Đề thi văn lớp 9 học kì 1 năm 2020

I. Đọc- hiểu

Ngữ liệu: văn bản tự sự.

Tiêu chí lựa chọn ngữ liệu:

Một văn bản dài khoảng 250 chữ tương đương với một đoạn văn bản được học chính thức trong chương trình.

– Nhận biết các từ ngữ, hình ảnh thể hiện chủ đề, phương thức biểu đạt…

– Hiểu và xác định đúng cách liên kết đoạn văn, ý nghĩa của chi tiết/ từ ngữ trong văn bản…

Số câu

Số điểm

Tỉ lệ %

2

1

10%

2

2

20%

3

3

30%

II. Tạo lập văn bản

Viết đoạn văn/ bài văn theo yêu cầu

Viết 1 đoạn văn NLXH

Viết bài văn nghị luận văn học.

Số câu

Số điểm

Tỉ lệ %

1

2,0

20%

1

5

50%

2

7

70%

Tổng số câu

Số điểm toàn bài

Tỉ lệ % điểm toàn bài

1

1

10%

1

1

10%

2

3

30%

1

5

50%

5

10

100%

I. Đọc hiểu.

– Ngữ liệu: Văn bản văn học

– Tiêu chí lựa chọn ngữ liệu: một đoạn trích

– Phương thức biểu đạt

– Nhận diện được dấu hiệu , nội dung văn bản bằng kiến thức TV, đề tài, chủ đề của VB…

– Biết phân biệt loại từ đã được học.

– Nắm được kiểu câu chia theo cấu trúc ngữ pháp.

– Hiểu được nội dung của đoạn trích.

Số câu

Số điểm

Tỉ lệ %

1

0.5

5%

3

2.5

25%

4

3.0

30%

II. Tạo lập văn bản

Viết một đoạn văn nghị luận nêu suy nghĩ của bản thân về đề đặt ra trong đoạn trích.

Viết một bài văn phân tích

Số câu

Số điểm

Tỉ lệ %

1

2.0

20%

1

5.0

50%

2

7.0

70%

Số câu

Số điểm

Tỉ lệ %

1

0.5

5%

3

2.5

25%

1

2.0

20%

1

5.0

50%

6

10.0

100%

I. ĐỌC – HIỂU

Ngữ liệu: Khổ thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy

– Nhận biết được phương thức biểu đạt.

– Chỉ ra được các từ láy có trong khổ thơ.

– Nêu được nội dung chính của khổ thơ.

– Rút ra được cho mình thái độ sống phù hợp với quan điểm chung

II. LÀM VĂN

Câu 1. Viết đoạn văn

– Khoảng 5 – 7 câu

– Về một kỉ niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai trường đầu tiên của mình

Viết đoạn văn

Mức độ/Tên Chủ đề

1. Văn bản

Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Số câu:1

Số điểm:1 điểm

Tỉ lệ: 30%

2.Tiếng việt

– Các hình thức trau dồi vốn từ.

– Lấy ví dụ.

Số câu :1

Điểm 2.0điểm

Tỉ lệ: 20%

3.Tập làm văn

– HS vận dụng viết bài văn tự sự có yếu tố biểu cảm, miêu tả nội tâm và yếu tố nghị luận; đủ bố cục ba phần; đảm bảo tính hoàn chỉnh.

-Sắp xếp ý, dẫn chứng hợp lý; làm sáng tỏ vấn đề; tưởng tượng và kể lại cuộc gặp gỡ, trò chuyện của mình với những anh bộ đội Cụ Hồ trong bài thơ Đồng chí

T.Số câu 3

T.Số 10 điểm

Tỉ lệ 100%

Số câu : 1

Số điểm: 3 điểm

Tỉ lệ: 30%

Số câu: 1

Số điểm 2.0 điểm

Tỉ lệ: 20%

Số câu: 1/2

Điểm 2.5 điểm

Tỉ lệ: 25%

Số câu: 1/2

Điểm 2.5 điểm

Tỉ lệ: 25%

I. ĐỌC – HIỂU

Ngữ liệu: Chuyện người con gái Nam Xương

– Chỉ ra được từ ngữ xưng hô trong đoạn trích.

– Nhận biết được sắc thái của các từ ngữ xưng hô.

– Nêu được nội dung khái quát đoạn trích.

– Hiểu được vì sao Vũ Nương chỉ mong Trương Sinh trở về “bình yên”, chứ không mong “đeo được ấn phong hầu, mặc áo gấm trở về”

II. LÀM VĂN

Viết đoạn văn

– Khoảng 7 – 9 câu nêu cảm nhận của em về vẻ đẹp của nhân vật Vũ Nương trong truyện “Chuyện người con gái Nam Xương”

Viết đoạn văn

Văn tự sự. “Thay lời nhân vật ông Hai, kể lại truyện ngắn Làng của nhà văn Kim Lân.”

