Các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới bao gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang có xu hướng gia tăng sử dụng ở thanh thiếu niên trên thế giới. Ngành công nghiệp thuốc lá xác định thanh thiếu niên là chìa khóa của thị trường.
Các loại thuốc lá thế hệ mới [ảnh minh họa – nguồn Interrnet]
Tại Việt Nam, mặc dù chưa được luật pháp cho phép sử dụng ở nước ta, nhưng các loại thuốc lá thế hệ mới đã và đang xuất hiện trên thị trường. Trong đó, phổ biến nhất là thuốc lá điện tử [ENDs: rlectronic nicotine delivery]; thuốc lá nung nóng [HTPs: heated tobacco product], cả hai loại sản phẩm thuốc lá này đều sử dụng thiết bị điện tử để làm nóng dung dịch lỏng hòa tan có chứa Nicotine, hương liệu và các phụ gia khác, tạo ra hạt khí dung cho người dùng hít vào. Tuy loại thuốc lá này chứa nhiều độc tố ảnh hưởng sức khỏe, nhưng lại được giới trẻ ưa thích sử dụng và đang có chiều hướng gia tăng.
Gần đây, phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng, thuốc lá thế hệ mới đang xâm nhập vào các trường học, ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của học sinh, sinh viên, đồng thời gây ra các hậu quả trước mắt và lâu dài về sức khỏe, kinh tế, xã hội.
Tác hại của thuốc lá thế hệ mới?
Các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới đều chứa chất Nicotin gây nghiện cho người sử dụng, vừa gây hại cho bộ não đang phát triển của những giới trẻ, giảm kiểm soát sự chú ý, học tập, tâm trạng và xung động.
Sử dụng Nicotine ở tuổi vị thành niên có nguy cơ làm tăng khả năng nghiện thêm các loại thuốc lá có Nicotine khác trong tương lai.
Gây ra các bệnh ở phổi, vì trong thuốc lá thế hệ mới có các chất hương liệu, phụ gia khá, chất này dễ gây viêm phế quản, viêm phổi, hen phế quản và đặc biệt gia tăng bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư phổi về lâu dài.
Gây ra bệnh tim mạch, Nicotine có trong thuốc lá thế hệ mới làm giảm lưu lượng máu làm tăng nguy cơ đau tim, tăng huyết áp, đặc biệt là bệnh mạch vành.
Riêng đối với trẻ em và phụ nữ mang thai, Nicotine trong thuốc lá thế hệ mới gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em vì não bộ của trẻ đang trong giai đoạn phát triển, Nicotine cũng ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của bà mẹ và thai nhi trong thai kì, gây ra sinh non và thai chết lưu.
Lạm dụng để sử dụng ma túy, do việc pha trộn hương liệu, phụ gia vào trong thuốc điện tử, qua đó người ta trà trộn ma túy tổng hợp vào trong điếu thuốc để sử dụng, gây tác hại đến sức khỏe con người.
Các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới gây cháy nổ, khi sạc pin thuốc lá điện tử, đã có nhiều vụ nổ xảy ra dẫn đến gây thương tích nghiêm trọng cho con người.
Mặt khác, thuốc lá thế hệ mới hiện có xu hướng nhắm tới đối tượng là giới trẻ thông qua hình ảnh, phong cách tạo gu thẩm mỹ, xu hướng của giới trẻ, bán hàng qua mạng là hình thức mà giới trẻ thường sử dụng, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, môi trường, lối sống, hành vi của giới trẻ.
Để ngăn ngừa tình trạng sử dụng các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới: Các cơ quan chức năng, chính quyền các cấp tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp mua, bán, kinh doanh sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha, vì các sản phẩm này hiện là những sản phẩm chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại Việt Nam.
Nhà trường tăng cường tuyên truyền về tác hại của các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới; kiểm tra, giám sát và có biện pháp phát hiện, ngăn chặn kịp thời việc sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh, sinh viên tại các trường học.
Gia đình cần thường xuyên quan tâm, chăm sóc quản lý, trò chuyện, tiếp cận sinh hoạt hàng ngày của con, đặc biệt là các mối quan hệ bạn bè của con mình, khuyến khích con hướng tới lối sống lành mạnh; giám sát chặt chẽ để ngăn chặn con em tránh xa thuốc lá điện tử.
Thuốc lá thế hệ mới là kẻ giết người thầm lặng, là tác nhân gây ra biết bao nhiêu bệnh tật, vẫn từng ngày, từng giờ đầu độc thế hệ trẻ, cần phải được loại khỏi môi trường sống của con người. Mọi người hãy cùng nhau nói không với tất cả các loại thuốc lá và cần phải có hành động kịp thời để giúp thế hệ trẻ không bị mê hoặc, lôi kéo bởi thuốc lá điện tử, qua đó, xây dựng một thế hệ trẻ khỏe mạnh, hạn chế các loại bệnh tật, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, chất lượng giống nòi, dân tộc.
Phạm Tiến Dũng – Trung tâm KSBT