5 năm trong nghề môi giới, chưa khi nào hai thái cực cảm xúc của Thùy Dương [28 tuổi] bị đẩy lên cao như năm nay. Cô bắt đầu làm môi giới chứng khoán từ năm 2016. Học kế toán nhưng cô rẽ hướng làm chứng khoán ngay khi ra trường vì lời dụ "ngành này về sau sẽ giàu" của cô bạn thân.
Sau 5 năm, Dương tự thấy "mình giàu thật" khi sở hữu tài sản 10 con số, nhất là khi nó không phải quá trình tích lũy dần mà toàn bộ chỉ đến trong năm nay, năm mà cô ví là "điên rồ" của thị trường.
Nếu để chọn một trong những điểm sáng nhất trong bức tranh kinh tế có phần kém sắc của năm nay, đó phải là chứng khoán. Đầu năm 2020, khi đại dịch lần đầu xuất hiện, VN-Index lao dốc từ ngưỡng gần 1.000 điểm về đáy 650 điểm chỉ trong một tháng, và chỉ phục hồi vào cuối năm khi đại dịch được kiểm soát. Năm nay, đòn giáng từ Covid-19 đến kinh tế còn nặng hơn, kinh tế lần đầu tăng trưởng âm trong quý III, đợt bùng phát thứ tư có mức độ lớn hơn cả ba lần trước cộng lại nhưng chứng khoán vẫn lập kỷ lục.
Đồ thị của thị trường theo tháng trong năm nay chỉ ghi nhận hai cây nến đỏ, còn lại là mười cây nến xanh. VN-Index lần đầu vượt ngưỡng 1.500 điểm, thanh khoản những phiên cao nhất tới 2 tỷ USD, còn số lượng tài khoản mở mới có tháng tới 200.000. Những môi giới chứng khoán như Dương là người được hưởng lợi đầu tiên từ sự tăng tốc này của thị trường.
Môi giới được ví như "sợi dây" nối nhà đầu tư với thị trường và công ty chứng khoán. Từ khi mở tài khoản chứng khoán, khách hàng đã có một môi giới hỗ trợ. Họ có thể chọn sự tư vấn từ những người như Dương, hoặc tự đầu tư. Nhưng năm nay, khi đa phần nhà đầu tư mới tham gia thị trường là F0 - những người chưa có kinh nghiệm, môi giới làm việc không xuể.
Khách hàng giao dịch trên sàn một công ty chứng khoán tại TP HCM, tháng 3/2021. Ảnh: Quỳnh Trần
Số lượng tài khoản khách hàng do các môi giới quản lý tăng vọt từ cuối năm 2020 và kéo dài đến cuối năm 2021. Trước đây, có tháng họ phải chạy ngược chạy xuôi, thậm chí là nhờ cả người thân để đảm bảo đủ chỉ tiêu thì năm nay, khách tự tìm đến.
Với mỗi môi giới, nguồn thu chính là phần phí giao dịch của khách hàng được công ty chia lại. Nhờ lượng khách quản lý tăng vọt, giá trị giao dịch của Dương theo đó cũng tăng đột biến, có tháng ghi nhận tăng trưởng bằng lần. Chỉ riêng khoản này, thu nhập của Dương có tháng lên tới cả trăm triệu đồng.
Nhưng đó chưa phải tất cả. Nhiều khoản thu nhập "không tên" cũng xuất hiện trong năm vừa qua khi có khách đòi trả phí tư vấn riêng để Dương có thể trả lời câu hỏi của họ bất kể thời gian nào, để tham gia những nhóm tư vấn VIP. Khách hàng cũng gửi quà cảm ơn khi Dương tư vấn cho họ những mã cổ phiếu có lợi nhuận cao.
Công việc nhiều không đếm xuể, điện thoại lúc nào cũng trong trạng thái trực chờ đổ chuông nhưng đổi lại, thu nhập của cô tăng theo cấp số nhân so với chỉ cách đây một năm.
