Tìm hiểu những ký hiệu trên cần số xe tự động ô tô
Việc hiểu được những ký hiệu trên cần số tự động ô tô có ý nghĩa gì, sẽ giúp bạn dễ dàng nắm bắt được cách thức hoạt động của xe số tự động.
Hộp số tự động ô tô được ra đời vào năm 1904, đây được xem là cuộc cách mạng lớn trong ngành công nghiệp ô tô. Việc lái xe số tự động sẽ mang đến cảm giác thoải mái và dễ dàng hơn nhiều so với xe số sàn. Đặc biệt là khi phải thường xuyên di chuyển trong những thành phố đông đúc vốn thường xảy ra tình trạng tắc đường.
Ý nghĩa các ký hiệu trên cần số tự động ô tô
Thoạt nhìn thì các ký hiệu trên xe ô tô số tự động, thường có vẻ rườm rà và phức tạp hơn nhiều so với xe số sàn. Một trong số những lý do đó là chúng thường được thể hiện bằng tiếng Anh. Nhưng trên thực tế, cách sử dụng xe số tự động lại đơn giản hơn nhiều so với xe số sàn. Dưới đây, các bạn hãy cùng VATC tìm hiểu những ký hiệu trên xe số tự động:
1. Những ký hiệu cơ bản trên cần số xe ô tô tự động
Thông thường, mỗi hãng xe ô tô sẽ có cách thiết kế ký hiệu trên cần số xe ô tô không giống nhau. Thế nhưng, hầu hết tất cả các xe số tự động đều có những ký hiệu cơ bản sau:
- P: Đậu xe [Parking].
- N: Trạng thái tự do [Neutral] hay O [số “mo”].
- R: Lùi xe [Reverse].
- D: Số tiến [Drive].
Các ký hiệu xe số tự động được sắp xếp trên cần số xe tự động theo thứ tự như sau:
- Số đậu P ở vị trí trên cùng.
- Số N thường nằm ở vị trí ngay giữa.
- Số R lùi nằm ở trên, phía dưới dưới số đậu P.
- Số D và một số kỳ hiệu khác nằm bên dưới số mo N.
2. Các ký hiệu mở rộng trên cần số xe ô tô tự động
Bên cạnh những ký hiệu cơ bản trên cần số ô tô tự động ra, các dòng xe ô tô cao cấp thường sẽ có thêm một số ký hiệu riêng, tương ứng với từng ý nghĩa như:
#Chế độ M [Manual: số tay]:
Chế độ này giúp chiếc xe thao tác như xe số sàn. Người lái có thể điều khiển sang số 1 – 2 – 3 – 4… và ngược lại. Chế độ này thường sẽ có thêm ký hiệu dấu “+”, nghĩa là tăng số và dấu “-“ nghĩa là giảm số.
#Chế độ S [Sport: thể thao]:
Chế độ này có tác dụng tăng sức mạnh, hỗ trợ tăng tốc nhanh để mang lại cảm giác phấn khích và thể thao. Chế độ này thường được bật khi muốn vượt xe, leo dốc…
#Một số chế độ khác
- Chế độ D1 [Drive1], D2 [Drive 2], D3 [Drive 3]: Đây là chế độ tạo ra độ hãm xe lớn, thường được sử dụng khi đổ đèo, xuống dốc.
- Chế độ OD [Overdirive]: Chế độ tăng tốc nhanh, thường được sử dụng khi cần vượt gấp hoặc đổ đèo.
- Chế độ L [Low]: Chế độ số thấp. Chế độ này thường được sử dụng khi xe tải nặng, lên dốc hoặc xuống dốc.
- Chế độ B [Brake]: Đây là chế độ hãm giống như chế độ L. Chế độ B dùng để hãm tốc bằng động cơ, sử dụng trong trường hợp xe xuống dốc.
Các ký hiệu trên ngoài được sử dụng cho xe số tự động AT, thì chúng còn được sử dụng cho xe hộp số vô cấp CVT và hộp số ly hợp kép DCT.
Hiện nay, đa số các dòng xe đều được trang bị hộp số tự động và nhà sản xuất xe thường trang bị thêm lẫy chuyển số tích hợp phía sau vô lăng. Lẫy chuyển số này sẽ giúp người lái dễ dàng chuyển sang số tay khi xe chạy ở chế độ S [Sport] hay M [Manual].
