Đối với người học văn, câu hỏi tu từ luôn là phần “khó nhằn”. Hãy cùng tìm hiểu về nó và học cách sử dụng trong thường nhật nhé.
KHÁI NIỆM CÂU HỎI TU TỪ
Xem thêm: Buông bỏ tham sân si phải làm gì?
Câu hỏi tu từ là một dạng câu hỏi không yêu cầu trả lời. Đó chính là loại câu hỏi hướng suy nghĩ của người đọc vào nội dung nhất định nhằm tăng khơi gợi trí tưởng tượng của người đọc. Và tăng cường sức biểu cảm cho bài thơ, văn.
Câu hỏi tu từ là loại câu hỏi được dùng nhiều trong văn học nghệ thuật. Dạng câu hỏi này không nhằm mục đích tìm kiếm câu trả lời, làm rõ vấn đề. Mà nhằm mục đích khẳng định lại, nhấn mạnh nội dung mà người nói người viết muốn gửi gắm.
Trong câu hỏi tu từ ý nghĩa nghi vẫn không phải là quan trọng, ý nghĩa tình thái bổ sung mới là ý nghĩa mà người viết [nói] muốn nhấn mạnh và người đọc [nghe] cần phải chú ý. Hỏi chỉ là cách thức thể hiện chứ không phải mục đích”
“Một thói quen cổ truyền trong việc xem xét câu nghi vấn là nêu lên hiện tượng trong câu nghi vấn tu từ học. Đó là cách dùng câu nghi vấn không cần câu trả lời và nhiều khi hỏi về những điều đã biết, nhằm thu hút sự quan tâm và làm cho thế văn trở nên hoạt bát”
Ví dụ về câu hỏi tu từ trong thơ văn:
Em là ai? Cô gái hay nàng tiên?
Có thể thấy câu hỏi tu từ trên, tác giả không dùng để hỏi. Mục đích của câu thơ trên là để cảm thán, khẳng định vẻ đẹp của cô gái.
CÂU HỎI TU TỪ WIKI
Tu từ học là nghệ thuật nói chuyện, nhằm mục đính tăng cường khả năng trình bày, thuyết phục và động viên những đối tượng tiếp thu nhất định của người nói và người viết trong những tình huống cụ thể
CÂU HỎI TU TỪ TRONG THƠ
Đó là dạng câu hỏi được đặt ra mà không cần câu trả lời hoặc câu trả lời nằm ngay chính trong câu hỏi, thường dùng trong văn thơ. Trong lời nói bình thường ngoai đời cũng hay gặp câu hỏi tu từ nhưng mà là loại bình dân.
CÂU HỎI TU TỪ CÓ TÁC DỤNG GÌ
Là đặt câu hỏi nhưng không đòi hỏi câu trả lời mà nhằm nhấn mạnh một ý nghĩa khác.
CÂU HỎI TU TỪ TRONG TIẾNG ANH
“Câu hỏi tu từ” dịch ra tiếng Anh là rhetorical question.
Rhetorical question là dạng câu hỏi để gây ấn tượng chứ chẳng phải để trả lời.
Ví dụ:
When a speaker states, “How much longer must our people endure this injustice?”, no formal answer is expected.
Khi một người phát biểu: “Mọi người của chúng ta còn phải chịu đựng sự bất công này bao lâu nữa?” Không có câu trả lời chính thức được mong đợi.
HIỆU QUẢ CỦA CÂU HỎI TU TỪ
Biểu hiện của câu hỏi tu từ:
Có hình thức nghi vấn.
Ngầm ẩn một nội dung khẳng định hoặc phán đoán.
Mục đích là nhằm khẳng định, nhấn mạnh ý của người nói. Hay đôi khi là ẩn dụ, nói lái đi ý kiến chê trách về một vấn đề nào đó.
Tùy vào mục đích người sử dụng, câu hỏi tu từ hầu như đều mang lại hiệu quả tức thì. Nhưng đôi khi, người nghe không hiểu dụng ý của người nói. Câu hỏi tu từ sẽ mất đi tác dụng.
