UBND tỉnh Quảng Nam yêu cầu Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh đẩy nhanh tiến độ lựa chọn nhà thầu tư vấn 2 dự án xử lý rác thải.
UBND tỉnh Quảng Nam vừa có ý kiến về việc triển khai, đưa vào sử dụng 2 dự án xử lý rác thải trên địa bàn tỉnh này. Theo đó, đối với Dự án Khu xử lý chất thải rắn Nam Quảng Nam và Khu xử lý rác thải Tam Xuân 2, UBND tỉnh yêu cầu Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh đẩy nhanh tiến độ lựa chọn nhà thầu tư vấn, lập hoàn chỉnh hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công - dự toán, trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định để phê duyệt trong Quý IV/2023 và kịp thời tổ chức lựa chọn nhà thầu thi công, khởi công xây dựng hạng mục Khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng phương pháp chôn lấp hợp vệ sinh của Dự án khu xử lý chất thải rắn Nam Quảng Nam trong Quý I/2024.
Đồng thời, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh phối hợp chặt chẽ với UBND huyện Núi Thành trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng để triển khai thực hiện, phấn đấu hoàn thành công trình, đưa vào sử dụng vào Quý IV/2024; tổ chức lựa chọn nhà thầu thi công, khởi công xây dựng công trình Đầu tư hệ thống thu gom nước mặt Khu xử lý rác thải Tam Xuân 2, huyện Núi Thành trong tháng 12/2023 và hoàn thành đưa vào sử dụng trong Quý III/2024.
UBND huyện Núi Thành tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng Tuyến đường vào Khu xử lý chất thải rắn Nam Quảng Nam để hoàn thành đưa vào sử dụng vào cuối Quý II/2024, phục vụ vận chuyển, xử lý rác thải tại Khu xử lý chất thải rắn Nam Quảng Nam; chỉ đạo xây dựng kế hoạch, kịch bản cụ thể để tổ chức đối thoại, vận động nhân dân ủng hộ việc kéo dài thời gian xử lý rác tại Khu xử lý rác Tam Xuân 2 trong thời gian chờ thi công xây dựng hoàn thành giai đoạn 1 dự án Khu xử lý chất thải rắn Nam Quảng Nam.
UBND thành phố Hội An kiểm tra, đôn đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng 579 đẩy nhanh tiến độ thực hiện hoàn thành dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại xã Cẩm Hà, TP. Hội An để nghiệm thu, đưa vào hoạt động trong Quý I/2024, kịp thời phục vụ xử lý rác thải trên địa bàn địa phương.
UBND các huyện, thành phố có rác thải đang được xử lý tại Khu xử lý rác Tam Xuân 2, huyện Núi Thành phải chủ động, khẩn trương xây dựng phương án tự xử lý rác thải phát sinh trên địa bàn địa phương mình để phòng ngừa sự cố xử lý rác tại Khu xử lý rác thải Tam Xuân 2, báo cáo Phương án xử lý về UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường trước ngày 30/11/2023.
Sở Tài nguyên và Môi trường theo dõi, phối hợp với UBND thành phố Hội An đôn đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng 579 đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thành việc lắp đặt máy móc, thiết bị và hoàn thiện các thủ tục liên quan về nghiệm thu xây dựng, cấp giấy phép môi trường, đưa vào hoạt động trong Quý I năm 2024; đôn đốc Công ty Cổ phần Môi trường Huy Hoàng ECO sớm hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục kiểm tra công tác nghiệm thu dự án, chứng nhận chất lượng sản phẩm sản xuất từ vật liệu thu hồi trong quá trình xử lý rác thải; hồ sơ cấp Giấy phép môi trường đối với công đoạn sản xuất phân bón, tái chế hạt nhựa,… tại Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt Bắc Quảng Nam.
Sở Tài nguyên và Môi trường có văn bản đôn đốc UBND các huyện, thị xã có nhu cầu đề xuất điều chỉnh vị trí quy hoạch Khu xử lý rác thải theo Đề án được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1662/QĐ-UBND ngày 19/6/2020 phải khẩn trương khảo sát, lựa chọn vị trí khu xử lý rác thải thay thế đảm bảo phù hợp tiêu chuẩn về môi trường, kịp thời gửi về Sở Tài nguyên và Môi trường để kiểm tra, tổng hợp, tham mưu UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh và cập nhật vào Quy hoạch tỉnh; thường xuyên theo dõi diễn biến tình hình xử lý rác thải ở các địa phương để kịp thời tham mưu UBND tỉnh có giải pháp xử lý khi có sự cố về rác thải xảy ra trên địa bàn tỉnh.
“Các Sở: Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng hướng dẫn, giải quyết kịp thời các hồ sơ, thủ tục về đầu tư xây dựng các khu xử lý, nhà máy xử lý chất thải rắn để các đơn vị chủ đầu tư kịp thời triển khai thực hiện, sớm hoàn thành đưa vào hoạt động, xử lý rác thải trên địa bàn tỉnh”, UBND tỉnh yêu cầu.
Moitruong.net.vn Thời gian gần đây, nhiều bãi rác tại Quảng Nam đang rơi vào tình trạng xuống cấp, quá tải, phát sinh ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khoẻ và đời sống người dân. Trong khi các dự án xử lý rác thải bằng công nghệ hiện đại lại chậm tiến độ dẫn đến nguy cơ xảy ra sự cố môi trường, tác động đến quá trình thu gom, xử lý rác tại địa phương.
