Sách về khoa học cho trẻ em

[HNMCT] - Nếu lứa tuổi mầm non luôn tò mò hỏi tại sao trước mỗi một hiện tượng trong đời sống xung quanh, thì khi bước vào tuổi học chữ không ít trẻ lại cảm thấy khó tiếp thu các môn khoa học tự nhiên.

Để hài hòa giữa lý thuyết và thực hành ở nhiều môn học, không ít bộ sách khoa học khám phá cho trẻ em đã ra đời nhằm hướng dẫn các em làm thí nghiệm, giúp các em thực hành bằng những vật dụng dễ kiếm, hoặc chỉ đơn giản là hài hước hóa những kiến thức khoa học bằng ngôn ngữ lôi cuốn, minh họa hấp dẫn...

Tại Việt Nam, rất nhiều bộ sách khoa học đã được giới thiệu tới bạn đọc nhỏ tuổi như Bách khoa tri thức trẻ em, Mười vạn câu hỏi vì sao, Chuyện kể về danh nhân thế giới, 365 thí nghiệm khoa học dành cho trẻ em, Những bước đi nhỏ, Kiến thức khoa học cho bé, Khám phá thế giới, Những bộ óc vĩ đại, Bách khoa thư Larousse dành cho bé, Học toán ở xứ lửng lơ, Em là nhà khoa học nhí, Đến thăm thành phố của tớ, Cuốn sách khổng lồ về các thí nghiệm khoa học Nhiều bộ sách độc đáo bởi không chỉ cung cấp kiến thức mà còn mang đến tiếng cười cho trẻ bằng cách thể hiện đa dạng, hấp dẫn.

Đứng đầu danh sách những cuốn sách khoa học vui cho trẻ em phải kể đến bộ Horrible Science [Kiến thức hấp dẫn] do Nhà xuất bản Trẻ giới thiệu từ nhiều năm nay. Nếu dịch sát ý của hai từ Horrible Science, có lẽ phải là khoa học kinh khủng. Vậy các môn khoa học có thực sự kinh khủng, có là nỗi sợ hãi và quá khó hiểu đối với trẻ? Rất nhiều điều tưởng như quá mức tưởng tượng nhưng lại chính là kiến thức độc đáo mà mỗi cuốn sách mang lại cho các em. Chẳng hạn, các em sẽ biết được nhiệt kế y tế do ai sáng chế, phân biệt được nấm tốt - nấm xấu, hiểu rằng sức hủy diệt của núi lửa còn dữ dội hơn cả bom nguyên tử, hay giật mình trước con số khoảng 30 tấn thực phẩm mà trung bình mỗi con người sẽ ăn hết trong suốt cuộc đời

Biến tất cả những sự khủng khiếp trong khoa học trở thành những điều kỳ thú hấp dẫn khiến trẻ phải thốt lên ồ, à, rồi đọc liền mạch cả cuốn sách và bật cười trước những câu hỏi ngớ ngẩn cùng lối lý giải đầy hài hước là cách mà bộ sách Horrible Science mang lại. Ngay từ tên sách, các tác giả đã mang đến những yếu tố bất ngờ như Cây xanh đành hanh, Âm thanh kinh hồn, Những con số ma thuật, Bệnh tật từ thuốc thang ghê tởm đến mổ xẻ ghê rợn, Sự thật kinh hoàng về thời gian, Côn trùng gớm ghiếc

Hàng trăm thắc mắc tưởng chừng như vớ vẩn, kỳ khôi nhưng lại chính là sự khơi gợi để các em khám phá, tìm tòi, sáng tạo. Và những đáp án trả lời thì đầy tính bất ngờ khiến cho cuốn sách càng trở nên lôi cuốn, thú vị. Song, như đã nói, bộ sách Horrible Science không chỉ có tính giải trí, bởi những kiến thức khoa học mà nó mang lại hoàn toàn chính xác, đáng tin cậy. Chẳng thế mà bộ sách đã được nhận nhiều giải thưởng, đã có mặt ở hơn 24 quốc gia, là một trong những bộ sách được Bộ Giáo dục Anh khuyến khích trẻ em nên đọc. Tại Việt Nam, bộ sách hơn 40 cuốn này cũng đã được tái bản hàng chục lần.

Cũng biến những kiến thức khô khan trở nên hấp dẫn, nhưng nếu Horrible Science phù hợp hơn với học sinh trung học cơ sở thì bộ sách Quiz! Khoa học kì thú mới được NXB Kim Đồng giới thiệu trong mùa hè này là lựa chọn hợp lý với học sinh tiểu học. Các kiến thức khoa học được trình bày dưới dạng tranh màu hài hước, giúp các em tiếp cận và chinh phục 10 lĩnh vực khoa học thường thức như động vật, côn trùng, môi trường, thời tiết, động đất, núi lửa, vi khuẩn, phát minh, những cái nhất và đầu tiên trên thế giới Thỏa mãn trí tò mò của các em về thế giới bằng các câu hỏi và trả lời ngắn gọn, súc tích và hài hước, Quiz! Khoa học kì thú được coi là bộ cẩm nang tra cứu nhanh cho trẻ em, đồng thời góp phần nuôi dưỡng niềm khao khát tìm hiểu và khám phá khoa học lâu dài ở trẻ.

Không thuộc dạng câu hỏi, bộ Khám phá cơ thể của Nhã Nam là dạng truyện tranh khoa học, đưa bạn đọc phiêu lưu trong cơ thể người với những tình huống hài hước, những nhân vật thú vị để từ đó giúp các em hiểu về hệ tiêu hóa, hệ tuần hoàn, hệ thần kinh của chính cơ thể mình. Tương tự, bộ sách Sống sót giữa thiên nhiên cũng được lồng ghép những thông tin khoa học bổ ích để trẻ tiếp nhận kiến thức một cách tự nhiên và đầy hứng thú mà không hề cảm thấy bị gò bó, ép buộc. Đây cũng chính là điểm thành công của những bộ sách khoa học vui, truyện tranh khám phá. Bên cạnh sách bộ, nhiều cuốn sách đơn về khoa học cho trẻ em được viết bằng ngôn ngữ hài hước cũng rất được bạn đọc nhỏ tuổi đón nhận như Siêu nhí hỏi siêu sao trả lời, Vỉa hè khoa học, Úm ba la mở ra vạn vật

Cùng với dòng sách văn chương, sách khoa học rõ ràng là hết sức cần thiết với lứa tuổi thiếu nhi để giúp các em phát triển khả năng tư duy, rèn luyện thói quen tự tìm hiểu, tự nghiên cứu và khám phá thế giới, đồng thời thu nạp những kiến thức khoa học bổ ích. Đặc biệt, việc lựa chọn những đầu sách khoa học độc đáo, thú vị cho trẻ sẽ dễ dàng cuốn hút các em, cùng trẻ nuôi thói quen đọc sách và bồi đắp khả năng tự học.