Câu 1:
A. Còn được gọi là ngữ danh từ, nhóm danh từ, danh ngữ
B. Là một tập hợp do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành
C. Cụm danh từ có ý nghĩa cụ thể, chi tiết hơn, có cấu tạo phức tạp hơn
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 5:
Dòng nào dưới đây nêu đúng mô hình cấu trúc của cụm danh từ?
A. Cụm danh từ có mô hình cấu trúc phức tạp
B. Cụm danh từ là loại tổ hợp danh từ có mô hình gồm 2 phần: phần phụ trước và phần trung tâm
C. Cụm danh từ là loại tổ hợp danh từ có 2 phần: phần trung tâm và phần phụ sau
D. Cụm danh từ là loại tổ hợp danh từ có mô hình cấu trúc gồm 3 phần: phần trước, phần trung tâm, phần sau
Xem đáp án
Bắt đầu thi ngay
Bài thi liên quan
Có thể bạn quan tâm
Các bài thi hot trong chương
Câu 1: Dòng nào dưới đây là cụm danh từ?
- A. "Sáng le lói dưới mặt hồ xanh".
- B. "Đã chìm đáy nước".
- D. "Đi chậm lại".
Câu 2: Dòng nào dưới đây nêu đúng mô hình cấu trúc của cụm danh từ?
- A. Cụm danh từ có mô hình cấu trúc phức tạp
- B. Cụm danh từ là loại tổ hợp danh từ có mô hình gồm 2 phần: phần phụ trước và phần trung tâm
- C. Cụm danh từ là loại tổ hợp danh từ có 2 phần: phần trung tâm và phần phụ sau
Câu 3: Tổ hợp từ nào không là cụm danh từ?
- A. Một buổi chiều.
- B. Nhà lão Miệng.
- C. Trung thu ấy.
Câu 4: Cụm danh từ là gì?
- A. Còn được gọi là ngữ danh từ, nhóm danh từ, danh ngữ
- B. Là một tập hợp do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành
- C. Cụm danh từ có ý nghĩa cụ thể, chi tiết hơn, có cấu tạo phức tạp hơn
Câu 5: Cả ba cô con gái là cụm từ có mấy thành phần?
- A. 2
- C. 4
- D. Không xác định được
Câu 6: Cho câu sau: Mỗi chiếc lá rụng có một linh hồn riêng, một tâm tình riêng, một cảm giác riêng” có mấy cụm danh từ?
Câu 7: Tìm cụm danh từ, cụm nào đủ cấu trúc ba phần
- B. Tất cả lớp
- C. Con trâu
- D. Cô gái mắt biếc
Câu 8: Có bao nhiêu cụm danh từ trong đoạn văn sau:
Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi về Năm Căn. Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.
Câu 9: Cụm danh từ gồm mấy phần
- A. 2 phần
- C. 4 phần
- D. 5 phần
Câu 10: Cụm từ nào không phải là cụm danh từ?
- A. Cây bút thần.
- B. Truyện Thánh Gióng.
- C. Tre ngà bên lăng Bác.
Câu 11: Trong các cụm danh từ sau, cụm danh từ nào chỉ có thành phần trung tâm và phụ sau
- A. Các bạn học sinh
- B. Hoa hồng
- D. Chiếc thuyền buồm khổng lồ màu đỏ
Câu 12: Trong cụm danh từ "mọi phép thần thông", từ nào là từ trung tâm?
- A. Mọi.
- B. Thần thông.
- C. Thần.
Câu 13: Trong cụm danh từ "Tất cả những bạn học sinh lớp 6A trường Trần Phú", bộ phận nào là phần trung tâm của cụm danh từ?
- A. Học sinh lớp 6A.
- B. Học sinh.
- C. Những bạn học sinh lớp 6A.
Câu 14: Cụm danh từ nào có đủ cấu trúc ba phần?
- B. Chiếc thuyền cắm cờ đuôi nheo.
- C. Một lưỡi búa.
- D. Chàng trai khôi ngô tuấn tú ấy.
Xem đáp án
Cụm danh từ có cấu tạo góm ba phần :
a] Phần trước do các lượng từ chỉ toàn thể và lượng từ tập hợp hay phân phối đảm nhận.