3. Những lưu ý về cần số xe tự động
Tùy vào từng hãng sản xuất xe, dòng xe mà vị trí cần số xe tự động sẽ khác nhau. Đối với các dòng xe sedan [4-5 chỗ] hay xe CUV/SUV [5 – 7 chỗ], cần số thường được lắp đặt ngay phần bệ trung tâm đặt giữa ghế lái và ghế cạnh lái.
Đối với một số dòng MPV, bán tải, xe 9 chỗ, 15 – 16 chỗ… cần số được đặt ở trục tay lái nhằm giải phóng không gian cho sàn xe. Riêng với xe thể thao như xe đua Ferrari, Bugati, Lamborghini… cần số thường ở dạy núm xoay hoặc nút bấm. Một số mẫu xe sang hiện tại cũng được áp dụng kiểu càn số tự động này.
Trên là thông tin về những ký hiệu trên cần số xe tự động ô tô, chúc các bạn mới tìm hiểu để học sửa chữa hộp số ô tô nắm được những kiến thức cơ bản này, và có thể áp dụng vào trong sửa chữa thực tế cũng như lái xe số tự động.
Tìm hiểu thêm: Xe ô tô tự lái: Tìm hiểu 5 cấp độ tự hành trong tương lai
Việc hiểu ý nghĩa của những ký hiệu trên cần số ô tô là vô cùng cần thiết để bạn tránh phải loay hoay khi vận hành xe. Nhờ đó, bạn có thể lái xe an toàn và trơn tru hơn. IMATS sẽ giúp bạn sẽ hiểu rõ ý nghĩa các ký hiệu có trên cần số ô tô một cách dễ dàng. Bên cạnh nội dung giải mã ký hiệu, bài viết cũng sẽ đề cập vai trò của cần số ô tô và hướng dẫn thao tác vận hành.
Để vận hành xe trơn tru, người lái cần nắm rõ ký hiệu trên cần số ô tô
1. Ký hiệu trên cần số ô tô là gì?
Chắc hẳn không ít người nghĩ các ký hiệu trên cần số ô tô quá khó khăn để ghi nhớ và sử dụng. Nhất là đối những ai lần đầu sở hữu, điều khiển ô tô. Vậy cụ thể các ký hiệu này là gì, vai trò như thế nào? Cùng IMATS khám phá ngay sau đây!
1.1. Cần số ô tô là gì? Vai trò của cần số ô tô
Một chiếc ô tô được hoàn thiện với nhiều thành phần, chi tiết khác nhau. Để vận hành, mỗi một bộ phận của chiếc xe đều cần thực hiện tốt chức năng riêng của mình. Trong đó, có một bộ phận được đánh giá quan trọng hàng đầu, bởi thiếu nó xe không thể di chuyển. Bộ phận đó chính là cần số ô tô.
Cần số là một trong những bộ phận quan trọng hàng đầu giúp xe di chuyển
Hiện nay, cần số có nhiều kiểu khác nhau. Bên cạnh loại cần số kiểu gạt thường thấy, còn có cần số dạng lẫy gạt sau vô lăng, dạng núm xoay hay nút bấm. Bộ phận này có tính năng điều khiển sức mạnh từ động cơ truyền đến hệ dẫn động. Cụ thể hơn, cần số xe ô tô giữ vai trò sau:
- Thông qua các ký hiệu trên cần số xe ô tô, bạn có thể sử dụng cần số để đổi chiều chuyển động của ô tô lùi hoặc tiến.
- Thay đổi mô men xoắn ở các bánh xe, thay đổi tốc độ chạy xe sao cho phù hợp với các sức cản bên ngoài.
- Cho phép tách động cơ trong khoảng thời gian tùy ý ra khỏi hệ thống truyền lực mà không cần mở ly hợp và tắt máy.
- Cần số xe cho phép thay đổi số nhẹ nhàng nhờ có hiệu suất truyền lực cao, điều này giúp không sinh lực va đập ở các bánh răng.
Thông qua các ký hiệu cần số, người lái điều khiển xe theo ý mình
1.2. Sự khác nhau giữa cần số của xe số tự động và xe số sàn
Xe ô tô số sàn và số tự động có các đặc điểm khác nhau. Một trong số đó chính là ký hiệu của cần số. Bạn nên tìm hiểu ký hiệu cần số của cả hai loại xe này để có thể sẵn sàng điều khiển mọi loại xe một cách dễ dàng.
Sự khác biệt của hai loại cần số xe số sàn và tự động chủ yếu nằm ở bộ bánh răng. Cần số sàn tạo nên giá trị tỷ số truyền khác nhau giữa trục thứ cấp và sơ cấp nhờ thay đổi việc gài các bánh răng ăn khớp với nhau. Trong khi đó, bộ bánh răng hành tinh của cần số tự động sẽ thực hiện mọi nhiệm vụ phức tạp đó. Bạn sẽ không cần thao tác quá nhiều như sử dụng cần số xe số sàn.
