[Xuân Tân Sửu] - Trung tâm Khí Điện miền Trung gồm 4 nhà máy điện với tổng công suất 3.000MW, sử dụng nguồn nguyên liệu khai thác từ mỏ Cá Voi Xanh, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch và đang xúc tiến triển khai công tác chuẩn bị đầu tư. Với 2 nhà máy điện sẽ được xây dựng tại Núi Thành, Quảng Nam kỳ vọng sẽ tạo được đột phá về tăng trưởng kinh tế và nguồn thu ngân sách.
Lộ trình đầu tư
Những khảo sát, nghiên cứu [địa kỹ thuật, địa vật lý, các nghiên cứu về môi trường, xã hội, dân sinh] trên, vị trí dự kiến đặt giàn khoan, các vị trí đường ống dẫn khí đi qua từ mỏ Cá Voi Xanh đã hoàn tất. Exxon Mobil đang triển khai hợp đồng thiết kế tổng thể [FEED] dự án như đã cam kết. Tại cuộc gặp gần nhất với đại diện chính quyền Quảng Nam [ngày 1.3.2019], Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam [PVN] thông báo các đơn vị liên doanh đã hoàn tất thiết kế tổng thể. Theo đó, dự án cung cấp khí từ mỏ Cá Voi Xanh sẽ dựng 1 giàn xử lý trung tâm [ngoài khơi lô 118, thuộc bể Sông Hồng, cách Quảng Nam khoảng 90km], đấu nối hệ thống thu gom khí với 2 đường ống ngầm song song đưa khí và condensate [hỗn hợp hydrocarbon lỏng] về bờ. Quy trình và công nghệ tách khí và tạp chất sẽ được xử lý tại nhà máy ở Tam Quang, huyện Núi Thành thay vì trên giàn. Khí sẽ được cung ứng cho 4 nhà máy điện với tổng công suất 3.000MW, nằm trong quy hoạch khí - điện miền Trung đã được Chính phủ phê duyệt.
Thông tin về dự án hay kế hoạch khai thác thương mại cũng chỉ là những dự phóng tương lai. Song, các cuộc gặp gỡ, đàm phán song phương, đa phương giữa các đối tác, liên doanh vẫn tiếp tục diễn ra với tần suất dày hơn. Theo PVN & EVN [Tập đoàn Điện lực Việt Nam], hàng chục tỷ USD dự kiến sẽ đầu tư vào điện khí. Ngành công nghiệp này đang trở nên “nóng” hơn bao giờ hết khi quy hoạch điện đang được xây dựng không bổ sung mới các dự án nhiệt điện than. Theo tiến độ đầu tư các dự án điện khí, dự kiến trong giai đoạn 2021 - 2025 sẽ vận hành 9 nhà máy, trong đó có nhiệt điện khí miền Trung 1 & 2 tại Quảng Nam.
Ngày 1.11.2019, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chủ trương đầu tư dự án nhà máy điện tua bin khí hỗn hợp miền Trung 1 & 2, công suất khoảng 1.500MW, PVN làm chủ đầu tư. Dự án xây dựng tại Tam Quang đang được PVN hoàn thiện báo cáo nghiên cứu khả thi [FS], lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu tổng thể dự án để có thể phê duyệt ngay sau khi FS được phê duyệt. Theo PVN, đây là 2/4 nhà máy nhiệt điện khí nằm trong quy hoạch Trung tâm Khí điện miền Trung [công suất cả cụm 3.000MW, sử dụng khí từ mỏ Cá Voi Xanh]. Dự kiến, nhà máy điện khí miền Trung 1 sẽ vận hành thương mại vào quý IV.2023 và miền Trung 2 vào quý II.2024. Hai nhà máy còn lại sẽ do EVN đầu tư.
Dọn đường, đón cơ hội
Chưa có câu trả lời khi nào mỏ Cá Voi Xanh sẽ được khai thác, Trung tâm Khí điện miền Trung có hoàn thành như dự kiến, nhưng theo khái toán ban đầu trong 25 năm vận hành, sẽ tạo ra nguồn thu 60 tỷ USD, mỗi năm ngân sách Quảng Nam sẽ có thêm 1 tỷ USD, giải quyết việc làm cho 3.000 - 4.000 lao động chất lượng cao...
