Phân biệt nhu cầu và mong muốn là một khía cạnh quan trọng trong quá trình đề ra kế hoạch quản lý tài chính cá nhân giúp chúng ta định hình mục tiêu và ưu tiên thu nhập của mình một cách thông minh. Trong bài viết sau, Ngân hàng số Timo sẽ giúp bạn phân biệt 2 khái niệm này, từ đó đưa ra quyết định thông minh về chi tiêu, tiết kiệm, đầu tư.
\>> Tham khảo: Cách lập kế hoạch chi tiêu cá nhân
Nhu cầu là gì?
Nhu cầu là những chi phí cơ bản và cần thiết trong cuộc sống của bạn, bao gồm các khoản chi để duy trì sinh hoạt hàng ngày, bảo vệ sức khỏe hoặc thực hiện công việc cố định. Nói cách khác, nhu cầu là những thứ mà một người phải có hoặc không thể thiếu. Dưới đây là một số ví dụ về nhu cầu:
- Chi phí cho nhà ở: Tiền thuê nhà hoặc trả góp mua nhà, các khoản thanh toán liên quan đến vấn đề nhà cửa như tiền điện, nước, internet, truyền hình cáp, điện thoại,…
- Chi phí y tế: Bảo hiểm y tế, chăm sóc sức khỏe và trị liệu, thuốc men, xét nghiệm…
- Chi phí thực phẩm: Mua sắm đồ ăn, thức uống hàng ngày.
- Chi phí đi lại: Chi phí xăng dầu, vé xe công cộng, bảo dưỡng xe,…
- Chi phí liên quan đến công việc: Các vật phẩm cần thiết cho công việc như đồng phục, dụng cụ làm việc, tài liệu,…
Mong muốn là gì?
Mong muốn là những thứ bạn chọn mua nhưng có thể sống thiếu nó và không thiết yếu. Mong muốn của mỗi người sẽ thay đổi tùy theo sở thích và khả năng tài chính của họ. Ví dụ:
- Giải trí: Mua vé xem phim, biểu diễn, vé công viên hoặc tham gia các hoạt động giải trí khác.
- Ăn ngoài: Chi tiêu cho các bữa ăn tại nhà hàng hoặc mua đồ ăn nhanh.
- Du lịch: Chi phí cho các chuyến du lịch, nghỉ mát, đi chơi,…
- Thiết bị điện tử: Mua các thiết bị mới như điện thoại di động, máy tính bảng, laptop.
- Đăng ký thành viên: Chi trả cho các dịch vụ đăng ký hàng tháng như Netflix, Spotify, sách, hoặc các gói thành viên của câu lạc bộ.
- Quần áo mới: Mua quần áo, giày dép, phụ kiện thời trang mới.
Mong muốn không xấu, ngược lại chúng có thể giúp bạn đạt được mục tiêu quan trọng như duy trì mối quan hệ, đạt nhiều niềm vui trong cuộc sống hoặc duy trì sức khỏe. Tuy nhiên, chúng không phải những yếu tố cần thiết cho sự sống còn, nếu tài chính không cho phép thì bạn nên xem xét để cắt bớt các khoản mong muốn.
\>> Tham khảo: Mẫu bảng chi tiêu cá nhân 1 tháng giúp quản lý tài chính
Sự khác biệt chính giữa nhu cầu và mong muốn
Phân biệt được sự khác biệt giữa nhu cầu và mong muốn sẽ giúp bạn phân chia chi tiêu có kế hoạch và hợp lý hơn. Theo dõi bảng sau đây để hiểu rõ được sự khác nhau của chúng:
Khác nhauNhu cầuMong muốnKhái niệmNhu cầu là những yếu tố mà con người cần để duy trì sự sống, chẳng hạn như thức ăn, nước uống, chỗ ở và quần áo. Mong muốn là những điều mà chúng ta muốn có, thường là để làm cho cuộc sống thêm thoả mãn, thú vị. Mức độ cần thiếtKhông thể thiếu.Không gây ảnh hưởng đến sự tồn tại của chúng ta.Sự thay đổiNhu cầu là những yếu tố cơ bản và khó có thể thay đổi. Mong muốn có thể thay đổi theo thời gian, tình huống, sở thích và sự phát triển cá nhân. Nhu cầu và mong muốn của mỗi người Mọi cá nhân đều có nhu cầu giống nhau và cơ bản như thức ăn, nước uống, chỗ ở và an toàn.Mong muốn có thể khác nhau, vì mỗi người có những quan điểm và ưu tiên riêng. Những mong muốn này có thể phụ thuộc vào văn hóa, môi trường sống và sở thích.
