Ngữ văn 7 de văn biểu cảm và cách làm bài văn biểu cảm

Bài học này sẽ giúp các bạn hiểu thế nào là văn biểu cảm và cách thức để có thể làm một bài văn biểu cảm. Tech12h xin tóm tắt những kiến thức trọng tâm và hướng dẫn soạn văn chi tiết các câu hỏi, bài văn tham khảo. Mời các bạn cùng theo dõi

NỘI DUNG TRẮC NGHIỆM

1. Đề băn biểu cảm

Thường chỉ ra đối tượng biểu cảm và tình cảm cần biểu hiện. Hãy chỉ ra những nội dung đó trong các đề sau:

a] Cảm nghĩ về dòng sông [hoặc dãy núi, cánh đồng, vườn cây,...]:

b] Cảm nghĩ về đêm trăng trung thu

c] Cảm nghĩ về nụ cười của mẹ

d] Vui buồn tuổi thơ

e] Loài cây em yêu

Trả lời 

2. Các bước làm bài văn biểu cảm

Cho đề bài: Cảm nghĩ về nụ cười của mẹ

a] Tìm hiểu đề và tìm ý: 

• Đối tượng phát biểu cảm nghĩ mà đề văn nêu ra là Nụ cười của mẹ 
• Đặc điểm của nụ cười của mẹ:
• Nụ cười yêu thương, khích lệ với từng bước đi của em: khi em mới chào đời, khi chập chững những bước đi đầu tiên, khi biết nói, khi lần đầu đi học, mỗi lần được điểm tốt...
• Không phải lúc nào mẹ cũng cười: chỉ lúc mẹ vui khi được khen, khi em làm việc tốt, khi mẹ cảm thấy hạnh phúc
• Lúc mẹ không cười: Khi em làm mẹ buồn lòng, lúc mẹ ốm, mệt mỏi
• Để thấy được nụ cười của mẹ: Luôn cố gắng học tập, ngoan ngoãn và nghe lời để mẹ thấy vui lòng, chăm sóc mẹ thật tốt để mẹ không mệt mỏi...
• Cảm xúc của em mỗi khi nhìn thấy nụ cười của mẹ: yêu thương, vui vẻ, hạnh phúc, cảm thấy rất ấm áp và tin tưởng vào cuộc sống

b] Lập dàn bài

Mở bài: Giới thiệu về nụ cười của mẹ và cảm xúc khái quát của bản thân

Thân bài:

• Đặc điểm nụ cười của mẹ
• Miêu tả nụ cười của mẹ: đôi mắt mẹ nheo lại, nở nụ cười rực rỡ lộ hàm răng trắng đều như hạt bắp hoặc chỉ là cười mỉm nhưng ánh mắt thì không giấu nổi niềm vui
• Em bắt gặp nụ cười của mẹ khi nào: Khi còn bé, khi chập chững biết đi và bập bẹ tập nói; khi mẹ dắt tay em qua cánh cổng trường trong ngày đầu tiên đi học, khi em làm được việc tốt...
• Cảm xúc của em mỗi khi nhìn thấy nụ cười của mẹ
• Không phải lúc nào mẹ cũng cười: những lúc mẹ buồn, mẹ ốm, mẹ mệt, khuôn mặt mẹ tái nhợt, thiếu sức sống hoặc đôi mắt buồn buồn nhìn xa xăm...
• Em phải làm gì để luôn nhìn thấy nụ cười của mẹ?

Kết bài: Khẳng định lại vai trò nụ cười của mẹ với cuộc sống của em

c] Viết bài

d] Đọc và sửa chữa

Ghi nhớ: trang 88 sgk Ngữ Văn 7 tập hai

Bài tập: trang 89 sgk Ngữ Văn 7 tập một

Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:

Thông thường người ta đi xa trở lại quê nhà hay kể với bà con láng giềng chuyện lạ phương xa. Riêng tôi về làng, về xứ, lúc nào cũng thích nói đến cái đẹp, cái lớn của quê mình.

