- > Bộ từ điển từ ngữ địa phương miền trung Nghệ An Hà Tĩnh giúp các bạn có thể học được cách nói tiếng miền Trung hoặc dịch tiếng Hà Tĩnh sang tiếng phổ thông một cách nhanh chóng, chính xác.
Đại từ - Mạo từ:
* Mi = Mày
* Tau = Tao
* Choa = Chúng tao
* [Bọn] bây = Các bạn
* Hấn = Hắn, nó
* Ci [ki, kí], cấy = Cái.
Danh từ:
* Con du = con dâu
* Chạc = Dây
* Chủi = Chổi
* Con me = Con bê
* Đọi = [cái] Bát
* Nạm = Nắm.
* Trốc = Đầu.
* Tru = Trâu.
* Trốc tru = Đồ ngu.
* Trốc gúi = Đầu gối.
* Khu = Mông, đít.
* Mấn = Váy.
Thán từ - Chỉ từ:
* Mô = 1. Đâu. 2. Nào.
* Mồ = Nào.
* Ni = 1. Này. 2. Nay.
* Tê = Kia.
* Tề = Kìa.
* Rứa = Thế
* Răng = Sao.
* Chi = Gì.
* Nỏ = Không.
* Ri = Thế này.
* A ri = Như thế này.
* Nớ = Ấy.
* [Bây] Giừ = [Bây] Giờ.
* Hầy = Nhỉ.
* Chư = Chứ.
* Rành = Rất.
* Đại = 1. Khá. 2. Bừa.
* Nhứt = Nhất.
Động từ:
* Bổ = Ngã.
* Bứt = Bẻ.
* Chưởi = Chửi.
* Ẻ = Ỉa.
* Đấy = Đái.
* Đút = Đốt.
* Đập [chắc] = Đánh [nhau].
* Dắc = Dắt.
* Gưởi = Gửi.
* Hun = Hôn.
* Mần = Làm.
* Nhởi = Chơi.
* Rầy = Xấu hổ.
* Vô = Vào.
Tính từ:
* Cảy = Sưng.
* Ngái= Xa.
* Su = Sâu.
* Túi = Tối.
Ví dụ:
Bây đi mô đó, cho choa đi với= Các bạn đi đâu đấy, cho tôi đi với.
Giừ mi ở chộ mô rứa? =Giờ cậu ở chỗ nào thế?
Đóng ci cựa lại =Đóng cái cửa lại.
Cấy chi rứa =Cái gì thế?
A ri là răng? =Như thế này là sao?
Phim ni xem hay đại =phim này xem khá hay.
Dắc con tru ra đồng =dắt con trâu ra đồng.
Ao ni su ri =Ao này sâu thế .
Mùa nực với mùa gắt - Mùa nóng với mùa gặt
Kêu chắc đến rồi tề - Kêu nhau đến rồi kìa
Dừ sốt hơn tự tê - Giờ nóng hơn dạo trước
Sốt khô mui nẻ họng - Nóng khô môi nẻ họng
Ung bứt toóc dới rọng - Ông gặt lúa dưới ruộng
Mụ cào ló trửa cươi - Bà cào lúa giữa sân
Con chắt ả mô rồi - Con bé chắt của chị đâu rồi
Hắn cợi tru vô rú - Nó cưỡi trâu vào núi
Bếp lạnh tanh mun trú - Bếp lạnh tanh mun trấu
Cho ga trọi ga bươi - Cho gà chọi gà bươi
Nác chát ở mô rồi - Nước chát ở đâu rồi
Múc cho tui một đọi - Múc cho tôi một bát
O tê ngong rành sọi - Cô kia ngong [] giỏi thật
Ả nớ chộ cũng tài - Chị kia thấy cũng tài
O ả có thương ngài - Cô với chị có thương người
Nấu cho nồi nước chát - Nấu cho nồi nước chát
Tui uống vô mát rọt - Tôi uống vào mát ruột
Thứ chè gay rành tài -Thứ chè gay tài thật
Nắng ra răng mặc trời - Nắng thế nào thì mặc trời
Cũng thua nồi nước chát - Cũng thua nồi nước chát
Còn nữa này
Dịch tiếng Nghệ An
Gươi = sân,
