Giữa rất nhiều phương pháp dạy con trên thế giới mà các mẹ Việt đang học hỏi và áp dụng hiện nay, dạy con theo Montessori đang nổi lên như một phương pháp giáo dục toàn diện nhất cho trẻ từ 0 đến 6 tuổi. Hãy cùng tìm hiểu những điều cơ bản về phương pháp này.
Montessori cho mầm non.
Độ tuổi từ 3 đến 6 tuổi là giai đoạn hình thành tính cách của trẻ. Ở giai đoạn này, trẻ em chuyển dần từ vô thức sang có ý thức, khả năng ghi nhớ, hiểu và tư duy dần hình thành, mối liên hệ giữa các hoạt động tâm lý cũng từng bước được tạo nên. Lúc này, ngôi trường nơi các em tham gia học sẽ đóng vai trò như một chiếc cầu nối ra thế giới bên ngoài, và thầy cô sẽ đóng vai trò là người quan sát, hướng dẫn các bé phát triển thông qua nhiều mô hình học tập riêng biệt phù hợp với từng em.
Phương pháp Montessori tập trung vào 5 lĩnh vực:
- Thực hành cuộc sống : Trẻ được học những kỹ năng cơ bản như thắt nút, tự mặc quần áo, tự chuẩn bị một số đồ ăn uống đơn giản, tự dọn dẹp vệ sinh.
- Giáo dục phát triển giác quan: Các bài tập với giáo cụ riêng giúp trẻ cảm nhận cuộc sống bằng cả 5 giác quan.
- Nghệ thuật ngôn ngữ: Trẻ được khuyến khích thể hiện, bày tỏ suy nghĩ bằng lời, nhận mặt chữ và tô chữ – làm quen và chuẩn bị cho việc học đọc, đánh vần, ngữ pháp và kỹ năng viết.
- Toán học và hình học: Trẻ được làm quen với các khối hình học và con số, các phép tính đơn giản.
- Các chủ đề về văn hoá: Trẻ được học về các quốc gia, động vật, thiên nhiên, thời gian, lịch sử, âm nhạc, chuyển động, khoa học và nghệ thuật.
Một số clip demo phương dạy Montessori từ các giáo viên Trường Việt Mỹ Vũng Tàu
Phương pháp giáo dục Montessori mới du nhập vào Việt Nam khoảng chục năm trở lại đây nhưng ngày càng phát triển mạnh. Phương pháp này hiện được nhiều phụ huynh quan tâm khi chọn phương pháp giáo dục và chọn trường cho con. Montessori được đánh giá đem lại hiệu quả cao dành cho các bé trước độ tuổi tiểu học. Hãy cùng Tikibook.com điểm qua vài bài tập thực hành Montessori tại nhà cho trẻ từ 2 - 6 tuổi nhé.
Dụng cụ:
- 1 ổ khóa
- Vài chiếc chìa khóa khác nhau
Hướng dẫn:
- Chỉ cho con bạn cách lựa chọn chiếc chìa khóa phù hợp và tra vào ổ để mở.
- Khuyến khích bé thực hiện.
- Làm tương tự với cách đóng khóa lại.
Mở và đóng khóa
Dụng cụ:
- Gấu bông hoặc búp bê;
- Xà phòng giặt;
- Chậu tắm nhỏ [hoặc chiếc giỏ nhựa];
- Nước;
- Sữa tắm.
Hướng dẫn:
- Cho một chút sữa tắm vào chậu tắm và hòa tan sữa tắm cho đến khi có bong bóng nổi lên.
- Đặt chú gấu bông vào chậu tắm.
- Dạy bé cách tắm cho gấu bông: chà nhẹ nhàng từ phía đầu cho đến cổ và các chân tay.
- Vắt sạch nước sau khi đã tắm xong.
- Cho bé thử tắm cho gấu bông.
