Startup nghĩa là gì

Startup là gì là chủ đề rất được các bạn trẻ quan tâm. Trong vài năm trở lại đây, cụm từ startup được nhắc đến với khá thường xuyên và được gắn với hình ảnh của vài ba thanh niên trẻ tuổi với những ý tưởng táo bạo (thậm chí có khi còn được coi là điên rồ), cùng nhau góp vốn thành lập một công ty nho nhỏ.

Nhưng ý niệm đó đã làm mọi người nhầm lẫn cho rằng startup phải là một công ty có quy mô nhỏ và tuổi đời non nớt.

Điều đó chưa thật sự đúng.

Hãy thử tưởng tượng, vài ba thanh niên bán bánh mì với cái xe đẩy mà vẫn được gọi là startup vì các bạn đăng ký thành lập công ty chuyên bán bánh mì và có thương hiệu hẳn hoi?!

Vậy Startup là gì? Các yếu tố cần thiết dành cho một nhà Startup là gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Trước hết chúng ta làm rõ khái niệm Startup là gì.

Startup là gì?

Định nghĩa startup là gì

Theo Investopedia, startup là công ty đang ở trong giai đoạn đầu của quá trình hoạt động. Những công ty đang ở trong giai đoạn này thường được cấp vốn bởi chính những người sáng lập viên để phát triển sản phẩm và dịch vụ mà họ tin rằng có nguồn cung.

Do nguồn thu hạn hẹp và chi phí cao, hầu hết các startup với quy mô nhỏ thường không ổn định trong dài hạn nếu không có nguồn vốn hỗ trợ từ các quỹ đầu tư.

Một số từ điển thông dụng của Mỹ và Anh giải nghĩa startup là công ty mới thành lập. Nhưng cái khó ở đây là những nguồn này không ghi rõ mới là bao nhiêu. Điều đó khiến cho nhiều người hiểu lầm cho rằng startup có tuổi đời chỉ 1-2 năm.

Theo từ điển WIKIPEDIA thì định nghĩa Startup là:

Khởi nghiệp (tiếng Anh: startup hoặc start-up) là thuật ngữ chỉ về những công ty đang trong giai đoạn bắt đầu kinh doanh nói chung (Startup company), nó thường được dùng với nghĩa hẹp chỉ các công ty công nghệ trong giai đoạn lập nghiệp. Khởi nghiệp là một tổ chức được thiết kế nhằm cung cấp sản phẩm và dịch vụ trong những điều kiện không chắc chắn nhất.

Theo Paul Graham – lập trình viên và nhà đầu tư mạo hiểm nổi tiếng với vai trò sáng lập viên của Y-Combinator (quỹ đầu tư mạo hiểm chỉ đầu tư cho các ý tưởng mới) – nhận định: “Một công ty 5 năm tuổi cũng có thể là một startup”.

Như vậy, thời gian không phải là thước đo chuẩn để xác định một công ty có phải là startup hay không.

Theo CEO Warby Parker, startup là một tổ chức được thiết kế nhằm cung cấp sản phẩm và dịch vụ trong những điều kiện không chắc chắn nhất.

Các startup được thiết kế cho những tình huống không thể mô hình hóa và độ rủi ro không nhất thiết phải lớn nhưng chưa tính toán được.

Thông thường các startup đều muốn sau này không còn là startup. Thời hạn cho quá trình chuyển giao này thường là 3 năm.

Khi đó, thường có một số yếu tố xuất hiện: được mua lại bởi một công ty lớn hơn, có hơn 1 văn phòng, doanh thu lớn hơn 20 triệu USD, có hơn 80 nhân viên hay ban quản trị có trên 5 người.

Đặc biệt, khi một công ty đã có lợi nhuận thì thường được coi là đã “tốt nghiệp” startup.

Một đặc điểm then chốt gắn liền với các startup là khả năng tăng trưởng.

Như Graham giải thích, startup được thiết kế để tăng trưởng không giới hạn và nhanh nhất có thể. Đây cũng chính là đặc điểm để phân biệt startup với doanh nghiệp nhỏ.

Một doanh nghiệp nhỏ sẽ được vận hành trong một phạm vi nhất định và được giới hạn bởi người sáng lập.

Doanh nghiệp nhỏ cũng muốn phát triển càng nhanh càng tốt tuy nhiên bị giới hạn bởi yêu cầu trước tiên là lợi nhuận – điều này đi ngược lại với startup.