Viết bài văn

2

Trân trọng, ca ngợi vẻ đẹp, cùng những khát vọng sống, khát vọng tình yêu hạnh phúc.

0,5

3

– Truyện Kiều không chỉ là bản cáo trạng: Giá trị hiện thực.

– Khúc ca tình yêu tự do trong sáng, là giấc mơ tự do công lí: giá trị nhân đạo.

0,5

0,5

4

– Thơ chữ Hán có 3 tập gồm 243 bài [Thanh Hiên thi tập, Nam trung tạp ngâm, Bắc hành tạp lục].

– Thơ chữ Nôm xuất sắc nhất là Truyện Kiều dài 3254 câu lục bát.

0,5

0,5

Phần Tạo lập văn bản

1.

a. Đảm bảo thể thức của một đoạn văn

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận

c. Triển khai hợp lí nội dung đoạn văn: Có thể trình bày theo hướng sau:

– Lòng yêu thương con người là sự quan tâm chăm sóc, che chở, lo lắng cho nhau giữa con người với con người..

– Lòng yêu thương được xuất phát từ trái tim, luôn yêu thương, quan tâm người khác. Biết giúp đỡ, sẵn sàng chia sẻ. Biết hy sinh, tha thứ cho người khác.

– Tình yêu thương con người giúp mang lại hạnh phúc cho nhân loại. Giúp tình cảm giữa con người với con người ngày một bền chặt hơn, xây dựng được một xã hội văn minh, giàu tình người.

· – Những người sống vô cảm, không biết yêu thương con người, đối xử tệ bạc với nhau.

· – Lòng yêu thương rất quan trọng, cần yêu thương con người nhiều hơn,…

– Khẳng định lại nhận định của em về lòng yêu thương con người [quan trọng, cần thiết,…]. Đưa ra lời khuyên cho mọi người.

d. Sáng tạo: HS có thể có suy nghĩ riêng về vấn đề nghị luận.

e. Chính tả: dùng từ, đặt câu, đảm bảo chuẩn ngữ pháp, ngữ nghĩa TV.

[Trong khoảng 15 dòng nên GV chú ý cách triển khai nội dung đoạn văn của HS. Không “đếm ý” cho điểm; HS trình bày theo hướng khác nhưng hợp lí vẫn cho điểm].

0,25

0,25

1,0

0,25

0,25

c. Triển khai vấn đề: Viết bài văn nghị luận. Có thể trình bày theo hướng sau:

A- Mở bài:

– Thời chống Mĩ cứu nước chúng ta đã có một đội ngũ đông đảo các nhà thơ – chiến sĩ; và hình tượng người lính đã rất phong phú trong thơ ca nước ta. Song Phạm Tiến Duật vẫn tự khẳng định được mình trong những thành công về hình tượng người lính.

– “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” đã sáng tạo một hình ảnh độc đáo : những chiếc xe không kính, qua đó làm nổi bật hình ảnh những chiến sĩ lái xe ở tuyến đường Trường Sơn hiên ngang, dũng cảm.

B- Thân bài:

1. Những chiếc xe không kính vẫn băng ra chiến trường

– Hình ảnh những chiếc xe không kính là hình ảnh thực trong thời chiến, thực đến mức thô ráp.

– Cách giải thích nguyên nhân cũng rất thực: như một câu nói tỉnh khô của lính:

Không có kính, không phải vì xe không có kính.

Bom giật, bom rung, kính vỡ đi rồi.

– Giọng thơ văn xuôi càng tăng thêm tính hiện thực của chiến tranh ác liệt.

– Những chiếc xe ngoan cường:

Những chiếc xe từ trong bom rơi ;

Đã về đây họp thành tiểu đội.

– Những chiếc xe càng biến dạng thêm, bị bom đạn bóc trần trụi : không có kính, rồi xe không có đèn ; không có mui xe, thùng xe có xước, nhưng xe vẫn chạy vì Miền Nam,

2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe.

– Tả rất thực cảm giác người ngồi trong buồng lái không kính khi xe chạy hết tốc lực : [tiếp tục chất văn xuôi, không thi vị hoá] gió vào xoa mắt đắng, thấy con đường chạy thẳng vào tim [câu thơ gợi cảm giác ghê rợn rất thật].

– Tư thế ung dung, hiên ngang : Ung dung buồng lái ta ngồi ; Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.

