Tôi Muốn Trở Thành Một Đại Nhân Vật Phản Diện Ưng Tỷ

Có nhiều loại xạ trị khác nhau

Xạ trị chiếu ngoài có thể thực hiện với các photon [bức xạ gamma], điện tử hoặc proton. Xạ trị gamma sử dụng máy gia tốc tuyến tính là loại phổ biến nhất Có thể hạn chế liều xạ vào các tổ chức lành xung quanh nhờ các kỹ thuật chuẩn giúp giảm sự phân tán tia xạ ở rìa trường chiếu. Phương pháp xạ trị electron có độ xuyên sâu vào mô rất ít và được sử dụng tốt nhất cho ung thư da hoặc ung thư bề mặt cơ thể. Các mức năng lượng khác nhau của electron được sử dụng tùy vào độ xuyên sâu mong muốn và loại ung thư. Xạ trị proton, dù có hạn chế ở tính sẵn có nhưng lại có ưu điểm so với xạ trị gamma ở năng lượng đạt được và độ xuyên sâu so với bề mặt, trong khi xạ trị gamma tiêu diệt tất cả mô trên đường đi của tia xạ. Xạ trị proton cũng cho phép giúp có ranh giới rõ ràng, làm giảm tổn thương trực tiếp tới các mô lân cận, đặc biệt hữu ích với u ở mắt, não và tủy sống.

Xạ trị định vị là xạ phẫu với khả năng khu trú chính xác khu vực u, với liều cao duy nhất hoặc nhiều phân liều xạ vào khối u nhỏ ở nội sọ hoặc khối u đích khác. Phương pháp này thường được sử dụng để điều trị khối u di căn ở hệ thần kinh trung ương. Ưu điểm của phương pháp này là cắt bỏ được hoàn toàn khối u mà phẫu thuật truyền thống không làm được trong khi chỉ gây tác dụng phụ tối thiểu. Tuy nhiên nhược điểm của phương pháp này lại hạn chế với u kích thước lớn và có nguy cơ ảnh hưởng đến mô xung quanh do liều xạ cao. Ngoài ra, phương pháp này cũng không thể sử dụng ở tất cả các vùng của cơ thể. Bệnh nhân phải bất động và vùng chiếu xạ phải cố định hoàn toàn.

Xạ trị áp sát bao gồm việc đặt các hạt phóng xạ vào vị trí khối u [như trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt hoặc ung thư cổ tử cung]. Thông thường, hạt phóng xạ được đưa vào vị trí u dưới hướng dẫn CT hoặc siêu âm. Xạ trị áp sát cho phép đạt liều xạ trị cao hơn, trong thời gian dài hơn so với xạ trị chiếu ngoài.

Đồng vị phóng xạ có thể xạ trị trực tiếp tại tổ chức ung thư khi các cơ quan có thụ thể đặc hiệu hấp thụ đồng vị phóng xạ [như Iod phóng xạ trong điều trị ung thư tuyến giáp,] hoặc khi có thể gắn đồng vị phóng xạ với kháng thể đơn dòng [ví dụ I-131 gắn tositumomab trong điều trị u lympho không Hodgkin]. Xạ trị trong bằng đồng vị phóng xạ cũng có thể làm giảm triệu chứng và thường trong ung thư di căn xương [ví dụ dùng strontium phóng xạ trong ung thư tiền liệt tuyến di căn xương].

Các tác nhân khác hoặc phương pháp điều trị khác, đặc biệt là hóa trị, giúp tăng sự nhạy cảm của tổ chức ung thư với tia xạ và làm tăng hiệu quả điều trị.

Tia xạ có thể gây tổn thương cả mô lành trong trường chiếu xạ.

Các tác dụng phụ cấp tính phụ thuộc vào vị trí xạ trị và có thể gồm

• Các biểu hiện ngoài da [ban đỏ, ngứa, bong da]

• Các triệu chứng tiêu hóa [buồn nôn, nôn, tiêu chảy, mót rặn]

• Các triệu chứng tiết niệu [thay đổi tần suất tiểu tiện, tiểu gấp, tiểu khó]

Cần phải phát hiện sớm và điều trị kịp thời các tác dụng phụ của điều trị để không chỉ đảm bảo chất lượng cuộc sống bệnh nhân mà còn đảm bảo cho việc điều trị tiếp theo. Nếu điều trị bị gián đoạn lâu ngày, khối u có thể phát triển trở lại.

Các biến chứng muộn của xạ trị có thể bao gồm đục thủy tinh thể, viêm giác mạc và tổn thương võng mạc nếu mắt ở trong trường xạ. Các biến chứng khác có thể bao gồm suy tuyến yên, khô miệng, suy giáp, viêm phổi, viêm màng ngoài tim, xơ teo thực quản, viêm gan, loét dạ dày, viêm dạ dày, viêm thận, vô sinh, co cứng cơ. Xạ trị vào mô lành có thể làm chậm liền vết thương nếu bệnh nhân cần được phẫu thuật hoặc can thiệp. Ví dụ: xạ trị vùng đầu cổ sẽ làm kéo dài thời gian cần để hồi phục sau các thủ thuật nha khoa [như trồng răng, nhổ răng] và do đó phải tiến hành sau các thủ thuật nha khoa quan trọng.

Xạ trị có thể làm tăng nguy cơ phát sinh các ung thư khác, đặc biệt là bệnh bạch cầu, ung thư mô liên kết trong trường chiếu xạ hoặc ung thư biểu mô tuyến giáp hay vú. Nguy cơ này đạt đỉnh sau 5-20 năm xạ trị, phụ thuộc vào tuổi bệnh nhân ở thời điểm điều trị. Ví dụ sau khi trẻ nữ được xạ trị vùng ngực để điều trị u lympho Hodgkin ở tuổi vị thành niên sẽ có nguy cơ mắc ung thư vú tăng cao hơn với bệnh nhân nữ cùng được điều trị như vậy nhưng đã ở tuổi người lớn.