Sổ trắng, sổ xanh, sổ đỏ hay sổ hồng tất cả các loại sổ này đều có bản chất là giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng nhà đất. Thế nhưng không phải ai cũng hiểu rõ các khái niệm để phân biệt 4 loại sổ này. Việc hiểu rõ định nghĩa, đặc điểm của từng loại sổ sẽ giúp bạn thuận tiện và dễ dàng hơn trong việc mua bán, chuyển nhượng tài sản trong thị trường bất động sản.
Định nghĩa của sổ trắng nhà đất, sổ xanh, sổ đỏ và sổ hồng
Để hạn chế tối đa những sai sót, rủi ro có thể xảy ra khi làm thủ tục pháp lý và quan trọng nhất là tránh né được những kẻ gian lợi dụng sự nhọc nhằn, khó khăn giữa các khái niệm cũng như sự thiếu hiểu biết về pháp lý lợi dụng cơ hội để trục lợi, thì bài viết giúp phân biệt 4 loại sổ chi tiết, rõ ràng theo quy định pháp luật chắc chắn là dành cho bạn.
1. Sổ trắng
Cho đến nay chưa có một văn bản pháp luật nào của các cơ quan có thẩm quyền quy định rõ ràng khái niệm về sổ trắng nhà đất là loại giấy tờ gì. Tuy nhiên, thực tế vẫn có nhiều địa phương xem sổ trắng là một trong những loại giấy được quy định tại Khoản 1 Điều 50 Luật đất đai 2003.
Sổ trắng là bao gồm những giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất đã được Nhà nước công nhận từ rất lâu. Chủ yếu là các loại giấy được cấp trước ngày 30/4/1975 có Văn tự đoạn mại bất động sản [nhà ở và đất dùng để ở], bằng khoán điền thổ, giấy cấp sau ngày 30/4/1975 là giấy phép mua bán nhà, giấy phép xây dựng, giấy chứng nhận hoặc tờ đơn quyết định của UBND cấp huyện công nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở.
Nhìn chung, sổ trắng vẫn là giấy ghi nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà hợp pháp, được cấp đúng quy định pháp luật tại thời điểm ban hành. Nên không thể phủ nhận giá trị pháp lý của loại sổ này.
Tại Khoản 2 Điều 97 Luật đất đai 2013 có quy định cụ thể người dân nào sử dụng tài sản nhà đất có sổ trắng được cấp trước ngày 10/12/2009 thì được phép yêu cầu thực hiện việc chuyển đổi sang sổ hồng. Để làm thủ tục chuyển đổi này và cũng như biết hồ sơ cần chuẩn bị, bạn có thể xem tiếp ở đường link này.
2. Sổ xanh
Sổ xanh là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do Lâm trường cấp cho người dân để quản lý, khai thác, trồng và bảo vệ rừng có thời hạn sử dụng [hay còn gọi là hình thức cho thuê đất]. Nếu hết thời hạn sử dụng thì đất sẽ bị Lâm trường thu hồi về nếu như ngay tại địa phương đó chưa có các chính sách mới áp dụng việc bàn giao đất sổ xanh cho người dân.
Ngoài ra, trong một số trường hợp khác Lâm trường chỉ cho người dân thuê đất để trồng rừng và phát triển, người dân không được tự ý thực hiện việc mua bán, chuyển nhượng đất sổ xanh. Do đó, cũng sẽ không thể tiến hành thủ tục chuyển sổ sanh sang sổ đỏ được.
3. Sổ đỏ
Sổ đỏ mẫu giấy do Bộ Tài Nguyên và Môi Trường ban hành vào trước năm 2009, có bìa là màu đỏ [đặc điểm mà người dân dựa vào để kêu tên là sổ đỏ]. Sổ đỏ có chứa nội dung ghi nhận quyền sử dụng đất của chủ sở hữu, đất đó có thể là đất ở, đất sản xuất nông nghiệp, đất vườn, đất ao, đất rừng… nên sổ đỏ mới có tên gọi chính thức và đứng với pháp luật là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Khoản 20 Điều 4 Luật đất đai 2003 có quy định rõ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là giấy chứng nhận do các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp phép cho người dân sở hữu và sử dụng đất để bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp, sự an toàn của người sử dụng đất trước pháp luật trong mọi tình huống có thể xảy ra tranh chấp, khiếu nại và mâu thuẫn.
4. Sổ hồng
Sổ hồng là mẫu giấy chứng nhận do Bộ xây dựng ban hành, bìa là màu hồng, nội dung bên trong là ghi nhận thông tin về quyền sở hữu nhà ở và sử dụng đất của chủ sở hữu nên sổ hồng mới có tên gọi đúng theo quy định pháp luật là giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và sử dụng đất đai.
Theo Điều 11 Luật nhà ở năm 2005 giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và sử dụng đất [sổ hồng] được cấp cho chủ sở hữu tài sản trong các trường hợp sau đây:
Trường hợp chủ sở hữu nhà ở đồng thời cũng là chủ sử dụng đất hoặc chủ sở hữu căn hộ trong tòa chung cư thì cấp duy nhất một loại giấy chứng nhận đó là giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và sử dụng đất đai cho chủ tài sản.
Còn nếu chủ sở hữu nhà ở không đồng thời là chủ sử dụng đất đai thì chỉ cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà. Cả 2 loại giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và sử dụng đất được gọi chung là giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở.
Ở năm 2020 hiện nay, sổ xanh được rất ít người sử dụng và biết đến ở một vài tỉnh thành, địa phương nước Việt Nam hầu như không còn sử dụng sổ xanh. Nhưng 3 loại sổ còn lại là sổ trắng, sổ đỏ và sổ hồng vẫn được sử dụng rộng rãi, phổ biến. Nhất là sổ đỏ và sổ hồng là 2 loại gần gũi với mọi người nhất.