Bởi Thanh Hải Vô Thượng Sư
Giới thiệu về cuốn sách này
Page 2
Bởi Thanh Hải Vô Thượng Sư
Giới thiệu về cuốn sách này
Trong khối kiến thức giáo dục phổ thông vì kiến thức về trái đất còn khá là hạn chế, nhưng đa số mọi người đều có thể nhận thức được Trái đất là hành tinh duy nhất trong hệ mặt trời có tồn tại sự sống.
Do vậy, qua nội dung bài viết dưới đây hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu về Trái đất và tìm lời giải đáp cho câu hỏi Vì sao trái đất là hành tinh duy nhất có sự sống?
Những đặc điểm về trái đất trong hệ mặt trời
Hệ mặt trời chính là một hệ hành tinh có mặt trời nằm ở vị trí trung tâm và có các thiên thể nằm trong phạm vi lực hấp dẫn của mặt trời, tất cả những thiên thể này đều được hình thành từ sự suy sụp của một đám mây phân tử khổng lồ cách đây khoảng 4,6 tỷ năm.
Hệ mặt trời gồm có 9 hành tinh quay quanh nó, và trái đất được xác định là hành tinh thứ ba tính từ mặt trời, cùng với mặt trăng tạo ra hệ thống hành tinh kép đặc biệt.
Trái đất được xác định là hành tinh lớn nhất trong số các hành tinh bên trong của hệ mặt trời với đường kính ở xích đạo vào khoảng 12756 km. Bề mặt trái đất có một đặc tính mà không một hành tinh nào có đó chính là hai trạng thái của vật chất cùng tồn tại bên nhau cả ở thể rắn và thể lỏng.
Theo ước tính thì vào khoảng tháng giêng, đây là khoảng thời gian trong năm mà trái đất gần mặt trời hơn so với tháng 7 là 5 triệu km. Trên thực tế thì chúng ta không thể nào cảm nhận được sự khác biệt này trong một vòng quay của trái đất hay trong một năm do sự khác biệt này không quá ảnh hưởng đến các mùa trên trái đất, chỉ có điều vào mùa đông chúng ta sẽ ở gần với mặt trời hơn so với mùa hè một chút.
Trái đất quay quanh chính mình
Theo nghiên cứu thì Trái đất chuyển động quanh mặt trời, đồng thời nó cũng tự chuyển động quanh trục của nó. Trong thời gian quay một vòng quanh mặt trời, trái đất quay 365 và 1/4 vòng quanh trục. Chuyển động quay quanh mặt trời sẽ tạo ra hiện tượng bốn mùa trong năm, chuyển động quay quanh trục tạo nên hiện tượng ngày và đêm trên trái đất.
Trục quay của trái đất không thẳng góc với mặt phẳng quỹ đạo, vì vậy trên trái đất xuất hiện mùa đông và mùa hè.
Chuyển động quay của trái đất không quá nhanh để lực ly tâm của nó có thể bắn chúng ta ra ngoài không gian. Lực ly tâm tác dụng lên mọi vật cùng quay theo trái đất, nhưng vô cùng nhỏ. Lực ly tâm lớn nhất ở xích đạo nó kéo mọi vật thể lên phía trên và làm chúng nhẹ đi chút ít. Vì thế, mọi vật thể ở xích đạo cân nhẹ hơn năm phần ngàn so với ở hai cực.
Hậu quả của quá trình chuyển động quay này làm cho trái đất không còn đúng là quả cầu tròn đều nữa mà lực ly tâm làm cho nó phình ra ở xích đạo một chút. Sự sai khác này thực ra không đáng kể, bán kính trái đất ở xích đạo là 6.378.140 km, lớn hơn khoảng cách từ 2 cực đến tâm trái đất là gần 22km.
Sự sống và các đại dương có khả năng tạo ra sự sống chỉ hiện hữu duy nhất trên trái đất. Trên các hành tinh khác gần chúng ta nhất như sao Kim thì quá nóng còn sao Hỏa quá lạnh. Nước trên sao Kim nay đã bốc thành hơi nước, còn nước trên sao Hoả đã đóng thành băng bên dưới bề mặt của nó. Chỉ có hành tinh của chúng ta là phù hợp cho nước ở thể lỏng với nhiệt độ từ 0 đến 100 độ C.
