Cà độc dược đã được Bộ Y tế xếp loại thuốc độc bảng A. Tuy nhiên, hiện nay, Cà độc dược được sử dụng rộng rãi mà không phải ai cũng hiểu rõ về loài cây này. Hãy cùng YouMed khám phá ngay!
1. Mô tả dược liệu
1.1. Tên gọi, danh pháp dược liệu
- Tên khác: Mạn đà la.
- Tên khoa học: Datura metel.
- Họ: Cà [Solanaceae].
Ta dùng hoa và lá phơi hoặc sấy khô.
Tên Mạn đà la là do tiếng Trung Quốc dịch tiếng Phạn nghĩa là cây có màu sắc sặc sỡ.
1.2. Đặc điểm tự nhiên
Đây là loại cây thân thảo, sống hằng năm với phần gốc của thân cây hóa thân gỗ. Cây cao khoảng 1 – 2 m. Thân và cành non có màu tím hay xanh lục, có sẹo lá và nhiều lông mịn. Lá cây mọc so le với phiến lá nguyên có hình trứng nhọn. Cả hai mặt lá đều có lông. Hoa có hình giống hoa loa kèn, mọc đứng và mọc đơn ở kẽ lá. Cánh hoa màu trắng, đài hoa màu xanh và phía trên có 5 răng. Quả có hình cầu, màu xanh và có gai. Khi chín, quả nở thành 4 mảnh. Hạt có màu nâu vàng và nhăn nheo.
Cà độc dược ở nước ta chia thành 3 loại chính:
- Cà độc dược hoa trắng, thân và cành xanh.
- Cà độc dược hoa đốm tím, thân và cành xanh.
- Loại thứ ba là lai giữa hai loại trên.
1.3. Phân bố, thu hái, chế biến
- Cây Cà độc dược mọc hoang khắp Việt Nam, Campuchia, Lào, được dùng làm thuốc và cây cảnh. Ở nước ta, cây trồng nhiều ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Thanh Hóa, Nghê An, Hà Tĩnh.
- Thu hái: Lá cây, đặc biệt là lá bánh tẻ thường được hái vào lúc cây sắp hoặc đang ra hoa. Còn đối với hoa thường hái vào mùa thu, tháng 8, 9, 10.
- Chế biến: Sau thu hoạch, hoa và lá được đem sấy hoặc phơi nhẹ.
- Bảo quản: Nơi khô thoáng, tránh ẩm.
1.4. Bộ phận dùng:
Bộ phận sử dụng: hoa và lá.
2. Thành phần hóa học
Cà độc dược chứa nhiều ancaloid. Cụ thể, lá chứa 0,10 – 0,50%, quả chứa 0,12%, rễ 0,10 – 0,20% và hoa chứa 0,25 – 0,60%. Tỉ lệ này thay đổi tùy vào bộ phận thu hái và thời gian thu hái.
Ngoài ra, ở lá, hoa, hạt, rễ chứa hyoxin, hyoxiamin, atropin.
3. Tác dụng dược lý
3.1. Theo y học cổ truyền
- Tính vị: vị cay, tính ôn, có độc.
- Quy kinh phế.
- Tác dụng: khử phong thấp, chữa hen suyễn. Dùng ngoài để chữa vùng da tê dại do hàn thấp, mụn nhọt. Người thể lực yếu không dùng được.
3.2. Theo y học hiện đại
Đây là loại thuốc độc bảng A. Theo thông tư 08-BYT-TT của Bộ Y tế, thuốc độc bảng A là những thứ thuốc với liều lượng nhỏ cũng có thể gây nguy hại cho tính mạng.
3.2.1. Tác dụng của Cà độc dược chủ yếu là tác dụng của hyoxin và atropine
Atropine làm giãn đồng tử ở mắt, tăng áp lực mắt [tăng nhãn áp]. Ngưng tiết nước bọt, mồ hôi, dịch vị, dịch ruột. Giãn phế quản khi phế quản bị co thắt hoặc phó giao cảm bị kích thích. Ít tác động lên nhu động ruột và co thắt ruột. Liều độc của atropine có thể ức chế, tê liệt thần kinh trung ương.
Hyoxin tác dụng gần giống atropine. Thời gian giãn đồng tử ngắn hơn. Liều độc của hyoxin ức chế thần kinh trung ương. Thường phối hợp với atropine trong chuyên khoa thần kinh chữa co giật do Parkinson, giảm say tàu xe, làm thuốc dịu thần kinh.
