Đau cơ mông không chỉ đơn thuần do căng cơ mà đôi khi tình trạng này kéo dài có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý như đau thần kinh tọa, đau cơ hình quả lê hay viêm bao hoạt dịch… Để tìm hiểu đau cơ mông nguyên nhân do đâu, cách điều trị và lưu ý ra sao, hãy cùng chuyên gia Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng qua bài viết dưới đây.
1. Hội chứng đau cơ mông là gì?
Mông bao gồm các nhóm cơ, dây chằng, dây thần kinh bao bọc lấy phần xương chậu.
Mông được cấu tạo từ các cơ và mô mỡ, bao bọc khung xương chậu và khớp chậu đùi. Đây là nơi có nhiều mạch máu thần kinh từ trong chậu hông đi ra rồi đi xuống mặt sau của đùi.
Cơ mông gồm 3 nhóm cơ chính:
- Cơ mông lớn [đóng vai trò duỗi khớp hông]
- Cơ mông nhỡ
- Cơ mông bé [ổn định khớp hông và khớp gối]
Những cơ mông này có nhiệm vụ như:
- Hỗ trợ xương cụt, xương đùi và thân giữa, thân dưới
- Cơ mông lớn giúp duỗi khớp hông, tạo lực đẩy cơ thể về phía trước theo phương ngang
- Cơ mông nhỡ và cơ mông bé giúp ổn định khớp hông, khớp gối, giữ tư thế thẳng và tạo hiệu quả khi chuyển động
- Khi kết hợp chung cơ mông giúp hấp thụ lực và giảm tải áp lực cho lưng dưới
- Giảm rủi ro chấn thương, giúp ổn định thân dưới
Đau cơ mông là hiện tượng các cơ vùng mông gặp tổn thương. Tình trạng này rất dễ bị bỏ qua vì đôi khi những hoạt động thường ngày của bạn cũng khiến mông đau nhức mỏi như ngồi nhiều, căng cơ…
Một số trường hợp khi các cơn đau kéo dài và không có dấu hiệu thuyên giảm có thể liên quan đến các bệnh lý cụ thể.
2. Nguyên nhân gây đau cơ mông
Đau cơ mông không chỉ đơn thuần là dấu hiệu khi tổn thương mà còn do những yếu tố tác động từ dây thần kinh hoặc bệnh lý tác động gây đau. Cụ thể:
2.1. Đau mỏi cơ mông là dấu hiệu khi gặp chấn thương, căng cơ
Các vết bầm tím xuất phát từ nguyên nhân mông bị tác động một lực gây tổn thương mao mạch, dễ xuất hiện các vết bầm tím hoặc đen. Lâu dần các vết này sẽ chuyển sang màu xanh vàng và biến mất.
Chấn thương này không quá nghiêm trọng do chỉ tác động vào phần bên ngoài của cơ mông và tự khỏi qua thời gian.
Tương tự như vậy, tình trạng đau căng cơ mông do cử động đột ngột cũng dẫn tới tổn thương cơ vùng mông nhưng nếu duỗi từ từ cơ nhiều lần hoặc nghỉ ngơi cũng sẽ hết. Thông thường đau mông do căng cơ do các hoạt động thể thao cường độ mạnh, không khởi động kỹ trước khi tập hoặc thay đổi phương hướng đột ngột.
2.2. Nguyên nhân do hội chứng mông chết
Hội chứng mông chết hay còn gọi là viêm gân cơ mông chủ yếu gặp ở các đối tượng đặc thù phải ngồi một chỗ, không vận động hoặc ít vận động như dân văn phòng, lái xe.
Theo Phòng chống bệnh nghề nghiệp của Bộ Y tế, hội chứng mông chết phát triển khi cơ mông ngoài bị suy yếu, sẽ gây nên các triệu chứng như:
- Đau cơ mông trái hoặc phải
- Đau một bên mông
- Đau lưng, đau hông dữ dội
- Đau nhức đầu gối, đau mắt cá chân do cơ thể đang cố bù lại sự mất cân bằng
- Cơ mông yếu đi
2.3. Zona thần kinh
Zona thần kinh ở mông cũng là thủ phạm gây nên các cơn đau mông gây sưng tấy, nổi mụn nước ở vùng mông bị tổn thương. Người bệnh có thể đau một bên mông hoặc hai bên tùy thuộc vào vị trí zona.
2.4. Trĩ
Trĩ là hậu quả do áp lực trong tĩnh mạch hậu môn và trực tràng khi bạn cố rặn khi đi vệ sinh hoặc do táo bón, gây nên các cơn đau, rát thậm chí chảy máu hậu môn.
Khi hậu môn bị tổn thương có thể gây ra những cơn đau lan ra các cơ mông xung quanh.
2.5. Đau cơ mông do các bệnh lý về xương khớp
Bệnh lý xương khớp cũng là thủ phạm gây đau mông.
