Học phần: TÂM LÝ HỌC GIỚI TÍNHGiảng viên: NGUYỄN THỊ TỨLớp: TLH giới tính ca 1Nhóm: 7____Nội dung đề tài số 7:KHÁC BIỆT VỀ TÂM LÝ [NHẬN THỨC, XÚC CẢM – TÌNH CẢM, HÀNH VI, KHẢ NĂNG GIAOTIẾP] GIỮA NAM VÀ NỮ.1. Nhận thức-Nam giới thiên về lý luận, phân tích – Coi việc làm quan trọng hơn lời nói. Còn người nữthì hướng về trực giác và thực tế – Coi lời nói là quan trọng.[3]Ví dụ: Trong tình yêu, người phụ nữ thường thích sự lãng mạn, những lời nói ngọt ngàonhưng đàn ông thường rất ngại khi phải nói những lời “có cánh” và bị cho là khá khô khan.Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây bất hòa trong mối quan hệ nam nữ.-Nam có khuynh hướng xửlý tốt hơn ở bán cầu nãotrái trong khi nữ giớithường xử lý đồng đều ởcả hai bán cầu. Điều nàygiải thích vì sao nam giớimạnh hơn với các hoạtđộng xảy ra ở bán cầu não trái và họ giải quyết mọi vấn đề nhanh gọn, dứt khoát ở tầm “vĩmô” trong khi phụ nữ đi sâu vào chi tiết, “đẩy đưa” và chủ động cảm xúc của mình hơntrong giao tiếp.[4]Ví dụ:+ Khi lái xe ô tô, nam giới có khả năng phối hợp chuyển động tay, mắt, quay góc và giữ tốcđộ ổn định tốt hơn so với nữ giới. Đồng thời, khi gặp tình huống bất ngờ, nguy hiểm, họcũng thường xử lý nhanh chóng và dứt khoát hơn.+Trongkhitrìnhbàymộtvấnđề,phụnữthường nóimộtcáchchi tiết, cụthểtrongkhi đàn ông thường chú trọng đến nội dung chính, khái quát, ngắn gọn nhất. Vì vậy, tathường cảm thấy phụ nữ có vẻ nói nhiều hơn đàn ông.-Hai khu vực trên não phụ trách ngôn ngữ ở nam hẹp hơn so với nữ. Đó là đáp án cho câuhỏi vì sao phụ nữ thường tỏ ra là chuyên gia trong việc sử dụng từ ngữ. Thêm vào đó, namthường tư duy, xử lý ngôn ngữ chỉ bằng bán cầu não trái trong khi nữ có khả năng giảiquyết tốt ở cả hai bán cầu.[4]Ví dụ: Khi học một ngôn ngữ mới, nữ giới thường là người thể hiện tốt hơn nam giới. Nữgiới thường sử dụng cả hai bán cầu não trong việc mã hóa và nhớ. Trong khi nam giới chỉxử lí bằng bán cầu não trái nên họ cần thêm lời nhắc của giáo viên chẳng hạn như chú ý cáctừ vựng hay lắng nghe.-Về khả năng học tập: Não bộcon người có một bộ phậnđược gọi là IPL [inferiorparietal lobule] chuyên tráchkhả năng toán học. Bộ phận này ở nam giới thường có kích thước lớn hơn so với ở nữ giới,do đó trong thực tế, các học sinh nam thường trội hơn học sinh nữ về khả năng học cácmôn khoa học tự nhiên như Toán, Lý, Hóa.[5]-Khả năng toán học. Bắt đầu từ tuổi thanh niên, nam giới thể hiện sự ưu việt [tuy nhỏ] trongcác test lý luận số học.[1]-Khả năng nói. Nữgiới có khả năng nóitốt hơn nam giới. Bégái hấp thụ ngôn ngữvà phát triển khảnăng nói sớm hơn bétrai. Đồng thời bé gáithể hiện sự ưu việt[tuy nhỏ] trong các test đọc hiểu so với bé trai xuyên suốt thời thơ ấu và thanh niên[Halpern, 1997; Hedges và Nowell, 1995]. Sự khác biệt này có cơ sở sinh học là sự khácbiệt trong cấu trúc, vị trí và chức năng vùng ngôn ngữ nói trên bán cầu não của hai giới. [1]Ví dụ: Trong các công việc như tư vấn bán hàng, chăm sóc khách hàng, nhà tuyển dụngthường chọn nữ giới vì họ có chất giọng ngọt ngào, truyền cảm và khả năng trình bày vấnđề một cách chi tiết, cụ thể.-Khả năng thị giác/không gian. Nam giới có trình diễn tốt hơn nữ trong các test thịgiác/không gian. Đó là các test tìm ra sự tương ứng giữa các thông tin hình ảnh hoặc nóicách khác là quay vật thể bằng trí tưởng tượng. Sự ưu việt của nam giới trong test nàykhông lớn mặc dù được phát hiện khi còn nhỏ tuổi và tồn tại suốt đời. [Kerns và Berenbaum, 1991; Voyer, Voyer và Bryden, 1995].