3.2.2. Tác dụng kháng nấm Aspergillus
Hầu hết các chủng nấm này đều vô hại, nhưng một số ít có thể gây ra các bệnh nghiêm trọng ở những người có hệ thống miễn dịch yếu, bệnh phổi tiềm ẩn hoặc hen suyễn khi hít bào tử nấm. Dạng thể nghiêm trọng nhất là bệnh aspergillosis thể xâm nhập [invasive aspergillosis] xảy ra khi nhiễm trùng lây lan sang các mạch máu và đi đến các cơ quan xa hơn.
Cà độc dược khi được khảo sát về hiệu lực, hoạt động tiêu diệt nấm Aspergillus kém hơn amphotericin B. 9,2 lần. Tuy nhiên, điều quan trọng là độc tính tế bào của Cà độc dược thấp hơn amphotericin B. 117,8 lần.
3.2.3. Các tác dụng khác
Ngoài các tác dụng kể trên, Cà độc dược được ứng dụng nhiều trong nông nghiệp như: thuốc trừ sâu sinh học, thuốc kháng nấm trên cây, thuốc diệt nhện rệp, diệt mối…
Cà độc dược còn có tác dụng đuổi muỗi và côn trùng: muỗi vằn gây sốt xuất huyết Aedes aegypti, muỗi trung gian truyền bệnh sốt rét Anopheles stephensi và muỗi gây viêm não Nhật Bản Culex quinquefasciatus.
4. Liều dùng, tác dụng phụ
Liều dùng:
Dùng 50 – 100 mg hoa lá khô, dạng nước sắc.
Tác dụng phụ:
Trong quá trình sử dụng thuốc, người bệnh có thể gặp phải các tác dụng phụ như:
- Khô miệng.
- Sốt.
- Bí tiểu.
- Đổ mồ hôi.
- Co thắt.
- Da khô đỏ.
- Nhịp tim nhanh.
- Ảo giác.
- Co giật.
- Hôn mê.
- Đổ mồ hôi.
- Thị lực mờ.
Ngoài các triệu chứng nêu trên, thuốc có thể gây nhiều phản ứng phụ khác nhau. Do đó, nếu gặp phải bất kỳ biểu hiện bất thường nào sau khi dùng Cà độc dược, bệnh nhân nên ngưng sử dụng và đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra.
>> Có không ít dược liệu có tác dụng tốt cho sức khỏe những vẫn mang độc tính, cần cẩn thận khi dùng. Hoàng nàn cũng là một vị thuốc có độc tính như Cà cuống. Tìm hiểu thêm: Hoàng nàn: Thảo dược giảm đau quý nhưng có độc.
5. Kiêng kỵ
Những người có các bệnh sau không được dùng Cà độc dược:
- Bệnh tim mạch: Tăng huyết áp, suy tim, bệnh mạch vành.
- Bệnh nhãn khoa: Tăng nhãn áp.
- Bệnh tiêu hóa: Táo bón, tắc ruột, nhiễm trùng tiêu hóa, viêm loét dạ dày tá tràng.
- Phụ nữ có thai, cho con bú.
Cà độc dược là loài cây phổ biến ở nhiều nơi. Cà độc dược được xếp vào danh sách thuốc độc bảng A. Do đó, bệnh nhân không nên tự ý mua và sử dụng khi chưa có hướng dẫn từ thầy thuốc. Hãy chia sẻ bài viết nếu thấy hữu ích. Chúng tôi mong muốn nhận được phản hồi cũng như sự quan tâm của quý bạn đọc ở bài viết khác. YouMed luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!
Cà độc dược là một loại hoa lấy từ cây cà độc dược, thường được sử dụng trong các bài thuốc chữa bệnh hiệu quả. Đặc biệt là trong điều trị viêm xoang, đau nhức xương khớp và bệnh trĩ.
Trong bài viết lần này, caythuoc.vn và các bạn hãy cùng nhau tìm hiểu để cụ thể hóa những tác dụng cà độc dược mang lại cũng như cách sử dụng để đạt hiệu quả tối ưu nhé!
Cà độc dược
Mô tả hình ảnh cà độc dược
Cà độc dược là cây hoa không mấy xa lạ với người dân Việt Nam. Nhất là với những ai sống ở nông thôn, bởi chúng thường mọc hoang ven đường, trong những bụi cỏ rậm rạp. Quả nổi bật với bề ngoài đầy gai và sắc hoa vàng đặc trưng. Mời bạn đọc cùng tìm hiểu cụ thể hơn về chúng để dễ hình dung.
Cà độc dược là gì?
Cà độc dược hay còn có tên gọi khác là mạn đà la, cây cà dược, cây cà độc, cà lục dược, cà diên,… Cây có tên khoa học là Datura mele, thuộc họ Cà. Đúng như cái tên, cây vừa độc lại vừa là dược liệu trị bệnh. Nó thường được ứng dụng để điều trị một số bệnh như viêm xoang, trĩ, đau nhức xương khớp và nhiều bệnh khác.
Cây cà độc dược
Cà độc dược là một loại cây thân thảo, sống lâu năm, có chiều cao trung bình từ 1-2m. Phần gốc của thân cây thường hóa thân gỗ. Thân cây có màu xanh lục hoặc màu tím, nhiều lông mịn và sẹo lá. Lá cà độc dược là loại lá sẻ, có hình trứng nhọn và mọc so le. Cả 2 mặt lá đều có lông nhỏ.
Hình ảnh cây cà độc dược tươi
Hình ảnh cây cà độc dược khô
Hoa cà độc dược
Hoa cà độc dược mọc đơn ở kẻ lá. Hoa mọc đứng, có hình dạng giống hoa loa kèn. Cánh hoa màu trắng, đài hoa dài, phía trên có răng. Chúng thường có nhiều màu như vàng, tím, trắng nhưng loại màu vàng chiếm chủ yếu.
Hình ảnh hoa cà độc dược tươi
Hình ảnh hoa cà độc dược khô
Quả cà độc dược
Quả cà độc dược khi còn non có màu xanh, có dạng hình cầu. Cuống dài từ 3-4 cm. Cả quả và cuống đều có gai nhỏ. Khi chín, quả chuyển sang màu đỏ và nở thành 4 mảnh. Bên trong có hạt màu nâu vàng, nhăn nheo.
Quả cà độc dược
Phân bố và thu hái cà độc dược
Cây thường mọc hoang dại ở các bụi rậm, ven đường, ven các đồi núi. Hiện nay, cây đang được trồng rộng rãi để làm thuốc ở các tỉnh miền tây như Tiền Giang, Hậu Giang, Bến Tre, Đồng Tháp,…
Bộ phận dùng làm thuốc: hoa cà độc dược và lá.
Người ta thường thu hái lá dược liệu vào lúc cây chuẩn bị hoặc đang ra hoa. Còn hoa thì sẽ thu hái vào mùa thu hàng năm.
Cách chế biến cà độc dược thành thuốc
- Sau khi hái bông cà độc dược về, rửa thật sạch để loại bỏ bụi bẩn.
- Sau đó phơi hoặc sấy khô.
- Cho vào túi nilon để bảo quản và sử dụng dần.
Bông cà độc dược
Tác dụng của cây cà độc dược
Dược liệu cà độc dược có chứa nhiều ancaloit chủ yếu là scopolamin, còn có hyoscyamin, atropin và các saponin, flavonoit, tanin,... Chính những chất này tạo nên giá trị chữa bệnh rất hay. Cụ thể như sau:
- Tác dụng của cây cà độc dược điều trị viêm xoang, đem lại cảm giác dễ chịu cho người bệnh.
- Tác dụng của cà độc dược điều trị hen suyễn, ho khan, ho hen, ho có đờm.
- Tác dụng giảm đau bao tử.
- Bông cà độc dược có tác dụng giúp ngăn ngừa co giật.
- Điều trị đau nhức xương khớp, phong tê thấp, sưng chân.
- Chữa đau răng, đau dây thần kinh.
- Điều trị bệnh trĩ.
- Ngoài ra, nó còn có tác dụng chống say xe, say máy bay rất hiệu quả.
Tác dụng của cây cà độc dược
Tìm hiểu thêm về cây xương khỉ, hạt gấc, ké đầu ngựa cũng có tác dụng điều trị viêm xoang rất hiệu quả.
Cây cà độc dược chữa bệnh gì?
Cà độc dược chữa bệnh gì? Thành phần hóa học của chúng có chứa nhiều ancaloid có lợi. Hoa của cây có tính cay, vị ôn mang lại nhiều giá trị y học cho dược liệu. Trong Đông Y, dược liệu chủ yếu được dùng để chữa trị viêm xoang, đau nhức xương khớp và bệnh trĩ. Cụ thể:
Hoa cà độc dược chữa bệnh viêm xoang
Ngày nay, viêm xoang đang trở thành căn bệnh phổ biến, tuy không nguy hiểm đến tính mạng con người nhưng ảnh hưởng rất lớn đến đời sống sinh hoạt của người bệnh, gây cảm giác khó chịu, đau đầu khó tập trung để học tập và làm việc.