+ Phụ ngữ chỉ toàn thổ sự vật như: cả, tất cà, toàn hộ, tất thảy.
Khi sự vật có số lượng xác định, ta dùng cả.
Ví dụ : - Cả hai vị thần [đều xin cưới Mị Nương].
[Sơn Tinh, Thuỷ Tinh]
- Cả một trăm người con [đều hồng hào, khoẻ mạnh].
[Con Rồng cháu Tiên]
Khi sự vật có số lượng không xác định, ta dùng tất cả, tất thảy, hết thảy.
Ví dụ : Tất cả mọi người [đều đã sẵn sàng].
+ Phụ ngữ chỉ số lượng sự vật đứng sau phụ ngữ chỉ toàn thể sự vật, bao gồm cả số từ như: một, hai, ba,... vài, dâm, mươi và những lượng từ có ý nghĩa tập hợp hay phân phối như: những, các, mọi, mỗi, từng.
Sắc thái ý nghĩa của các lượng từ đứng trước danh từ cũng khác nhau, do đó khi sử dụng cần lựa chọn để ý nghĩa của câu được chính xác.
b] Phần trung tâm
Phần trung tâm do loại từ và danh từ chỉ sự vật đảm nhận. Danh từ chỉ sự vật ít khi vắng mặt trong cụm danh từ. Loại từ có thể vắng mặt hay có mặt phụ thuộc vào danh từ chỉ sự vật.
- Khi danh từ là những sự vật ở dạng chất liệu như : muối, dầu, đường, sắt, xi măng, đá, khí,... thì thường kết hợp với danh từ chỉ đơn vị quy ước.
Ví dụ : [Mẹ em mua] hai yến gạo, một lít dầu.
- Khi danh từ là những từ chỉ người, động vật, thực vật, đồ vật,... chúng thường kết hợp với loại từ: người, ông, vị, bác, chú, con, cái,...
Ví dụ : Khi thuyền rồng tiến ra giữa hồ, tự nhiên có một con rùa lớn nhô đầu và mai lên khỏi mặt nước [Sự tích Hồ Gươm].
- Các loại từ như cái, con, bức, tấm, lá,... là những loại từ đồng nghĩa có sắc thái biểu cảm khác nhau theo ý chủ quan của người sử dụng. Khi sử dụng, chúng ta cần lựa chọn cho đúng ý nghĩa trong câu.
Ví dụ : Ta không nói "Chú hổ [ngồi trong cũi]" mà phải nói : "Con hổ [ngồi trong cũi]".
Ngược lại, có thể nói "Chú mèo [đang trèo cây]" hoặc "Con mèo [đang trèo cây]" đều được.
c] Phần sau
Các phụ ngữ ở phần sau nói lên đặc điểm của sự vật mà danh từ biểu thị hoặc xác định vị trí của sự vật ấy trong không gian và thời gian.
Loại phụ ngữ nêu đặc điểm của sự vật mà danh từ biểu thị thường đứng trước phụ ngữ xác định vị trí của sự vật trong không gian, thời gian.
Ví dụ : chiếc xe đạp mới ấy
Loại phụ ngữ xác định vị trí của sự vật trong không gian và thời gian như này, nọ, kia, ấy,... đứng cuối cụm danh từ làm dấu hiêu kết thúc cụm danh từ.
Ví dụ : em bé thông minh nọ
Về cấu tạo : phụ ngữ đứng sau danh từ có cấu tạo rất da dạng và phức tạp. Có thể là một từ, có thể là một cụm từ, có thể là cụm chủ - vị.
Ví dụ : thanh sắt ấy, phụ ngữ là một từ; thanh sắt chui vào lưới ấy, phụ ngữ là một cụm từ; thanh sắt mà Lê Thận nhặt được ấy, phụ ngữ là cụm C - V.
