con vịt”, “đố biết con gì”, “Trời nắng trời mưa”…giúp trẻ khi kể
chuyện về con vật nào trẻ có thể hát về các con vật đó phù hợp với nội dung
câu chuyện.
Trò chơi là hình thức chuyển tiếp giữa các lần kể hay thay cho phần
củng cố câu chuyện mà các tiết dạy thường áp dụng. Tôi cho trẻ chơi một số
trò chơi ở dạng động như trò chơi: Mèo và chim sẻ, gà gáy vịt kêu, trời nắng
trời mưa, cáo và thỏ…
Việc tích hợp các môn học khác, các trò chơi vào cho trẻ kể chuyện
sáng tạo là việc cung cấp thêm một số kiến thức bổ trợ cho câu chuyện sinh
động hơn. Ở lứa tuổi này tâm lý của trẻ thường mau nhớ chóng quên. Vì vậy

vào giờ đón trả trẻ tôi đưa trẻ vào góc văn học để hướng dẫn trẻ kiến thức mới
và củng cố kiến thức cũ. Đây là hình thức cho trẻ trải nghiệm những gì mình
có sẵn và học tập ở cô và bạn, trẻ cảm thấy thoải mái và tự tin hơn.
Việc tích hợp các môn học khác cô giáo phải linh hoạt, lựa chọn nội
dung sao cho phù hợp với nội dung câu chuyện, giúp trẻ tham gia vào hoạt
động một cách tích cực nhất và ngôn ngữ của trẻ được phát triển mạnh mẽ
nhất.
* Biện pháp 4: Tuyên truyền kết hợp với phụ huynh.
Như chúng ta đã thấy môi trường tiếp xúc của trẻ chủ yếu là gia đình
và nhà trường. Chính vì vậy việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một
biện pháp không thể thiếu. Phụ huynh chính là nhân tố quết định trong việc
tạo nguồn nhiên liệu của góc văn học để phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm tôi nêu tầm quan trọng của lĩnh
vực phát triển ngôn ngữ cho trẻ, đặc biệt là thong qua hoạt động kể chuyện
sáng tạo. Hàng tháng tuyên truyền với phụ huynh qua các biểu bảng nêu lên
nội dung về chủ điểm, về các câu chuyện sáng tạo của cô và trẻ. Qua đó phụ
huynh thấy được ngôn ngữ của trẻ phát triển như thế nào và có biện pháp kích
thích sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ tại gia đình.
Ví dụ: Cô trao đổi với phụ huynh về những câu chuyện sáng tạo trẻ đã
kể, yêu cầu phụ huynh về nhà cho trẻ kể lại câu chuyện đó hoặc kích thích trẻ
kể các câu chuyện khác. Như vậy ngôn ngữ của trẻ được phát triển một cách
phong phú và đa dạng.
Huy động phụ huynh đóng góp tiền ủng hộ tạo góc văn học hoặc thu
nhập những nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm như báo hoạ mi, vải vụn, len vụn,
các vỏ hộp, mút xốp…kết hợp trong và ngoài giờ đón trả trẻ để trao đổi với
phụ huynh.

Có thể nói công tác tuyên truyền với phụ huynh là một việc làm rất
quan trọng trong việc dạy trẻ kể chuyện sáng tạo để phát triển ngôn ngữ cho
trẻ.
III/ Kết quả:
Sau khi thực hiện các biện pháp tôi đã thu được một số kết quả sau:
1/Về bản thân:
-

Tôi thấy mình đã nâng cao được phong cách nghệ thuật lên lớp,giọng kể

được trau dồi diễn cảm, thu hút trẻ hứng thú tham gia vào tiết học.
-

Tôi đã rút ra được nhiều kinh nghiệm qua cách dạy trẻ kể chuyện sáng tạo,

sưu tầm được nhiều truyện tranh, học thuộc nhiều truyện ngoài chương trình.
- Tạo được môi trường cho trẻ hoạt động tốt ở các góc, đặc biệt là góc văn
học.
- Tôi đã tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm để tạo ra nhiều loại rối
phong phú, đa dạng, sử dụng có hiệu quả trong việc dạy trẻ kể chuyện sáng
tạo.
- Các tiết dạy kể chuyện sáng tạo tôi tham gia lên chuyên đề của trường và
các hội thi do quận tổ chức tôi đều được xếp loại giỏi.
2/Về trẻ:
Nội dung
Trước khi thực hiện
Phát âm rõ ràng mạch lạc
55%
Phát âm câu phức
40%
Hứng thú tham gia kể chuyện
20%

