[Dân trí] - Nhìn lên bầu trời vào một đêm quang đãng, chúng ta sẽ thấy hàng ngàn ngôi sao. Nhưng đó chỉ là một phần rất nhỏ của thế giới những ngôi sao. Phần còn lại ở quá xa để chúng ta có thể nhìn thấy.
Quang cảnh một phần nhỏ của Dải Ngân hà từ Công viên Quốc gia Canyonlands ở Utah, Mỹ [Ảnh: National Park Service].
Giống như con người, các thiên hà trong không gian rất đa dạng; chúng có nhiều kích cỡ và hình dạng khác nhau.
Trái đất của chúng ta nằm trong Dải Ngân hà, một thiên hà xoắn ốc; và các ngôi sao của nó tụ lại trong các nhánh xoắn ốc xoay quanh trung tâm của thiên hà. Các thiên hà khác có hình elip và một số thiên hà không đều với nhiều hình dạng khác nhau.
Trước khi tính toán số lượng các ngôi sao trong vũ trụ, các nhà thiên văn học trước tiên phải ước tính số lượng các thiên hà.
Để làm được điều đó, họ chụp những bức ảnh rất chi tiết về các phần nhỏ của bầu trời và đếm tất cả các thiên hà có thể nhìn thấy trong những bức ảnh đó. Con số đó sẽ được nhân với số lượng ảnh cần thiết để chụp cả bầu trời.
Câu trả lời là: Có khoảng 2.000 tỉ thiên hà trong vũ trụ.
Các nhà thiên văn học thực tế không biết chính xác có bao nhiêu ngôi sao trong mỗi 2 nghìn tỷ thiên hà đó. Hầu hết đều ở rất xa, không có cách nào để tính toán chính xác.
Nhưng chúng ta có thể phỏng đoán tương đối chính xác về số lượng các ngôi sao trong Dải Ngân hà của mình. Những ngôi sao đó cũng rất đa dạng và có nhiều kích cỡ, màu sắc khác nhau.
Như Mặt trời trong Dải Ngân hà là một ngôi sao màu trắng, có kích thước trung bình, nhiệt độ ở tâm là 15 triệu độ C. Những ngôi sao lớn hơn, nặng hơn và nóng hơn có xu hướng màu xanh lam, như sao Vega trong chòm sao Lyra. Những ngôi sao nhỏ hơn, nhẹ hơn và mờ hơn thường có màu đỏ, như Proxima Centauri.
Các ngôi sao màu đỏ, trắng và xanh lam phát ra các lượng ánh sáng khác nhau. Bằng cách đo ánh sáng ngôi sao đó như màu sắc và độ sáng của nó, các nhà thiên văn học có thể ước tính có bao nhiêu ngôi sao mà thiên hà của chúng ta đang sở hữu.
Với phương pháp này, các nhà khoa học đã phát hiện ra Dải Ngân hà có khoảng 100 tỉ ngôi sao.
Sử dụng Dải Ngân hà làm mô hình, chúng ta có thể nhân số lượng các ngôi sao trong một thiên hà điển hình [100 tỷ] với số lượng các thiên hà trong vũ trụ [2 nghìn tỷ].
Đây thực sự là con số lớn đến mức khó có thể tưởng tượng được nhưng mới dừng ở mức độ ước đoán.
Tin liên quan
Tại sao các hành tinh lại có hình tròn?
Từ hơn 2.000 năm trước, người Hy Lạp cổ đại đã chứng minh rằng Trái đất hình tròn và tìm ra kích thước của hành tinh bằng cách sử dụng những quan sát đơn giản về Mặt trời.
Vì sao nói sao Mộc rất kỳ dị, nhà du hành "phát sợ" chưa thể đặt chân tới?
Sao Mộc là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt trời khi có khối lượng gấp 2,5 lần tất cả hành tinh cộng lại. Hành tinh này khá kỳ dị khi không có bề mặt nên về cơ bản bạn không thể đi lại trên nó.
Thông điệp của người ngoài hành tinh có thể ẩn trong các vì sao
Nếu quan sát các ngôi sao thật lâu, bạn có thể sẽ tự hỏi giống như các nhà khoa học và triết học, rằng ngoài kia có nhiều thế giới khác không, họ đang ở đâu, và tại sao không ai liên lạc được.
Đó là kết luận của các nhà nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania, Mỹ. Nhóm này đã sử dụng dữ liệu từ kính viễn vọng Kepler của Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ [NASA] để ước tính số lượng hành tinh giống Trái Đất trong Dải Ngân hà.
Thuật ngữ “Dải Ngân hà” [Milky Way] là tên riêng của một thiên hà có chứa Hệ Mặt Trời của chúng ta. Đây là một thiên hà xoắn ốc có đường kính từ 100.000 đến 120.000 năm ánh sáng và chứa từ 100 đến 400 tỷ ngôi sao cùng với khoảng 100 tỷ hành tinh.
Họ nhận ra rằng, cứ một hành tinh có ngoại hình giống Trái Đất lại quay quanh một trong bốn ngôi sao giống Mặt Trời. Như vậy, có thể có tới 10 tỷ hành tinh tương tự ngôi nhà chung của loài người tồn tại trong Dải Ngân hà.
Kết quả trên được công bố trong bài báo trên Tạp chí Thiên văn học [The Astronomical Journal] thuộc sở hữu của Hiệp hội Thiên văn học Mỹ.
Theo các nhà khoa học, con số 10 tỷ hành tinh giống Địa Cầu này đã đánh dấu một bước quan trọng trong quá trình tìm kiếm sự sống ngoài không gian. Ở những hành tinh có đặc điểm giống với Trái Đất, sinh vật hoàn toàn có thể sinh sống và tồn tại được.
Nhóm nghiên cứu đã đưa ra định nghĩa thế nào là một hành tinh giống Trái Đất. Theo đó, hành tinh phải có kích thước bằng 0,75-1,5 lần so với Trái Đất và quay quanh ngôi sao chủ trong khoảng thời gian từ 237 đến 500 ngày. Đây được coi là vùng có khả năng tồn tại sự sống vì khoảng cách với sao chủ phù hợp cho nước lỏng tồn tại trên bề mặt hành tinh đó.
Trước đó, một nhóm các nhà thiên văn học quốc tế đã công bố một hành tinh có thể tồn tại sự sống ngoài hệ Mặt Trời mà gần Trái Đất nhất từ trước tới nay [nó chỉ cách hệ Mặt Trời 31 năm ánh sáng]. Hành tinh này có tên gọi là GJ 357 d và được phát hiện bởi Vệ tinh Thăm dò Ngoại hành tinh TESS của NASA.