"Chúng ta hay nói thị trường chứng khoán là hàn thử biểu của nền kinh tế, đó là trong trạng thái bình thường. Còn trong giai đoạn bất thường như vừa qua, chứng khoán là hàn thử biểu của tiền rẻ, biểu hiện của việc bơm tiền ra dư thừa như thế nào", TS Quách Mạnh Hào, Giảng viên ngành tài chính – ngân hàng tại Đại học Lincoln [Anh], nhận xét.
Thực tế, những gì diễn ra với Dương cũng là bức tranh chung của nghề môi giới chứng khoán năm nay. Dù là người mới hay những người có thâm niên, thu nhập trong năm vừa qua cũng đều tăng vọt, nhờ lượng tiền mới ồ ạt đổ vào.
Nhưng không phải mọi chuyện đều là "màu hồng".
Hoàng Nam, môi giới gắn bó hơn 7 năm với thị trường, thừa nhận, sự tăng trưởng vượt bậc của thị trường cũng khiến những "mặt tối" của nghề môi giới lộ rõ hơn.
Vì thu nhập chính gắn liền với giá trị giao dịch, liên quan tới tần suất mua - bán của khách hàng, không ít môi giới tìm mọi cách để khách hàng giao dịch thật nhiều. Thời gian đầu tư với khung trung hạn trở nên ít dần, thay vào đó là đánh "T+". Khách hàng mới lãi vài phần trăm nhưng được tư vấn chốt lời ngay để quay sang mua mã khác. Hoặc khi thị trường nổi sóng với nhóm nào đó, khách hàng được tư vấn bán ngay các mã cũ để mua đuổi theo.
Còn với khía cạnh đầu tư, Hoàng Nam cũng trải qua không ít chuyện "dở khóc, dở cười", dù việc này theo anh là chính đáng.
Giai đoạn đầu năm, khi các mã bluechip dẫn dắt thị trường, Nam, với phương pháp đầu tư dựa trên yếu tố cơ bản, trở thành "thần tượng" của gần 1.000 nhà đầu tư trong nhóm anh quản lý. Mỗi lời nhận định được cả nhóm hưởng ứng. Mọi người đều tin vào dự báo của Nam, nhiều nhà đầu tư gọi anh là "bậc thầy", là "chuyên gia".
Nhưng đến giai đoạn nửa sau, khi thị trường phân hóa mạnh, VN-Index vẫn tăng nhưng người làm chủ cuộc chơi là nhóm mid-cap, penny, mọi thứ đảo chiều. Nhiều mã Nam khuyến nghị không tăng, hoặc biên độ khiêm tốn, trong khi nhiều mã cảnh báo lại tăng tính bằng lần. Nhiều con sóng bị bỏ lỡ khiến nhà đầu tư mất kiên nhẫn, tức giận.
Dương, nữ môi giới 28 tuổi, cũng gặp những vấn đề tương tự. Khi tư vấn không đúng nhóm cổ phiếu đang tăng nóng, có nhà đầu tư tức giận đã đến công ty cô làm việc, đòi gặp giám đốc để đề nghị đuổi việc. Có người gọi điện mắng cả giờ đồng hồ, nói cô "kém năng lực, thiếu kiến thức". Nhiều hôm quá áp lực, Dương phải tắt điện thoại, trốn vào nhà vệ sinh ngồi khóc.
Nhưng chuyện "dở khóc, dở cười" vẫn chưa hết. Hệ thống giao dịch bị lỗi, lệnh đặt không khớp, môi giới là người đầu tiên bị chửi. Khách hàng chốt lời lãi nhưng cổ phiếu sau đó còn tăng tiếp, người tư vấn cũng bị mắng. Nhiều nhà đầu tư thấy số điện thoại của Dương trên website công ty, gọi hỏi chuyện gần hai giờ, khi cô cáo bận, họ nói không nhiệt tình, sẽ không bao giờ mở tài khoản chỗ cô.