Tuổi thơ tôi đã hằn sâu trong kí ức những ngọn núi trông xa lấp lánh như kim cương, lúc xanh mờ, khi xanh thẫm, lúc tím lơ, khi rực rỡ như những núi ngọc màu xanh. Những năm tháng xa quê, dông tố cuộc đời tưởng chừng cuốn bay tất cả, nhưng trong tâm tư tôi những dòng sông quê mênh mông vẫn cuồn cuộn chảy, những dòng kinh biêng biếc vẫn lặng lờ trôi. Tôi yêu những cánh đồng bao la vàng rực ngày mùa, mù mù khói ra, thơm vị mía lùi và trắng xóa sương mù sau Tết. Yêu cả chuông chùa ngân thăm thẳm canh khuya. Tôi yêu ánh nắng chiều ta trải màu vàng tái trên rẫy khoai mì, nghiêng nghiêng bên triền núi. Biết bao đếm trăn trở tôi viết bao trang về con rạch nhỏ cạn lờ chảy qua bến Miễu, cát vàng xâm xấp nước. Tôi yêu màu đá xám đen, tấm phên xác xơ che nắng cho người đập đá. Tôi nhớ ngọn cỏ phất phơ giữa đồng nước lớn, cây cà na trái nặng chùm chùm, cây gáo mồ côi, cây gáo đôi im lìm xa ngoài đồng bãi. Nhe con chiên ngoan mơ về "Đất Hứa", tôi da diết mong gặp lại cây đa bến Miễu, cây me giá Đá Chẹt, con đường quanh co lỗi lõm trên Pháo Đài. Tôi nhớ những dòng nước lấp lánh từ triền đá cap ào ào đổ xuống, róc rách len vào khe đá rồi thong thả bò qua con đường trải đá, chảy xuống xóm làng.

An Giang từ bao đời đến bây giờ là đất nóng, là bãi chiến trường. Bờ cõi An Giang đời này sang đời khác luôn luôn bị xâm lăng và đãm máu. Lịch sử An Giang đã viết bằng những cuộc đời lận đận, những số phận bi thương, những tâm hồn vĩ đại, bằng máu và nước mắt, bằng những lưỡi gươm và cây tầm vông vạt nhọn, bằng nhưng mũi phi tiêu và câu súng thô sơ. Tôi thèm được leo lên Pháo Đài tìm lại phiến đá nào đã in dấu chân Hoàng Đạo Cật, cùng đồng đội của anh đánh tung trận địa pháo tầm xa của giặc. Tôi tha thiết muốn biết triền đá nào chí sĩ can trường Trương GIa Mô đã từ trên ngọn tháp lao xuống, nhất định không để sa vào tay giặc Pháp. Tôi muốn tìm lại vang bóng con người đến phút cuối đời còn làm cho giặc khiếp sợ mà nhà cách mạng lỗi lạc Phan Bội Châu nghe tin đã khóc với những lời thơ thống thiết...

Ôi, quê mẹ nơi nào cũng đẹp, nơi nào cũng rực rỡ chiến tích, kì công. Từ mảnh đất quê nghèo tôi chập chững ra đi, khi về đôi chân rắn chắc vì được luyện qua nhiều miền xa đất nước. Khi đi, từ khung cửa hẹp của ngôi nhà lá nhỏ, tôi ngơ ngác nhìn ra vùng đất rộng bên ngoài với đôi mắt khù khờ. Khi về, ánh sáng mặt trời những miền đất lạ soi sáng mỗi bước tôi đi. Tôi nhìn rõ quê hương hơn, thấy được xứ sở mình đẹp hơn ngày khởi cuộc hành 

[Theo Tản văn Mai Văn Tạo]

Câu hỏi: 

a] Bài văn biểu đạt tình cảm gì, đối với đối tượng nào? Hãy đặt cho bài văn một nhan đề và một đề văn thích hợp.

b] Hãy nêu lên dàn ý của bài

c] Chỉ ra phương thức biểu cảm của bài văn

Soạn văn 7 tập 1 bài 6 [trang 87]

Trong chương trình Ngữ Văn lớp 7, học sinh sẽ được tìm hiểu về đề văn biểu cảm và cách làm bài văn biểu cảm.

Download.vn sẽ giới thiệu đến bạn đọc tài liệu Soạn văn 7: Đề văn biểu cảm và cách làm bài văn biểu cảm. Kính mời quý bạn đọc cùng tham khảo.