Sau khi thực hiện
95% (Tăng 45%)
95% (Tăng 55%)
90% (Tăng 70%)

sáng tạo
Biết thể hiện ngôn ngữ hoàn

80% (Tăng 60%%

20%

cảnh (kể chuyện sáng tạo)
3/ Về đồ dùng trực quan;
- Xây dựng một góc tuyên truyền về các câu chuyện sáng tạo của cô của
trẻ đa dạng, phong phú.

- Làm 30 bộ truyện tranh chữ to.
- Sưu tầm rất nhiều tranh ảnh theo từng chủ điểm cho trẻ kể chuyện.
- Làm 15 con rối dẹt, 30 con rối tay cho trẻ hoạt động ở mỗi chủ điểm.
- Làm 20 con rối tay cho cô hoạt động.
- Có một bảng gài và một bảng dính cho trẻ ghép tranh kể chuyện sáng tạo.
- Một sân khấu rối, sa bàn cho cô và trẻ kể chuyện sáng tạo.
4. Về phụ huynh:
- Nhận thức rã được tầm quan trọng của việc dạy trẻ kể chuyện sáng
tạo để phát triện ngôn ngữ cho trẻ.
- Đóng góp về kinh phí là 2 triệu đồng và nhiều vật liệu để tạo góc văn
học cho lớp.
IV – Bài học kinh nghiệm:
Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện các biện pháp trên vào việc dạy
trẻ kể chuyện sáng tạo để phát triển ngôn ngữ cho trẻ tôi đã rút ra nhưng bài
học kinh nghiệm sau:
1 - Cô giáo phải đi sâu nghiên cứu để tạo ra được môi trường tốt cho trẻ
hoạt động một cách tích cực nhất, biết tao cảm xúc cho trẻ khi kể chuyện sáng
tạo.
2 - Thường xuyên trò chuyện với trẻ, khơi gợi trẻ đặt tên cho nội dung
vừa trò chuyện hoặc tóm tắt ngắn gọn những điều vừa trò chuyện.
3 - Khuyến khích trẻ nói những ý nghĩ của trẻ qua nội dung hay chủ
điểm nào đó nhằm giúp trẻ luyện cách trình bày, diễn đạt ý.
4 - Cho trẻ tham quan, hướng dẫn từ quan sát sự vật, hiện tượng nhằm
mở rộng vốn hiểu biết cho trẻ; kết hợp đàm thoại để trẻ hiểu sâu bản chất của
sự vật, hiện tượng và nói lên nhận xét của mình.

5 - Mở rộng vốn từ cho trẻ và khuyến khích trẻ sử dụng vốn từ trẻ học
được trong các hoạt động khác nhau, đặc biệt qua các trò chơi ngôn ngữ, trò
chuyện, đàm thoại giưa co với trẻ, trẻ với trẻ.

C: Kết luận
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ qua các hoạt động dạy trẻ kể chuyện sáng
tạo là một việc làm thiết thực nhất trong chương trình đôi mới hiện nay, đòi
hỏi cô giáo phải có sự sáng tạo linh hoạt khi dạy trẻ, phải có sự kiên trì rèn
luyện giữa co và trẻ thì sẽ đem lại kết quả cao.
Trên đây là một số kinh nghiệm “ phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4-5 tuổi
thông qua hoạt động dạy trẻ kể chuyện sáng tạo” tôi xin giới thiệu để chị em
đồng nghiệp cùng`tham khảo và đóng góp thêm ý kiến để giúp tôi có thêm
kinh nghiệm trong giảng dạy
Xin chân thành cảm ơn!