– Tâm hồn vẫn thơ mộng : Thấy sao trời và đột ngột cánh chim như sa, như ùa vào buồng lái [những câu thơ tả rất thực thiên nhiên đường rừng vun vút hiện ra theo tốc độ xe ; vừa rất mộng: thiên nhiên kì vĩ nên thơ theo anh ra trận.]

– Thái độ bất chấp khó khăn, gian khổ, nguy hiểm : thể hiện trong ngôn ngữ ngang tàng, cử chỉ phớt đời [ừ thì có bụi, ừ thì ướt áo, phì phèo châm điếu thuốc,], ở giọng đùa tếu, trẻ trung [bắt tay qua cửa kính vỡ rồi, nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.].

3. Sức mạnh nào làm nên tinh thần ấy

– Tình đồng đội, một tình đồng đội thiêng liêng từ trong khói lửa: Từ trong bom rơi đã về đây họp thành tiểu đội, chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy.

– Sức mạnh của lí tưởng vì miền Nam ruột thịt: Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước, chỉ cần trong xe có một trái tim.

* Đánh giá:

– Hình ảnh, chi tiết rất thực được đưa vào thơ và thành thơ hay là do nhà thơ có hồn thơ nhạy cảm, có cái nhìn sắc sảo.

– Giọng điệu ngang tàng, trẻ trung, giàu chất lính làm nên cái hấp dẫn đặc biệt của bài thơ.

C- Kết bài :

Qua hình ảnh những chiếc xe không kính, tác giả khắc hoạ hình tượng người lính lái xe trẻ trung chiến đấu vì một lí tưởng, hiên ngang, dũng cảm; Liên hệ trách nhiệm bản thân.

4.0

0,5

1,0

1,0

0,5

0,5

0,5

Phần

Câu

Yêu cầu

Điểm

a. Đảm bảo thể thức của đoạn văn

0.25

c. Nội dung cần trình bày:

HS có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, dưới đây là một số gợi ý.

+ Hiểu và cảm nhận được sự vất vả, tần tảo của người bố trong đoạn trích.

+ Từ đó bày tỏ lòng biết ơn đối với cha mẹ bằng những hành động, việc làm cụ thể.

0.5

1.0

2

* Các yêu cầu:

a. Đảm bảo cấu trúc của một bài văn : Có

đầy đủ MB,TB,KB

Xác định đúng vấn đề cần phân tích.

0.5

b. Cần đảm bảo được các ý cơ bản sau

+ NỘI DUNG

– Giới thiệu tác phẩm “Lặng lẽ Sapa” và nhận xét khái quát về nhân vật anh thanh niên.

– Cách xuất hiện, hoàn cánh sống, công việc, quan niêm, thái độ đối với công việc của anh thanh niên => hoàn cảnh sống đặc biệt, yêu nghề, có quan điểm mới đúng đắn, về công việc

– Những phẩm chất tốt đẹp khác: quan tâm yêu thương người khác, hiếu khách, khiêm tốn, chân thành cởi mở; có nếp sống tươi vui giản dị, ham học hỏi..

+ NGHỆ THUẬT – Cách đặt tên nhân vật vô danh, cách nhân vật xuất hiện trong tác phẩm, lời văn nhẹ nhàng trau chuốt, đầy chất thơ.

0.5

1.5

1.0

1.0

c. Chính tả, dùng từ đặt câu: đảm bảo đúng chính

tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt

d. Liên hệ anh thanh niên têu biểu cho con người mới, con người XHCN, sống có lý tưởng cao đẹp.

0.5

Tổng điểm

10.0

PHẦN I. ĐỌC – HIỂU

[3 điểm]

1

Các phương thức biểu đạt có trong đoạn thơ trên: Tự sự, miêu tả và biểu cảm.

0,5

2

Từ láy có trong khổ thơ: vành vạnh, phăng phắc.

Lưu ý :

– HS đưa ra đầy đủ các nội dung trên đạt điểm tối đa;

– HS trả lời thiếu một từ trừ 0,25 điểm.

0,5

3

Nội dung chính của khổ thơ: Con người có thể vô tình, có thể lãng quên nhưng thiên nhiên, nghĩa tình quá khứ thì luôn luôn tròn đầy, bất diệt.

1,0

4

HS đưa ra các cách khác nhau theo quan điểm của bản thân nhưng cần phù hợp, không vi phạm đạo đức, pháp luật. GV chấm cần linh hoạt.

