Việt Nam đứng thứ máy về ô nhiễm không khí

Kết quả công bố tại Diễn đàn Kinh tế thế giới Davos [Đại học Yale và Columbia của Mỹ] cho thấy: Việt Nam đứng thứ 123/132 nước về chất lượng không khí.

Tại cuộc họp nhóm đối tác y tế [HPG] chủ đề “Ô nhiễm không khí và sức khỏe”, một vấn đề đang được người dân quan tâm đưa ra là thực trạng ô nhiễm không khí và tác động tới môi trường cũng như sức khỏe người dân. Tại cuộc họp, những con số báo động đã được đưa ra về tác động của ô nhiễm không khí tới sức khỏe người dân.

Kết quả công bố tại Diễn đàn Kinh tế thế giới Davos [Đại học Yale và Columbia của Mỹ] cho thấy: Việt Nam đứng thứ 123/132 nước về chất lượng không khí.

Báo động gia tăng bệnh hô hấp và mạn tính ở Việt Nam do ô nhiễm không khí

Trong số 10 bệnh gây chết người cao nhất tại Việt Nam có 6 bệnh liên quan tới không khí: trong đó bao gồm các bệnh tim mạch, hô hấp, ung thư phổi phế quản,.... Trong số 3 bệnh tỷ lệ tử vong cao nhất cũng có liên quan tới hô hấp và ô nhiễm không khí. Bệnh hô hấp có tỷ lệ mắc cao nhất ở VN. Đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất là người cao tuổi,  phụ nữ có thai, trẻ em, người mắc mãn tính [phổi, tim mạch],… trẻ em, người lao động ngoài trời.

Bệnh người lao động thường mắc nhất là bệnh phổi silic. Ở khu công nghiệp, làng nghề, không chỉ người lao động mà người dân sống xung quanh thường xuyên mắc các bệnh viêm phế quản, viêm loét giác mạc, bệnh về da, dị ứng. Nghiên cứu xung quanh nhà máy xi măng Bỉm Sơn cho thấy các bệnh thường gặp là viêm mũi dị ứng, hen phế quản…

Thống kê ở một làng nghề dệt ở miền bắc cho thấy 67% trẻ em mắc bệnh hô hấp, một số mắc bệnh về mắt, mề đay dị ứng,....

Một số nghiên cứu tại điểm nóng giao thông, khu đô thị lớn, dọc trục đường giao thông, người dân thường mắc bệnh đường hô hấp như hen, viêm mũi, viêm họng,… Báo cáo cho thấy điều tra số người mắc một số bệnh như stress khi sống tại điểm nóng giao thông. Tại các thành phố, khu CN, tỷ lệ mắc hô hấp, lao, số liệu 2011 tại các thành phố lớn như thàn phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đồng Nai, Hà Nội có tỷ lệ mắc lao cao hơn các thành phố có ít hoạt động công nghiệp.

Ngày 27/11/2017, tại Hà Nội diễn ra Cuộc họp HPG chủ đề “Ô nhiễm không khí và sức khỏe” do Bộ Y tế và JICA tổ chức, dưới sự chủ trì của PGS.TS. Trần Thị Giáng Hương, Vụ trưởng Vụ HTQT [Bộ Y tế], PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương, Cục trưởng Cục quản lý môi trường, Bộ Y tế và ông Yamasaki, chuyên gia, cố vấn chính sách về môi trường, Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản [JICA]. HPG lần này có sự tham gia của WHO, UNDP, Green ID, Cục kiểm soát ô nhiễm [Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường], đại diện các sở y tế, sở tài nguyên và môi trường, sở NN&PTNT....

