Với chủ đề “Toàn cầu hóa 4.0: Định hình cấu trúc toàn cầu trong thời đại Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, Hội nghị WEF thường kỳ tại Davos [Thụy Sĩ] năm nay diễn ra trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến hàng loạt thách thức toàn cầu cả về kinh tế lẫn chính trị đang “treo lơ lửng”. Từ triển vọng kinh tế thế giới mờ mịt, cuộc chiến thương mại cận kề, đến xung đột, bạo lực còn tiếp diễn ở nhiều nơi, chủ nghĩa dân tộc, xu hướng dân túy trỗi dậy làm suy yếu hợp tác đa phương và các mối quan hệ quốc tế. Đặc biệt, tiến trình toàn cầu hóa bước sang giai đoạn mới với những thay đổi sâu sắc và toàn diện hơn, trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 đem đến những công nghệ với tốc độ và quy mô chưa từng có.
Những tiếng nói hoài nghi dấy lên về hiệu quả cuộc tụ họp hằng năm của giới lãnh đạo quốc gia và doanh nghiệp toàn cầu, khi Diễn đàn Davos năm nay vắng bóng những “người chơi chính”. Tổng thống Mỹ Donald Trump không tham dự vì phải giải quyết tình trạng “chính phủ đóng cửa”; Thủ tướng Anh Theresa May hủy chuyến đến Davos sau khi thỏa thuận Brexit bị bác bỏ; Tổng thống Pháp Emmanuel Macron còn đau đầu vì các cuộc biểu tình của phong trào “Áo vàng”. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cũng bận rộn với nhiều kế hoạch trong nước...
Tuy nhiên, trong ba ngày với hàng trăm phiên họp, hơn 50 nhà lãnh đạo các nước và tổ chức quốc tế, cùng hàng nghìn đại biểu đã thảo luận, chia sẻ quan điểm và đề xuất các sáng kiến về một loạt vấn đề địa - chính trị, kinh tế và công nghệ, xã hội và môi trường. Các phiên thảo luận đánh giá triển vọng hợp tác, đối thoại để xử lý các thách thức, thúc đẩy cải cách khuôn khổ thể chế toàn cầu nhằm thích ứng bối cảnh mới; thảo luận về tác động của Cách mạng công nghiệp 4.0, các vấn đề tăng trưởng bền vững, chính sách công nghệ, an ninh mạng...
Nổi bật trong các cuộc thảo luận tại Davos lần này là triển vọng không thật sự sáng của kinh tế thế giới, khi Quỹ Tiền tệ quốc tế [IMF] dự báo mức tăng trưởng năm 2019 chỉ đạt 3,7%, thậm chí Ngân hàng Thế giới [WB] còn đánh giá ở mức 2,9% kèm theo các điều kiện tài chính thắt chặt. Quan ngại còn gia tăng khi tình hình địa - chính trị không thuận có nguy cơ tác động tiêu cực tăng trưởng kinh tế toàn cầu, nhất là khi chủ nghĩa dân túy, bảo hộ trỗi dậy, quay lưng với các tiến trình đa phương, trong khi căng thẳng và xung đột gia tăng có nguy cơ dẫn đến chiến tranh thương mại, tình trạng biến đổi khí hậu dẫn đầu danh sách các rủi ro luôn rình rập với nền kinh tế toàn cầu. Trong bối cảnh đó, với vai trò Chủ tịch Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi [G20] năm 2019, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cùng nhiều nhà lãnh đạo nhấn mạnh nhiệm vụ khôi phục niềm tin đối với hệ thống thương mại quốc tế minh bạch và hiệu quả, thúc đẩy trật tự quốc tế dựa trên luật pháp, cởi mở và tự do.
Khi tiến trình đa phương có dấu hiệu suy yếu, mục tiêu định hình tiến trình toàn cầu hóa trong giai đoạn mới nổi lên là một yêu cầu cấp thiết. Theo nhà sáng lập và là Chủ tịch WEF Klaus Schwab, thế giới chưa được chuẩn bị để ứng phó những thay đổi lớn của toàn cầu hóa trong “kỷ nguyên 4.0”, vì thế cần xác lập các khuôn khổ và cơ chế mới để có thể tận dụng tốt hơn những cơ hội phía trước. Tiến trình toàn cầu hóa mang lại tăng trưởng kinh tế và phát triển, song cũng khiến tình trạng bất bình đẳng ngày càng giãn rộng.
Hội nghị WEF năm 2019 vì thế hướng đến mục tiêu hoàn thiện các cấu trúc chính sách, hợp tác quốc tế nhằm thúc đẩy phát triển bền vững, toàn diện hơn, đặc biệt là hướng đến con người, không để ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình toàn cầu hóa 4.0.