3. Phân biệt danh từ và cụm danh từ
Trong tiếng Viêt, ranh giới giữa từ và cụm từ nhiều lúc khó xác định. Khi gặp những trường hợp cần xem xét, ta lưu ý mấy điểm sau :
Từ ghép có cấu tạo chặt chẽ không thể xen một tiếng nào vào giữa, còn cụm từ cấu tạo lỏng ta có thể xen tiếng vào giữa mà ý nghĩa vẫn không thay đổi. Chẳng hạn như trường hợp hoa hồng không chêm xen được. Đó là từ. Trường hợp hoa giấy ta có thể xen bằng vào hoa và giấy. Đó là cụm từ.
Tuy nhiên, nhiều trường hợp phải đặt vào hoàn cảnh nói năng mới phân biệt được như hổ dữ, anh em, cha ông, áo dài.
Ví dụ : Trường hợp "Cha, ông đều chưa về" thì cha và ông là hai từ. Trường hợp : "Ôi tiếng của cha ông thuở trước" thì cha ông là một từ.
II - BÀI TẬP
1. Làm thế nào để xác định được cụm danh từ trong câu ?
2. Cho đoạn trích sau dây :
"Một hôm, Mã Lương vẽ con cò trắng không mắt. Vì một chút sơ ý, em đánh rơi một giọt mực xuống bức tranh. Giọt mực rơi đúng chỗ mắt cò. Thế là cò mở mắt, xoè cánh, bay đi. Chuyện làm chấn dộng cả thị trấn. Mấy kẻ mách lẻo đến tố giác với nhà vua. Vua phải triệu thần đến đón Mã Lương về kinh đô. Mã Lương không muốn đi, nhưng bọn họ tìm đủ cách dụ dỗ, doạ nạt để bắt em về hoàng cung".
[Cây bút thần]
a] Tìm các danh từ trong đoạn trích.
b] Điền các cụm danh từ đã tìm dược vào mô hình cụm danh từ. Các cụm danh từ em vừa tìm được có đầy đủ các phần không ?
3. Thực hiện các yêu cầu như ở Bài tập 2 với đoạn trích sau đây:
"Vua có công chúa vừa đến tuổi lấy chồng. Hoàng tử nhiều nước sai sứ đến hỏi công chúa làm vợ nhưng không ai vừa ý nàng. Nhà vua phải mở một hội lớn cho hoàng lử các nước và con trai trong thiên hạ tới dự, để công chúa trên lầu cao ném quả cầu may : hễ quà cầu rơi trúng người nào, công chúa sẽ lấy người ấy làm chồng. Khi công chúa sắp sửa ném quả cầu, bỗng nàng bị một con đại bàng khổng lồ cắp di. Đại bàng bay qua túp lều của Thạch Sanh. Trông thấy nó, Thạch Sanh liền dùng cung tên vàng bắn theo".
[Thạch Sanh]
4. Có hai tiếng anh, em ghép với nhau.
a] Các trường hợp sau, trường hợp nào anh em là từ, trường hợp nào anh em là cụm từ ? Vì sao ?
- Hai anh em đi đâu mà bây giờ mới về ?
- Anh em ở nhà hay cùng mẹ đi chơi ?
- Anh em đi vắng, chốc nữa sẽ về anh ạ.
- Người đội mũ đỏ là anh em.
- Anh em bộ đội đang sinh hoạt.
b] Thay hoặc thêm các từ thích hợp vào tổ hợp anh em trong các câu trên.
5. a] Đặt các cụm danh từ có trung tâm là những danh từ sau đây : nhân dân, mèo, đồng bào, xe, nước, bàn ghế.
b] Thử nhận xét các phụ ngữ trước và sau các danh từ dã cho.
6. Tìm cụm danh từ trong các câu sau :
a] Ngày xưa, ở đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long Nữĩ, tên là Lạc Long Quân.
[Con Rồng cháu Tiên]
b] Bấy giờ ở vùng núi cao phương Bắc, có nàng Âu Cơ thuộc dòng họ Thần Nông, xinh đẹp tuyệt trần.
[Con Rồng cháu Tiên]
c] Chú bé vùng dậy, vươn vai một cái bỗng biến thành một tráng sĩ mình cao hơn trượng, oai phong lẫm liệt.
[Thánh Gióng]
d] Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.
[Tô Hoài]
7. Đặt năm cụm danh từ có phụ ngữ là cụm C - V.