Cần số xe số sàn và tự động khác nhau chủ yếu nằm ở bộ bánh răng
Ngoài ra, động cơ xe số tự động phải chịu tải nhiều do cấu trúc của cần số phức tạp hơn. Xe số tự động có mức tiêu hao nhiên liệu cao hơn so với xe số sàn, chi phí sửa chữa cũng sẽ cao hơn. Còn cần số xe số sàn được loại bỏ các chi tiết rườm rà, giúp nó đơn giản hơn, quá trình sửa chữa nếu có cũng sẽ tối giản hơn rất nhiều.
Chưa dừng lại ở đó, bạn sẽ tiết kiệm được kha khá chi phí nếu sử dụng xe số sàn. Nguyên nhân bởi giá thành xe ô tô số sàn thường “mềm” hơn khá nhiều so với xe ô tô số tự động. Đồng thời, bạn sẽ hiếm khi phải sửa chữa hộp số tay, cần số tay xe số sàn, chi phí bảo trì ít tốn kém hơn. Tuy nhiên, với nhiều người dùng, việc sử dụng xe ô tô số tự động lại hấp dẫn hơn bởi sự đơn giản hơn khi sử dụng cần số, vận hành xe.
Cần số sàn tiết kiệm chi phí hơn cần số tự động
1.3. Ký hiệu trên cần số ô tô là gì?
Hiểu một cách đơn giản, ký hiệu trên cần số ô tô là các thông số cho phép người lái nhận biết chức năng của cần số tốt hơn. Thông qua đó, người lái có thể điều khiển xe lưu thông thuận tiện, dễ dàng hơn. Tùy vào loại xe, hãng sản xuất,... ký hiệu trên cần số có thể khác nhau đôi chút. Nhưng hầu hết các cần số xe sẽ có những ký hiệu cơ bản giống nhau mà IMATS sẽ đề cập rõ hơn ở nội dung bên dưới.
2. Ký hiệu trên cần số ô tô số sàn
Những chiếc xe ô tô số sàn đã xuất hiện từ lâu và chắc hẳn không còn xa lạ với các bác tài. Vì vậy, bạn cần hiểu ý nghĩa ký hiệu trên cần số ô tô số sàn để vận hành cho đúng.
2.1. Ý nghĩa các ký hiệu
Ký hiệu cần số oto trên xe số sàn
Về cơ bản, cần số sàn sẽ có ký hiệu số tiến, số lùi và số trung gian
Ký hiệu các số tiến là: 1, 2, 3, 4, 5,…
Số trung gian hay còn gọi là số “mo”, ký hiệu là số O [Neutral] .
Ký hiệu R trên cần số đại diện cho số lùi [chữ R viết tắt của từ Reverse].
Cơ cấu sang số tùy hãng xe sẽ có sự khác nhau. Người lái có thể xem sơ đồ cơ cấu sang số được in trên cần số để biết cách sử dụng chính xác. Nếu chạy một chiếc xe ô tô khác, bạn hãy dành đôi chút thời gian để quan sát sơ đồ này nhé! Cách bố trí sang số cũng không quá phức tạp:
- Các số lẻ 1, 3, 5,.. sẽ được đặt ở hàng trên.
- Số chẵn 2, 4, 6,… sẽ luôn được đặt ở hàng dưới.
- Mặc định số “mo” sẽ nằm chính giữa.
- Ký hiệu số lùi R có thể được đặt ở dưới, trên hoặc cùng hàng với số “mo”.
2.2. Thao tác vận hành
Hướng dẫn thao tác vận hành xe số sàn
Để vào số 1, bạn chỉ đơn giản kéo và đẩy nhẹ cần số vào vị trí số 1. Thao tác này nhằm giúp xe đạt lực kéo xe lớn nhất, nhưng tốc độ kéo ở mức chậm nhất. Thao tác này thường ứng dụng khi xe mới xuất phát hoặc leo dốc cao.
Người lái di chuyển cần số đến vị trí 2 để tăng tốc độ và giảm lực kéo. Thao tác được thực hiện bằng cách di chuyển tay nắm cần số từ vị trí 1 về vị trí N [vị trí 0], sau đó kéo và đẩy nhẹ cần số đến vị trí 2.