Tải về bản full

SKKN: Làm thế nào để giúp trẻ 4 - 5 tuổi học thơ có hiệu quả

Việc cho trẻ " Làm quen với văn học"là một hoạt động hết sức quan trọng trọng việc hình thành và phát triển nhân cho trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo 4- 5 tuổi nói riêng. Mời quý thầy cô tham khảo sáng kiến “Làm thế nào để giúp trẻ 4 - 5 tuổi học thơ có hiệu quả”. » Xem thêm

Tóm tắt nội dung tài liệu

  1. cộng hoà xã hội chủ nghĩa việt nam Độc lập - Tự do - Hạnh phúc Sáng kiến kinh nghiệm Đề tài: " Làm thế nào để giúp trẻ 4 -5 tuổi học thơ có hiệu quả" Năm học 2010-2011  ****************************** Họ và tên : Nguyễn thị Tịnh đơn vị: Trường Mầm Non Phú Thuỷ
  2. A. Lời mở đầu Ngay từ khi đứa trẻ sinh ra được đón nhận tình yêu đời của cha mẹ, mỗi bước đi và sự trưởng thành của trẻ đều có những dấu ấn riêng khó có thể phai mờ. Đó có thể là tiếng ru ầu ơ của mẹ, là bàn tay ấm áp của cha, là tiếng bà kể chuyện của mỗi trưa hè bên cánh võng… Những câu chuyện ngộ nghĩnh , những câu ca dao, hò vè…Tất cả đều mang lại cho trẻ sự khám phá thích thú, nuôi dưỡng niềm tinh và ước mơ, khám phá thế giới tươi đẹp xung quanh. Qua lời ru của mẹ, những câu chuyện của bà trẻ được tiếp cận và phát triển ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm , đời sống tâm hồn của trẻ luôn được nuôi dưỡng và kích thích phát triển. Quá trình giáo dục mầm non là quá trình hình thành cơ sở ban đầu về nhân cách con người phát triển một cách toàn diện. Việc cho trẻ làm quen với “văn học” là một nội dung quan trọng góp phần thực hiện thành công mục tiêu giáo dục để từ đó “văn học” được thấm nhuần vào trong tâm hồn của trẻ giúp cho trẻ biết yêu thương ông, bà, cha, mẹ, anh, chị , em, bạn bè, lòng yêu quê hương đất nước. “Văn học”còn làm cho trẻ biết yêu quý hướng tới cái thiện, căm ghét tránh xa cái ác, biết yêu lao động, quý các sản phẩm lao động. Trong những năm trước đây luôn sử dụng phương pháp cứng của bộ môn “văn học” và chưa đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào trong công tác giảng dạy nhưng việc cho trẻ “Làm quen văn học”cũng mang lại hiệu quả nhằm phát triển toàn diện cho trẻ. Tuy vậy vẫn chưa thực sự đáp ứng và chưa tạo được sự thích thú và lôi cuốn trẻ vào trong hoạt động có hiệu quả.Vì vậy là một giáo viên mầm non tôi đã trải qua một quá trình nghiên cứu tìm tòi, tích cực học hỏi và vận dụng một số biện pháp, sử dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy để giúp trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi hoạt động " Làm quen văn học" đạt hiệu quả cao. B. Nội dung I/ Cơ sở lý luận: Đối với lứa tuổi mầm non văn học là lĩnh vực phát triển ngôn ngữ rất gần gủi và cũng được con như là một hoạt động không thể thiếu được trong cuộc sống hàng ngày của trẻ, nó làm giàu vốn từ cho trẻ, ngôn ngữ của trẻ ngày một phong phú, giúp trẻ phát âm rỏ các từ trong tiếng việt, trẻ biết bày tỏ những mong muốn của mình bằng ngôn ngữ, có kỹ năng giao