Như đã tìm hiểu thì Trái đất nằm ở ví trí thứ ba, tính từ mặt trời, đây được xác định là vị trí phù hợp nhất, bởi:
– Trái đất xoay quanh mặt trời ở khoảng cách được xem là “hợp lý” nhất nền nhiệt độ trên trái đất không bao giờ quá nóng như Sao Thủy hoặc quá lạnh như Sao Hải Dương.
Vùng sinh sống chứa nước tồn tại ở trạng thái chất lỏng, đây được xác định là yếu tố cơ bản nhất để hình thành lên sự sống. Ngay cả trên sao Kim hay sao Hỏa là hai hành tinh cần kề trái đất nhưng vẫn không đảm bảo được sự sống tồn tại, chưa có ai phát hiện ra sự tồn tại của các đại dương ngoài trừ trái đất. Do đó có thể khẳng định vị trí của Trái đất là vị trí “hợp lý” nhất cho sự sống của loài người.
– Trái đất là hành tinh có vòng quay ổn định nhất trong hệ mặt trời
Vòng quay của Trái đất đưa Mặt trời lên cao chiếu ánh sáng xuống hành tinh vào mỗi buổi sáng và hạ Mặt trời xuống để màn đêm thế chỗ vào ban đêm, do vậy mà trên trái đất có sự phân biệt rõ ngày và đêm.
Nếu vòng quay này ngừng hoạt động, một nửa thế giới sẽ chìm trong biển lửa còn nửa còn lại chìm trong băng giá và kết quả là mọi sinh vật sẽ bị diệt vong. Như chúng ta đã biết Mặt trăng luôn hấp thụ một lượng năng lượng quay nhất định từ Trái đất, khiến Trái đất bị chậm mất khoảng 1,5 mms trong mỗi thế kỷ.
Vì vậy, lượng nhiệt mà Trái đất nhận được luôn được giữ ở mức độ ổn định từ Bắc xuống Nam và Từ Tây Sang Đông.
– Trên trái đất có tài nguyên nước, nguồn khoáng chất quan trọng nhất cho việc hình thành sự sống. Trái đất có lượng nước phong phú và dồi dào, 3/4 trái đất là đại dương và các hồ lớn.
– Trái đất là nơi có trọng lượng ổn định nhất
Cho tới hiện nay giới khoa học vẫn chưa thật sự hiểu rõ phương thức hoạt động của trọng lực. Song một điều rõ ràng nhận thấy là trọng lực giúp chúng ta định hình chính mình. Lực hút tạo ra sức mạnh của con người, góp phần định dạng và hình thành mọi vật thể sống.
Thông qua các số liệu nghiên cứu đã cho thấy các hành tinh khác không có nguồn trọng lực phù hợp để tồn tại sự sống.
– Trất Đất là hành tinh duy nhất trong hệ mặt trời có khí hậu đa dạng nhất được phân bố xác định theo từng vành đai khí hậu rõ ràng. Nam Cực – nơi nhiệt độ hạ xuống tới -89, 2 độ C và cả những khu vực nóng nhất hành tinh như vùng El Azizia là nơi nhiệt độ từng lên tới 57, 8 độ C.
Tuy nhiên, mức độ đa dạng sinh vật lại thuộc về khu vực nhiệt đới, nơi nhiệt độ được điều tiết phù hợp với các cá thể sống.
Với nội dung bài viết phía trên, chúng tôi đã giải thích cho Quý khách về Vì sao trái đất là hành tinh duy nhất có sự sống? Nếu còn gì thắc mắc về vấn đề này thì Qúy khách hãy liên hệ đến chúng tôi để được hỗ trợ trực tiếp.
Viêm da cơ địa là một căn bệnh da liễu phổ biến, tuy nhiên ít có người bệnh hiểu về bản của “cơ địa”. Đây là đặc điểm giúp phân biệt viêm da cơ địa so với những dạng viêm da khác. Cùng tìm hiểu cơ địa là gì trong bài viết dưới đây.
Cơ địa [Host factor: Tác nhân vật chủ] được lý giải là một thuật ngữ dùng trong y học. Cơ địa thường dùng để đề cập đến đặc điểm của cá nhân hoặc của từng cá thể động vật có ảnh hưởng đến tính mẫn cảm đối với bệnh tật so với một cá nhân hoặc cá thể khác. Thuật ngữ cơ địa thường được sử dụng trong lĩnh vực nghiên cứu bệnh truyền nhiễm, đây cũng là thuật ngữ đi ngược lại với yếu tố vi sinh vật vì cơ địa không độc hại và không có khả năng lây nhiễm như virus hay vi khuẩn.