Soạn văn 7: Đề văn biểu cảm và cách làm bài văn biểu cảm

1. Đề văn biểu cảm

- Đối tượng:

a. Dòng sông quê hương

b. Đêm trăng trung thu

c. Nụ cười của mẹ

d. Kỉ niệm tuổi thơ

e. Loài cây

- Tình cảm:

• Các đề a, b, c và d đều thể hiện tình cảm yêu mến.
• Đề d thể hiện tình cảm vui buồn đan xen.

2. Các bước làm bài văn biểu cảm

a.

- Đối tượng: nụ cười của mẹ.

- Cần hình dung được: nụ cười của mẹ như thế nào, khi nào thì mẹ cười, tác dụng của nụ cười ấy đối với người viết.

b. Lập dàn bài:

* Mở bài: Giới thiệu chung về nụ cười của mẹ: ấm áp, dịu dàng hay rạng rỡ, tươi tắn?

* Thân bài:

- Giới thiệu qua về mẹ: tên, tuổi và nghề nghiệp.

- Miêu tả đôi nét về mẹ: dáng người, khuôn mặt… Và nêu ra đặc điểm em ấn tượng nhất: nụ cười.

- Mẹ thường mỉm cười: khi em được điểm tốt, khi em giúp đỡ công việc nhà…

- Tác dụng của nụ cười: nguồn động lực để em cố gắng.

- Khi thiếu vắng nụ cười của mẹ: buồn bã, thiếu đi cảm giác vui vẻ…

* Kết bài: Tình cảm của em dành cho mẹ: yêu thương, hy vọng mẹ luôn được vui vẻ.

c. Viết bài: Dự kiến cách viết đối với từng phần

- Mở bài: Sử dụng một câu ca dao hoặc câu thơ viết về mẹ để dẫn dắt đến hình ảnh người mẹ và nụ cười của mẹ.

- Thân bài: Trình bày theo những nội dung ở phần tìm ý. Nhưng qua việc miêu tả hình ảnh nụ cười và kể lại những kỉ niệm về nụ cười của mẹ.

- Kết bài: Bộc lộ tình cảm chân thành dành cho mẹ [có thể sử dụng một bài thơ viết về mẹ để kết lại].

d. Sau khi viết xong cần đọc lại và sửa chữa bài viết: các lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp để bài viết hoàn hảo nhất.

Tổng kết:

- Đề văn biểu cảm bao giờ cũng nêu ra đối tượng biểu cảm và định hướng tình cảm cho bài làm.

- Các bước làm bài văn biểu cảm là:

• Tìm hiểu đề
• Tìm ý và lập dàn ý
• Viết bài
• Đọc lại và sửa bài

- Muốn tìm ý cho bài văn biểu cảm thì phải hình dung cụ thể đối tượng biểu cảm trong mọi trường hợp và cảm xúc, tình cảm của mình trong các trường hợp đó.

- Tìm lời văn thích hợp, gợi cảm khi diễn đạt tình cảm.

II. Luyện tập

Đọc bài văn trong SGK và trả lời câu hỏi:

a.

- Bài văn trên bộc lộ tình yêu quê hương của người viết.

- Đối tượng: mảnh đất An Giang, quê hương của tác giả.

- Đặt tên nhan đề: An Giang quê tôi, An Giang - mảnh đất của kí ức,

- Tên đề văn: Cảm nghĩ về quê hương.

b. Dàn ý:

* Mở bài: Giới thiệu về đối tượng biểu cảm: quê hương với những cái đẹp, cái lớn lao.

* Thân bài:

- Quê hương hiện lên trong kí ức của tác giả:

• Cánh đồng bao la vàng rực.
• Tiếng chuông chùa ngân thẳm canh khuya.
• Ánh nắng chiều tà…
• Màu đá xám đen, tấm phên xác xơ che nắng người đập đá.

- Hình ảnh quê hương hiện lên trong lịch sử: là bãi chiến trường với những con người anh hùng đã mãi mãi nằm xuống.

* Kết bài: Tình yêu của tác giả dành cho quê hương.

c.

- Phương thức biểu đạt: biểu cảm.

