Gan động vật không chỉ chứa nhiều loại vitamin, mà chúng còn chứa hàm lượng lớn protein. Nhiều nước trên thế giới đã sử dụng thịt gà, bò, cá thu, và nội tạng của chúng, trong đó có cả gan để làm các món ăn hàng ngày. Tùy thuộc vào từng loại động vật mà số lượng các vitamin và chất dinh dưỡng trong gan của chúng có thể thay đổi khác nhau. Nội tạng của chúng cũng có thể có hàm lượng cholesterol cao, tuy nhiên, “gan của chúng lại rất giàu chất sắt và vitamin", theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ.
Gan lợn
Gan lợn là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, có độ đạm cao, chứa vitamin A, B, D cùng axid folic, nicotilic cần thiết cho cơ thể. Lượng vitamin A trong gan heo cao hơn nhiều so với sữa, trứng, thịt, cá. Nó có tác dụng duy trì sự sinh trưởng, làm sáng mắt, phòng trừ bệnh khô mắt, mỏi mắt. Hàm lượng vitamin C và Selen phong phú trong gan lợn giúp tăng cường sức miễn dịch cho cơ thể, chống ôxy hóa, chống lão hóa, ức chế các tế bào ung thư. Những người thiếu máu hay suy nhược nên thường xuyên ăn loại thực phẩm này.
Gan lợn tuy giàu dinh dưỡng và các nguyên tố vi lượng nhưng cũng có thể là nơi tập trung các chất cặn bã gây hại cho sức khỏe. Bộ phận này có nhiệm vụ chuyển hóa và giải các chất độc nên nếu bị bệnh hoặc hoạt động kém, nó sẽ chứa rất nhiều mầm bệnh. Vì vậy, các chuyên gia dinh dưỡng không khuyến khích bạn ăn nhiều loại gan này. Bệnh nhân bị tăng mỡ máu hoặc bị bệnh gan… càng không nên ăn nhiều gan lợn vì nó chứa nhiều mỡ.
Gan vịt
Gan vịt giàu protein, khoáng chất, vitamin và các axit amin thiết yếu, đặc biệt là vitamin A và chất đồng. Đồng là một nguyên tố vi lượng cần thiết cho cơ thể con người. Chúng còn rất quan trọng trong việc xây dựng xương, kích thích hormone, và điều chỉnh nhịp tim của bạn. Hiệp hội Ung thư Mỹ đã chỉ ra rằng đồng có tính chống oxy hóa và có thể giúp chống lại bệnh ung thư khá hiệu quả.
Gan gà
Nếu muốn ăn gan gà, bạn phải đảm bảo rằng đó là những lá gan của gà hữu cơ [gà được chăn nuôi bằng phương thức hữu cơ]. Nếu không, bạn có nguy cơ ăn phải những loại gan chứa đầy các chất kích thích và độc tố. Gan gà hữu cơ có chứa vitamin B12, nếu cơ thể có sự thiếu hụt vitamin này có thể gây ra bệnh thiếu máu. Vitamin B12 có thể ngăn ngừa chứng mất trí nhớ, thúc đẩy tâm trạng và năng lượng, làm chậm quá trình lão hóa, tăng cường hệ thống miễn dịch cho cơ thể. Tuy nhiên, gan gà có lượng vitamin A thấp hơn so với gan vịt.
Có nên cho trẻ ăn gan động vật?
Dinh dưỡng trong gan lợn
Trong 100g gan lợn chứa 21,3g protein, 25mg sắt, 8700 đơn vị quốc tế Vitamin A. Còn ở 100g thịt có nửa mỡ nửa nạc thì số lượng này sẽ là 9,5g protein, 1,4 mg sắt, không có vitamin A.
– Protein là nền móng quan trọng cấu thành cơ thể người, cáchoạt động sống như sự phát triển tầm vóc của trẻ. Sự phát triển chức năng của các cơ quan đều lấy sự hợp thành và tích luỹ protein trong tổ chức cơ thể làm nền móng.
– Chất sắt là nguyên liệu tạo ra huyết sắc tố, có tác dụng chữa trị và phòng chống thiếu máu.
– Vitamin A có quan hệ mật thiết với thị lực bình thường của mắt, có liên quan đến sự hình thành của tế bào thượng bì bên ngoài và bên trong cơ thể. Nếu thiếu Vitamin A, có thể làm ảnh hưởng tới chức năng miễn dịch của cơ thể người, gây truyền nhiễm, có thể ảnh hưởng tới sự phát triển xương của trẻ.
Như vậy ta có thể thấy gan lợn là một thực phẩm dinh dưỡng cần thiết cho trẻ. Tuy nhiên ta cần chú ý gan cũng là nơi đào thải các chất độc, vì vậy nếu chức năng gan kém hoặc động vật mắc bệnh thì các chất độc sẽ không được đào thải hết và vẫn còn lưu giữ tại gan.
Các độc tố có trong gan lợn
– Gan có nhiệm vụ chuyển hoá và giải chất độc nên nếu chứcnăng gan kém, bị bệnh không thải được chất độc ra ngoài thì trong gan sẽ còn tồn dư nhiều mầm bệnh. Các loại ký sinh trùng như sán lá gan cũng thường trú ngụ ở gan, mặt khác ở những con lợn bị bệnh viêm gan thì gan sẽ chứa nhiều virus và độc tố gây bệnh.
– Trong gan cũng như các loại phủ tạng động vật khác như tim, bầu dục… đều có chứa nhiều đạm, cholesterol cao do đó không tốt cho những người mắc các bệnh rối loạn chuyển hoá, người bị tăng cholesterol máu, xơ vữa động mạch, huyết áp cao, tiểu đường…
– Trẻ em và phụ nữ đang nuôi con nhỏ, người thiếu máu thiếu sắt có thể ăn được gan và một số loại phủ tạng như tim, bầu dục nhưng chỉ nên ăn 2 – 3 lần/tuần, mỗi lần từ 50 – 70g đối với người lớn, còn trẻ em chỉ ăn từ 30 – 50g/bữa. Nếu trẻ ăn, có thể nấu thành món cho trẻ ăn với lượng thích hợp, mỗi tuần ăn 2 – 3 lần là được.
– Khi mua gan lợn, lưu ý chọn gan có màu đỏ sẫm tươi, không có những nốt sần trên bề mặt, ấn tay vào miếng gan thấy có đàn hồi tốt, miếng gan dẻo là gan có chất lượng tốt. Còn nếu trên bề mặt miếng gan có những nốt sần cục, màu vàng hoặc tím sẫm, có mùi hôi là gan nhiễm bệnh không nên mua.
– Trước khi chế biến, nên cắt lát mỏng từng miếng gan rửa sạch bằng nước lạnh, bóp hết máu đọng, lấy giấy ăn thấm khô hết máu trong gan để loại bỏ chất độc trong máu của gan, chỉ còn giữ lại các tế bào gan giàu chất dinh dưỡng. Không nên ăn gan còn tái mà phải lưu ý để lửa to, cho gan chín kỹ để diệt được các vi khuẩn gây bệnh và các ký sinh trùng.