So sánh sự khác nhau của miễn dịch tự nhiên và miễn dịch nhân tạo

1. Miễn dịch tự nhiên là gì?

Miễn dịch tự nhiên hay còn gọi là miễn dịch không đặc hiệu, miễn dịch bẩm sinh chính là khả năng của cơ thể chống lại các tác nhân gây độc từ bên ngoài môi trường bằng các phản ứng không đặc hiệu của cơ thể.

Miễn dịch tự nhiên được xác định là có tác dụng đối với các vật lạ xâm nhập ngay cả khi cơ thể trước đó chưa từng được tiếp xúc với vật xâm nhập đó trước đây. Miễn dịch tự nhiên được xem là một cơ chế quan trọng giúp bảo vệ cơ thể trong lúc các phản ứng đặc hiệu chưa đáp ứng kịp.

Miễn dịch tự nhiên là gì?

Đây là loại miễn dịch đã được hình thành sẵn trong cơ thể từ khi mới lọt lòng mà chưa cần có sự tiếp xúc với kháng nguyên nào, do đó không bị phụ thuộc vào bản chất của các kháng nguyên và không cần đáp ứng chọn lọc hoặc đặc hiệu với bất kỳ kháng nguyên nào. Hiệu quả miễn dịch tự nhiên là như nhau đối với mọi mầm bệnh.

Miễn dịch tự nhiên bao gồm các hàng rào bảo vệ từ ngoài vào trong, nếu lọt qua hàng rào thứ nhất, các tác nhân sẽ vấp phải hàng rào thứ hai…nhằm tiêu diệt và có thể ngăn cản mầm bệnh trước khi chúng kịp nhân lên, nhờ đó mà hệ thống miễn dịch đặc hiệu mới có đủ thời gian vận hành. Tuy nhiên, trong thực tế nhiều khi miễn dịch tự nhiên và miễn dịch đặc hiệu xen kẽ và bổ sung cho nhau.

Đặc điểm của miễn dịch tự nhiên

Để hiểu rõ hơn về miễn dịch tự nhiên, bạn cần phải biết đến những đặc điểm cụ thể của nó. Các cơ chế miễn dịch tự nhiên đang mang những đặc điểm chung dưới đây.

- Phản ứng miễn dịch không chống lại cơ thể

Miễn dịch tự nhiên sẽ nhận diện và đáp ứng các vi sinh vật gây hại mà không phản ứng chống lại các tế bào, bộ phận cơ thể chính mình. Khả năng này là nhờ vào đặc tính vốn có của các cơ chế miễn dịch tự nhiên. Cùng với đó cũng có thể do các tế bào của cơ thể có các phân tử điều hòa gắn trên bề mặt chúng nên ngăn các phản ứng miễn dịch tấn công lại chính mình.

- Phản kháng ngay với tác nhân ngay lần tiếp xúc đầu

Miễn dịch tự nhiên có sự phản ứng ngay khi vi sinh vật xâm nhập mà không cần có tiếp xúc từ trước.

Với hệ miễn dịch đặc hiệu, để có hiệu quả tấn công cần phải có sự tiếp xúc với tác nhân gây hại trước. Sau đó ghi nhớ và phản ứng mạnh mẽ trong những lần tiếp xúc sau.

Hệ miễn dịch tự nhiên thì lại không cần vậy. Nó có thể tấn công mọi tác nhân gây bệnh dù chưa có sự tiếp xúc..

- Cường độ đáp ứng miễn dịch không tăng lên

Cường độ đáp ứng miễn dịch của hệ miễn dịch tự nhiên không có sự tăng lên sau mỗi lần tiếp xúc với tác nhân gây hại. Trong khi đó, sau mỗi lần tiếp xúc với tác nhân gây hại hệ miễn dịch đặc hiệu lại có sự nhạy cảm hơn, hiệu quả hơn với cùng một kháng nguyên đó.

Nó đảm bảo cho các phản ứng miễn dịch của cơ thể đặc hiệu hơn chống lại các trường hợp tái nhiễm và hiện tượng này còn được gọi là trí nhớ miễn dịch, mà không có ở miễn dịch tự nhiên.

- Các thành phần đều có khả năng nhận diện cấu trúc tác nhân gây hại

Các thành phần của miễn dịch tự nhiên đều có thể nhận diện được các cấu trúc giống nhau giữa các tác nhân gây hại khác nhau. Vậy nên thành phần của hệ miễn dịch tự nhiên dễ dàng nhận diện được nhiều vi khuẩn, virus hoặc nấm nhờ vào cấu trúc đặc trưng khá khác biệt với các bộ phận trên cơ thể chính mình.

- Khả năng nhận diện cấu trúc mang tính sống còn của tác nhân gây hại

Hệ miễn dịch tự nhiên có đặc điểm nhận diện được các cấu trúc đặc biệt. Đây được coi là đặc điểm không thể thiếu để tồn tại của các tác nhân gây hại.

Vai trò của miễn dịch tự nhiên

Miễn dịch tự nhiên là một dòng đáp ứng miễn dịch được xác định là đầu tiên của cơ thể. Nó được xác định liên quan đến mặt di truyền, vì vậy vai trò của nó được xác định được ngay từ khi sinh ra.

Vai trò của hệ thống miễn dịch tự nhiên được đánh giá là để bảo vệ cơ thể mỗi người nhằm chống lại những chất độc hại đến từ môi trường và những vi trùng gây bệnh khác nhau.

Bởi miễn dịch dịch tự nhiên được tăng cường bởi một số tế bào máu nhất định nên có thể hành động ở bất cứ nơi nào mà sinh vật bên ngoài xâm nhập vào cơ thể.

Da và niêm mạc chính là một trong những rào cản chính nhằm bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh.

Miễn dịch là gì? Nêu sự khác nhau của miễn dịch tự nhiên và miễn dịch nhân tạo.

Đề bài

- Miễn dịch là gì?

- Nêu sự khác nhau của miễn dịch tự nhiên và miễn dịch nhân tạo.

Lời giải chi tiết

- Miễn dịch là khả năng cơ thể không bị mắc một bệnh nào đó

- Miễn dịch tự nhiên là loại miễn dịch thụ động, chỉ có được sau 1 lần mắc bệnh nhiễm khuẩn nào đó [thủy đậu, quai bị...]

- Miễn dịch nhân tạo là loại miễn dịch chủ động, chỉ có được khi ta đã tiêm phòng vacxin của một bệnh nào đó [bệnh lao, bệnh sởi, bại liệt]

Loigiaihay.com

- Miễn dịch là gì?

- Nêu sự khác nhau của miễn dịch tự nhiên và miễn dịch nhân tạo.

1. Miễn dịch là gì?

Miễn dịch hay còn gọi là miễn nhiễm, là tập hợp tất cả các cơ chế sinh học giúp cho một cơ thể đa bào giữ được sự liên kết giữa các tế bào và các mô, đảm bảo sự toàn vẹn của cơ thể bằng cách loại bỏ những thành phần bị hư hỏng cũng như các chất và sinh vật xâm hại.

Hay có thể hiểu nôm na miễn dịch là nhiều người có khả năng không bị mắc một số bệnh nào đó mặc dù sống ở nơi có nhiều vi khuẩn gây bệnh. Khi con người mới bị vi khuẩn xâm nhập, sức đề kháng có sẵn trong cơ thể chống lại những tác nhân gây hại này được gọi là miễn dịch bẩm sinh. Miễn dịch bẩm sinh còn được gọi là miễn dịch tự nhiên. Nó bao gồm cơ chế đề kháng có sẵn trong cơ thể sinh vật, sẵn sàng chống lại bất cứ vi sinh vật nào xâm nhập. Nếu các tế bào bị nhiễm thì miễn dịch tế bào sẽ tiết ra protein làm tan tế bào, ngăn ngừa sự nhân lên của virut.

Miễn dịch là gì có mấy loại miễn dịch? Nhà miễn dịch học phân các loại miễn dịch dựa vào cách hình thành của nó như sau:
- Miễn dịch tự nhiên.
- Miễn dịch nhân tạo.

Miễn dịch là gì? Sự khác nhau của miễn dịch tự nhiên và miễn dịch nhân tạo

1.Miễn dịch tự nhiên là gì?

Miễn dịch tự nhiên còn gọi là miễn dịch không đặc hiệu hay miễn dịch bẩm sinh. Miễn dịch tự nhiên hay miễn dịch không đặc hiệu là hàng rào đầu tiên bảo vệ cơ thể chống lại sự xâm nhập của các vi sinh vật.

Miễn dịch không đặc hiệu xuất hiện một cách tự nhiên, truyền từ đời này sang đời khác theo di truyền. Ngay từ lúc mới sinh khả năng miễn dịch này đã luôn ở trạng thái sẵn sàng nhận diện và loại bỏ các vi sinh vật và phát huy tác dụng ngay khi sinh vật xâm nhập vào các mô của cơ thể.

Hệ thống miễn dịch tự nhiên gồm các hàng rào giải phẫu, các thành phần tế bào và những phân tử do tế bào tiết ra. Hàng rào giải phẫu cơ học bao gồm da và các lớp biểu mô bên trong, sự chuyển động của ruột và sự dao động của các vi nhung mao phế quản phổi. Cùng với các hàng rào đó, các hóa chất và chất sinh học cũng tham gia vào sự bảo vệ các bề mặt của cơ thể.