tiếp chào hỏi phù hợp với chuẩn mực văn hóa Việt Nam . Văn học còn giúp cho trẻ làm quen với việc đọc,viết để chuẩn bị bước vào trường tiểu học.Tuy nhiên đối với trẻ mẫu giáo chưa biết các từ trong một câu chuyện, bài thơ nhưng qua giọng đọc, lời kể của cô giáo, ông, bà, cha, mẹ trẻ hiểu được nội dung của bài thơ, câu ca dao, đồng dao, tục ngữ, những câu chuyện kể mang nhiều nội dung giáo dục khác nhau để trẻ phân biệt được những thói hư, tật xấu, cái thiện và cái ác qua đó trẻ dần dần hoàn thiện mình hơn.
  3. Chính vì thế việc cho trẻ " Làm quen với văn học"là một hoạt động hết sức quan trọng trọng việc hình thành và phát triển nhân cho trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo 4- 5 tuổi nói riêng. Với trẻ mẫu giáo đây là thời kỳ bắt chước người lớn bằng ngôn ngữ, hành động hàng ngày. Thông qua việc đọc, kể của người lớn gúp cho trẻ hiểu sâu hơn về những đức tính của nhân vật qua từng câu chuyện, những cảm xúc khó quên qua các vần thơ, câu ca dao đồng dao mà trẻ được học, được nghe. Vậy " Làm thế nào để giúp trẻ 4 -5 tuổi học thơ có hiệu quả" đó là câu hỏi tôi luôn đặt ra và cũng là lý do tôi chọn đề tài này làm sáng kiến kinh nghiệm. II/ Cơ sở thực triển: Lĩnh vực phát triễn ngôn ngữ " Làm quen văn học"ở lớp tôi là một vấn đề cần quan tâm bởi vì qua đây gúp cho trẻ thói quen mạnh dạn tự tin hơn khi thể hiện một bài thơ đồng thời làm giàu vốn từ cho trẻ, luyện trẻ phát âm chuẩn, chính xác và tạo cho trẻ thói quen tích cực suy nghĩ đến nội dung của bài thơ và biết thể hiện bài thơ đúng âm điệu, nhịp điệu và diễn cảm. Bởi vậy tôi cần chú trọng trang bị cho trẻ những biện pháp này nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ một cách toàn diện và có hiệu quả. III/ Thực trạng: Năm học 2010- 2011 là năm học đầu tiên trường Mầm non Phú Thủy có 100% lớp thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới, tôi được nhà trường phân công dạy ở cụm trung tâm phụ trách lớp 4-5 tuổi với tổng số 40 cháu phần lớn các cháu là con thuộc diện hộ nghèo nông thôn nên công tác chăm sóc giáo dục nói chung và hoạt động cho trẻ " làm quen với văn học" nói riêng gặp những thuận lợi và khó khăn sau. * Thuận lợi: - Đây là năm thứ 2 tôi thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới nên việc xây dựng kế hoạch cho lớp mình khá vững vàng, trang thiết bị phục vụ cho việc ứng dụng công nghệ thông tin khá đảm bảo như: Máy vi tín, đèn chiếu và một số trang thiết bị khác. - Trong năm học bản thân tôi được tham gia các đợt tập huấn về chương trình giáo dục mầm non mới do trường, cụm tổ chức từ đó tôi nắm chắc hơn về việc xây dựng kế hoạch, cách soạn giáo án, tổ chức tiết học, ứng dụng công nghệ thông tin vào trong các hoạt động hàng ngày cho trẻ phù hợp có hiệu quả. - Tại đơn vị công tác tôi luôn được thao giảng và được tham dự các hoạt động của đồng nghiệp về chương trình giáo dục mầm non mới để đúc rút kinh nghiệm cho bản thân. - Được sự chỉ đạo sát sao của phòng giáo dục và ban giám hiệu nhà trường nên tay nghề của tôi ngày càng được nâng lên. - Sân trường, lớp học rộng, thoáng mát thân thiện có nhiều bồn hoa, cây cảnh thuận tiện cho trẻ được vui chơi, làm quen, ôn luyện về “ Thơ” để tạo tiền đề cho việc tổ chức cho trẻ học“ Thơ" ở trong hoạt động chung. - Có 1/3 trẻ trong lớp ngôn ngữ mạch lạc, nhanh nhẹn khi tham gia vào