Dù vậy, những lời phàn nàn, theo Dương, là "mức giá" không cao nếu so với thu nhập tăng bằng lần trong năm qua. "Môi giới cũng như nhiều nghề dịch vụ khác, phải cố gắng chiều lòng tất cả. Nhà đầu tư trả phí tư vấn, phí giao dịch, họ đòi hỏi lợi nhuận là yêu cầu chính đáng", Dương chia sẻ.
Diễn biến VN-Index trong năm 2021. Ảnh: Trading View
Những diễn biến này không chỉ xảy ra với môi giới, ngay cả giám đốc kinh doanh của một công ty chứng khoán cũng gặp trường hợp tương tự.
Trong một sự kiện đầu tháng 12, ông Nguyễn Đức Nhân, Giám đốc Trung tâm kinh doanh Công ty chứng khoán KB cho biết, ba tháng trở lại đây khối kinh doanh của công ty này đã mất khách tương đối nhiều.
Sáu tháng đầu năm, nhóm VN30 tăng rất tốt, ông thường tư vấn khách đầu tư vào các mã đó. Nhưng ba tháng vừa qua, nhóm cổ phiếu vốn hoá nhỏ, trung bình tăng mạnh không có điểm dừng, nhiều mã âm vốn chủ sở hữu nhưng thị giá tăng 10-20 lần kích thích lòng tham lớn của nhà đầu tư.
"Câu chuyện rõ ràng có rủi ro nên tôi không thể tư vấn cho khách mua những mã như thế", ông Nhân nói. Nhưng điều này khiến nhiều khách hàng không bằng lòng và bỏ đi.
"Không thể nào tư vấn những mã mà nội tại doanh nghiệp không có gì cả nhưng giá cổ phiếu vẫn tăng ầm ầm. Suốt 2-3 tháng vừa rồi những chuyên gia như tôi đều đầu tư lợi nhuận không hiệu quả bằng những nhà đầu tư mới trong giai đoạn thị trường tăng trưởng như vừa rồi", ông chia sẻ.
Theo ông, bản chất những người trẻ tham gia đầu tư muốn làm giàu nhanh, và còn nhiều thời gian phía trước để họ có thể làm lại từ đầu nếu thất bại. Vì vậy, khẩu vị rủi ro của họ rất lớn.
"Ở những chu kỳ tiền nhiều làm chủ thị trường, nhà đầu tư thường tham lam hơn. Quan điểm theo tài chính hành vi là nhà đầu tư thường quên bài học quá khứ rất nhanh. Nhưng với những nhà đầu tư mới còn chưa từng trải qua những giai đoạn khó khăn của thị trường, quả thực họ không có gì để quên, để sợ", TS Quách Mạnh Hào giải thích.
Minh Sơn
Trong những năm gần đây, chứng khoán đã trở thành một kênh đầu tư hấp dẫn, thu hút nhiều nhà đầu tư cả chuyên nghiệp và không chuyên. Theo đó, việc làm môi giới chứng khoán cũng trở thành lựa chọn của nhiều bạn trẻ. Vậy có nên làm môi giới chứng khoán không và những sự thật nào về nghề chứng khoán mà bạn cần biết trước khi theo đuổi? Hãy cùng ACC tìm hiểu về nghề chứng khoán trong bài viết dưới đây nhé!
Có nên làm môi giới chứng khoán không? [Cập nhật 2022]
Trước khi tìm hiểu xem “Có nên làm môi giới chứng khoán không?”, ta cần biết đây là một nghề nghiệp như thế nào?
Cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoán, nhiều nhà đầu tư muốn tham gia thị trường đầy tiềm năng này nhưng không có nhiều kiến thức về tài chính do đó còn rụt rè khi đầu tư. Do đó, nghề môi giới chứng khoán ra đời. Môi giới chứng khoán là người trung gian thực hiện việc mua bán cổ phiếu cho khách hàng – các nhà đầu tư chứng khoán, và cũng là trung gian giữa người mua và người bán chứng khoán.
Trước khi tìm hiểu xem “Có nên làm môi giới chứng khoán không?”, ta cũng cần phải biết nghề này sẽ làm những công việc gì?