Sự cố môi trường từ những bãi rác quá tải, xuống cấp
Do mưa lớn kéo dài, các hộc chứa rác thải của Khu xử lý rác thải Tam Xuân 2 [xã Tam Xuân 2, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam] xảy ra tình trạng ứ đọng nước và tràn ra cánh đồng hai thôn Bích Nam và Bích Ngô có màu đen, bốc mùi hôi thối, khiến người dân bức xúc. Bãi rác này được đưa vào hoạt động từ năm 2004, do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Nam quản lý, Công ty Cổ phần Môi trường – Đô thị Quảng Nam l – đơn vị trực tiếp vận hành. Đây là khu xử lý rác thải quy mô lớn nhất, xử lý hơn 40% lượng rác thải toàn tỉnh. Hơn 17 năm hoạt động, khu xử lý rác thải này xuống cấp, quá tải đã dẫn đế sự cố môi trường.
Bà Nguyễn Thị Hoa, thôn Bích Nam, xã Tam Xuân 2 cho biết, từ khi bãi rác hình thành cũng là khoảng thời gian người dân ở đây phải phải hứng chịu mùi hôi thối nồng nặc, đến mất ăn mất ngủ. Bên cạnh đó, nước rỉ rác còn chảy ra kênh mương, trâu bò uống vào bị chết hết. “Nước rỉ rác thấm vào lòng đất gây ô nhiễm nguồn nước nên bà con ở đây không dám sử dụng nước giếng để sinh hoạt. Do đó, bà con mong muốn bãi rác di dời đến nơi không có dân cư, cứ để như hiện nay ảnh hưởng đến sức khỏe, bệnh tật người dân”- bà Hoa bức xúc.
Ông Nguyễn Thanh Dũng – Phó Giám đốc Cty Môi trường đô thị Quảng Nam cho rằng nguyên nhân xảy ra sự cố trên là do lượng nước mưa lớn từ trên núi đổ về các hộc chứa rác dẫn đến sự cố tràn nước thải ra môi trường. Khi xảy ra sự cố, đơn vị đã xây dựng hồ, làm mương thoát nước, đưa mương thoát nước từ trên núi đi hướng khác chứ không đi qua bãi rác nữa. UBND tỉnh đã có chủ trương quy hoạch khu xử lý nước thải Nam Quảng Nam, dự kiến sang năm sẽ đầu tư xây dựng và hoàn thành vào năm 2023, khi đó khu xử lý bãi rác Tam Xuân 2 sẽ đóng cửa.
Ngoài ra, bãi rác Đại Hiệp cũng đang trong tình cảnh tương tự, bãi rác này đã đi vào hoạt động một thời gian dài, xuống cấp gây ô nhiễm môi trường khiến người dân bức xúc. Vào năm 2017, UBND tỉnh Quảng Nam đã chỉ đạo đóng cửa hoàn toàn bãi rác này. Tuy nhiên, thời hạn đóng cửa bãi xử lý rác Đại Hiệp tiếp tục bị lùi sang cuối năm 2018 rồi 2019 và kéo dài mãi cho đến hiện nay.
Bao giờ công nghệ hiện đại xử lý rác thải được áp dụng?
Hiện nay, tổng khối lượng rác thải sinh hoạt khu vực nông thôn mà Công ty Cổ phần Môi trường- Đô thị Quảng Nam thu gom bình quân khoảng 150 ngàn tấn/năm. Việc thiếu các khu xử lý rác thải tập trung là trở ngại rất lớn cho công tác quản lý rác thải khu vực nông thôn. Bên cạnh đó, mặc dù tỉnh Quảng Nam đã yêu cầu các địa phương phải tự xây dựng một khu xử lý rác riêng cho địa phương mình nhưng đến nay vẫn chưa có địa phương nào triển khai có kết quả nên vẫn còn gây áp lực rất lớn đến các bãi rác hiện có. Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường và mất an ninh trật tự ở địa phương, có lúc người dân ngăn chặn xe chở rác dẫn đến tình trạng ùn ứ, ô nhiễm.
Theo bà Lê Thị Tuyết Hạnh, Phó Giám đốc Sở TN&MT trên địa bàn tỉnh mới chỉ có 4 huyện là Núi Thành, Đại Lộc, Hội An và Bắc Trà My xúc tiến thực hiện dự án xử lý chất thải rắn. Ngoại trừ dự án xử lý chất thải rắn Bắc Quảng Nam thuộc thị trấn Ái Nghĩa [huyện Đại Lộc] dự kiến cuối năm 2021 sẽ hoàn thành và đưa vào vận hành, thay thế cho bãi rác Đại Hiệp đang quá tải. Dự án nhà máy xử lý CTR sinh hoạt tại xã Cẩm Hà [TP.Hội An] do Công ty CP Đầu tư môi trường và phát triển năng lượng DMC-579 Quảng Nam làm chủ đầu tư, với công suất thiết kế 120 tấn/ngày đêm. Doanh nghiệp này chỉ mới ký quỹ phục hồi môi trường hơn 6 tỷ đồng và chưa triển khai xây dựng theo quy định.
Dự án Nhà máy phân loại, tái chế và xử lý chất thải rắn sinh hoạt Bắc Trà My của Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và du lịch Thành Nam đang hoàn thiện hồ sơ đề xuất chủ trương đầu tư dự án. Còn dự án khu xử lý rác thải Nam Quảng Nam, dù đã có chủ trương đầu tư năm 2019 để thay thế cho khu xử lý rác Tam Xuân 2, nhưng đến thời điểm này tỉnh mới hoàn thành quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500.
Đối với các địa phương khu vực miền núi, đã có các khu xử lý với quy mô nhỏ, cần phải nâng cấp, mở rộng một số hạng mục chính để đảm bảo tiêu chuẩn về môi trường. Tiến độ này đang rất chậm so với yêu cầu, dẫn đến khó khăn trong việc thực hiện mục tiêu đặt ra trong Đề án quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra sự cố về chất thải rắn sinh hoạt tại các địa phương.