1,0

PHẦN II. LÀM VĂN

[7 điểm]

1

[2 điểm]

HS viết đoạn văn: Về hình thức phải có mở đoạn, phát triển đoạn và kết đoạn. Các câu phải liên kết với nhau chặt chẽ về nội dung và hình thức.

a. Đảm bảo thể thức của một đoạn văn và đảm bảo số câu

0,25

b. Xác định đúng vấn đề : bày tỏ tình yêu của em đối với mẹ.

0,25

c. Triển khai hợp lí nội dung đoạn văn: Vận dụng tốt các phương thức biểu đạt. Có thể viết đoạn văn theo ý sau:

– Nêu khái niệm của lòng vị tha.

– Biểu hiện của lòng vị tha.

– Ý nghĩa của lòng vị tha.

– Rút ra bài học cho bản thân.

1,0

d. Sáng tạo: Cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng về vấn đề.

0,25

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt.

0,25

2

[5 điểm]

Viết bài văn biểu cảm

Đề: Em hãy thay lời nhân vật ông Hai, kể lại truyện ngắn Làng của nhà văn Kim Lân.

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận.

Trình bày đầy đủ các phần Mở bài, Thân bài, Kết bài. Các phần, câu, đoạn phải liên kết chặt chẽ với nhau về nội dung và hình thức.

0,25

b. Xác định đúng nội dung kể

0,25

c. Học sinh sắp xếp được các đoạn văn thống nhất theo mạch kể

– Giới thiệu nhân vật kể chuyện

– Nêu hoàn cảnh [nỗi nhớ, lòng tự hào] của nhân vật ông Hai về làng Chợ Dầu.

– Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng mình theo giặc

– Tâm trạng khi nghe tin cải chính làng Chợ Dầu không theo giặc.

– Liên hệ bản thân về tình yêu quê hương, đất nước

4,0

d. Sáng tạo: cách diễn đạt độc đáo, sáng tạo, có cảm xúc

0,25

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt.

0,25

Tổng điểm

10,0

4

HS đưa ra các cách khác nhau theo quan điểm của bản thân nhưng cần phù hợp, không vi phạm đạo đức, pháp luật. GV chấm cần linh hoạt.

– Thể hiện sự cảm thông của Vũ Nương với những vất vả gian lao mà Trương Sinh phải gánh chịu ở chiến trường.

– Phê phán cuộc chiến tranh phi nghĩa.

– …

1,0

PHẦN II. LÀM VĂN

[7 điểm]

1

[2 điểm]

HS viết đoạn văn: Về hình thức phải có mở đoạn, phát triển đoạn và kết đoạn. Các câu phải liên kết với nhau chặt chẽ về nội dung và hình thức.

c. Triển khai hợp lí nội dung đoạn văn: Vận dụng tốt các phương thức biểu đạt. Có thể viết đoạn văn theo ý sau:

– Vũ Nương là một phụ nữ đảm đang, giàu tình thương.

– Chồng ra trận mới được một tuần thì nàng sinh ra một đứa con trai đặt tên là Đản.

– Mẹ chồng già yếu, ốm đau, nàng “hết sức thuốc thang”, “ngọt ngào khôn khéo khuyên lơn”.

– Vừa phụng dưỡng mẹ già, vừa chăm sóc nuôi dạy con thơ.

– Lúc mẹ chồng qua đời, nàng đã “hết lời thương xót”, việc ma chay tế lễ được lo liệu, tổ chức rất chu đáo “như đối với cha mẹ đẻ mình”.

– Qua đó, ta thấy trong Vũ Nương cùng xuất hiện 3 con người tốt đẹp: nàng dâu hiếu thảo, người vợ đảm đang thủy chung, người mẹ hiền đôn hậu.

– Đó là hình ảnh người phụ nữ lí tưởng trong xã hội phong kiến ngày xưa.

– …

1,0

2

[5 điểm]

Viết bài văn biểu cảm

Đề: Em hãy thay lời nhân vật ông Hai, kể lại truyện ngắn Làng của nhà văn Kim Lân.

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận.

Trình bày đầy đủ các phần Mở bài, Thân bài, Kết bài. Các phần, câu, đoạn phải liên kết chặt chẽ với nhau về nội dung và hình thức.

0,25

b. Xác định đúng nội dung kể

0,25

c. Học sinh sắp xếp được các đoạn văn thống nhất theo mạch kể :

* Mở bài:

– Giới thiệu nhân vật kể chuyện.

* Thân bài

– Nêu hoàn cảnh [nỗi nhớ, lòng tự hào] của nhân vật ông Hai về làng Chợ Dầu.

– Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng mình theo giặc.

– Tâm trạng khi nghe tin cải chính làng Chợ Dầu không theo giặc.

* Kết bài

– Liên hệ bản thân về tình yêu quê hương, đất nước.

1,0

3,0

1,0