Tắm cho búp bê, gấu bông
Dụng cụ:
- Khay,
- Hai bình rót nước,
- Khăn lau
Hướng dẫn:
- Bình có nước được để phía trái của bình không có nước.
- Hai vòi đặt đối diện nhau.
- Hướng dẫn trẻ tay phải cầm bình nước bằng các ngón tay chủ đạo.
- Các ngón tay trái đỡ dưới vòi nước.
- Bắt đầu rót nước từ từ, chầm chậm sang bình trống, không có nước.
- Chú ý sao cho vòi nước không chạm vào miệng bình kia.
- Khi đã rót xong đặt lại bình về chỗ cũ, lấy khăn thấm nước bắn ra ngoài.
- Để hoàn thành, rót lại nước về bình ban đầu và nhớ thấm nước sau khi rót xong.
Rót nước
Dụng cụ:
- Thảm,
- Khay đựng,
- Hai bát con,
- Thìa xúc cơm,
- Một bát con đựng hạt đậu,
- Một bát trống.
Thực hiện:
- Hướng dẫn trẻ tay phải cầm thìa bằng ba ngón tay: ngón trỏ, ngón giữa và ngón cái.
- Xúc hạt từ trái qua phải.
- Chú ý không gây tiếng động.
- Khi xúc xong mới nhặt các hạt rơi vãi vào bát mình vừa xúc hạt sang.
- Tiếp tục, xúc chuyển hạt lại vào bát cũ.
Mục đích:
- Phát triển tính ngăn nắp, sự tập trung, kỹ năng vận động khéo léo của cổ tay và các ngón tay, cơ tay chuẩn bị cho khâu cầm bút.
- Phối hợp giữa tay và mắt.
- Cho bé tập khái niệm từ trái qua phải.
Xúc hạt từ bát này sang bát khác
Dụng cụ:
- Khay
- Một vài đồ vật linh tinh
Hướng dẫn:
- Hai tay bưng khay một cách cân bằng, nhẹ nhàng nhấc khay lên sao cho các đồ vật phía trên không bị đổ.
- Thực hiện động tác một cách thong thả và càng ít tiếng động càng tốt.
- Bê khay đặt ra một vị trí khác, khi đi nhớ tránh người và đồ vật khác.
- Khi đặt khay nên nhẹ nhàng để tránh tiếng động.
Mục đích:
- Dạy bé phối hợp nhịp nhàng, độc lập và tập trung khi làm việc.
- Phát triển sự chính xác và chú tâm khi bưng bê đồ vật, đồng thời làm một cách nhẹ nhàng.
Bưng bê
Dụng cụ:
Thực hiện:
- Cầm thảm bằng hai tay, một tay trên một tay dưới theo chiều thẳng đứng.
- Ngồi quỳ hay ngồi lên hai chân bắt chéo phía sau.
- Nhẹ nhàng trải thảm lên sàn nhà dùng hai bàn tay để đẩy ra, vừa đẩy vừa vuốt cho thảm được phẳng.
- Dùng tay phải bắt đầu tạo nếp gấp khoảng 3cm rồi dùng hai tay cùng cuộn thảm.
- Khi cuộn nhớ cuộn từ từ sao cho hai đầu cuộn của thảm đều và không bị thừa ra ngoài và cuộn thật chặt cho đến khi cuộn xong.
- Sau khi cuộn xong nên cầm thảm bằng hai tay theo chiều thẳng đứng và cất về chỗ cũ.
Mục đích:
- Phát triển tính kiên trì, phối hợp của mắt và tay, tự chủ, học được cách cuộn.
- Biết cách làm việc theo trình tự.
Trải và cuộn thảm
Bài tập Montessori nhằm mục đích bồi dưỡng khả năng phối hợp tay và mắt nhịp nhàng, khả năng tập trung, tính độc lập và kỷ luật.