Môi giới chứng khoán là người sẽ giúp các khách hàng chưa có nhiều thông tin và hiểu biết về tài chính, giúp họ đưa ra các định hướng cho các nhà đầu tư khi tham gia vào thị trường chứng khoán. Do đó, công việc của nghề môi giới chứng khoán thường là:
– Tư vấn mua bán cổ phiếu: Các môi giới viên sẽ là người tìm hiểu, tổng hợp, đánh giá thị trường. Sau đó đưa ra những phân tích để giúp nhà đầu tư lựa chọn các danh mục phù hợp giúp tối đa hóa lợi nhuận.
– Trung gian tư vấn và thực hiện các giao dịch trên sàn chứng khoán.
– Nhận định tình hình thị trường: Nhân viên môi giới chứng khoán sẽ cung cấp các thông tin và đưa ra đánh giá về thị trường cho khách hàng nhằm lựa chọn thời điểm mua bán chứng khoán phù hợp.
– Tìm kiếm và phát triển mạng lưới khách hàng: Những nhân viên môi giới chứng khoán cũng giống như nhân viên kinh doanh của công ty, cũng mang trọng trách về doanh số và sự phát triển thịnh vượng của công ty. Vì vậy, họ rất tích cực trong việc mở rộng quan hệ với khách hàng để đem lại nhiều lợi nhuận cho công ty.
Với nhiều nhà đầu tư mới muốn tham gia thị trường chứng khoán nhưng chưa có nhiều kiến thức thì môi giới chứng khoán sẽ là người thầy hướng dẫn trong những bước đầu khi đầu tư. Họ cung cấp và giới thiệu kiến thức cơ bản nhất về đầu tư chứng khoán và tư vấn hoặc đặt các lệnh mua hoặc bán chứng khoán.
Còn với những nhà đầu tư lâu năm, đã có nhiều kinh nghiệm trên thị trường thì môi giới chứng khoán chính là người giúp họ thu thập các thông tin về thị trường, doanh nghiệp, tư vấn đầu tư, giúp tiết kiệm thời gian cho nhà đầu tư.
Để có thể trở thành một môi giới viên chứng khoán giỏi bạn cần học hỏi từ rất nhiều vì công việc này đòi hỏi bạn phải là người cung cấp được những thông tin chính xác nhất cho khách hàng nhằm đưa ra phương án đầu tư thích hợp. Để làm nghề môi giới chứng khoán bạn cần có những yếu tố sau:
Có kiến thức cơ bản về ngành tài chính – ngân hàng
Đây là một trong những yếu tố căn bản nhất cần có của một môi giới viên chứng khoán. Để có thể tư vấn và định hướng cho khách hàng, bắt buộc bạn cần có những kiến thức cơ bản về tài chính. Điều này nhằm đưa ra những nhận định về thị trường chứng khoán và lựa chọn hướng đầu tư thích hợp. Thể hiện mình có các kiến thức nền tảng vững chắc để khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp tin tưởng, nhờ bạn phân tích và hỗ trợ ra quyết định với các khoản đầu tư của họ. Bạn có thể rèn luyện các kiến thức này từ trên ghế nhà trường, khi học Đại học các chuyên ngành Kinh tế như: tài chính ngân hàng, kế toán kiểm toán,… Nhân viên môi giới chứng khoán có nền tảng kiến thức về kinh tế, đầu tư có thể đưa ra những phân tích, đánh giá và lời khuyên chính xác hơn.
Chứng chỉ hành nghề chứng khoán
Bên cạnh việc trau dồi kiến thức, muốn trở thành môi giới chứng khoán, bạn cần có Chứng chỉ hành nghề chứng khoán.
Theo Nghị định số 155/2020/NĐ-CP Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán của Bộ trưởng Bộ Tài chính, các loại chứng chỉ hành nghề chứng khoán do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp gồm các loại sau:
– Chứng chỉ hành nghề môi giới chứng khoán;
– Chứng chỉ hành nghề phân tích tài chính;
– Chứng chỉ hành nghề quản lý quỹ.
