Trẻ sơ sinh bị sốt có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Tình trạng sốt cần được chăm sóc và hỗ trợ điều trị sớm, tránh kéo dài để hạn chế tối đa các nguy cơ nguy hiểm đến sức khỏe và sự phát triển của em bé về sau.
Sốt ở trẻ sơ sinh là gì?
Sốt là một trong những phản ứng của hệ miễn dịch trước sự xâm nhập của vi khuẩn, virus nhằm loại bỏ chúng ra khỏi cơ thể. Thông thường, trẻ sơ sinh bị sốt sẽ có nhiệt độ cơ thể trên 37.5 độ C, cảm nhận da có thể nóng/đỏ, nhịp tim và nhịp thở tăng. [1]
Sốt có thể là triệu chứng của một số bệnh nguy hiểm, do đó, bé nên được bác sĩ khám, chẩn đoán và điều trị sớm.
Nguyên nhân em bé bị sốt
Trẻ sơ sinh có thể sốt do nhiễm virus, nhiễm vi khuẩn, đặc biệt có thể diễn tiến nhanh và nặng khi bé nhiễm khuẩn dẫn đến nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não… [2]
Ngoài ra, một số nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị sốt như:
- Phản ứng của cơ thể khi được tiêm chủng;
- Bé mặc quần áo quá nóng, đặc biệt là khi nhiệt độ môi trường cao;
- Bé bú kém không hấp thu đủ nước và dinh dưỡng khiến bé bị thiếu chất, mất nước…
Biểu hiện em bé bị sốt
Khi trẻ sơ sinh bị sốt, bé sẽ thường bắt đầu với biểu hiện cơ thể nóng lên. Tuy nhiên, không phải lúc nào nhiệt độ cơ thể của bé nóng lên đều là biểu hiện của sốt. Hầu hết, nhiệt độ cơ thể của trẻ sơ sinh sẽ có xu hướng cao hơn vào buổi chiều và thấp hơn vào buổi sáng. Bên cạnh đó, bé có thể có một số triệu chứng khác đi kèm như:
- Bé ngủ kém, ngủ không ngon giấc;
- Bú kém;
- Mệt mỏi, uể oải, ít hoạt động;
- Co giật;
- Ít linh hoạt, ít cử động hơn bình thường;
- Quấy khóc;
- Bé ngủ li bì, khó đánh thức;
- Nôn ói hoặc tiêu chảy;
- Ho, thở mệt;
- …
Trẻ sơ sinh quấy khóc bất thường khi bị sốt
Cách đo nhiệt độ khi trẻ sơ sinh bị sốt
Nhiệt độ bình thường của trẻ sơ sinh thường dao động trong khoảng 36,5 đến 37,5°C. Để kiểm tra nhiệt độ cơ thể của bé, mẹ có thể đo nhiệt độ cơ thể của bé ở các vị trí khác nhau, để thuận tiện thông thường sẽ đo nhiệt độ ở nách. Nếu nhiệt độ > 37,5°C ở nách thì xác định bé có tình trạng sốt.
Các vị trí khác có thể dùng để đo nhiệt độ khi em bé bị sốt:
- Nhiệt độ trực tràng: > 38°C
- Nhiệt độ miệng: > 37,5°C
- Nhiệt độ tai: > 38°C
Theo Hiệp hội Nhi khoa Mỹ [AAP], việc kiểm tra nhiệt độ cho trẻ sơ sinh nên được đo bằng nhiệt kế kỹ thuật số dành cho bé vì nhiệt kế thông thường [nhiệt kế thủy ngân] có thể gây ngộ độc cho bé nếu nó bị vỡ.
1. Đo nhiệt độ của trẻ sơ sinh qua nách
- Vệ sinh nhiệt kế sạch sẽ bằng xà phòng hoặc cồn
- Cho nhiệt kế ép sát vào nách của bé
- Mẹ có thể ôm bé hay trò chuyện để bé không cựa quậy nhiều, làm rơi nhiệt kế
- Khi nhiệt kế kêu “bíp”, mẹ lấy nhiệt kế ra khỏi nách của bé
- Đọc kết quả đo
2. Bé sơ sinh bao nhiêu độ là sốt?
Khi sốt, thân nhiệt của trẻ sơ sinh sẽ cao hơn mức bình thường và tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ mà nhiệt độ của bé có thể thay đổi khác nhau:
- Nếu thân nhiệt dao động trong khoảng 37,5-38ºC, trẻ bị sốt nhẹ, mẹ có thể gọi cho bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ điều trị.
- Nếu thân nhiệt dao động trong khoảng 38-39ºC, thậm chí là 40ºC, trẻ bị sốt nặng, mẹ cần đưa bé đến bệnh viện ngay lập tức.
Khi nào nên đưa trẻ sơ sinh đang sốt đến bác sĩ?
Đối với trẻ sơ sinh, nếu thân nhiệt của bé được xác định là sốt, mẹ cần đưa bé đến gặp bác sĩ sớm nhất có thể.
Trẻ sơ sinh bị sốt thường kèm theo rất ít các biểu hiện khác, tuy nhiên khi bị nhiễm khuẩn diễn tiến lại rất nhanh và dễ nặng nếu không được điều trị kịp thời. Để xác định nguyên nhân bệnh, khi bé được đưa đến bệnh viện, tùy vào tình hình thăm khám và tình trạng sốt của từng bé, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các xét nghiệm đặc biệt như xét nghiệm máu, nước tiểu, chụp X-quang phổi, chọc dò dịch não tủy… Từ đó mới có phương pháp điều trị phù hợp cho bé.
Một số mẹo chăm sóc bé bị sốt tại nhà
Đối với trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi, bé nên được bác sĩ kiểm tra và được chăm sóc theo đúng chỉ định của bác sĩ. Còn đối với bé trên 1 tháng tuổi, khi bé có các biểu hiện sốt nhẹ, mẹ có thể thực hiện một số cách sau để giảm nhẹ tình trạng sốt của bé:
- Cho bé tắm nước ấm: Mẹ nên kiểm tra nhiệt độ của nước tắm cẩn thận trước khi cho bé tắm. Khi được tắm bằng nước ấm, nước sẽ giúp thân nhiệt của bé hạ xuống, đồng thời giúp bé cảm thấy thoải mái và dễ chịu hơn. Tuy nhiên, mẹ chỉ nên cho bé tắm khoảng