Trong vài năm gần đây, startup thường bị nhầm lẫn là một công ty công nghệ. Tuy nhiên, đây chỉ là một đặc tính tiêu biểu của startup bởi mục tiêu tăng trưởng cao, ý tưởng thành lập mới mẻ.

Phân biệt startup (khởi nghiệp) với Small Business (kinh doanh nhỏ) và Entrepreneur (lập nghiệp)

“Khởi nghiệp” hiểu nôm na là bắt đầu (khởi) một nghề nghiệp, sự nghiệp (nghiệp). Nếu chịu khó tra Google thì các bạn có thể thấy từ này đã được dùng nhiều chục năm nay, trước cả khi khái niệm “startup” hình thành ở Thung lũng Silicon bên Hoa Kỳ.

Trong tiếng Anh cũng chưa có một định nghĩa được chấp nhận chính thức như chuẩn mực chung, nhưng các ý kiến còn khác biệt vẫn chia sẻ một điểm chung đó là:

“Startup là một danh từ chỉ một nhóm người, một tổ chức con người cùng nhau làm một điều không chắc chắn thành công”.

Theo Neil Blumenthal, Đồng Giám đốc điều hành của Warby Parky được trích dẫn trên tạp chí Forbes thì:

“A startup is a company working to solve a problem where the solution is not obvious and success is not guaranteed.” (tạm dịch: Startup là một công ty hoạt động nhằm giải quyết một vấn đề mà giải pháp (đối với vấn đề đó) chưa rõ ràng và sự thành công không được đảm bảo).

Còn Eric Ries, tác giả cuốn sách “The Lean Startup: How Constant Innovation Creates Radically Successful Businesses” – một cuốn sách được coi là “cẩm nang gối đầu giường” của mọi công ty startup, thì:

A startup is “a human institution designed to create new products and services under conditions of extreme uncertainty” (tạm dịch: startup “là một định chế/tổ chức con người được thiết kế nhằm mục đích tạo ra những sản phẩm và dịch vụ mới trong các điều kiện cực kỳ không chắc chắn”) .

Các từ khóa ở định nghĩa trên bao gồm

• “human institution”
• “new”
• “extreme uncertainty”

Như vậy, “startup” trước hết là một tổ chức con người (có nơi dịch “tổ chức của con người”, theo tôi là thiếu chính xác bởi “human institution” phải được hiểu đó chính là con người) và những con người này tập hợp lại với nhau để sáng tạo ra những sản phẩm mới, dịch vụ mới mà chưa hề biết chắc liệu có tạo ra được những sản phẩm mới, dịch vụ mới đó hay không.

Nói đến đây, xin được tách ra để nói thêm, là nhiều người vẫn nhầm lẫn sản phẩm (product) của “startup” với bản thân “startup”.

“Startup” là một tổ chức con người, do đó Nguyễn Hà Đông và cộng sự của anh là một “startup” còn Flappy Bird không phải là một “startup” mà là một sản phẩm của “startup” Nguyễn Hà Đông.

Ngoài ra, về mặt câu chữ, bản thân “khởi nghiệp” là một động từ (“khởi” là ngoại động từ + “nghiệp” là tân từ bổ nghĩa cho ngoại động từ), trong khi đó “startup” (lưu ý: “startup” chứ ko phải “start up”) là một danh từ.

So sánh động từ với danh từ cũng như so sánh ki-lô-gam với ki-lô-mét vậy.

Tóm lại, trong khi “khởi nghiệp” là khái niệm chỉ việc bắt đầu tạo dựng công việc, sự nghiệp riêng thì “startup” là một trong những loại hình, cách thức mà người ta có thể lựa chọn để “khởi nghiệp”.

Nói cách khác, chúng ta hoàn toàn có thể nói, ví dụ, “một số bạn trẻ thay vì nộp đơn đầu quân cho các tập đoàn sau khi tốt nghiệp đã quyết định khởi nghiệp bằng cách thành lập startup trong lĩnh vực nông nghiệp”.