Hệ thống miễn dịch tự nhiên và miễn dịch nhân tạo trong cơ thể

Đặc điểm của miễn dịch tự nhiên?

– Tính không đặc hiệu: Miễn dịch không đặc hiệu sử dụng cùng cơ chế chống lại nhiều sinh vật khác nhau, không có phản ứng chống lại các chất không phải của vi sinh vật và đáp ứng không mạnh hơn sau mỗi lần tiếp xúc với vi sinh vật. Miễn dịch tự nhiên đáp ứng không đặc hiệu với kháng nguyên và phản ứng tốt như nhau với một loạt các vi sinh vật.

– Tính phổ biến: Miễn dịch tự nhiên có các đội quân bảo vệ có mặt ở hầu hết các mô của cơ thể, chúng xuất hiện liên tục và sẵn sàng được huy động khi có nhiễm trùng.

– Không có ghi nhớ miễn dịch: Miễn dịch tự nhiên không có trí nhớ miễn dịch.

Các cơ chế đáp ứng miễn dịch tự nhiên

Miễn dịch tự nhiên bảo vệ cơ thể khỏi các yếu tố lạ xâm nhập bằng các cơ chế vật lý, hóa học và sinh học nhằm ngăn chặn cơ thể khỏi sự tấn công từ môi trường phức tạp bên ngoài.

Cơ chế vật lý

Tham gia vào đáp ứng miễn dịch theo cơ chế vật lý gồm có da và niêm mạc.

Da là hàng rào bảo vệ đầu tiên ngăn cản các yếu tộ ngoại lai xâm nhập vào bên trong cơ thể. Da có cấu tạo gồm nhiều lớp và lớp ngoài cùng liên tục đổi mới khi không có tổn thương là hàng rào vật lý vững chắc bảo vệ cơ thể.

Niêm mạc là một lớp lót mỏng có nguồn gốc từ nội bì và có mặt tại nhiều cơ quan, bộ phận trong cơ thể. Niêm mạc có độ đàn hồi cao và thường xuyên có lớp chất nhầy là đặc tính giúp các vật lạ không thể bám vào tế bào niêm mạc. Hơn thế nữa, một số niêm mạc còn chứa dịch tiết như niêm mạch mắt, mũi,…hay có chứa các vi nhung mao hư niêm mạc đường hô hấp,… có tác dụng cuốn trôi và đẩy các yếu tố lạ ra khỏi cơ thể.

Cơ chế tế bào

Hệ thống miễn dịch tự nhiên có các tế bào có chức năng miễn dịch bao gồm các tế bào thực bào trong máu sẽ tiến hành bắt giữ và tiêu diệt các tế bào lạ đã xâm nhập qua hàng rào da và niêm mạc. Các tế bào thực bào bao gồm các bạch cầu đa nhân trung tính và các đại thực bào có nhiệm vụ bắt và thực bào các yếu tố lạ xâm phạm cơ thể.

Hệ thống miễn dịch tự nhiên còn có các tế bào khuếch đại thực bào như hệ thống bổ thể, tế bào diệt tự nhiên NK, bạch cầu ưa kiềm, bạch cầu ưa acid tham gia thực hiện đáp ứng miễn dịch. Hệ thống bổ thể sau khi được hoạt hóa sẽ tiến hành đánh động hấp dẫn các bạch cầ tới ổ viêm, gây giãn mạch và tăng tính thấm để khuếch đại khả năng thực bào của bạch cầu. Tế bào diệt tự nhiên NK có vai trò tiêu diệt các tế bào u, tế bào nhiễm virus nhằm ngăn chặn lây qua các tế bào cùng loại. Bạch cầu ưa kiềm thực hiện nhiệm vụ tiết hóa chất trung gian nhằm tăng cường quá trình viêm do đó tăng cường hoạt độngt hực bào của bạch cầu. Bạch cầu ưa acid có vai trò diệt protein lạ, có ý nghiã khi bị dị ứng hoạc nhiễm ký sinh trùng.

Cơ chế hóa học

Hệ thống miễn dịch tự nhiên cũng thực hiện chức năng miễn dịch thông qua các chất dịch sinh học do các tế bào miễn dịch tiết ra như lysozyme, interferon, bổ thể, các protein lactoferin và transferrin, interleukin-1 [IL-1]. Lysozyme có nhiệm vụ tiêu hóa màng vi khuẩn. Interferon có vai trò hạn chế sự sao chép của virus trong tế bào do đó ngăn cản sự xâm nhập của virus từ tế bào bị nhiễm sang tế bào bên cạnh. Bổ thể khi đã được hoạt hóa có nhiệm vụ dung giải vi khuẩn và hóa hướng động bạch cầu. IL-1 là chất gây sốt và có tác dụng kích thích sản xuất các protein pha cấp tính.