Thao tác kéo cần số vào vị trí 3 khá đơn giản, người lái đưa cần số từ vị trí 2 về vị trí N rồi kéo và đẩy nhẹ cần số đến vị trí 3.
Người lái di chuyển cần số vào vị trí 4 bằng cách đưa tay nắm cần số từ vị trí 3 về vị trí 0. Tiếp đó, bạn kéo cần số ô tô về phía vị trí 2 rồi đẩy nhẹ vào số 3.
Khi bạn đưa cần số vào vị trí 5, xe sẽ có tốc độ lớn nhất và lực kéo của xe nhỏ nhất. Bạn di chuyển cần số vị trí 4 về vị trí 0 rồi kéo nó về vị trí 2, sau đó đẩy nhẹ cần số ô tô vào số 5.
Để lùi xe, bạn đưa cần số vào vị trí R. Để thực hiện thao tác này, đầu tiên bạn di chuyển cần số ô tô từ vị trí 5 về vị trí N. Tiếp đến, bạn kéo nhẹ cần số về phía R và đẩy nó vào vị trí.
3. Các ký hiệu trên hộp số ô tô - xe số tự động
Các ký hiệu trên hộp số ô tô tự động được nhiều người nhận định là trông có vẻ phức tạp hơn cần số xe sàn. Tuy nhiên, chế độ sang số của dòng xe này lại đơn giản hơn khá nhiều so với xe số sàn. Người lái chỉ cần nhấn vào lẫy cố định ở cần số ô tô khi muốn sang số, di chuyển nó đến chế độ phù hợp là được.
3.1. Ý nghĩa các ký hiệu
Ký hiệu trên cần số ô tô của xe số tự động
Các ký hiệu có ở cần số ô tô tự động cơ bản gồm: R [viết tắt của Reverse - đại diện cho số lùi], D [Drive] - tượng trưng cho số tiến, P [Park] - chế độ đỗ xe và N [Neutral - tượng trưng cho số “mo”.
Ngoài ra, tùy vào hãng sản xuất và dòng xe khác nhau, cần số ô tô có thể được thêm các ký hiệu khác như:
- L [Low]: ký hiệu L trên hộp số xe ô tô được sử dụng khi xe lên xuống dốc hoặc chở nặng.
- OD [viết tắt của từ Overdrive]: Dùng khi xe đổ đèo.
- M [Manual] [+/ -]: Dấu [-] là giảm số và dấu [+] là tăng số. Chế độ này giúp xe chuyển sang số 1, 2, 3, 4, 5 và ngược lại.
- ...
3.2. Thao tác vận hành
Khởi động xe bằng chìa khóa hoặc bằng nút tự động
- Thao tác khi khởi động xe
Bạn vặn chìa khóa theo chiều kim đồng hồ đồng thời đạp chân phanh [dòng xe sử dụng chìa khóa], hoặc đạp chân phanh và nhấn nút một lần để xe tự khởi động [với những dòng xe trang bị nút bấm khởi động từ xa].
- Cách vào số và vận hành xe
Sau khi khởi động, bạn nắm cần số từ chế độ P về D và đạp chân ga đồng thời. Người lái quan sát các điểm mù ở phía sau, trước, hai bên xe khi vận hành, di chuyển trên đường. Bên cạnh đó, bạn cần điều chỉnh chân ga, kiểm soát tốc độ phù hợp để đảm bảo xe di chuyển an toàn trên đường.
Để giảm tốc độ xe, bạn di chuyển chân từ chân ga sang chân phanh. Bạn nên lưu ý đạp phanh nhẹ nhàng, từ từ để xe có thời gian giảm tốc.
Khi xe đã dừng hẳn, bạn chuyển cần số về P nếu muốn đỗ xe, chân vẫn đạp phanh đồng thời tắt máy, kéo phanh tay lại.
Những lưu ý vào số và vận hành đúng cách để đảm bảo an toàn
Bạn cần quan sát hai bên hông, phía sau xe để tránh chướng ngại vật. Khi đảm bảo an toàn, người lái đạp chân phanh nhẹ dần rồi chuyển sang chân ga. Bạn di chuyển cần số ô tô từ vị trí P xuống vị trí R.
Tóm lại, dù lái xe ô tô có hộp số loại nào đi chăng nữa, người lái cũng nên tìm hiểu về xe đó, hiểu rõ ký hiệu trên cần số ô tô cũng như sơ đồ cơ cấu sang số của xe trước khi tham gia giao thông. Chúc bạn lái xe an toàn.
Hướng Dẫn Chi Tiết Kỹ Thuật Lái Xe Lên Dốc Xuống Dốc An Toàn