Bác sĩ Trần Văn Phúc, Bệnh viện Xanh Pôn, Hà Nội, cho biết rượu hoặc bia đóng chai trên thị trường đều có ghi nồng độ cồn tính theo đơn vị phần trăm cụ thể. Song,để định lượng chính xác nồng độ cồn trong máu, bạn phải thực hiện ở các cơ sở xét nghiệm như trong bệnh viện, bằng cách lấy máu tĩnh mạch, rồi định lượng Ethanol theo phương pháp sắc ký, hoặc phương pháp đo quang phổ Enzyme phân hủy rượu Alcohol Dehydrogenase.
Tuy nhiên, một người khi uống rượu có thể ước lượng một cách tương đối nồng độ cồn trong máu để tự điều chỉnh lượng rượu uống.
"Cách tính này được nhà khoa học người Thụy Điển Eric P. Widmark đề xuất từ năm 1932 nhưng chỉ có tính chất tham khảo, công thức không cho ra con số chính xác nồng độ cồn trong máu", bác sĩ Phúc chia sẻ.
Công thức: A = W[C.10:1,056]r.Trong đó: A là khối lượng rượu nguyên chất đã uống [g], C là nồng độ cồn trong máu [g/100ml], W là trọng lượng cơ thể [kg], r là hằng số hấp thụ rượu theo giới tính [0,7 đối với nam giới và 0,6 với nữ giới].
Tốc độ chuyển hóa rượu trong máu ở mỗi người khác nhau, phụ thuộc vào tuổi, cân nặng, bệnh lý... Ảnh: Medical News Today
Trung bình, mỗi giờ cơ thể loại bỏ 15 miligam cồn trong 100 ml máu, tuy nhiên,tuổi tác, cân nặng, các loại thuốc đang sử dụng, bệnh lý về gan... khiến thời gian chuyển hóa rượu ở mỗi người khác nhau. Đồ uống càng nhiều độ cồn thì thời gian để cơ thể chuyển hóa càng lâu hơn.
Do đó, để biết tốc độ suy giảm nồng độ cồn trong máu, người uống có thể áp dụng công thứcCi = C – 0,015t.Trong đó, C là nồng độ cồn trong máu khi uống xong, Ci là nồng độ cồn trong máu tại thời điểm xác định, t là thời gian.
Ví dụ, một người đàn ông nặng 65 kg, uống 200 ml rượu trắng 42 độ cồn, uống xong lúc đồng hồ chỉ 10h đêm, sau đó đi ngủ. 7h sáng hôm sau thức dậy, nồng độ cồn trong máu tính theo công thức trên sẽ còn 15 miligam trong 100 ml máu.Để hết nồng độ cồn trong máu, tức Ci = 0, phải sau 8h sáng máu mới hết cồn.
Tuy nhiên, các phép tính trên không đưa ra con số chính xác.
"Công thức tính chỉ dùng tham khảo để một người có thể tự điều chỉnh lượng bia rượu khi uống, tránh ảnh hưởng tới sức khỏe, công việc, đặc biệt là điều khiển phương tiện giao thông sau khi uống cần phải thận trọng hơn", bác sĩ Phúc nhấn mạnh.
Ngoài ra,trong máu mỗi người đều có các ngưỡng nồng độ cồn khác nhau nên thời gian chuyển hóa và trạng thái cảm xúc cũng khác nhau.
Ví dụ, nồng độ cồn 10-40 miligamtrong 100 ml máu khiến cơ thể ở trạng thái hưng phấn nhẹ nhàng, thư giãn, tương tác tốt với xã hội.Từ 50 đến 70 miligamcồn trong 100 ml máu có thể gây hưng cảm, nói nhiều, cảm giác thân thiện với người xung quanh, hoặc bắt đầu suy giảm kỹ năng. Vì vậy đa số quốc gia sử dụng con số 50 miligam cồn trong 100 ml máu làm giới hạn pháp lý khi lái xe.
Nồng độ cồn từ 500 miligam trong 100 ml máu có thể đe dọa tính mạng. Đặc biệt là trường hợp lưỡi mềm tụt sâu vào đường thở gây suy hô hấp và ngừng thở, trụy mạch, tụt huyết áp, hạ thân nhiệt và nguy cơ tử vong bất cứ lúc nào.
Từ ngày 1/1/2020, Luật phòng chống tác hại rượu bia có hiệu lực, nghiêm cấm người uống rượu, bia điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Người điều khiển bất kể phương tiện giao thông đường bộ nàonhư ôtô, máy kéo, xe máy, xe máy điện, xe đạp, xích lô... đều không được phép uống rượu bia khi lưu thông.