Làm thế nào để bạn biết điều gì là mong muốn và nhu cầu?
Để phân biệt nhu cầu và mong muốn, bạn có thể sử dụng bài kiểm tra đơn giản bằng cách đặt câu hỏi và tự đánh giá. Một số câu hỏi mà bạn có thể áp dụng như:
- Câu hỏi “Bạn có thể tồn tại được nếu không có thứ này không?”
Nếu câu trả lời là khẳng định, bạn có thể sống và tồn tại mà không cần đến nó, vậy đó là một mong muốn. Qua đó, bạn có thể đưa ra quyết định có mua hay không tùy vào kế hoạch chi tiêu cá nhân.
- Xác định tính tiêu cực của việc không có nó.
Nếu câu trả lời là có tiêu cực và bạn sẽ gặp khó khăn trong việc sống và tồn tại, thì đó là một nhu cầu vô cùng cần thiết. Do vậy, bạn cần phải đáp ứng nhu cầu đó để tiếp tục cuộc sống.
Ví dụ: Nếu bạn đặt câu hỏi “Mình có thể tồn tại nếu không mua laptop hay không?”. Nếu câu trả lời là “Mình có thể sống và tồn tại mà không cần laptop”, thì mua laptop là một mong muốn. Tuy nhiên, nếu câu trả lời là “Không, mình không thể sống và tồn tại mà không laptop, mình cần sử dụng cho công việc”, thì mua laptop là một nhu cầu cần được đáp ứng.
Tại sao cần phân biệt nhu cầu và mong muốn?
Phân biệt nhu cầu và mong muốn vô cùng quan trọng để việc quản lý tài chính trở nên thông minh và hiệu quả hơn. Dưới đây là một số lý do tại sao cần phải phân biệt rõ ràng giữa hai khái niệm này:
- Xác định được các khoản cần ưu tiên: Phân biệt nhu cầu và mong muốn giúp bạn hiểu rõ những khoản chi tiêu cần thiết và quan trọng hơn. Từ đó có thể đảm bảo rằng tiền của bạn được sử dụng hợp lý và mang lại giá trị lâu dài.
- Tránh lãng phí tài chính: Khi hiểu rõ 2 khái niệm này, bạn sẽ tập trung vào những nhu cầu cần thiết, tránh lãng phí, sử dụng thu nhập một cách thông minh.
- Tránh vay nợ không cần thiết: Khi hạn chế các khoản chi tiêu cho mong muốn và tập trung vào nhu cầu cơ bản, bạn có thể kiểm soát tình hình tài chính một cách an toàn, tránh tình trạng nợ nần.
- Tạo sự cân bằng và hài hòa trong cuộc sống: Phân biệt nhu cầu và mong muốn giúp bạn chi tiêu hợp lý cho những thiết yếu cơ bản và sư ra khoảng nhỏ phục vụ cho các sở thích cá nhân. Qua đó, bạn có thể tạo nên sự cân bằng, cuộc sống thoải mái nhưng vẫn đảm bảo an toàn tài chính.
Như vậy, bạn đã được phân biệt rõ hai khái niệm về nhu cầu và mong muốn. Hy vọng qua bài viết trên, bạn sẽ sáng suốt trong việc quản lý tài chính, từ đó định hình một kế hoạch chi tiêu thông minh, đảm bảo sự ổn định trong cuộc sống.
Bên cạnh đó, bạn có thể quản lý chi tiêu hiệu quả hơn cùng với ngân hàng số Timo. Timo cung cấp các công cụ và tính năng tiện lợi như Hũ chi tiêu, Mục tiêu cá nhân, Thanh toán hóa đơn hoặc Tiết kiệm trực tuyến, Báo cáo thu chi,…. Qua đó, Timo sẽ giúp bạn quản lý chi tiêu một cách thông minh và logic hơn. Hãy khám phá ngân hàng số Timo ngay hôm nay để có những trải nghiệm ưu việt và tuyệt vời!