Với xu hướng tìm về các bài thuốc thiên nhiên trong việc điều trị bệnh thì vị thảo dược quý này chính là giải pháp tối ưu cho căn bệnh viêm xoang, mang lại cuộc sống thoải mái, vui khỏe hơn cho người mắc bệnh.
Dùng hoa dược liệu cho vào một lon sữa rỗng rồi đun dưới lửa nhỏ cho khói bay ra. Sau đó lấy một mảnh giấy cuốn hình phễu, hít khói này bằng mũi và thở ra bằng miệng trong 3-5 phút. Thực hiện 2 lần/ngày sẽ giúp diệt khuẩn trong hốc xoang.
Tác dụng của hoa cà độc dược chữa viêm xoang
Cà độc dược chữa bệnh đau nhức xương khớp
Dùng lá và hoa cà độc dược ngâm với rượu. Ngâm khoảng nửa tháng rồi lấy rượu này xoa bóp vào những chỗ bị đau nhức. Sau 1 thời gian sẽ thấy tình trạng bệnh cải thiện rõ rệt.
Cà độc dược chữa bệnh trĩ
Vị thuốc hoa cà độc được là giải pháp để chữa bệnh trĩ hiệu quả. Tác dụng của nó có thể làm teo búi trĩ bằng cách hơ nóng rồi đắp lên trĩ.
Cách làm như sau: Dùng vài bông hoa phơi khô, hơ nóng trên lửa sau đó đắp vào vùng bị trĩ. Nên kiên trì đắp mỗi ngày 1 lần để đạt hiệu quả cao nhất.
Cách sử dụng cà độc dược
- Lấy khoảng 0.5gram lá cà dược khô, tán thành bột mịn.
- Sau đó hòa tan với nước uống 1 lần.
- Cũng có thể thái nhỏ, quấn giấy thành hình phễu để hứng khói vào mũi. Lần lượt hít vào bằng mũi, thở ra bằng miệng trong vòng 2 – 5 phút.
- Hoặc dùng dạng cao, cồn.
- Không được sử dụng quá liều lượng dễ gây ngộ độc.
Tác dụng phụ khi sử dụng cà độc dược
Việc sử dụng dược liệu không đúng cách hoặc không đúng liều lượng có thể gây ra một số tác dụng phụ. Chẳng hạn như suy tim, tắc nghẽn đường tiêu hóa, táo bón. Thậm chí có thể gây rối loạn tâm thần và mất trí nhớ tạm thời. Phụ nữ đang mang thai và cho con bú nên tránh dùng dược liệu này.
Tác dụng phụ khi sử dụng cà độc dược
Cách giải độc cà độc dược
Để giải độc mạn đà la, khi mới phát hiện bị trúng độc, bạn nên uống nước chè đặc ngay sau đó đưa đến cơ sở y tế để chữa trị.
Đối với trường hợp bị nhẹ thì có thể dùng bài thuốc sau: 400g vỏ đậu đen xanh lòng, 200g kim ngân hoa, 100g liên kiều, 10g cam thảo. Tất cả rửa sạch rồi sắc cùng 3 chén nước cho đến khi còn 1 chén. Sau đó cho người bệnh uống theo từng ngụm nhỏ.
Đối tượng sử dụng cà độc dược
- Bệnh nhân viêm xoang.
- Người bị hen suyễn, ho khan, ho hen, ho có đờm.
- Người bị đau bao tử, viêm loét dạ dày đang trong cơn đau.
- Người bị co giật.
- Bệnh nhân đau nhức xương khớp, phong tê thấp, sưng chân.
- Người bị đau răng, đau dây thần kinh, bệnh trĩ.
- Người say tàu xe, máy bay.
Xem thêm: Thực phẩm bổ dưỡng
Mua cà độc dược ở đâu?
Thảo dược An Quốc Thái là địa chỉ bán cà độc dược đảm bảo chất lượng và uy tín. Nhà thuốc đã có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành và được nhiều người dùng lựa chọn.
Khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm khi sử dụng sản phẩm của chúng tôi. Để đặt hàng và nhận thêm tư vấn từ đội ngũ dược sĩ của nhà thuốc, vui lòng liên hệ theo thông tin bên dưới.
Liên hệ đặt hàng: 0902 743 250 [mobi] - 0961 744 414 [viettel].
Website: //caythuoc.vn/
Giá bán hoa cà độc dược: 400.000 đồng/kg.
Giá bán chưa bao gồm phí vận chuyển.
Lưu ý: Tác dụng của sản phẩm có thể tùy thuộc vào cơ địa mỗi người