Thùy An
Luật Phòng chống tác hại rượu bia quy định người điều khiển phương tiện kể cả điều khiển xe đạp, xe máy có nồng độ cồn sẽ bị xử phạt. Mức phạt quy định rõ tại nghị định 100/2019 thay thế nghị định 46/2016 có hiệu lực từ 1/1/2020.
Một tài xế vừa bị phạt 40 triệu và tước giấy phép lái xe gần 2 năm đặt câu hỏi: "Tôi uống từ trưa mà tới chiều vẫn còn nồng độ cồn. Vậy không biết tới bao giờ thì mới hết để không bị phạt?"
Có ý kiến cho rằng, điều này phụ thuộc vào lượng rượu, bia uống vào. Tuy nhiên thông thường sau khi uống từ 6 - 12h, nồng độ cồn vẫn có thể đo được trong máu, sau 12 - 24h nồng độ cồn vẫn đo được trong khí thở. Sau 36h vẫn đo được trong nước tiểu…
Một vài ý kiến cho rằng, hiện nay CSGT kiểm tra nồng độ cồn dựa trên phương pháp đo qua ống thở, do vậy, 24h sau khi uống vẫn có thể bị phát hiện có nồng độ cồn và đương nhiên nếu điều khiển phương tiện sẽ bị xử phạt.
| Kiểm tra nồng độ cồn trong khí thở |
Xung quanh vấn đề này, trao đổi với VietNamNet, Phó chánh văn phòng UB An toàn giao thông quốc gia Trần Hữu Minh cho rằng, để quy định cụ thể định lượng rượu bia tương ứng với thời gian nồng độ cồn trở về bằng 0 sẽ rất khó. Bởi, thời gian phụ thuộc vào cơ địa, khả năng đào thải của mỗi người.
“Thực tế có người cơ địa đào thải tốt, chỉ 12h là không còn nồng độ cồn, nhưng có người sau 24h vẫn còn. Do vậy đưa ra khuyến cáo để người dân định lượng tham khảo chung, quan trọng nhất vẫn là cảm nhận của cơ thể mỗi người.
Theo ông Minh, việc xử phạt nồng độ cồn cần hết sức thận trọng. Các cơ quan chức năng nên có hướng dẫn quy định theo dạng khuyến cáo định lượng như uống một cốc bia thời gian bao nhiêu sẽ hết nồng độ cồn để người dân định lượng. Như tại Mỹ họ quy định rõ sau khi uống rượu bia phải 36h sau tài xế chuyên nghiệp mới được lái xe.
Một chuyên gia giao thông cho rằng, UB An toàn giao thông quốc gia cần yêu cầu Bộ Y tế [phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới] và Bộ GTVT cung cấp chỉ số định lượng rượu bia đối với nam và nữ thông thường trong thời gian bao lâu sẽ hết nồng độ cồn để người dân biết để thực hiện.
Nguyên Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô VN Nguyễn Văn Thanh cho rằng, việc đưa ra định lượng tương ứng với thời gian nồng độ cồn trở lại bằng 0 là cần thiết nhưng không thể áp dụng chính xác hoàn toàn với tất cả mọi người.
Quan trọng nhất vẫn là người uống rượu bia phải biết được thời điểm mình tỉnh táo hoàn toàn và có thể điều khiển phương tiện đảm bảo an toàn.
"Đây không phải là vấn đề quá khó khăn vì trước khi áp dụng với người điều khiển xe đạp, xe máy có nồng độ cồn bị xử phạt thì Luật Giao thông đường bộ đã áp dụng xử phạt với người có nồng độ cồn điều khiển ô tô", ông Thanh nói.
Ăn trái cây cũng có thể "dính" nồng độ cồn
Ngoài băn khoăn về thời gian để nồng độ cồn trở lại bằng 0 sau khi sử dụng rượu bia, một vài ý kiến lo ngại ăn trái cây [sầu riêng, vải, chôm chôm…] lên men cũng có nồng độ cồn. Nếu đúng theo quy định thì người điều khiển phương tiện sẽ bị xử phạt.
Vị Phó chánh văn phòng UB An toàn giao thông quốc gia cho hay, đúng là có một số loại hoa quả và một số loại nước súc miệng khi sử dụng có lên men và có nồng độ cồn nhất định, tuy nhiên mức độ rất thấp.
“Ăn trái cây, dùng nước súc miệng có lên men không ảnh hưởng nhiều đến an toàn lái xe, nếu theo quy định cứ có nồng độ cồn sẽ phạt liệu có hà khắc quá không? Việc này phải rà soát đánh giá thận trọng”, ông Minh nhìn nhận.
