Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Mận - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Xét nghiệm AMH đánh giá dự trữ buồng trứng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định khả năng sinh sản của người phụ nữ, đặc biệt ở bệnh nhân bị suy buồng trứng sớm. Khi thực hiện xét nghiệm AMH, bệnh nhân cần lưu ý một số điểm để đảm bảo kết quả thu được chính xác.
AMH là từ viết tắt của Anti-mullerian Hormone. Đây là một hormone được tiết trực tiếp bởi các tế bào hạt của nang noãn buồng trứng và có liên quan trực tiếp với số lượng nang noãn nguyên thủy trong buồng trứng. Lượng AMH cho biết số nang noãn non hiện có trong buồng trứng, hay còn gọi là dự trữ buồng trứng. Dự trữ buồng trứng là một trong những dấu hiệu đánh giá khả năng sinh sản.
Nồng độ AMH không thay đổi đáng kể trong suốt chu kỳ kinh và giảm dần theo tuổi. Ở phụ nữ khỏe mạnh và dưới 38 tuổi, nồng độ AMH bình thường nằm trong khoảng từ 2,0 – 6,8ng/ml [14,28 – 48,55 pmol/L]. Nồng độ AMH thấp phản ánh dự trữ buồng trứng giảm, nồng độ AMH cao hơn giá trị trên cũng quan sát thấy ở những phụ nữ buồng trứng đa nang.
2. Những lưu ý khi xét nghiệm nồng độ AMH
Xét nghiệm AMH là một xét nghiệm khá mới, chỉ mới được triển khai ở Việt Nam trong thời gian gần đây. Xét nghiệm này đóng vai trò rất quan trọng chẩn đoán và điều trị hiếm muộn, đặc biệt là trước khi thực hiện kích thích buồng trứng và thụ tinh trong ống nghiệm. Khi thực hiện xét nghiệm, bệnh nhân nắm được một số vấn đề sau:
- Nên xét nghiệm AMH vào thời điểm nào? Nồng độ AMH sẽ hằng định, không thay đổi theo chu kỳ kinh nên có thể thực hiện vào bất kỳ ngày nào của chu kỳ kinh. Đây là ưu điểm của xét nghiệm AMH so với xét nghiệm FSH trước đây. Do vậy, giúp việc xét nghiệm đánh giá khả năng sinh sản của buồng trứng trở nên thuận tiện hơn nhiều cho bệnh nhân. Trước đây, các xét nghiệm đánh giá chức năng buồng trứng [FSH, LH, E2] phải thực hiện vào đầu chu kỳ kinh [ngày 2-4];
Xét nghiệm AMH vào bất cứ ngày nào của chu kỳ kinh
- Khi có chỉ định bệnh nhân sẽ được lấy máu tĩnh mạch và có thể làm xét nghiệm vào bất kỳ ngày nào của chu kỳ kinh. Xét nghiệm được thực hiện theo phương pháp miễn dịch điện hóa phát quang đảm bảo độ chính xác cao;
- Các yếu tố có thể ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm AMH là tuổi, chủng tộc, tình trạng hút thuốc, uống rượu, tình trạng béo phì, buồng trứng đa nang, sử dụng thuốc tránh thai, hóa trị, xạ trị, phẫu thuật một hoặc cả hai buồng trứng,... Do đó, trước khi thực hiện xét nghiệm AMH, bệnh nhân cần báo với bác sĩ các tình trạng trên để bác sĩ có hướng xử trí phù hợp.
Xét nghiệm AMH được xem là xét nghiệm chính xác nhất trong đánh giá chức năng sinh sản của buồng trứng. Mức độ AMH trong máu của một người phụ nữ là một chỉ số về dự trữ buồng trứng và hữu ích trong việc đánh giá tình trạng sinh sản, đặc biệt là ở bệnh nhân bị suy buồng trứng sớm. Chỉ cần thực hiện xét nghiệm AMH, bác sĩ có thể ước đoán khả năng sinh sản của bệnh nhân.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số hoặc đặt lịch trực tiếp . Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
XEM THÊM:
- Anti-Mullerian Hormone [AMH] là gì?
- Phát triển liệu pháp tế bào gốc điều trị suy giảm nội tiết tố
- Ý nghĩa xét nghiệm nội tiết tố nữ, nội tiết tố estrogen
Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng.