  4. hoạt động văn học. * Khó khăn: - Phần lớn phụ huynh còn xem nhẹ về việc học của trẻ nên ít quan tâm bồi dưỡng thêm cho trẻ ở nhà về cách đọc thơ và chưa chú ý phát triễn ngôn ngữ cho trẻ. - Trong lớp có nhiều cháu ngôn ngữ phát triển chậm, nói ngọng, nói lắp nhiều nên chất lượng các hoạt động dạy“ Thơ”cho trẻ đạt hiệu quả chưa cao. - Một số bài thơ mới lạ của một số chủ đề tranh thơ do cô vẽ nên tính thẩm mỹ chưa cao và chưa tạo được sự hấp dẫn lôi cuốn trẻ. * Điều tra thực tiển: Vào đầu năm học ( Đầu tháng 10 ) tôi lên kế hoạch khảo sát chất lượng đầu vào nắm bắt được tình hình học tập của trẻ đạt được mức độ nào để có giải pháp giảng dạy, bồi dưỡng trẻ trong năm học Cụ thể: Lĩnh vực phát triển ngôn ngữ ( Môn làm quen văn học) qua khảo sát đạt kết quả như sau: Tốt: 5/40 cháu chiếm tỷ lệ: 12,5% Khá: 10/40 cháu chiếm tỷ lệ: 25% TB : 12 /40 cháu chiếm tỷ lệ : 30% Yếu: 13/40 cháu chiếm tỷ lệ : 32,5% Với kết quả khảo sát thực tế ở trên tôi thấy hoạt động " Làm quen văn học"của lớp tôi là một vấn đề cần đặt lên hàng đầu và đây cũng là lý do tôi chọn đề tài " Làm thế nào để giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt tiết thơ" IV- Biện pháp thực hiện: 1/ Phân chia trẻ theo đối tượng để có biện pháp kèm cặp bồi dưỡng. Tôi bám vào kết quả khảo sát chất lượng đầu vào để nắm bắt mức độ nhận thức của trẻ để theo giỏi, giúp đỡ bồi dưỡng trẻ bằng các hình thức khác nhau: Ví dụ: Khi tổ chức một họat động chung dạy bài thơ mới tôi luôn chú ý đến những trẻ ngôn ngữ kém bằng cách cho trẻ được đọc thơ nhiều lần và chú ý sữa những từ, câu sai, cho trẻ đọc những từ khó trong bài thơ, sắp xếp cho những trẻ yếu ngồi cạnh trẻ khá để trẻ học tập bắt chước theo bạn, có kế hoạch chia số lượng trẻ yếu cho 2 giáo viên trong lớp để có kế hoạch bồi dưỡng trẻ có hiệu quả. Ngoài giờ học trong lớp ra tôi có kế hoạch bồi dưỡng thêm cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi thời điểm đón, trả trẻ, thông các hoạt động khác trong ngày như : Hoạt động góc, hoạt động chiều, hoạt động ngoài trời cho trẻ dạo chơi xung quanh vườn trường để ôn luyện bài thơ củ hoặc làm quen với bài thơ mới sắp học…. 2/ Tạo môi trường, chuẩn bị tốt mọi điều kiện, phương tiện cho trẻ " Làm quen văn học" Muốn lĩnh vực phát triển ngôn ngữ đạt kết quả cao vào đầu năm học tôi xây dựng đầy đủ kế hoạch năm, kế hoạch thực hiện theo từng chủ đề, kế hoạch tuần, ngày phù hợp với đặc điểm tình hình của lớp, của địa phương nơi tôi đang công tác, đưa ra được mục đích, yêu cầu đảm bảo vừa sức của trẻ, chuẩn bị tốt các phương tiện học liệu, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động có hiệu quả như : máy vi tính, máy chiếu, tranh thơ, rối các loại, mô hình, đĩa nhạc…. Đồng thời