Dưới đây sẽ là một số bài tập Montessori nên áp dụng cho trẻ 3 tuổi:
Nhặt hạt đậu:
- Phát triển tính ngăn nắp và sự tập trung của trẻ
- Rèn luyện kỹ năng vận động giữa cổ tay và ngón tay
- Tập cho bé phối hợp giữa tay và mắt
Dụng cụ:
- 1 tấm thảm
- 2 bát con, 1 bát đựng đậu và 1 bát trống
- 1 cái thìa xúc cơm
Hướng dẫn hoạt động:
- Hướng dẫn trẻ tay phải cầm thìa bằng 3 ngón: ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa
- Xúc hạt từ trái qua phải và hạn chế gây ra tiếng động
Rót nước:
Mục tiêu: Giúp sự phối hợp giữa tay và mắt
- Hai chiếc bình nhỏ hoặc hai chiếc cốc nhỏ [tốt nhất là kích cỡ vừa với trẻ và có màu sắc]
- Nước [vừa đủ nửa mỗi bình hoặc cốc]
- Một chiếc khăn nhỏ [để lau khô khay]
- Một chiếc khay
- Hướng dẫn con bạn rót nước từ một cốc sang cốc kia một cách từ từ
- Khuyến khích con bạn tự làm.
- Hướng dẫn con bạn lau khô khay
- Khuyến khích con bạn tự làm.
Lưu ý: Phụ huynh có thể kết hợp hành động này trong thời gian cho con đi tắm hoặc đi vệ sinh, như vậy bạn sẽ không phải lo lắng vì sợ con mình bị ướt
Học cách gắp đồ vật:
- Rèn luyện kỹ năng tinh cho trẻ.
- Rèn luyện tính tập trung của trẻ
- Hai chiếc hộp hoặc bát to
- Mười quả bông nhỏ hoặc mười chiếc cúc to
- Một đôi đũa
- Một chiếc khay
Nếu trẻ lớn hơn và bạn muốn nâng cao kỹ năng cho trẻ thì bạn có thể sử dụng những hạt đậu hoặc sỏi.
- Hướng dẫn con bạn lấy đũa gắp từng quả bông/hay từng viên sỏi từ bát này sang bát kia.
- Khuyến khích con bạn tự làm
- Bạn phải chú ý tới con bạn trong suốt thời gian hoạt động để đề phòng con bạn cho quả bông hoặc sỏi vào miệng. Dọn dẹp toàn bộ dụng cụ [nhất là sỏi] ngay sau khi hoạt động kết thúc.
- Nếu bé chưa khéo léo để cầm được đũa, bạn có thể cho bé dùng thìa xúc
Sử dụng ống nhỏ giọt:
Dụng cụ:
- Một ống nhỏ giọt
- Hai chiếc bát [nên dùng loại bát có màu sắc]
Hướng dẫn hoạt động:
- Hướng dẫn con bạn cách sử dụng ống nhỏ giọt để chuyển nước từ bát này sang bát kia một cách chậm rãi và lặp đi, lặp lại.
- Khuyến khích con bạn tự làm.
- Sau đó bạn hướng dẫn con bạn cách lau khô khay bằng một chiếc khăn.
- Khuyến khích con bạn tự lau khô khay.
Lưu ý: Trong lúc hoạt động bạn nói với con về màu sắc của nước và bạn nên thay đổi màu của nước cho mỗi lần hoạt động. Bạn cũng có thể trộn hai màu nước vào với nhau.
Trải và cuộn thảm:
Mục đích:
- Phát triển tính kiên trì, phối hợp giữa tay và mắt
- Học được cách cuộn và biết cách làm việc theo trình tự
Dụng cụ:
- 1 tầm thảm nhỏ khoảng 60cm*40cm
Hướng dẫn hoạt động:
Dùng tay phải bắt đầu tạo gấp nếp khoảng 3cm rồi dùng hai tay cuộn thảm
Cuộn từ từ sao cho 2 đầu cuộn thảm để và không bị thừa ra ngoài; cuộn thật chặt cho đến khi cuộn xong
Dạy con theo phương pháp Montessori