Ví dụ cụ thể để phân biệt khởi nghiệp và kinh doanh nhỏ

startup là gì # minh họa qua ví dụ cụ thể

Mặc dù như đã trích dẫn ở một vài cách định nghĩa trên, “startup” không hề có câu chữ nào bắt buộc phải là công ty về công nghệ, nhưng trong thời đại ngày nay, để giải quyết các vấn đề mới, chưa có giải pháp, thì có lẽ ứng dụng công nghệ là hướng đi đa số các startup phải lựa chọn.

Do đó, cứ nói đến “startup” người ta lại liên tưởng ngay đến công nghệ (xin nhấn mạnh là công nghệ nói chung chứ không chỉ công nghệ thông tin).

Đây cũng là lý do mà trong thực tế công việc tư vấn, như một quy ước không chính thức, chúng tôi vẫn hay dùng “small business startup” để phân biệt với “startup” vốn được hiểu rộng rãi là những công ty, dự án công nghệ.

Vậy “small business” khác với “startup” như thế nào?

Xin tham khảo một câu trả lời tôi cho là rất dễ hiểu đăng trên Quora để viết lại câu chuyện vui dưới đây:

An và Bình là hàng xóm của nhau. Cả hai đều thấy họ cần có thêm bóng mát ở sân sau nhà mình.

Nghĩ là làm ngay, Bình ra tiệm mua một cái dù lớn, dù hơi mắc tiền một chút nhưng có xài ngay, đỡ mệt đầu.

An lại chọn hướng khác, cô rủ bạn của mình là Pha đi ra chợ cây và mua về nhà một cây nhỏ. Ai cũng nghĩ An bị khùng, và quả đúng là cô ấy có tí khùng thật, vì sau khi trồng vào sân sau, bóng mát của cây chỉ đủ cho vài con kiến!

Đã vậy, trong khi Bình ung dung ngồi cà phê chém gió dưới bóng mát của dù thì ngày nào An cũng phải đằm mình trong nắng gắt để tưới cây, nhỏ cỏ.

Thế mà cũng chẳng ăn thua.

Được vài tuần cây chết, vì không hợp thổ nhưỡng.

An không bỏ cuộc, cô lại cùng Pha tiếp tục chọn các loại cây khác để trồng.

Cuối cùng một trong số cây họ hú họa chọn về đã bám rễ và phát triển rất nhanh.

Dù vậy, nó vẫn chưa tạo được bóng mát cũng không cho quả, trái lại còn hút rất nhiều nước, và tiêu tốn vố số công sức thời gian và tiền bạc của An và Pha.

Nhưng rồi mấy năm sau cây của An cũng lớn.

Nó tỏa bóng mát không chỉ cho sân sau nhà An mà còn cho mấy nhà lân cận hưởng sái.

Cây còn cho quả và nhiều lợi ích khác nữa.

Trong khi đó cái dù của Bình mua thì vẫn vậy.

Không lớn hơn, không cho quả, thậm chí còn bị xập xệ đi.

An và Pha trồng cây là là ví dụ về một “startup”, còn Bình mua dù là ví dụ về “small business”.

Một “small business” là một tổ chức tự tồn tại được thiết kế với mục đích tạo ra doanh số, thậm chí là lợi nhuận, ngay từ ngày đầu tiên.

Nó không đòi hỏi nhiều đầu tư và ít rủi ro hơn so với “startup”, tuy nhiên, nó không có khả năng mở rộng (upside), ít có cơ hội trở thành to lớn.

“Startup”, trái lại, chẳng những không đưa đến lợi ích tức thời mà còn tiêu tốn rất nhiều nguồn lực, và đa phần thất bại trước khi có được một dự án, sản phẩm thành công.

Nhưng một khi đã thành công, sản phẩm của “startup” có thể tạo ra nhiều lợi ích một cách dài hạn, có thể nhân rộng, trở thành vĩ đại và có thể tạo “mầm để mọc thêm các cây con”.

Lời kết

Bài viết đã chia sẻ về chủ đề Startup là gì. Hy vọng với những điều mình tổng hợp được sẽ giúp ích cho những bạn cần tìm hiểu và hiểu đúng về startup (khởi nghiệp).

Bạn quan tâm về khởi nghiệp thì chắc chắn bộ cẩm nang SMART CEO 4.0 sẽ là người bạn đồng hành giúp bạn thành công. Tìm hiểu bộ cẩm nang SMART CEO 4.0 tại đây: https://camnangceo.com

Chúc các bạn có một cuộc khởi nghiệp thành công!