Quảng Nam đã sẵn sàng tạo mọi điều kiện, hỗ trợ tối đa cho các đối tác khảo sát vùng biển, đất liền tại khu vực dự kiến đặt dự án. Quảng Nam đã quy hoạch 1.000ha đất [trong đó 160ha cho Exxon Mobil, 200ha cho nhà máy điện khí…], điều chỉnh quy hoạch, hình thành các khu công nghiệp tập trung [khoảng 3.000ha], xúc tiến các dự án sử dụng sản phẩm khí. Chỉ cần nhà đầu tư khởi động dự án, Quảng Nam sẽ giải tỏa, giao mặt bằng sạch. Ngay trong ngày công bố điều chỉnh quy hoạch chung Khu kinh tế mở Chu Lai [ngày 16.12.2018], hai giấy phép đầu tư dự án sử dụng sản phẩm khí đã được cấp cho 1 nhà đầu tư Việt Nam và 1 dự án FDI, và thành lập một tổ công tác xúc tiến đầu tư các dự án khí điện vào Chu Lai.
Trong một bản báo cáo tổng kết năm 2020 của Khu kinh tế mở Chu Lai cho biết năm 2020, đã tham gia góp ý quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 dự án phát triển mỏ Cá Voi Xanh, dự án nhà máy điện khí miền Trung 1 & 2… Cơ quan này còn đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng dự án khí điện để bàn giao cho Công ty Exxon Mobil triển khai dự án, rà soát, cung cấp các hồ sơ liên quan đến bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án khu hành chính cảng Kỳ Hà, bố trí 201 lô đất tái định cư cho UBND huyện Núi Thành để sắp xếp cho các hộ dân nằm trong phạm vi giải tỏa của dự án.
Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh cho hay, các vấn đề thuộc trách nhiệm của Quảng Nam về mặt bằng, cảng thì đã xử lý xong. Còn vướng tuyến đường ống dẫn khí từ Chu Lai qua Dung Quất dọc theo sân bay Chu Lai đang được Bộ GTVT xem xét giải quyết.
Dự án Khí Cá Voi Xanh đã hoàn tất thiết kế tổng thể và dự kiến khởi động trong năm 2019. Đây là dự án được điều hành bởi Tập đoàn Exxon Mobil.
Truyền thông trong nước loan tin ngày 1/3, trích dẫn thông tin từ Ban Khai thác dầu khí thuộc Tập đoàn dầu khí Việt Nam cho biết trong buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Quảng Nam trong cùng ngày.
Tin cho biết, dự án Khí Cá Voi Xanh thuộc lãnh hải xã Tam Quang, huyện Núi Thành, trong Khu Kinh tế mở Chu Lai, tỉnh Quảng Nam, với tổng công suất 3.000 MW cung ứng cho 4 nhà máy điện. Theo kế hoạch, dòng khí đầu tiên của dự án được sẽ được đưa vào bờ cuối năm 2023.
Theo khai toán ban đầu trong 25 năm của dự án Khí Cá Voi Xanh, mỏ khí tự nhiên lớn nhất Việt Nam này sẽ đem lại khoảng 60 tỷ đô la mỗi năm. Trong đó, ngân sách tỉnh Quảng Nam sẽ có thêm 1 tỷ đô la, và giải quyết việc làm cho 3.000 – 4.000 lao động trình độ cao trong địa bàn tỉnh.
Cũng tin liên quan, số liệu từ Tổng cục Thống kê cho biết chỉ trong 2 tháng đầu năm 2019, lượng dầu thô nhập khẩu đã tăng gấp 16,6 lần so với cùng kỳ năm ngoái, với giá trị lên đến 693 triệu đô la Mỹ.
Nguyên nhân được cho rằng do Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Lọc hóa dầu Nghi Sơn mới đi vào hoạt động nên cần một lượng lớn dầu thô để sản xuất.
Tuy nhiên, theo thống kê từ Tổng cục Hải quan, lượng dầu thô xuất khẩu trong năm 2018 của Việt Nam lại giảm 41,9% về lượng và 23,8% về kim ngạch so với năm 2017.
Nhưng giá thành xuất khẩu dầu thô trong năm 2018 lại tăng 31% so với năm 2017, đạt mức 553,4 đô la/tấn.
Liên quan đến tình hình xăng dầu trong nước, Tập đoàn xăng dầu Việt Nam ngày 2/3 vừa chính thức tăng giá, với lý do điều chỉnh phù hợp với diễn biến giá xăng dầu thành phẩm trên thế giới.
Theo đó, xăng E5 RON92 tăng 939 đồng/lít, xăng Ron95 tăng 946 đồng/lít. Đối với mặt hàng dầu, dầu diesel tăng 959 đồng/lít, dầu hỏa tăng 700 đồng/lít, và dầu mazút tăng 808 đồng/kg.