Thế giới đang ở trong giai đoạn toàn cầu hoá thứ năm – toàn cầu hoá 4.0. Đây là giai đoạn bùng nổ và thâm nhập sâu rộng của công nghệ số vào các mặt của nền kinh tế từng quốc gia cũng như nền kinh tế thế giới. Với nhận thức sâu sắc về tính tất yếu khách quan và tầm quan trọng của toàn cầu hoá, trong những năm qua, Việt Nam đã từng bước hội nhập kinh tế quốc tế. Sức ép độc lập, tự chủ và sức ép cạnh tranh trong bối cảnh mới cũng buộc chính phủ và các doanh nghiệp Việt Nam tăng tốc trong tiến trình số hoá, phát triển công nghệ 5G, 6G, công nghiệp bán dẫn.
Mặt khác, toàn cầu hoá trong bối cảnh mới đòi hỏi Việt Nam phải có những hành động mạnh mẽ để thực hiện thành công các cam kết quốc tế, đặc biệt là cam kết về các mục tiêu khí hậu và phát triển bền vững. Sự kết nối sâu rộng với quốc tế cũng đồng nghĩa với sự phụ thuộc nhiều hơn vào thị trường thế giới, rủi ro tiềm ẩn đến từ những tác động bên ngoài đến các doanh nghiệp Việt Nam sẽ sâu sắc hơn. Từ đó dẫn tới các quyết định quản trị tài chính được dẫn dắt bởi dữ liệu lớn nhờ ứng dụng công nghệ số; tính thích ứng nhanh được đặt lên hàng đầu khi môi trường kinh tế toàn cầu liên tục thay đổi; vấn đề trách nhiệm xã hội và kinh doanh có đạo đức trở thành đòi hỏi tất yếu nếu doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển trong sân chơi mới.
Thấu hiểu điều đó, Viện Đào tạo Quốc tế – Học viện Tài chính sẽ tổ chức Hội thảo Khoa học Sinh viên với chủ đề “Quản trị tài chính doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu hóa” nhằm mục tiêu đánh giá về các chính sách, giải pháp, các vấn đề tài chính đương đại nhằm phát triển kinh doanh bền vững trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Đến nay, Ban tổ chức Hội thảo đã nhận được nhiều bài viết của các sinh viên đang theo học tại chương trình liên kết mỗi bên cấp một bằng cử nhân giữa Học viện tài chính và Đại học Greenwich, Vương Quốc Anh [DDP] bàn về các chủ đề lý luận và thực tiễn xung quanh hội thảo. Ban biên tập đã phản biện và lựa chọn được 21 bài viết có chất lượng tiêu biểu để đăng trong Kỷ yếu lần này.
Về cơ bản, hội thảo tập trung trao đổi những vấn đề chính sau đây:
Thứ nhất, quản trị tài chính, chiến lược tài chính và các quyết định tài chính doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu hoá. Phần này đi sâu làm rõ sự dịch chuyển của quản trị tài chính, chiến lược tài chính trong bối cảnh toàn cầu hoá. Các quyết định tài chính doanh nghiệp không chỉ xét đến lợi ích của chủ sở hữu mà phải hài hoà, nhất quán với trách nhiệm xã hội và các mục tiêu về môi trường, khí hậu, phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Thứ hai, thực trạng hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu hoá. Trong phần này, hội thảo phân tích, đánh giá hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp ở các ngành nghề, các khu vực kinh tế khác nhau trong bối cảnh toàn cầu hoá.
Thứ ba, hoạt động của các bên liên quan đến doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu hoá. Phần này làm rõ hoạt động của các bên liên quan đến doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu hoá. Thành công của bất kỳ doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu hoá không thể tách rời quá trình tương tác, phụ thuộc với các chủ thể kinh tế khác, đặc biệt là những ngân hàng thương mại – định chế tài chính trung gian trong nền kinh tế.
Thứ tư, phân tích và định giá doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu hoá. Hội thảo dành một dung lượng nhất định để thảo luận về phân tích và định giá doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu hoá. Các bài viết thuộc phần này làm rõ tình hình tài chính của các doanh nghiệp thuộc những ngành nghề then chốt của nền kinh tế trong toàn cầu hoá; xây dựng mô hình định gía, xác định giá trị của các doanh nghiệp này trong bối cảnh toàn cầu hoá; từ đó, đưa ra khuyến nghị cho các nhà đầu tư và các bên liên quan.
Ban tổ chức kỳ vọng Hội thảo sẽ là diễn đàn hữu ích để các em sinh viên, các giảng viên, các nhà khoa học, các chuyên gia, và những đại biểu tham dự trao đổi, chia sẻ, phản biện những vấn đề liên quan đến quản trị tài chính doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu hoá. Chúng tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp từ phía các vị khách mời, các diễn giả, quý thầy, cô giáo, các nhà khoa học để qua đó làm sáng tỏ hơn những vấn đề lý luận và thực trạng quản trị tài chính doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu hoá; từ đó, đề xuất – kiến nghị những giải pháp hữu ích cho Chính phủ, các doanh nghiệp, các bên liên quan trong tiến trình toàn cầu hoá 4.0. Ban Tổ chức sẽ chọn ra bài viết xuất sắc nhất trong 05 nhóm tác giả tham gia trình bày trực tiếp tại Hội thảo để trao chứng nhận “Best Paper”.