  5. tôi tạo tâm thế thoải mái cho trẻ trước khi bước vào hoạt động, bố trí chổ ngồi sao cho trẻ được dể dàng tham gia vào hoạt động. Ngoài ra tôi tạo môi trường trong và ngoài lớp bằng những bài thơ in bằng chữ to, tranh ảnh của các con vật, đồ vật, cỏ cây hoa lá…. có liên quan đến nội dung của bài thơ nhằm giúp cho trẻ dễ nhớ đến nội dung của bài thơ hơn. Như vậy việc tạo môi trường trong và ngoài lớp, chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi, các phương tiện góp phần thành công trong việc tổ chức hoạt động dạy trẻ " Làm quen văn học" cho trẻ mầm non 4-5 tuổi. 3/ Công tác phối kết hợp với phụ huynh và giáo viên trong lớp. Đối với một hoạt động dạy thơ cho trẻ đạt hiệu quả cao hay không thì bản thân tôi cần có sự phối kết hợp với giáo viên trong lớp để cùng nhau tổ chức hoạt động cho trẻ, phải có sự kết hợp hài hòa giữa giáo viên chính với giáo viên phụ, phân công thống nhất cho nhau, có sự phân chia số trẻ trong lớp để cùng nhau theo giỏi, bồi dưỡng kèm cặp có chất lượng. Ví dụ: Khi tôi lên kế hoạch dạy cho trẻ bài thơ “Đàn gà con” Thuộc chủ đề “Động vật trong gia đình” Thì vai trò của giáo viên phụ phải quản lớp tốt, chuẩn bị một số đồ dùng, trang thiết bị khi cần thiết, giúp trẻ trong quá trình trẻ gặp khó khăn. Để hoạt động cho trẻ học thơ có hiệu quả thì công tác phối kết hợp với phụ huynh vô cùng quan trọng và không thể thiếu được.Vào đầu năm học tôi xây dựng sổ kế hoạch phối kết hợp với phụ hunh để trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của trẻ, đặc biệt đối với phụ huynh có trẻ chậm phát triển về ngôn ngữ ( Trẻ phát âm chưa chuẩn, vốn từ của trẻ nghèo nàn, trẻ chưa mạnh dạn tự tin trong khi thể hiện bài thơ…) bằng các hình thức: Thông qua các giờ đón, trả trẻ, các cuộc họp phụ huynh lớp, ở góc “Tuyên truyền cho các bậc cha mẹ”để phụ huynh có kế hoạch bồi dưỡng , tập cho trẻ đọc thơ nhiều lần, uốn nắn sữa những từ, câu sai cho trẻ và tạo cho trẻ tính mạnh dạn tự tinh hơn. Ngoài ra tôi còn phối hợp với phụ huynh nộp các loại nguyên vật liệu như: Bìa cát tông, chai nhựa, que, vãi….để làm mô hình, rối sân khấu, nộp các khoản tiền để mua sắm các loại đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động. 4/ Tổ chức cho trẻ học bài thơ" Giữa vòng gió thơm" Trước khi vào tổ chức một hoạt động dạy thơ cho trẻ tôi chuẩn bị tốt mọi điều kiện phương tiện học liệu đầy đủ và tiến hành tổ chức hoạt động như sau: + Hoạt động 1: ổn định lớp, gây hứng thú: - Cô cho trẻ hát và vận động theo nhạc bài hát "Cháu yêu bà" - Trò chuyện: Các con vừa hát bài hát nói về ai? Bà rất yêu thương các con, bà tuổi cao tóc bà bạc trắng vậy các con phải biết yêu thương bà của mình nhé. Có một bạn ở trong bài thơ cũng rất yêu thương bà chăm lo cho bà từng giấc ngũ. Đó là bài thơ “ Giữa vòng gió thơm” Của nhà thơ Quang Huy + Hoạt động 2: Tiến hành dạy bài thơ “Giữa vòng gió thơm” * Cô đọc mẫu cho trẻ nghe: - Lần 1: Cô đọc diễn cảm bằng lời. Trong quá trình cô đọc mẫu cô phải chú ý đọc đúng âm điệu, nhịp điệu của bài thơ, chú ý đọc đúng những từ có dấu chấm hỏi, dấu ngã, thể hiện được cảm xúc của bài thơ.
  6. - Lần 2 cô đọc mẫu kết hợp cho trẻ xem hình ảnh nội dung bài thơ trên đèn chiếu. Cô đọc đến đâu cho trẻ xem đến đó. * Đàm thoại trích dẫn: + Cô vừa đọc cho các con nghe bài thơ gì? do nhà thơ nào sáng tác? + Bài thơ nói về bà đang làm gì? + Trong khi bà ngủ em bé dặn các con vật như thế nào? “ Này chú gà nâu Cãi nhau gì thế Này chị Vịt Bầu Chớ gào ầm ĩ Bà tớ ốm rồi Cánh màn khép rủ Hãy yên lặng nào Cho bà tớ ngủ” + Khi bà ngủ em bé làm gì cho bà? (Quạt cho bà) “Bàn tay nhỏ nhắn Phe phẩy quạt nan Đều đều ngọn gió Rung rinh góc màn” + Không chỉ em bé quạt cho bà ngủ mà cảnh vật lúc này như thế nào? “Căn nhà vắng vẻ Khu vườn lặng im Hương bưởi hương cau Lẩn vào tay quạt Cho bà nằm mát Giữa vòng gió thơm” + Qua bài thơ về nhà các con biết làm gì? ( Yêu thương, giúp đỡ bà…) - Cô đọc cho trẻ nghe lần 3 kết hợp cho trẻ xem mô hình * Dạy trẻ đọc thơ: Tôi cho trẻ đọc thơ bằng các hình thức: Lớp - Tổ- Nhóm - Cá nhân. Cho trẻ đứng đọc, ngồi đọc để tránh sự nhàm chán đối với trẻ. Trong khi trẻ đọc cô chú ý sửa những từ, câu sai, đọc đúng âm điệu, nhịp điệu của bài thơ, chú ý cho trẻ đọc đúng những từ như “Cãi nhau”, “ầm ĩ”,“Hãy ngủ”…Cho trẻ đọc bài thơ qua tranh thơ chữ to để trẻ được làm quen với chữ viết, làm quen cách đọc bài thơ từ trên xuống dưới, từ trái sang phải. Động viên khuyến khích những trẻ ngôn ngữ kém cho trẻ được nói nhiều, đọc nhiều nhằm giúp trẻ tiến bộ hơn. + Hoạt động 3: Cho trẻ về từng nhóm để vẽ những người thân trong gia đình của mình + Hoạt động 4: kết thúc: Cũng cố- giáo dục trẻ Trong quá trình cung cấp kiến thức cho trẻ tôi thấy được những nét đặc trưng nổi bật của hoạt động, những cái gì cần cung cấp ở trẻ, đồng thời giúp trẻ tính mạnh dạn, tự tin, ngôn ngữ của trẻ phát triễn, vốn từ ngày càng đa dạng và phong phú hơn nhiều.
  7. V/ Kết quả đạt được: Qua quá trình thực hiện các phương pháp, biện pháp hướng dẩn tổ chức hoạt động “Dạy thơ” cho trẻ cùng với sự chỉ đạo sát sao của phòng giáo dục, Ban giám hiệu nhà trường, sự góp ý chân tình của bạn bè đồng nghiệp cũng như sự quan tâm của cha mẹ học sinh trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và hoạt động “Dạy thơ ”cho trẻ nói riêng nay đã có những bước chuyển biến rỏ rệt và qua khảo sát đạt được những kết quả như sau. Loại tốt: 14/40 cháu đạt 35% Loại khá: 16/40 cháu đạt 40% Loại TB : 9/40 cháu đạt 22,5% Loại TB : 1/ 40 cháu đạt 2,5% Phần lớn các cháu hiểu rỏ nội dung của bài thơ, cảm thụ được thơ, biết đọc thơ diễn cảm, ngôn ngữ phong phú, mạch lạc hơn nhiều như cháu Trường Sơn, Kim Quý, Thoan, Ngọc Huyền, Đạt…và một số trẻ khác.Qua đây hình thành ở trẻ kỹ năng kỹ xảo, những tiền đề về việc đọc, viết giúp cho trẻ có tâm thế chuẩn bị bước vào các lớp học sau này. - Bản thân tôi cũng đã nắm vững hơn về nội dung, phương pháp tổ chức một hoạt động “ Dạy thơ” cho trẻ ở chương trình giáo dục mầm non mới và ứng dụng thành thạo công nghệ thông tin vào trong công tác giảng dạy. - Phần lớn các bậc phụ huynh quan tâm đến việc học của trẻ và có hướng cộng tác giữa cô giáo với phụ huynh ngày càng cao. VI/ Bài học kinh nghiệm: Sau thời gian làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm của việc thực hiện hoạt động “ Dạy thơ” ở trẻ 4 - 5 tuổi và qua quá trình nghiên cứu thực tế ở lớp tôi đã rút ra được bài học kinh nghiệm thiết thực đó là việc đầu tiên tôi phải dựa vào chương trình khung của chương trình giáo dục mầm non mới để xây dựng được kế hoạch cho lớp mình, chọn nội dung đảm bảo phù hợp với từng chủ đề trong năm và đưa ra mục đích, yêu cầu vừa sức của trẻ theo từng lĩnh vực phát triễn, chú ý phát huy tính tích cực của trẻ và luôn lấy trẻ làm trung tâm " Cô giáo là người dẩn dắt trẻ", chuẩn bị đầy đủ đồ dùng trang thiết bị cho các hoạt động, ứng dụng thành thạo công nghệ thông tin vào trong công tác dạy học, tổ chức tiết học linh hoạt sáng tạo, gợi mỡ theo chương trình giáo dục mầm non mới, thơ ở chương trình mầm non nó mang nhiều sắc thái khác nhau như: Êm dịu, trang trọng, hóm hỉnh… do đó khi đọc thơ tôi phải thể hiện được sắc thái đó để làm giàu cảm xúc cho trẻ, có kế hoạch tích hợp lòng ghép “Thơ” vào trong các hoạt động hàng ngày của trẻ phù hợp có hiệu quả, luôn chú trọng công tác theo giỏi bồi dưỡng kèm cặp trẻ có năng khiếu về thơ và trẻ chậm phát triễn về ngôn ngữ, có sự kết hợp với cha mẹ trẻ và phối kết hợp với giáo viên trong lớp để thực hiện tiết dạy có hiệu quả. C/ Kết luận: Qua thời gian làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm này bản thân tôi xoay quanh nội dung làm thế nào trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi học tốt tiết "Thơ" tôi nghiên cứu ngay
  8. từ lớp học của mình, nghiên cứu về lĩnh vực phát triển ngôn ngữ của trẻ với những nội dung bài học trong chương trình mỡ của chương trình giáo dục mầm non mới tôi thấy tất cả những gì tôi áp dụng đối với trẻ đều phù hợp và mang lại hiệu quả thiết thực trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và lĩnh vực phát triễn ngôn ngữ cho trẻ nói riêng. Trên đây là những kinh nghiệm thực tế qua các hoạt động “Dạy thơ” được tổ chức trên lớp, và đây cũng là những kết quả sau quá trình nghiên cứu tâm lý của lớp tôi. Mong muốn lớn nhất của tôi là làm sao ở mỗi tiết học trẻ được vừa chơi vừa học và thấm sâu vào trong tâm hồn trong sáng của trẻ những tình cảm tốt đẹp đồng thời giúp cho trẻ phát triển toàn diện về các lĩnh vực và đặc biệt là lĩnh vực phát triển ngôn ngữ./. Trân trọng cảm ơn những đóng góp của hội đồng chuyên môn nhà trường và hội đồng thi đua của nghành. Phú Thủy, ngày 19 tháng 5 năm 2011 Người viết sáng kiến Nguyễn Thị Tịnh