Ô nhiễm không khí: vấn nạn ở các làng nghề

Ô nhiễm không khí đang là vấn đề lo ngại nhất ở Bắc Ninh. Bắc Ninh có 62 làng nghề, trong đó có 30 làng nghề truyền thống. Ở các làng nghề sản xuất mây tre đan, ô nhiễm do sử dụng lưu huỳnh sấy nhiên liệu. Nồng độ SO2 cao hơn quy chuẩn, bụi ở các làng nghề khá cao. Vấn đề sức khỏe liên quan tới ô nhiễm không khí tại địa phương. Trong 3 năm 2012-2015 riêng một xóm, ở thôn Đại Bái đã có 23 người chết vì ung thư. Tại làng Đại Lâm, ô nhiễm vượt giới hạn cho phép gây ra các bệnh viêm đường hô hấp, bệnh phổi, ... Ở làng tái chế giấy Lâm Khê, các lò nấu nhôm, sắt vụn gây ảnh hưởng tới sức khỏe người dân. Ở làng nghề Đa Hội, khói bụi bao trùm cả làng. Không chỉ riêng tại các làng nghề, người dân sống lân cận cũng bị ảnh hưởng. Để bảo vệ người dân, Sở Y tế Bắc Ninh đã có Kế hoạch bảo vệ sức khỏe toàn dân, đặc biệt là người già và trẻ em; phối hợp với Viện Môi trường; đầu tư nhân lực cho y tế tuyến huyện, chủ động xây dựng kế hoạch phòng chống dịch bệnh tại khu vực có nguy cơ cao, phối hợp ban ngành liên quan tuyên truyền, phòng chống tác hại không khí.

Không chỉ ô nhiễm ngoài trời, mà ô nhiễm trong nhà như không khí thiếu thông thoáng, khói thuốc lá, ... cũng cao hơn mức cho phép. Ông Nguyễn Sơn Lâm từ Bộ Xây dựng cho biết, Bộ Xây dựng được giao nhiệm vụ điều tra, khảo sát công trường xây dựng, bãi chôn lấp chất thải. Về chất lượng không khí trong tòa nhà, Bộ Xây dựng ban hành quy chuẩn theo tiêu chuẩn quốc tế [nhiệt độ, độ ẩm, tiếng ồn, thông gió,...]. Hiện đã thiết kế chương trình hợp tác Thiết kế sức khỏe&tiết kiệm năng lượng cùng Nhật Bản, liên quan tới thông gió, cách nhiệt, và sẽ có nghiên cứu liên quan tới đột quỵ mong muốn Bộ Y tế tham gia.

Tại HPG, các đại biểu cũng nhấn mạnh tới cơ chế phối hợp liên ngành để giải quyết lâu dài vấn đề giảm ô nhiễm không khí cũng như chăm sóc sức khỏe người dân liên quan tới các bệnh do ô nhiễm không khí, như có các thông tư liên tịch hiện thực hóa điều 64 trong Luật bảo vệ Môi trường quy định cụ thể chất lượng không khí. Luật Bảo vệ Môi trường 2014 đặt ra vấn đề cấp phép xả thải, hạn ngạch xả thải đang trong quá trình nghiên cứu. Kiểm soát vấn đề môi trường còn liên quan tới giao thông, công nghiệp,... Trong thời gian tới, Bộ Y tế cùng các bộ ngành liên quan với sự nhập cuộc của các đối tác quốc tế sẽ cùng nhau hợp tác để từng bước tìm ra giải pháp và kế hoạch hành động để giảm tác động của ô nhiễm không khí tới sức khỏe người dân.

Theo Suckhoedoisong

Hơn 95% dân số thế giới đang phải hít thở bầu không khí ô nhiễm

Theo thông tin từ Tổ chức Y tế thế giới WHO, ô nhiễm không khí gây ra cái chết sớm cho khoảng 4,2 triệu người trên thế giới vào năm 2016. Trong đó, 91% tỉ lệ thuộc về các nước nghèo và đông dân ở Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dương. 

Ông Bob O'Keefe, Phó Chủ tịch WHO chia sẻ: "Ô nhiễm không khí thực sự là một cú sốc lớn cho toàn cầu. Vấn nạn này khiến những người mắc bệnh hô hấp thêm khó thở, trẻ con và người già phải vào viện, bỏ học, bỏ việc và gây ra những cái chết sớm cho con người".

Health Effects Institute [HEI] vừa đưa ra phát hiện mới nhất trong báo cáo thường niên, dựa trên dữ liệu vệ tinh và được quy chiếu với các tiêu chuẩn trong Hướng dẫn đánh giá chất lượng không khí của WHO. 

HEI cho biết, hơn 95% dân số thế giới đang phải hít thở bầu không khí ô nhiễm và có đến 60% người sống ở những khu vực không đáp ứng được tiêu chuẩn cơ bản nhất của WHO. Theo đó, ô nhiễm môi trường không khí là nguyên nhân gây tử vong cao thứ tư thế giới, chỉ đứng sau cao huyết áp, suy dinh dưỡng và hút thuốc lá.

Trung Quốc và Ấn Độ là hai quốc gia đứng đầu danh sách ô nhiễm môi trường, chiếm 50% số ca tử vong do ô nhiễm không khí trên toàn cầu. Riêng tại Trung Quốc đã ghi nhận 1,1 triệu người chết vì ô nhiễm không khí trong năm 2016.

Mặc cho nhận thức về môi trường sống và ô nhiễm không khí ngày càng được cải thiện tại các đô thị lớn, tình hình vẫn ngày càng trầm trọng hơn khi 2/3 thế giới đang phải hứng chịu nạn ô nhiễm khủng khiếp với chỉ số hạt bụi PM2.5 cao trên mức 35 µg/m3 khí, chủ yếu tại Châu Á, Trung Đông và Châu Phi. Nguyên nhân là do dân số những khu vực này tăng quá nhanh, khiến các nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm không khí chỉ như "muối bỏ bể".

Theo báo cáo thường niên The Environmental Performance Index [EPI] của Mỹ thực hiện, Việt Nam hiện đang đứng trong top 10 các nước ô nhiễm không khí ở Châu Á. Đáng lưu ý, tổng lượng bụi ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đang liên tục tăng cao khiến chỉ số chất lượng không khí [AQI] luôn ở mức báo động.

Thực trạng ô nhiễm không khí ở TP.HCM và Hà Nội

Sáng 30/9, Hà Nội tiếp tục đứng đầu bảng xếp hạng 10 thành phố có chất lượng không khí xấu nhất thế giới trên tổng số 10.000 thành phố được quan trắc của ứng dụng AirVisual [Tổ chức đo chất lượng không khí thế giới]. TP.HCM đứng thứ 10 trong bảng xếp hạng chất lượng không khí này.

Gần một tuần qua, không khí ở Hà Nội và TP.HCM có lúc được đánh giá là ô nhiễm nhất và thứ ba thế giới. Tình trạng ô nhiễm không khí còn kéo dài đến tận thời điểm này. Việc ô nhiễm này ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân là điều không phải bàn cãi. 

Trao đổi với truyền thông, theo ông Lê Hoài Nam, Vụ trưởng Vụ Quản lý chất lượng môi trường, Tổng cục Môi trường, tại Hà Nội, trong thời gian từ 12-29/9, chất lượng không khí, đặc biệt là đối với nồng độ bụi PM2,5 có nhiều thời điểm vượt ngưỡng cho phép so sánh với quy chuẩn số 05 năm 2013 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Tuy nhiên một số thông số khác như NO2, SO2, CO,O3 vẫn nằm trong giới hạn cho phép.

Ông Nam cũng cho biết cụ thể theo số liệu từ 13 trạm quan sát tự động liên tục trong thời gian từ 12-29/9, nồng độ bụi PM2.5 có xu hướng gia tăng từ 12-17/9, sau đó giảm đi từ 18-22/9, và lại tăng cao trở lại. Đặc biệt từ 23/9 trở lại đây chỉ số này duy trì ở mức cao. Trong giai đoạn từ 15-17/9 và 23 -29/9, có đến trên 75% giá trị đo được PM2.5 trung bình 24 giờ của các trạm trên địa bàn thành phố Hà Nội đều vượt quy chuẩn Việt Nam QCVN 05 2013. Mức độ ô nhiễm, đặc biệt là ô nhiễm bụi mịn PM2.5 đã xảy ra trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Theo các kết quả quan trắc của Sở Tài nguyên Môi trường TP. HCM, chỉ số PM 2,5 có giao động tăng nhưng hầu hết kết quả vẫn nằm trong giới hạn cho phép của QCVN 05 2013, tức là dưới 50microgram/m3.

Các chuyên gia đã cảnh báo nguy hại của tình trạng ô nhiễm không khí và bụi mịn đang bao phủ Hà Nội và TP HCM, đồng thời đưa ra khuyến cáo để người dân tự bảo vệ sức khỏe của mình.

Các bác sĩ cũng khuyến cáo những người đã mắc bệnh về hô hấp nên hạn chế ra ngoài trong những thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng. Nếu đi ra ngoài nên đeo khẩu trang để tránh khói từ các phương tiện giao thông hoặc bụi từ các công trình xây dựng. Lưu ý, phải chọn lựa khẩu trang có thể lọc được bụi mịn, vì khẩu trang y tế thông thường thì không thể cản được hạt bụi siêu mịn

►Biến đổi khí hậu đã vẽ bức tranh ảm đạm cho các thành phố ven biển Đông Nam

►Thủ tướng Thái Lan cân nhắc di dời thủ đô ra khỏi Bangkok

Nguồn Tổng hợp