Chỉ số Haugh và chỉ số lòng đỏ trứng là hai chỉ số chính giúp đo lường chất lượng trứng. Máy DET6500 tự động tính toán và hiễn thị hai chỉ số này [HU và YI]
Chỉ số Haugh
Chỉ số Haugh giúp đánh giá chất lượng trứng được phát minh bởi Giáo Sư Raymond Haugh năm 1937. Độ cao của lòng trắng trứng bao quanh lòng đỏ, kết hợp với trọng lượng trứng sẽ quyết định điểm số HU. Điểm số càng cao, chất lượng trứng càng tốt.
Chỉ số Haugh được tính toán dựa trên công thức: độ cao của lòng trắng trứng trên bề mặt phẳng kết hợp với trọng lượng trứng HU: Chỉ số Haugh H: độ cao lòng trắng trứng W: trọng lượng trứng
HU=100 x log [H-1.7W0.37+7.6]
Con số độ cao lòng trắng trứng được tính bằng cách cho trứng vỡ trên bề mặt phẳng. Độ cao lòng trắng trứng [H] là độ cao ở điểm trung tâm của lòng trắng trứng.
NABEL đã nghiên cứu tỷ lệ [%] chỉ số Haugh trong 23,093 quả trứng thương phẩm sau đóng gói. Mặc dù gần một nửa số trứng có giá trị từ 80 đến 90, nhưng 1 trong 1,000 quả trứng không có lòng trắng trứng dày đạt chuẩn.
Tỷ lệ [%] chỉ số Haugh trong 23,093 quả trứng thương phẩm sau đóng gói
Máy NABEL DET6500 tự động tính toán và hiển thị điểm số của chỉ số Haugh dựa trên thang tiêu chuẩn của Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ [USDA]
Chuẩn: AA [HU72.0～] A [HU 60.0～71.9] B [HU 31.0～59.9] C[HU ～30.0]
Chỉ số lòng đỏ trứng
Chỉ số lòng đỏ trứng được tính toán bằng các chia độ cao lòng đỏ trứng với đường kính lòng đỏ trứng trên bề mặt phẳng. Chỉ số được sử dụng để xác định chất lượng trứng từ những năm 1930. Khi trứng giảm chất lượng, chỉ số lòng đỏ trứng thấp bởi vì kết cấu của màng noãn hoàng yếu đi và độ chịu lực của màng cũng giảm.
Chỉ số lòng đỏ trứng được tính toán dựa trên công thức: kết hợp giữa độ cao lòng đỏ trứng được đập bể trên bề mặt phẳng và đường kính của lòng đỏ trứng YI: Chỉ số lòng đỏ trứng YH: Độ cao lòng đỏ trứng YD: Đường kính lòng đỏ trứng
YI＝YH/YD
Kết quả thu được từ việc đo lường bằng tay và tự động sẽ được so sánh, sử dụng nhiều loại trứng với độ tươi khác nhau. Đo lường bằng tay dùng thiết bị đo chất lượng trứng hay thước đo độ dày và đo lường tự động sử dụng DET6500
Kết quả thu được bằng tay và tự động đã chứng minh được mối quan hệ sâu sắc giữa chỉ số Haugh và chỉ số lòng đỏ trứng, chứng minh độ tin cậy của máy DET6500
Hatta et.al.[2016], The 25th World's Poultry Congress.
Biểu đồ sau chỉ ra sự thay đổi của chỉ số lòng đỏ trứng tại các nhiệt độ khác nhau. Nhiệt độ lưu trữ tác động đến độ tươi của trứng. Trứng được trữ ở nhiệt độ thấp sẽ giữ được độ tươi lâu hơn
The illustrated egg handbook
Lý do sử dụng chỉ số lòng đỏ trứng
Chỉ số Haugh giảm nhanh sau thời gian lưu trữ; vì vậy chỉ số này được dùng để xác định số lượng trứng kém chất lượng tại thời gian đầu sau khi đẻ. Tuy nhiên, chất lượng trứng thương phẩm tại một số nước phát triển thường đã khá thấp và độ dày lòng trắng trứng rất thấp. Nên việc so sánh chỉ số Haugh có ý nghĩa không cao. Tuy nhiên, chỉ số lòng đỏ trứng giảm chậm sau thời gian lưu trữ, giúp phân biệt chất lượng khác nhau giữa các quả trứng kém chất lượng