SOẠN BÀI CÂU HỎI TU TỪ
Bài tập về câu hỏi tu từ khá đa dạng. Nhưng chủ yếu chúng xuất hiện trong thơ. Bởi lẽ cần sự ngắn gọn súc tích. Một câu hỏi muốn đạt được hiệu quả cao nhất thì cần ngắn gọn và đi vào chủ đề chính.
Câu hỏi tu từ cũng vậy, muốn nhấn mạnh thì đưa thẳng chủ thể trữ tình vào và cảm thán.
Hạnh phúc nào không là hạnh phúc đầu tiên?
Tôi nói thế bao giờ?
Xem thêm: Viết lách là gì?
PHÂN BIỆT CÂU HỎI TU TỪ VÀ BIỆN PHÁP TU TỪ
Dưới đây là một số khái niệm về biện pháp tu từ.
Biện pháp tu từ:
Khi nói và viết ngoài những cách sử dụng ngôn ngữ thông thường còn có thể sử dụng ngôn ngữ theo một cách đặc biệt gọi là biện pháp tu từ.
Biện pháp tu từ là những cách kết hợp ngôn ngữ đặc biệt ở một đơn vị ngôn ngữ nào đó [từ, câu, văn bản] trong một ngôn ngữ cảnh cụ thể nhằm mục đích tạo ra một hiệu quả nhất định với người đọc, người nghe như ấn tượng về một hình ảnh, một cảm xúc, một thái độ…
So với cách sử dụng ngôn ngữ thông thường, sử dụng biện pháp tu từ đúng sẽ tạo nên những giá trị đặc biệt trong biểu đạt và biểu cảm.
Biện pháp tu từ trong văn bản nghệ thuật
Trong tiếng Việt, các biện pháp tu từ rất phong phú, đa dạng. Do khả năng biểu đạt, biểu cảm đặc biệt, các biện pháp tu từ rất được chú trọng sử dụng trong những văn bản nghệ thuật.
Với một văn bản nghệ thuật, người ta có thể sử dụng một hoặc nhiều biện pháp tu từ khác nhau và thậm chí có thể khai thác tối đa sức mạnh nghệ thuật của một vài biện pháp tu từ nào đó.
Góp phần tạo nên dấu ấn cá nhân độc đáo trong nghệ thuật sử dụng các biện pháp tu từ.
Các biện pháp tu từ từ vựng: So sánh, ẩn dụ, nhân hoá, hoán dụ, điệp ngữ, chơi chữ, nói quá, nói giảm – nói tránh…
Tác dụng của việc đặt ra những câu hỏi trong văn bản là gì?
Nó có tác dụng tăng hiệu quả giao tiếp giữa người nói và người nghe hoặc người viết và người đọc. Nó giúp nhấn mạnh nội dung và làm cho câu văn trở nên sinh động, hấp dẫn và trực quan hơn. Sử dụng câu hỏi tu từ linh hoạt còn có thể làm tăng đa dạng và phong phú cho sắc thái ý nghĩa trong câu.
Câu hỏi dùng để làm gì?
Việc đặt câu hỏi có thể giúp tăng khả năng giải quyết vấn đề hiệu quả hơn vì nhờ đó ta có thể: Hiểu rõ hơn về tình hình: Khi đặt câu hỏi, ta có thể thu thập được thông tin cần thiết để đánh giá tình hình và xác định vấn đề. Nhờ đó, ta có thể đưa ra các giải pháp phù hợp để giải quyết vấn đề đó.
Em hiểu thế nào là câu hỏi từ từ?
Câu hỏi tu từ là loại câu hỏi được đặt ra không để tìm kiếm câu trả lời chính xác mà thường được sử dụng để gợi mở, tạo cảm xúc, hoặc thể hiện một ý nghĩa sâu sắc nào đó. Hay nói cách khác, bản chất của câu hỏi tu từ là câu trả lời đã có sẵn trong chính nó.
Câu hỏi từ từ kết thúc bằng dấu gì?
Câu hỏi tu từ thường có những đặc điểm thường thấy như sau: Có đầy đủ hình thức của một câu nghi vấn và luôn có dấu chấm hỏi để kết thúc một câu. Câu hỏi tu từ được sử dụng nhằm khẳng định, hoặc nhấn mạnh nội dung, ý nghĩa nào đó mà người nói hoặc người viết muốn biểu đạt đến người khác.