Cơ địa phản ánh sự nhạy cảm và bản chất trong cơ thể mỗi người. Yếu tố này ảnh hưởng đến tính nhạy cảm của bệnh có thể là bẩm sinh hoặc từ môi trường. Ngoài ra cơ địa còn được sử dụng trong lĩnh vực nghiên cứu ung thư học và nhiều bối cảnh y học khác liên quan đến tính đặc trưng của từng cá nhân, cũng như là cơ sở hình thành một số bệnh tật.
Những yếu tố thuộc về cơ địa rất rộng, chủ yếu bao gồm: tình trạng sức khoẻ tổng quát, đặc điểm tâm lý và thái độ, trạng thái dinh dưỡng, các quan hệ xã hội, tiếp xúc trước với cơ thể hoặc các kháng nguyên liên quan. Ngoài ra cơ địa cũng là khái niệm rộng hơn của thể tạng, haplotype hay các khác biệt di truyền khác biệt về chức năng miễn dịch; chủng tộc, nòi giống….
Tóm lại cơ địa chính là tính chất cơ thể của mỗi người, dùng cho cả động vật, và thường phản ứng lại với những tác động từ bên ngoài. Trong cuộc sống, người ta thường dùng thuật ngữ này để chỉ những phản ứng khác nhau của cơ thể mỗi người đối với môi trường sống.
Đối với các phản ứng quá mẫn, thông thường sự suy giảm miễn dịch và hiện tượng thải ghép điển hình là sự giải thích bệnh dị ứng. Dị ứng là một biểu hiện nhạy cảm của cơ địa, theo y học đây là một phản ứng quá mức của hệ thống miễn dịch khi cơ thể tiếp xúc với những chất lạ. Đối với những người không dị ứng, cơ địa không có phản ứng quá mức gây ra các triệu chứng viêm da, ngứa ngáy hay các suy yếu về miễn dịch… Ngược lại với người bị dị ứng sẽ nhận ra các chất lạ và sẽ khởi động một phần hệ thống miễn dịch.
Tác dân gây dị ứng cho cơ địa được gọi là dị nguyên. Những dị nguyên chủ yếu gồm có bụi, phấn hoa, nấm mốc, thực phẩm. Theo phân tích khoa học, dị nguyên là những chất lạ đối với cơ thể và chúng có thể gây nên phản ứng dị ứng ở một số người. Thông thường khi dị nguyên tiếp xúc với cơ thể những người bị dị ứng thì sẽ kích hoạt hệ thống miễn dịch và hình thành các phản ứng dị ứng. Nhóm đối tượng này được gọi là những người có cơ địa quá mẫn cảm với diễn biến của môi trường sống. Trong đó viêm da cơ địa là một trong những căn bệnh mãn tính xảy ra khi cơ địa của con người bị kích thích thái quá khi tiếp xúc với dị nguyên.
Viêm da cơ địa là căn bệnh dị ứng, miễn dịch có tính di truyền trong gia đình. Nguyên nhân chính xác của viêm da cơ địa vẫn chưa được xác định cụ thể, nhưng hầu như tất cả các trường hợp đều bắt nguồn từ cơ địa nhạy cảm. Những yếu tố liên quan bao gồm: da quá khô và dễ bị kích thích, dị ứng với dị nguyên, rối loạn trong hệ thống miễn dịch bẩm sinh cũng có thể là nguyên nhân kích thích các phản ứng của cơ địa nhạy cảm.
Viêm da cơ địa di truyền cũng xảy ra trong gia đình có các thành viên có bệnh hen suyễn, viêm mũi dị ứng… Đây cũng là những biểu hiện nhạy cảm của cơ địa. Mặc dù chưa được ông bố cụ thể nhưng một số yếu tố ảnh hưởng đến cơ địa gây bệnh viêm da được cho là bởi:
Những yếu tố dị nguyên bao gồm thời tiết, hóa chất, phấn hoa, thực phẩm,… đều có thể kích thích phản ứng quá mẫn của hệ miễn dịch. Từ các phản ứng của cơ địa, tình trạng dị ứng xảy ra và lượng kháng nguyên, hoạt hóa tế bào lympho T được sản sinh tăng cường. Đây là cơ sở bùng phát các triệu chứng của viêm da cơ địa. Đối với những trường hợp đã phát bệnh, người bệnh có thói quen tiếp xúc với dị nguyên thường xuyên có thể khiến tổn thương da lan tỏa rộng. Viêm da cơ địa do dị ứng thường kéo dài dai dẳng và đáp ứng kém với các biện pháp điều trị tạm thời.