Cại = cãi,
Chộ = thấy
Ung = ông,
Mệ = mẹ,
Bọ = bố
Rọng = ruộng,
Gát = cát,
Xuy măng = xi măng,
Bựa ni = hôm nay
Lọoc = luộc,
Ló = lúa,
Cựa = cửa
Nhít = nhất
Rú = đồi, núi
Đàng = đường
Kỳ địa = cái đĩa
Mụi = mũi
Đá ban = đá bóng
Tỉ nựa = tý nữa
Riệu = rượu
Chin tay = chân tay
Nhọoc = mệt
Gắt ló = gặt lúa
Nghị = nghĩ,
Cấy = cái
Đạ = đã
Nỏ = không
Có lẹ = có lẽ
Coi mồ = xem nào
Ngái = xa
Hại = sợ
Trửa = giữa
Buổi triều = Buổi chiều
Cá Tràu = cá Quả, cá Chuối
Cơn ni = cây này
Trấy = trái
Ngái = xa
Gin = gần
Con ròi = con ruồi
Con mọi = con muỗi
Nốc = thuyền
Mói = muối
Cơn ná = cây nứa
Con gấy = con gái
Vô = vào
Gấy = vợ
Nhông = chồng
Gì, mự = cô
Ngá = ngứa
Con trùn = con giun
Con ga = con gà
Con trâu = con sâu
Con troi = con giòi
Con me = con bê
Cấy chủi = cái chổi
Hun = hôn [hai một cún = hun một cái
Cụng = cũng
Cẳng = chân
Cựa = cửa
Có mang = có bầu
Lấy chắc = lấy nhau
Một chắc = một mình
Toóc = rơm,
Con me = con bê
Sèm = thèm
Rọt = ruột
* = đánh rắm
Lộ = lỗ
Náng = nướng [náng khoai = nướng khoai]
Ruốc = mắm tôm
Ngài = người
Cưa gấy = tán gái
Đọt = ngọn
Tóm = gầy
Mấy ả = mấy cô
Hói = sông
Khuyến mãi anh em một số bài thơ tiếng miền trung nhá: Anh em có gắng đọc cho hết ;]]
Google dịch tiếng Nghệ An
- Sèm Nác Chát
Mùa nực với mùa gắt
Kêu chắc đến rồi tề
Giừ sốt hơn bựa tê
Khát khô mui, nẻ họng.
Ung bứt toóc dới rọng
Mụ cào ló trửa cươi
Con Chắt Ả mô rồi
Hắn cợi tru vô rú
Bếp lạnh tanh mun, trú
Cho ga trọi, ga bươi
Nác chát ở mô rồi
Kiếm cho Tui một đọi
O tê ngong rành sọi
Ả nớ chộ cụng tài
O, Ả có thương Ngài
Nấu cho nồi nác chát
Tui uống vô mát rọt
Thứ chè xenh rành tài
Nắng ra răng mặc trời
Cụng thua nồi nác chát!
Tỏ tình bằng tiếng Nghệ An
TIẾNG NGHỆ
Gió Lào thổi rạc bờ tre,
Chỉ nghe giọng nói đã nghe nhọc nhằn.
Chắt từ đá sỏi đất cằn,
Nên yêu thương mới sâu đằm đó em.
Cái gầu thì bảo cái đài,
Ra sân thì bảo ra ngoài cái cươi;
Chộ tức là thấy mình ơi,
Trụng là nhúng đó, đừng cười nghe em;
Thích chi thì bảo là sèm,
Nghe ai bảo đọi thì bê bát vào;
Cá quả thì gọi cá tràu,
Vo troốc là bảo gội đầu đấy em..
Nghe em giọng Bắc êm êm,
Bà con hàng xóm đến xem chật nhà;
Răng chưa sang nhởi nhà choa?
Bà O đã nhốt con ga trong truồng.
Em cười bối rối mà thương,
Thương em một, lại trăm đường thương quê..
Nghe tiếng Choa phải "tư duy",
Muốn yêu người TỊNH phải hơi chuyên cần;
Học thêm từ, ngữ, âm, vần;
Nói đúng ngữ điệu, phát âm, càng tài!