Do cơ mông liên quan đến hệ thống dây thần kinh nối dài khắp cơ thể và xương hông nên khi một trong những cơ quan này bị tác động ở vùng mông sẽ gây nên các cơn đau cơ vùng mông. Một số bệnh lý xương khớp gây đau cơ như:
- Đau thần kinh tọa
Đau thần kinh tọa do dây thần kinh bị chèn ép không chỉ gây nên các cơn đau lưng mà còn gặp phải các triệu chứng như:
- * Đau lưng, đau cơ từ mông xuống chân
- Đau nhói, đau rát vùng thắt lưng lan xuống mông
- Chân tay tê yếu, ngứa ran
- Thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đĩa đệm
- Khi đĩa đệm ở các đốt sống xương cùng bị tổn thương có chệch ra khỏi vị trí ban đầu đè lên các dây thần kinh gần đó, gây nên cơn đau nhức cơ mông dữ dội hoặc âm ỉ
- Viêm khớp
- Viêm khớp cột sống thắt lưng L4-L5 gây nên các cơn đau lưng lan xuống mông, đau cơ mông khi ngồi
- Hội chứng khớp cùng chậu
- Khi sụn bọc khớp cùng chậu tổn thương, bị bào mòn làm tăng áp lực khi vận động, gây ra các cơn đau nhức từ vùng lưng lan xuống hông, mông và lan xuống cả bắp chân.
- Viêm bao hoạt dịch ở khớp háng
- Tình trạng viêm bao hoạt dịch khớp háng cũng có thể gây ra các cơn đau nhức tại háng
- Các cơn đau có thể lan sang mông và bắp chân kèm theo sưng tấy đỏ
- Hội chứng cơ hình lê cũng là thủ phạm gây đau cơ mông
\>> Tìm hiểu ngay: Đau dây thần kinh tọa uống thuốc gì an toàn nhất?
3. Chẩn đoán
Để biết đau cơ mông có liên quan đến bệnh lý cụ thể nào, ngoài thăm khám bằng mắt thường để xem có tổn thương hoặc viêm nhiễm hay không, các bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp như:
- Chụp X-quang: xác định những bất thường ở khung chậu, hông như viêm khớp, hoại tử mạch của hông, gãy xương hay những bất thường bẩm sinh và khối u.
- Chụp MRI khu vực cột sống thắt lưng và khung chậu để loại bỏ bệnh lý tiềm ẩn.
- Xét nghiệm kháng thể kháng nhân và sinh hóa máu: giúp loại trừ trường hợp viêm khớp nhiễm khuẩn, nhiễm trùng và khối u.
Khi triệu chứng đau cơ mông không có dấu hiệu thuyên giảm, người bệnh nên chủ động thăm khám. Ngoài ra, nếu có những biểu hiện đi kèm dưới đây, bạn cũng đừng nên chủ quan:
- Căng hoặc đau ê ẩm vùng mông kéo dài
- Hai chân tê yếu, suy giảm sức lực, có cảm giác ngứa ran hoặc tê kéo dài xuống mặt sau của chân
- Khó kiểm soát tiểu tiện
- Cường độ đau tăng dần, dữ dội ngay cả khi nghỉ ngơi
- Sốt cao trên 40 độ trở lên
4. Chữa đau cơ mông thế nào?
Cần chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây đau để có cách điều trị thích hợp.
Theo Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng, đau cơ mông thông thường sẽ tự hết qua một thời gian. Trường hợp đau nhẹ, bạn có thể giảm đau tại nhà bằng cách nghỉ ngơi, chườm đá hoặc kê cao chân. Ngoài ra bạn có thể dùng thêm một số phương pháp điều trị như:
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen, naproxen và acetaminophen
- Chườm nóng
- Tập vật lý trị liệu kéo giãn cơ mông để thư giãn và tăng cường cơ bắp ở mông
Nếu các triệu chứng đau cơ mông nghiêm trọng hơn có thể để xuất các phương pháp điều trị khác như:
- Sử dụng thuốc giãn cơ giúp giãn cơ mông, giảm đau
- Điện trị liệu giúp giảm đau dữ dội và ngừng co thắt cơ ở mông
- Phẫu thuật: thông thường phương pháp này ít khi cần nhưng nếu không có phương pháp điều trị nào hiệu quả có thể chỉ định phẫu thuật để giảm áp lực lên dây thần kinh gây đau
5. Lưu ý từ bác sĩ khi đau cơ mông
Ngoài nguyên nhân trực tiếp gây đau mông còn có những nguyên nhân gián tiếp gây ra triệu chứng này, do vậy để phòng tránh đau cơ mông, bạn nên phòng ngừa từ bệnh lý ban đầu bằng cách:
- Thường xuyên tập thể dục để tăng cường sức khỏe toàn thân, giúp săn chắc cơ bắp và giảm nguy cơ bị thương
- Làm nóng cơ thể trước khi tập luyện để hạn chế căng cơ
- Đừng cố gắng chịu đựng các cơn đau
- Tránh các áp lực quá lớn lên hông gây nên hội chứng cơ mông sâu
Trên đây là một số thông tin về đau cơ mông, các bệnh lý liên quan và cách điều trị. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng này nên theo dõi để biết cụ thể nguyên nhân gây bệnh và có cách điều trị thích hợp. Ngoài ra bạn có thể liên hệ qua hotline 0865 344 349 để được tư vấn giải đáp hoặc chat trực tiếp với chúng tôi tại đây.