Tình trạng căng thẳng thần kinh kéo dài cũng là yếu tố ảnh hưởng đến cơ địa. Người bị viêm da cơ địa và các bệnh da liễu mãn tính thuộc tuýp thần kinh rất dễ bị kích động. Khi não bộ rơi vào trạng thái căng thẳng kéo dài, cơ thể sẽ tiết ra các hormone thích phản ứng miễn dịch dị ứng. Điều này gây ra các đợt viêm da bùng phát mạnh và lan tỏa rộng.
Do đó những người thường xuyên gặp căng thẳng, stress và trầm cảm thường có cơ địa dễ bị kích ứng. Đồng thời người bệnh cũng đáp ứng kém với các biện pháp điều trị, tình trạng dị ứng tiến triển kéo dài và có tần suất tái phát cao.
Một số thống kê cho thấy, tình trạng viêm da cơ địa có xu hướng bùng phát mạnh ở những đối tượng có thể trạng suy yếu. Ngoài ra những người có cơ địa nhạy cảm như trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người đang mắc các bệnh da liễu mãn tính như tiểu đường, HIV… Nhóm đối tượng này thường có cơ địa quá mẫn và hệ miễn dịch hoạt động chưa ổn định, dẫn đến tình trạng dễ dị ứng và bùng phát mạnh các triệu chứng trên da.
Tình trạng viêm da cơ địa có cơ chế phát sinh phức tạp, bao gồm yếu tố nội giới và ngoại giới. Thông qua các nghiên cứu, những nhà khoa học đã nhận định mối liên hệ với yếu tố cơ địa nhạy cảm, di truyền [bất thường ở nhiễm sắc thể], mức Acetylcholine trong da cao,… những yếu tố này thúc đẩy nguy cơ phát triển bệnh ngoài da cao hơn.
Những yếu tố này còn tác động bởi căng thẳng, dị nguyên, yếu tố thời tiết,… từ đó ảnh hưởng đến hoạt động miễn dịch, kích thích dị ứng và gây bùng phát các triệu chứng lâm sàng. Do đó viêm da cơ địa là bệnh mãn tĩnh và thường có tần suất tái phát bệnh cao khi các người bệnh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng. Ngoài ra, cơ địa nhạy cảm hơn khi người bệnh tiếp xúc với thuốc lá thường xuyên, uống rượu bia, không chăm sóc da, vệ sinh kém,…
Do viêm da cơ địa là căn bệnh có biểu hiện thành từng đợt sau đó tự thuyên giảm khi cơ địa người bệnh giảm đi sự nhạy cảm. Đối với thể viêm da nhẹ đa số không gây ra biến chứng nguy hiểm. Những ảnh hưởng chính của bệnh là bệnh nhân có thể bị ngứa và phải gãi nhiều, nếu như móng tay không sạch, khi gãy có thể gây nhiễm trùng da.
Trường hợp viêm da cơ địa mà bị bội nhiễm thêm virus, bệnh nhân sẽ có biểu hiện sốt, mệt mỏi, mụn nước trên da, tổn thương nội tạng… tỉ lệ tử vong từ 1-9%. Do viêm da cơ địa là căn bệnh mãn tính kéo dài nhiều năm, vì thế nếu như điều trị sai, sử dụng Corticoid càng khiến cơ địa tăng phần nhạy cảm, từ đó dẫn đến tình trạng đỏ da toàn thân. Triệu chứng bệnh có thể tiến triển nặng hơn bởi những đợt sốt, rét run, ngứa thường xuyên…
Ngoài ra nếu như viêm da cơ địa tái đi tái lại nhiều lần, bệnh nhân cũng có thể đối mặt với một số biến chứng và ảnh hưởng như:
- Viêm da cơ địa bội nhiễm: Tình trạng viêm da cơ địa bội nhiễm là biến chứng của viêm da thông thường, khi làn da bị bội nhiễm bởi vi khuẩn và nấm xâm nhập vào tổn thương da. Biến chứng này thường xảy ra hệ quả do tổn thương da không được điều trị và vệ sinh đúng cách.
- Viêm da thần kinh: Biến chứng viêm da thần kinh [lichen hóa] là một dạng tổn thương thứ phát do bệnh viêm da cơ địa kéo dài mãn tính gây ra. Tình trạng làn da bị lichen hóa có dấu hiệu đặc trưng là làn da thâm nhiễm, nổi cộm và gây ngứa dữ dội.