Để tạo niềm tin cho khách hàng và đủ yêu cầu hành nghề bạn cần có một trong các loại chứng chỉ trên. Do đó, để trở thành một môi giới viên chứng khoán thực thụ bạn cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và nền tảng kiến thức tài chính vững chắc.
Có kinh nghiệm thực chiến
Một trong những điều cần để làm nghề môi giới chứng khoán đó là bạn cần phải có kinh nghiệm thực tế trên thị trường chứng khoán. Chúng ta không thể tư vấn và định hướng cho khách hàng thị trường lên hay xuống chỉ dựa vào các lý thuyết suông. Thay vào đó, các môi giới viên cần có sự trải nghiệm thực tế nhằm đưa ra những phân tích chính xác nhất đến khách hàng.
Thông thường các vị trí, công việc thuộc khối ngành tài chính sẽ có mức lương khá cao. Đặc biệt, nghề môi giới chứng khoán là một trong những ngành có mức lương cao so với mặt bằng chung hiện tại. Thu nhập của các nhân viên môi giới chứng khoán bao gồm 2 phần là lương cứng và hoa hồng thông qua doanh thu và giao dịch khách hàng. Đồng nghĩa với việc cần tiếp cận được với nhiều khách hàng thì mức lương của các môi giới viên càng cao. Tại mỗi công ty sẽ áp dụng mức hoa hồng và cách tính hoa hồng khác nhau như dựa trên số tiền giao dịch hay trên tổng doanh thu.
Ví dụ, mức lương cơ bản công ty trả hằng tháng là 7 triệu. Bên cạnh đó còn chia tỷ lệ chi hoa hồng ở mức 25%-75% thì có nghĩa là khi công ty thu về được 100 triệu thì nhân viên sẽ được hưởng 25 triệu. Như vậy, mức lương của môi giới viên có thể lên đến 30 triệu/1 tháng hoặc hơn nếu có nhiều khách hàng và tỷ lệ chia hoa hồng cao. Hiện nay, có rất nhiều doanh nghiệp nhân viên môi giới chứng khoán với mức hoa hồng cao nhằm thúc đầy sự tìm kiếm và tiếp cận thêm nhiều khách hàng.
Bên cạnh đó, khi làm nghề môi giới chứng khoán, bạn còn có thể nhận thêm hoa hồng từ khách hàng. Không những vậy, nếu làm tốt, các khách hàng hiện tại sẽ thành giới thiệu thêm nhiều người khác và gia tăng thêm thu nhập. Nhìn chung lương chính của nhân viên môi giới cũng khá hấp dẫn, tùy thuộc vào năng lực của mỗi cá nhân, thu nhập khá cạnh tranh.
Nhìn vào một mức lương như vậy, nhiều người sẽ có ngay câu trả lời cho thắc mắc của mình rằng “Có nên làm môi giới chứng khoán không?”
Để có thể làm trong nghề môi giới chứng khoán bắt buộc bạn cần có một số kỹ năng dưới đây để làm việc tốt hơn. Bên cạnh những yêu cầu căn bản như phải có kiến thức tài chính, có am hiểu sâu sắc về thị trường chứng khoán thì các nhân viên môi giới chứng khoán cũng cần có những kỹ năng khác như:
– Kỹ năng giao tiếp
– Kỹ năng nắm bắt cơ hội
– Kỹ năng tìm hiểu thông tin
– Kỹ năng chịu áp lực công việc
– Kỹ năng tìm kiếm khách hàng
Trên đây là những giới thiệu trả lời cho câu hỏi “Có nên làm môi giới chứng khoán không?”. Trong thời buổi hiện nay thì môi giới chứng khoán là sự lựa chọn của nhiều người. Còn bạn thì sao? Bạn có thực sự yêu thích và đủ tự tin để làm công việc này? Nếu cần hỗ trợ thêm gì hãy liên hệ với ACC nhé!