Con trâu thì gọi là tru
Con giun thì gọi là trùn đó nha;
Con gà thì gọi là ga,
Cu cu là chú bồ câu ơi mình;
Con ròi là chính con ruồi,
Còn troi là gọi con giòi đó nghe.
Con bê thì gọi là me,
Con mọi là muỗi ai nghe đừng cười.
Con người thì gọi con ngài,
Cơn - cây, nước - nác, sân - cươi, đường - đàng,
Chủi - chổi, đọi - bát, mươn – bàn,
Nhởi - chơi, lười - nhác, mần - làm em nghe.
Khuỷu chân thì gọi ắc lè;
Còn từ ni nựa nói nghe cụng rầy,
Không nói ai người ta hay,
Hun là hôn đó, thuộc bài ngay không?
Khéo mà nghe chửi mình ơi,
Trốôc cha mi khái cạp,
Là: Đầu cha mày hổ tha.
Mả cha là mộ của ba;
Mả thằng cha mi, xéo!
Là: Thằng bố mày, cút đi!
Nếu yêu người đất gió Lào,
Thì nên chịu khó học vào mà "cưa";
Học ra ri nỏ ăn thua,
Vì từ Hà TỊNH còn lưa rất nhiều!
Hết tiền, trện củi ra sông chợ dầu.
Bắc niêu lên Bếp, xách oi ra đồng
Hai nồi úp một [nấu khoai] hẳn hoi vô cùng.
Cơm khoai thì ít ló ngô thì nhiều
Em về Tường Xá cạp ló ngô.
Về đất Kẻ Ngù Cũng tóm [gầy] như dam [cua đồng]
Khuyên em về Thượng, Hạ cùng lập lường bán buôn
Muốn lấy vợ đẹp thì ra Yên Hồ
Gặp nhau xây dựng cơ đồ cũng nên
Ai về Phù Thạch mà coi chùa Gành
Khuyên ai về Đức Thọ, cho thong dong con ngài [người]
Đừng quên mấy chợ loenh quenh quê mình
Xa quê mấy ả, mấy enh
Quanh năm buôn bán cau trầu, chè xenh
Chợ Đồn nho nhỏ bên cầu
Chợ Nướt –Đức Lạc gần ga đường tàu
Chợ Bôộng về với Vũ Quang mất rồi
Chợ Thượng lắm hến ngọt ngon
Chợ Đàng chắc chắn ở đâu bên đàng
Chợ Bàu buôn bán bò tru
Chợ Chùa cụng đã từ lâu đi đời
Chợ Hôm Phủ, thị trấn ta
Chợ Huyện nói thật chỉ bằng xạ to
Chợ Cầu cũng đã đi tong
Chợ Trổ ngày trước ở ngoài bờ sông
Thái Yên Chợ Hôm mới thôi
Chiến tranh, bom đạn đã bay mất rồi
Chợ Trai nơi chốn Đò Trai
Những câu chửi tiếng Nghệ An Hà Tĩnh:
Xem thêm:
Viết bài kiếm tiền tại nhà
- > Ở đất nước việt nam có rất nhiều vùng quê xa xôi hẻo lánh mà ở đó có những câu từ rất thú vị. Sau đây là một số câu mà mình biết nhé.
- Mi đi mô về đó? Nghĩa là bạn đi đâu về đấy?
- Nác chè bựa ni nấu ngon hè? Nghĩa là nước chè hôm nay nấu ngon nhỉ?
- An! Mi ra lấy cho tau kí chủi cấy? Nghĩa là an! Ra lấy cho mình cái chổi với?
- Cân tru to hè? Nghĩa là con trâu to nhỉ?
- Cân trâu ni đẹp hè? Nghĩa là con sâu này đẹp nhỉ?
- Mi ở mô rồi? Nghĩa là bạn ở đâu đấy?
Và đây là 1 số từ ngữ địa phương:
Tô: Bát, đụa: Đũa, dịa: Đĩa, cân ga: Con gà, rộng: Ruộng, độ; đậu, ló: Lúa..- hà tĩnh
- kiến thức cuộc sống
- miền trung
- nghệ an
- từ điển