[1]Ví dụ: nam giới thường có khả năng đọc bản đồ tốt hơn nữ giới. Họ thường rất nhanh vànhạy bén trong việc định hướng không gian, tìm đường. Chính vì vậy, trong các hoạt độngnhư leo núi, đi rừng, lái tàu biển nam giới thưởng nắm vị trí dẫn đầu, làm đội trưởng,thuyền trưởng.2. Xúc cảm – tình cảmBảng 1:[6]NamNữ- Thường che giấu, không để lộ cảm tình hay- Không che giấu cảm tình hay cảm xúc nhưngcảm xúc, ngoại trừ khi giận dữ hay bực bộithường biểu lộ ra một cách dễ dàng- Xúc cảm bộc lộ một cách nhanh và mạnh,- Xúc cảm phản ứng chậm nhưng kéo dài hơnnhưng mau dứt, “mau nóng mau nguội”nam.Ví dụ: Trong cuộc cãi vả, nam giới thườngVí dụ: Ngược lại, phụ nữ có phần điềm tĩnhnóng tính, dễ mất kiểm soát trong lời nói vàhơn nhưng cảm xúc tiêu cực lại kéo dài hơn,hành động. Tuy nhiên, khi sự việc kết thúc,thường để bụng, và hay nhắc lại chuyện đãhọ sẽ rất mau quên.qua.- Sống theo lý trí nhiều hơn nên thường bị cho - Thường sống nhiều về tình cảm và cảm xúc,rằng khô khan, “không tình cảm”.thường dễ buồn dễ khóc-Khảnăngbiểucảmvànhạycảm.Nữgiớibiểucảmhơn nam giới. Bé gái 2 tuổi dùng Khả năng biểu cảm và nhạy cảm nhiều hơn bé trai cùngtuổi [Cervantes và Callanan, 1998]. Bố mẹ nói chuyện với con gái về chủ đề tình cảmnhiều hơn [Kuebli, Buttler và Fivush, 1995; Reese và Fivush, 1993]. Có lẽ sự hỗ trợ xã hộinày giải thích cho việc phụ nữ cho rằng tình cảm của họ sâu sắc, mạnh mẽ hơn cũng nhưdễ dàng thể hiện tình cảm hơn nam giới [Diener, Sandvik và Larson, 1985; Fuch vàThelen, 1988; Saarni, 1993].[1]Ví dụ: khi gặp một tình huống đau buồn, đột ngột [như mất người thân], người phụ nữthường bộc lộ cảm xúc mạnh mẽ và công khai hơn nam giới [khóc, kêu gào, ngất xỉu….].Trong khi đó, người đàn ông thường tỏ ra bình tĩnh, trầm lặng, cố gắng kìm nén. Họthường chỉ bộc lộ ở một góc khuất, không ai nhìn thấy.1-Tuy nhiên, không có sự khác biệt giữa hai giới trong tính đồng cảm. Mặc dù phụ nữ vẫncho rằng mình biết chăm sóc và thương người hơn nam giới, nhưng trong những tìnhhuống tự nhiên thì nam giới tỏ ra không kém phụ nữ trong việc chăm sóc những người thânthích lớn tuổi và các con vật nuôi [Melson, Peet và Sparks, 1991].[1]-Theo nghiên cứu đăng trên chuyên san PLoS ONE, phái nam có khuynh hướng lấn át vàchi phối hơn [mạnh mẽ và dễ gây hấn], cũng như ổn định về mặt tâm lý. Ngược lại, nữ lạitỏ ra nhạy cảm, ấm áp hơn [ân cần, chu đáo với người khác] và hay lo lắng. “Về khía cạnhtâm lý, đàn ông và đàn bà hầu như là hai loài khác nhau,” theo nhà đồng nghiên cứu PaulIrwing của Đại học Manchester [Anh].[7]-Cơ chế vận hành cảm xúc có thể coi là điểm khác biệt rõ ràng nhất giữa hai nửa thế giới. Ởphụ nữ, hệ thống limbic [limbic system] trong não lớn hơn so với nam giới, cho phép pháinữ có khả năng vượt trội trong việc biểu lộ, dự đoán cảm xúc của người khác. Trong khiđó, đàn ông tỏ ra khá vụng về trong việc bộc lộ cũng như hiểu được tâm ý, cảm xúc củanhững người tiếp xúc. Họ có xu hướng ưa thích những lời nói thẳng thắn, trực tiếp, khôngvòng vo trong giao tiếp.[5]-Đó cũng là lý do vì sao phụ nữ có xu hướng là người chăm sóc con cái, trẻ em trong giađình. Ngược lại, hệ thống limbic lớn cũng có rất nhiều nhược điểm. Điển hình là việc giatăng mức độ trầm cảm của nữ giới, đặc biệt trong thời kỳ thay đổi nội tiết tố nữ trong chukỳ kinh nguyệt và sau khi sinh con.[5]3. Hành vi-Xét về bản chất, có quan niệm rằng “đàn ông hung hăng hơn” còn phụ nữ lại có tính nhẫnnhịn và dịu dàng hơn. Khi phản ứng với stress, nam giới có khuynh hướng bùng nổ dữ dộihơn trong khi phụ nữ thì nhẹ nhàng và điềm tĩnh hơn. Nguyên nhân xuất phát từ hormonetrong cơ thể. Hormone oxytocin, có tác dụng làm khoan khoái, dễ chịu, xoa dịu cảm xúc…sẽ phóng thích trong quá trình chúng ta bị stress. Tuy nhiên, hormone estrogen ở nữ cókhuynh hướng sẵn sàng tiếp nhận oxytocin và giúp nó phát huy tác dụng còn hormonetestosterone của nam lại tăng cao trong quá trình xảy ra stress, lấn áp oxytocin, làm giảmbớt tác dụng của oxytocin.[4]-Nữ giới có khả năng đảm nhiệm nhiều công việc một lúc tốt hơn hẳn so với nam giới.Trước mỗi tình huống, nhiệm vụ, nam giới tiếp cận vấn đề bằng cách định hướng các côngviệc phải làm theo thứ tự lần lượt. Trong khi đó, phụ nữ có thể xử lý nhiều công đoạn củamột nhiệm vụ hoặc nhiều công việc cùng một lúc.[5]-Sự phục tùng: ngay ở giai đoạn tiểu học, bé gái đã có tính phục tùng những đòi hỏi của bốmẹ, thầy cô và những người có quyến lực cao hơn bé trai [Feingold, 1994; Maccoby, 1990].Khi muốn người khác phục tùng mình, các bé gái thường dùng cách đề nghị tinh tế và lịchsự trong khi các bé trai thường dùng những chiến lược bạo lực hoặc yêu cầu thẳng thừng[Cowan và Avants, 1988; Maccoby, 1990].[1]4. Khả năng giao tiếp-Các kết quả nghiên cứu về tâm lý học giới tính cho thấy, giữa nam và nữ có nhiều khác biệtvề di truyền, ảnh hưởng của cha mẹ, ảnh hưởng của các yếu tố văn hóa – xã hội. Giữa haiphái nam và nữ có những cách cảm nhận và hành động khác biệt nhất định. Từ đó dẫn đếnnhững khác biệt trong đặc điểm giao tiếp:[2]NamNữ- Thường có phong cách giao tiếp mạnh mẽ và- Đòi hỏi sự nhẹ nhàng, tế nhịtrực tiếp- Việc giao tiếp với nam giới có thể diễn ra với - Thường tỏ ra ngập ngừng, thiếu dứt khoátnhịp độ nhanh, với những thỏa thuận, quyếtđịnh rõ ràng, dứt khoát- Khi nói, thường dùng ngôn từ để diễn đạt tưtưởng và chia sẻ thông tin.- Thường dùng ngôn từ để diễn đạt cảm xúc- Thường ít nói vì không có nhu cầu biểu lộ ra - Thường nói nhiều vì muốn bày tỏ điều mìnhnhững gì mình đang suy nghĩ. Hầu hết không suy nghĩ bằng lời nói. Cần nói và mong đượccần nói mà cũng không thích nghe.lắng nghe.- Khi nghe, nam giới thường chỉ nghe để tiếp - Nữ giới không chỉ nghe lời nói và cách nóithu tin tức hay dữ kiện chứ ít để ý đến cảm mà còn để ý đến những yếu tố liên quan đếnxúc.cảm xúc-Về khả năng giao tiếp, nam giới thường kém hơn nữ giới trong việc xây dựng mối quan hệ,nhất là khi phải đưa ra giải pháp, giải thích vấn đề và phải giao tiếp phi ngôn ngữ như dùngcảm xúc, sự chia sẻ… Nam giới khó có thể chịu được cảnh lằng nhằng, ỉ ôi nên thường nônnóng muốn kết thúc càng sớm càng tốt. Đó là lý do vì sao nam giới thường kiệm lời và dễrơi vào trạng thái cô độc. Mối quan hệ giữa nam với nam thường khác so với giữa nữ vớinữ. Các nhà nghiên cứu cho biết mỗi ngày nữ giới có khả năng nói khoảng 10.000 từ, trongkhi đó nam giới nói ít hơn. [4]5. Nguồn tham khảo:1. TLH phát triển từ thanh niên đến tuổi già - Nguyễn Văn Đồng2. Sách: Kỹ năng giao tiếp ứng xử [Lại Thế Luyện. Nxb Tổng hợp Tp.HCM]3. Sự khác biệt giữa nam và nữ – Web: tinmung.net4. Sự khác biệt giữa đàn ông và phụ nữ – Web: www.khoe24h.vn5. Bộ não đàn ông và phụ nữ khác nhau như thế nào – Web: sinhtracvantay.vn6. Khác biệt giữa Nam và Nữ trong vấn đề đối thoại – Web: www.vietchristian.com7. Khác biệt tính cách giữa nam và nữ – Web: thanhnien.vn