Vị này cũng cho rằng, mục tiêu chính là xử phạt hành vi vi phạm nồng độ cồn để làm sao chấm dứt tình trạng uống rượu bia vẫn lái xe, nhưng trong quá trình thực hiện phát sinh vấn đề gì cũng cần sơ kết, đánh giá, điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tiễn.
Ông L.H.H. [SN 1953, ở Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội] xưng là tiến sĩ, làm vụ trưởng ở Bộ GD-ĐT và 'dọa' gọi cho Bộ trưởng.
Vũ Điệp
[PLO]- Không thể biết chính xác sau khi uống rượu bia bao lâu thì được lái xe bởi tùy thể trạng mà nồng độ cồn trong máu khác nhau.
Từ ngày 1-1-2020 Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia có hiệu lực. Một trong những điểm quan trọng của bộ luật này là nghiêm cấm hành vi điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn, thay vì quy định ngưỡng nồng độ cồn trong máu như trước đây. Quy định này góp phần giảm thiểu tình trạng tai nạn giao thông do rượu bia gây ra.
Uống rượu bia sau bao lâu thì lái được xe
Cũng với quy định này, nhiều người thắc mắc sau khi uống rượu bao lâu thì không còn nồng độ cồn trong máu, người uống có thể tiếp tục tham gia giao thông mà không bị phạt.
Trả lời trên PLO, ThS-BS Nguyễn Trung Nguyên, Phụ trách Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai [Hà Nội], cho hay để biết thì không có thời gian chính xác sau khi uống rượu bia bao lâu thì được lái xe.
Bởi theo vị bác sĩ này, nồng độ cồn trong máu còn hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố như lượng rượu, loại rượu đã uống, sức khỏe của từng người, nồng độ rượu…
Theo đó, người uống càng nhiều thì nồng độ cồn trong máu càng cao, cơ thể hấp thu nhanh nhất là rượu 20 độ. Ngoài ra, nồng độ cồn trong máu còn phụ thuộc vào thời gian uống, nếu cơ thể càng đói thì hấp thu rượu càng nhanh, ngược lại khi có thức ăn, quá trình hấp thu chậm hơn.
Không có thời gian chính xác sau khi uống rượu bia bao lâu thì được lái xe. Ảnh: QUỐC VŨ
Với người uống kéo dài, triền miên thì rượu tồn tại trong cơ thể lâu hơn. Một số trường hợp cá biệt phụ thuộc vào cơ thể sẽ ảnh hưởng đến thời gian chuyển hóa nồng độ cồn. Ngoài những yếu tố trên, yếu tố về cân nặng, tốc độ uống cũng quyết định rất nhiều đến nồng độ cồn trong máu.
Trả lời trên Zing, bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế, cũng cho hay thời gian để cơ thể âm tính với nồng độ cồn sau khi uống rượu bia không chỉ phụ thuộc vào lượng tiêu thụ mà còn ảnh hưởng bởi đặc điểm sinh học, thể trạng của từng cá nhân.
Thông thường, một cơ thể chuyển hóa bình thường, sau 1 giờ uống rượu bia, gan sẽ dung nạp và chuyển hóa hết một đơn vị cồn [tương đương với 2/3 lon bia 330 ml nồng độ 5%, 100 ml rượu vang nồng độ cồn 13,5%, 30 ml rượu mạnh nồng độ cồn 40%]. Để hết hoàn toàn một đơn vị cồn, cơ thể còn phải mất 1-2 giờ tiếp theo. Tuy nhiên, trong cuộc nhậu, người ta thường uống vượt xa con số một đơn vị cồn. Do đó, để có thể tự lái xe và không bị phạt, người dân cần rất nhiều thời gian để nồng độ cồn trong cơ thể về mức âm tính.
Không có ngưỡng an toàn nào cho cơ thể khi uống rượu bia
Viện Dinh dưỡng quốc gia cho hay mặc dù một số nghiên cứu đã chứng minh được tác dụng của rượu với nồng độ cồn thấp khi tiêu thụ một lượng rượu có hàm lượng cồn dưới ngưỡng 20 gam mỗi ngày.
Tuy nhiên, một công trình khoa học nghiên cứu toàn diện để tìm ra ngưỡng an toàn đối với rượu được đăng tải trên tạp chí Lancet 2018 đã cho thấy ngưỡng an toàn khi sử dụng đồ uống là zero. Tức không có ngưỡng an toàn đối với sức khỏe khi sử dụng rượu.
Theo bản tin của Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam, người điều khiển mô tô, xe máy có nồng độ cồn trong máu trên 0,05 g/100 ml [tương đương với uống hai cốc bia] có nguy cơ gặp tai nạn giao thông cao gấp 40 lần so với người không sử dụng rượu bia.
HẠ QUYÊN