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý cơ địa: Thông thường tình trạng viêm da cơ địa sẽ tái đi tái lại khi bạn gặp phải dị nguyên gây dị ứng. Tình trạng này có thể kích thích sản sinh kháng nguyên IgE, đồng thời làm tăng mức độ nhạy cảm của cơ địa và gây ra các bệnh lý như viêm da dị ứng, viêm kết mạc dị ứng, hen suyễn, sốt cỏ khô…
Cơ địa có mối liên kết chặt chẽ với sức khỏe. Tương tự tình trạng viêm da cơ địa tái phát nhiều lần sẽ gây ra những tác động không nhỏ đến giấc ngủ, ngoại hình, tâm lý, đồng thời gây suy giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Viêm da cơ địa thường khởi phát ở những người có cơ địa nhạy cảm, thể trạng yếu và hệ miễn dịch kém. Người bệnh có thể giảm thiểu nguy cơ tái phát và hỗ trợ kiểm soát các triệu chứng bùng phát bằng cách tăng cường sức khỏe đề kháng. Những việc cần làm gồm:
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, không nên hút thuốc lá, không uống rượu bia, cà phê, không ăn thức ăn chứa nhiều đường và dầu mỡ.
- Xây dựng chế độ sinh hoạt khoa học, đi ngủ sớm và ngủ đủ giấc để nâng cao thể trạng, từ đó giảm căng thẳng hệ thần kinh, cải thiện hệ thống miễn dịch.
- Cân bằng giữa làm việc và nghỉ ngơi, bạn cần giảm khối lượng công việc và tránh căng thẳng quá mức.
- Tăng cường các bài luyện tập thể thao, nhất là những bộ môn ảnh hưởng tích cực đến não bộ như yoga, thiền định,…
- Mỗi ngày bạn nên tắm nắng từ 5 – 10 phút/ ngày, điều này giúp cơ thể tăng cường hấp thu vitamin D giúp cải thiện sức khỏe miễn dịch và hỗ trợ quá trình chuyển hóa của da.
Dị nguyên trực tiếp kích thích và gây ra các phản ứng dị ứng. Khi cơ địa bị kích ứng sẽ sản sinh tăng cường kháng nguyên, những thành phần trung gian được phóng thích vào da gây ra viêm da cơ địa. Vì thế nguyên tắc cơ bản để bản để phòng tránh viêm da cơ địa là người bệnh cần tránh các tiếp xúc với dị nguyên. Cụ thể gồm:
- Hạn chế những tiếp xúc với côn trùng, mủ thực vật, phấn hoa, hóa chất, lông chó mèo,…
- Không nên sử dụng các loại đồ uống và thực phẩm có khả năng gây dị ứng cao như cà phê, rượu bia, hải sản, đậu phộng, thịt gà,…
- Tắm và vệ sinh da 2 lần/ ngày, bổ sung các chất dưỡng ẩm để da giảm tình trạng khô ráp, nứt nẻ và ngứa ngáy.
- Tránh sử dụng các loại thuốc có thể kích thích triệu chứng của bệnh bùng phát. Bạn cũng nên thông báo với bác sĩ về tiền sử bệnh lý và dùng những loại thuốc phù hợp.
- Tìm hiểu thêm về thành phần có trong các sản phẩm trang điểm và chăm sóc trước khi chọn mua.
- Để tránh phản ứng dị ứng mỹ phẩm, hãy trao đổi với bác sĩ để được tư vấn về các sản phẩm an toàn và dịu nhẹ.
- Vệ sinh và làm sạch không gian sống, hạn chế đến những khi vực ô nhiễm và ẩm thấp, khu vực có nhiều côn trùng, phấn hoa…
- Không dùng móng tay cào gãy trên da, hạn chế những tác động cơ học lên da như ma sát, tác động nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh.
Hi vọng những thông tin trong bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về cơ địa và những yếu tố ảnh hưởng đến cơ địa. Ở mỗi người sẽ có tính chất cơ địa khác nhau, vì vậy để phòng các bệnh lý có xuất phát từ cơ địa, trước tiên bạn cần xây dựng lối sống lành mạnh, ăn uống và luyện tập khoa học. Nếu có biểu hiện bất thường về sức khỏe và không rõ nguyên nhân, bạn nên tìm đến bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời.