Một sản phẩm bio là kết quả của một phương thức sản xuất, bảo quản và chuyển đổi không sử dụng hóa chất tổng hợp như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, phân bón hóa học, hóc-môn tăng trưởng, kháng sinh, thức ăn tổng hợp, không sử dụng giống biến đổi gen [đối với cácsản phẩm trồng trọt và chăn nuôi], cấm hoàn toàn việc sử dụng chất bảo quản hóa học, chất tạo màu hóa học cũng như chất phụ gia, hương vị nhân tạo, không sử dụng
tia bức xạ nhiệt [đối với các sản phẩm chuyển dạng nhưbột, bánh, thức ăn sẵn...].
Sản phẩm Bio
LÀM THẾ NÀO ĐỂ NHẬN DIỆN SẢN PHẨM BIO?
Ở Pháp, chỉ những sản phẩm chứa từ 95% thành phần bio trở lên mới được chứng nhận và dán nhãn AB [Argiculture biologique/Nông nghiệp sạch] của Bộ Nông nghiệp Pháp.
Đối với những sản phẩm chứa từ 70 94% thành phần bio, trên nhãn mác bao bì phải chỉ rõ: «x% thành phần bio đạt được tuân thủ quy trình nông nghiệp sạch».
Những sản phẩm chứa dưới 70% thành phần bio trở xuống chỉ được phép liệt kê thành phần bio trong danh sách thành phần của sản phẩm.
Ngoài ra, ở Pháp còn có một số cơ quan kiểm định chất lượng hoạt động độc lập có chức năng và thẩm quyền giám sát chất lượng các sản phẩm bio và được dán nhãn trên những sản phẩm bio như: Ecocert, Qualité France/Bureau Veritas,Nature et Progrès, CertiSud, Bureau Alpes Contrôles, QualiSud, Agrocert, Certipaq/Aclave. Mỗi năm hai lần, các cơ quan này cử chuyên gia đến tận cơ sở sản xuất để kiểm tra, thẩm định toàn bộ quy trình, từ sản xuất nguyên liệu đến thành phẩm, trong đó có một lần đến bất ngờ, không báo trước.
Từ ngày 1/7/2010 những sản phẩm bio của Châu Âu bắt buộc phải để logo sản phẩm bio theo tiêu chuẩn châu Âu [hình dưới đây] trên bao bì nhãn mác.
Bên cạnh logo sản phẩm bio Châu Âu, phải chỉ rõ tên của cơ quan kiểm định, nước trực thuộc, số mã hóa của cơ quan kiểm định.
Ví dụ:FR-BIO-01: Ecocert France[Pháp]
FR-BIO-10: Qualité France[Pháp]
DE-ÖKO-001: BCS Öko-Garantie[Đức]
Ngoài ra còn phải chỉ rõ nơi sản xuất các thành phần cấu thành sản phẩm như:
Agriculture UE[Nông nghiệp châu Âu nguyên liệu có nguồn gốc châu Âu]
Agriculture non UE[Nông nghiệp không thuộc châu Âu nguyên liệu được sản xuất ở các nước không thuộc châu Âu]
Chú ý:Cụmnon UEhàm chỉ các nước sau: Argentine, Úc, Canada, Costa Rica, Mỹ, Ấn Độ, Israel, Nhật Bản, Niu Dilân, Thụy Sĩ và Tunisie. Đây là những nước được Ủy ban Châu Âu chấp nhận nhập khẩu nguyên liệu bio sau khi được các tổ chức kiểm định có uy tín kiểm tra và chứng nhận chất lượng sản phẩm. Sản phẩm của những nước không thuộc danh sách này bị hạn chế nhập khẩu, nếu có phải được các quốc gia thành viên châu Âu nghiên cứu từng trường hợp cụ thể đáp ứng các tiêu chuẩn chung châu Âu.
Agriculture UE/non UE[ hoặc một phần nguyên liệu được sản xuất ở châu Âu, một phần được sản xuất ở các nước có trong danh sách vừa nêu, hoặc nguồn gốc nguyên liệu thay đổi theo lô hàng, có lô dùng nguyên liệu châu Âu, có lô dùng nguyên liệu của các nước được Ủy ban châu Âu chứng nhận]
Bên cạnh đó có thể thêm vào tên nước sản xuất như:Agriculture France[Nông nghiệp Pháp].
Bạn hoàn toàn không phải lăn tăn về chất lượng sản phẩm khi thấy logo của một trong số cơ quan kiểm định nêu trên và các thông tin đi kèm được in trên bao bì nhãn mác của sản phẩm. Chắc chắn không chuyện móc ngoặc, dàn xếp giữa cơ quan kiểm định và nhà sản xuất, không có chuyện lách luật [thế mới có giai thoại một số người nước ngoài sang Việt Nam rất ngạc nhiên khi nghe dịch khẩu hiệu:Sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luậtbởi đối với họ sự sự tôn trọng luật pháp là một điều hiển nhiên chứ không cần phải nêu lên thành khẩu hiệu.]. Ngoài ra, còn một điều quan trọng rất đáng để kể ra ở đây là cả nhà sản xuất và cơ quan thẩm định đều quan niệm việc duy trì và phát triển một nền nông nghiệp sạch không chỉ đơn thuần là một công việc như những công việc khác [để kiểm sống và tất nhiên để sinh lợi là điều mà hầu hết những người lao động hướng đến] mà bao hàm những giá trị thể hiện sự tôn trọng thế giới tự nhiên, tôn trọng sức khỏe con người và đó là trách nhiệm của toàn xã hội. Đó là một nền nông nghiệp của tương lai với mục đích bảo vệ hành tinh của chúng ta. Không cần phải tìm kiếm ví dụ ở đâu xa, xung quanh ta đầy rẫy những bằng chứng cho thấy hành tinh của chúng ta đang kêu cứu, tài nguyên cạn kiệt, nước, không khí, thực phẩm mà chúng ta uống, thở và ăn đang bị ô nhiễm nghiêm trọng. Vì vậy, việc duy trì và phát triển nền nông nghiệp sạch còn là trách nhiệm của người tiêu dùng. Người tiêu dùng ở đây phải là người tiêu dùng thông minh và có trách nhiệm, là người ủng hộ những nhà sản xuất theo tiêu chuẩn bio. Để rõ hơn điều này, có thể kể ra đâymột số phương châm hành độngcủa một số cơ quan kiểm định và nhà sản xuất:
Nature & Progrès[một trong số những cơ quan kiểm định có uy tín nhất nước Pháp]:
Nature & Progrès, hội đoàn của người tiêu thụ và nhà sản xuất được hợp nhất trong cùng một vận động nhằm mục đích:
Vì một nền nông nghiệp bio tôn trọng con người, động vật, cây cối và trái đất
Vì một nền nông nghiệp bio đa dạng và chỉ có nó mới có thể thỏa mãn niềm vui thú hưởng thụ hương vị và đảm bảo sức khỏe
Vì một nền nông nghiệp bio giữ gìn cơ cấu nông thôn và nghề nông bằng cách tôn vinh nó
Vì một nền nông nghiệp bio bảo vệ, ủng hộ làng nghề, nghệ nhân và sự nhân giống truyền thống
Vì một nền nông nghiệp sạch, có đạo đức, nghiêm ngặt, không chiều theo kinh tế thị trường.
Ecocert[một trong số những cơ quan kiểm định quốc tế rất có uy tín]
Ecocert: tổ chức kiểm định và chứng nhận phục vụ con người và môi trường.
Qualité France[từ 1/1/2012 đổi tên làBureau Veritasnhưng tên cũ vẫn được dùng]
Qualité France: dấn thân vào cuộc vận động vì sự phát triển lâu dài
Elite Naturel[chuyên sản xuất đồ uống 100% nguyên chất bio]
Phương châm hành động: Cho một sức khỏe tối đa với sự tận hưởng tối đa về hương vị
Babybio[chuyên về thức ăn trẻ em như sữa, bột, bích-qui, rau củ]
Phương châm hành động: Cuộc phiêu lưu của vị giác bắt đầu từ đây
Weleda[doanh nghiệp quốc tế có trụ sở đặt tại Thụy Sĩ sản xuất nhiều loại sản phẩm trong đó sản phẩm được ưa chuộng nhất là mỹ phẩm nguồn gốc tự nhiên]
Phương châm hành động: Vì sự hòa hợp giữa con người và tự nhiên
Couleur Caramel[chuyên sản xuất mỹ phẩm bio]
Phương châm hành động: Couleur Caramel cam kết:
Tôn trọng môi trường
Tôn trọng khách hàng
Tôn trọng động vật
Tôn trọng chất lượng
Như vậy, bằng việc dùng các sản phẩm bio, bạn đã biến hành động tiêu thụ của bạn thành một việc có ý nghĩa hay nói cách khác nó đưa lại một ý nghĩa nào đó cho việc tiêu thụ của bạn. Nó không chỉ bó hẹp vào việc thỏa mãn nhu cầu thiết thân của bạn và người thân bạn mà nó hướng đến những mục tiêu rộng lớn hơn [nghe từ mục tiêu có vẻ mang âm hưởng duy ý chí, lý tưởng hóa nhưng thực tế là rất thiết thực, nó chứng tỏ bạn là người tỉnh táo, có khả năng nhìn xa trông rộng, là người thực sự hiểu thực tế xung quanh], đó là để bảo vệ môi sinh, môi trường, giữ gìn một hành tinh xanh sạch đẹp cho con cháu bạn, đó là để bảo toàn những giá trị đích thực của cuộc sống.
Bio [từ tương đương trong tiếng Anh là organic] có thể hiểu là hữu cơ hay hiểu nôm na là sạch. Tôi vẫn giữ nguyên từ bio kèm chú giải về cách phát âm vì tôi thấy âm dễ đọc đối với người Việt, hoàn toàn có khả năng Việt hóa.
Sản phẩm BIO là gì?
Câu trả lời đã được tìm thấy ở châu ÂU, nơi mà ngày càng phổ biến sản phẩm với một chứng chỉ xác nhận độ tinh khiết của họ hữu cơ sinh học BIO.
Giấy chứng nhận này chỉ được ban hành trên cơ sở giám sát tuân thủ của tất cả các khâu sản xuất [từ sản xuất nguyên liệu đến thành phẩm] tiêu chuẩn chất lượng hữu cơ sinh học được thiết lập trên luật pháp châu Âu và được xây dựng trên các tiêu chuẩn cụ thể.
BIO - là viết tắt của tiêu chuẩn sản xuất hữu cơ sinh họcđáp ứng với các điều kiện sau:
* Môi trường sản xuất chỉ được phép đặt tại các khu vực sạch sẽ [xa khu vực công nghiệp và đường giao thông, trong đất không chứa bất kỳ chất độc hại nào ngay cả những hướng gió cũng được kiểm tra để phát hiện chất độc hại];
* Trong nông nghiệp - từ chối việc sử dụng các chất diệt cỏ, phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, thuốc diệt nấm, hạt giống biến đổi gen, thiết bị nông nghiệp;
* Trong chăn nuôi - từ bỏ các chất như: hóc môn sinh trưởng, bột xương, kích thích tố và thuốc kháng sinh
* Trong chế biến và sản xuất nguyên liệu - tránh việc sử dụng chất bảo quản, màu sắc, hương vị, chất cô đặc, chất biến đổi gen GMI, công nghệ độc hại và bao bì nhựa.
Thực phẩm hữu cơ chưa được chứng nhận ở Việt Nam
Việc chọn thực phẩm với xuất xứ, nguồn gốc, chất lượng ra sao luôn là bài toán đau đầu với người tiêu dùng. Thậm chí, thực phẩm được gắn mác an toàn như VietGAP cũng từng gặp bê bối. Trong khi đó,thực phẩm hữu cơđang ngày càng trở thành lựa chọn mới của nhiều người.
Loại thực phẩm này khi được bày bán đều có các tiêu chuẩn được in rõ ràng, nổi bật trên bao bì. Đó là các tiêu chuẩn được chứng nhận bởi PGS - một hệ thống bảo đảm sự tham gia trực tiếp cùng các tổ chức, cá nhân vào chuỗi cung cấp thực phẩm hữu cơ. Đây cũng là hệ thống được kế thừa, phát triển từ "Dự án phát triển nông nghiệp hữu cơ" do Tổ chức phát triển nông nghiệp châu Á, Đan Mạch phối hợp thực hiện cùng Hội Nông dân Việt Nam.
Tuy nhiên, điều nghịch lý là chứng nhận hữu cơ do PGS cấp lại chưa được pháp luật Việt Nam chứng nhận. Điều đó có nghĩa là ở thời điểm hiện tại, Việt Nam chưa có bộ tiêu chuẩn về thực phẩm hữu cơ.
Ông Hà Quốc Mịch - Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam - cho biết: "Chúng tôi đã có đề nghị với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn xem xét và cho phép chứng nhận thực phẩm hữu cơ hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam. Nhưng hiện tại, vấn đề đó còn đang được tính toán chứ chưa có quyết sách nào".