Đặc điểm của ngành y là gì

Nghề y có đặc điểm gì mà hiện nay điểm vào trường đại học y khoa cao nhất nhì trong các kỳ tuyển sinh đại học và dân chúng kháo nhau rằng bác sỹ thì giàu có?

1. Nghề y là một nghề vất vả. Ngay từ trong trường, sinh viên trường y đã vừa học lý thuyết vừa thực tập; lịch học kín và dài nhất so với các trường đại học khác. Tại bệnh viện, ngoài giờ làm việc hành chính bình thường, công chức ngành y phải trực. Có thể nói, đối với nghành y, không có ngày tết, ngày nghỉ, ngày lễã mà chỉ có ngày làm việc, ngày trực và ngày không trực. Thân chủ có thể gọi điện hỏi bác sỹ bất cứ lúc nào.

2. Nghề y là một nghề có nguy cơ bệnh nghề nghiệp cao.Bác sỹá tiếp xúc hàng ngày và liên tục với người bệnh mang mầm bệnh như viêm gan siêu vi, bạch hầu, lao phổi, HIV/AIDS, đặc biệt là với những người làm việc tại các chuyên khoa như truyền nhiễm, lao, ngoại khoa, các khoa có can thiệp phẫu thuật, thủ thuật [ví dụ răng hàm mặt, sản khoa, hồi sức cấp cứu]. Còn nhớ mới đây nhất, người chết đầu tiên trong dịch viêm nhiễm đường hô hấp cấp tính nặng là một bác sỹ.

3. Nghề y là một nghề thầm lặng. Những đóng góp của ngành y không có tính khoa trương bởi suy cho cùng, ngành y vẫn là kẻ chiến bại trong cuộc chiến bệnh tật. Bác sỹ miệt mài với bệnh tật, chiỉnh sửa, khôi phục những trục trặc của cơ thể với mục tiêu tối thượng là cải thiện sức khoẻ người bệnh. Bác sỹ hường phải trăn trở lựa chọn, cân phân lợi ích bản thân và lợi ích người bệnh. Nếu không có trách nhiệm với nghề thì sẽ không có thầy thuốc nào chỉ ra những hành vi bất lợi và thường là nguy hiểm với người bệnh mà bản thân người bệnh không biết như: [1] sản khoa: bác sỹ luôn khuyên người bệnh có vết mổ cũ lấy thai, người bệnh van tim nên có khoảng thời gian có thai lần tới là mấy năm, nên hay không nên có thai; [2] bệnh mạn tính: ngành y nỗ lực kiểm soát dài hạn, giáo dục sức khoẻ hội chứng thận hư, hen phế quản, tăng huyết áp, suy tim, loãng xương.

4. Nghề y là một nghề nhạy cảm. Tuy thầm lặng nhưng nghề y rất nhạy cảm với dư luận xã hội. Bao đóng góp cải thiện sức khỏe người bệnh đó sẽ lu mờ đi chỉ đôi khi với những sự cố đáng tiếc hoặc bất khả kháng. Tác phẩm hoàn hảo và phức tạp nhất của tạo hóa là con người mà trong đó phần quý nhất chính là sức khỏe; do vậy, mất mát lớn nhất của tạo hoá là con người và mất mát lớn nhất của con người là sức khoẻ. Đối tượng của nghề là con người đang bị bệnh cho nên công chức ngành y dễ đối diện với những phản ứng nhạy cảm từ người bệnh và cộng đồng. Tưởng cũng dễ cảm thông với phản ứng của cộng đồng bất luận tính xác thực.

5. Nghề y là một nghề học suốt đời. Con người là vốn quý nhất. Bệnh tật thiên biến vạn hóa theo thời gian. Y học ngày càng phát triển, đòi hỏi nhiều cách thức chữa trị phải có bằng chứng. Vì vậy, bác sỹ phải học tập suốt đời. Cái đúng, cái sai trong y học nhiều khi mong manh đòi hỏi người hành nghề phải hết sức thận trọng; do đó, chỉ có cập nhật kiến thức liên tục thì bác sỹ mới giảm được những sai sót đáng tiếc và đem lại lợi ích tối đa cho người bệnh.

6. Thu nhập nghề y. Bác sỹ có thật sự giàu có không? Nếu chỉ hành nghề y thì cố lắm bác sỹ chỉ có đời sống phong lưu còn thông thường thì sống mức trung trung trong xã hội. Danh sách thống kê những người giàu nhất thế giới hàng năm không có tên bác sỹ.

7. Nghề y là một nghề có hạnh phúc tự tri. Đa phần người hành nghề ở từng chuyên khoa đều tận hưởng niềm phấn chấn lan tràn và ngây ngất tự tại khi cứu người bệnh qua cơn nguy kịch, chữa khỏi một căn bệnh phức tạp, kết thúc một ca mổ khó, nghe tiếng khóc chào đời của trẻ sau một ca đẻ gay cấn; thảng hoặc đâu đó là niềm vui khi chứng kiến người bệnh, người nhà vui mừng dắt nhau ra viện, mụ cười hồn nhiên, tiếng nói bi bô của những bé vừa lành bệnh. Hạnh phúc này chỉ mỗi người trong cuộc cảm nhận.

Nghề y làm dâu trăm họ, dẫu cố chỉn chu chức phận nàng dâu nhưng đối diện với nỗi đau thể xác và tinh thần trong nhiều tình cảnh khác nhau thì chắc chắn không tránh khỏi lời ta thán. Mong người bệnh thấu cảm đặc thù nghề nghiệp và đánh giá chân xác nhằm giúp bác sỹ vững bước và vui vẻ thực hiện chứcï nghiệp chăm sóc sức khỏe.

Thế tại sao lại chọn ngành y? Câu trả lời nằm ở thẳm sâu những ai khoác áo blouse trắng.

Đào Duy An