- Tác giả đã bộc lộ trực tiếp tình yêu, nỗi nhớ dành cho quê hương: các từ “yêu”, “nhớ” được lặp lại nhiều lần.

III. Bài tập ôn luyện

Xác định đối tượng và tình cảm trong đề văn sau. Sau đó lập dàn ý cho đề văn đó.

Đề bài: Cảm nghĩ về người thầy, người cô mà em yêu mến.

Gợi ý:

a. Đối tượng: người thầy, người cô

b. Tình cảm: yêu mến, kính trọng và biết ơn.

c. Lập dàn ý:

* Mở bài: Giới thiệu về người thầy/cô giáo của em.

* Thân bài:

- Miêu tả qua về thầy/cô:

• Vóc dáng
• Đôi mắt
• Mái tóc
• Khuôn mặt
• Giọng nói: ấm áp, truyền cảm.

- Kỉ niệm về thầy cô:

• Những tiết học đầy ắp nụ cười.
• Những bài giảng bổ ích.
• Lời khuyên cố gắng trong học tập.

=> Lòng yêu mến, ngưỡng mộ và cảm phục dành cho thầy/cô.

• Kết bài: Bộc lộ tình cảm dành cho thầy/cô của mình.

Soạn Đề văn biểu cảm và cách làm bài văn biểu cảm - Mẫu 2

I. Luyện tập

Đọc bài văn trong SGK và trả lời câu hỏi:

a.

• Bài văn biểu đạt tình yêu quê hương, đất nước.
• Đối tượng: An Giang
• Đặt tên nhan đề: Tôi yêu An Giang, Quê hương An Giang yêu dấu…
• Tên đề văn: Cảm nghĩ về quê hương của mình.

b. Dàn ý:

[1] Mở bài: Giới thiệu về đối tượng biểu cảm: quê hương với những cái đẹp, cái lớn lao.

[2] Thân bài:

- Quê hương hiện lên trong kí ức của tác giả:

• Cánh đồng bao la vàng rực.
• Tiếng chuông chùa ngân thẳm canh khuya.
• Ánh nắng chiều tà…
• Màu đá xám đen, tấm phên xác xơ che nắng người đập đá.

- Hình ảnh quê hương hiện lên trong lịch sử: là bãi chiến trường với những con người anh hùng đã mãi mãi nằm xuống.

[3] Kết bài: Tình yêu của tác giả dành cho quê hương.

c.

- Phương thức biểu đạt: biểu cảm.

- Tác giả đã bộc lộ trực tiếp tình yêu, nỗi nhớ dành cho quê hương: các từ “yêu”, “nhớ” được lặp lại nhiều lần.

II. Bài tập ôn luyện

Cho đề văn: Cảm nghĩ về mái trường thân yêu. Hãy xác định đối tượng và tình cảm trong đề văn sau. Sau đó lập dàn ý cho đề văn đó.

Gợi ý:

- Đối tượng: mái trường thân yêu

- Tình cảm: yêu mến, tự hào

- Lập dàn ý:

[1] Mở bài

- Dẫn dắt để giới thiệu về ngôi trường của mình.

- Khái quát về những suy nghĩ, tình cảm của bản thân dành cho ngôi trường, cùng thầy cô, bè bạn.

[2] Thân bài

- Giới thiệu chung về ngôi trường:

• Giới thiệu về tên gọi, địa điểm, truyền thống của ngôi trường…
• Miêu tả, giới thiệu về những cảnh vật, tòa nhà, lớp học… [khi miêu tả, luôn gắn với tình cảm, suy nghĩ, kỉ niệm của bản thân với nơi được miêu tả].

- Giới thiệu về những thầy cô mà em đã từng được học hoặc có ấn tượng sâu sắc. Trong đó, em hãy chọn một người giáo viên mà em yêu quý nhất để kể lại một kỉ niệm với người đó.

- Kể kỉ niệm đáng nhớ của em và các bạn ở trường.

- Nêu những tình cảm, suy nghĩ của em dành cho ngôi trường. Em có mong muốn, kỳ vọng gì dành cho ngôi trường của mình.

[3] Kết bài

Khẳng định lại tình cảm dành cho mái trường thân yêu.

Cập nhật: 28/09/2021