- Trang chủ
- Củng cố kiến thức
- Lớp 10
- Vật lí
23. Động lượng. Định luật bảo toàn động lượng
I. ĐỘNG LƯỢNG
1. Xung lượng của lực
Khi một lực $\overrightarrow F $ tác dụng lên một vật trong khoảng thời gian $\Delta t$ thì tích $\overrightarrow F .\Delta t$ được định nghĩa là xung lượng của lực $\overrightarrow F $ trong khoảng thời gian $\Delta t$ [với giả thiết $\overrightarrow F $ không đổi trong khoảng thời gian tác dụng $\Delta t$].
Đơn vị xung lượng của lực là niutơn giây [kí hiệu N.s].
2. Động lượng
Động lượng của một vật khối lượng $m$ đang chuyển động với vận tốc $\overrightarrow v $ là đại lượng được xác định bởi công thức:
$\overrightarrow p = m.\overrightarrow v $
Động lượng là một vectơ cùng hướng với vận tốc của vật. Đơn vị động lượng là kilôgam mét trên giây [kí hiệu kg.m/s].
Độ biến thiên động lượng của một vật trong một khoảng thời gian nào đó bằng xung lượng của tổng các lực tác dụng lên vật trong khoảng thời gian đó.
II. ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG
1. Hệ cô lập
Một hệ nhiều vật được gọi là cô lập khi không có ngoại lực tác dụng lên hệ hoặc nếu có thì các ngoại lực ấy cân bằng nhau. Trong một hệ cô lập, chỉ có các nội lực tương tác giữa các vật. Các nội lực này theo định luật III Newton trực đối nhau từng đôi một.
2. Định luật bảo toàn động lượng của hệ cô lập
Động lượng của một hệ cô lập là một đại lượng bảo toàn.
$\overrightarrow {{p_1}} + \overrightarrow {{p_2}} = $ không đổi.
3. Va chạm mềm
$\overrightarrow v = \frac{{{m_1}.\overrightarrow {{v_1}} }}{{{m_1} + {m_2}}}$
Va chạm của hai vật ${m_1},{m_2}$ được gọi là va chạm mềm.
4. Chuyển động bằng phản lực
Nếu xem tên lửa là một hệ cô lập [trong khoảng không vũ trụ, xa các thiên thể] thì động lượng của hệ được bảo toàn:
$m.\overrightarrow v = M\overrightarrow V = \overrightarrow 0 $
hay $\overrightarrow V = - \frac{m}{M}.\overrightarrow v $
Như vậy, các con tàu vũ trụ, tên lửa,... có thể bay trong khoảng không gian vũ trụ, không phụ thuộc môi trường bên ngoài là không khí hay là chân không.
Câu 1: Trang 126 sgk vật lí 10
Nêu định nghĩa và ý nghĩa của động lượng.
Động lượng của một vật khối lượng m đang chuyển động với vận tốc \[\overrightarrow{v}\] là đại lượng xác định bởi công thức:
\[\overrightarrow{p}=m\overrightarrow{v}\].
Ý nghĩa: là đại lượng đặc trưng cho sự truyền tương tác giữa các vật.
- Tải app VietJack. Xem lời giải nhanh hơn!
Lý thuyết Động lượng. Định luật bảo toàn động lượng
- 27 câu trắc nghiệm Động lượng - Định luật bảo toàn động lượng cực hay có đáp án [phần 1]
- 27 câu trắc nghiệm Động lượng - Định luật bảo toàn động lượng cực hay có đáp án [phần 2]
- Trắc nghiệm Bài 23: Động lượng - Định luật bảo toàn động lượng cực hay có đáp án [phần 1]
- Trắc nghiệm Bài 23: Động lượng - Định luật bảo toàn động lượng cực hay có đáp án [phần 2]
Bài giảng: Bài 23 : Động lượng. Định luật bảo toàn động lượng - Cô Nguyễn Quyên [Giáo viên VietJack]
1. Động lượng
Quảng cáo
a] Xung lượng của lực
Khi một lực F→ không đổi tác dụng lên một vật trong khoảng thời gian Δt thì tích F→.Δt được định nghĩa là xung lượng của lực F→ trong khoảng thời gian Δt ấy.
b] Động lượng
* Tác dụng của xung lượng của lực
Theo định luật II Newton ta có:
* Động lượng
Động lượng p→ của một vật là một vectơ cùng hướng với vận tốc và được xác định bởi công thức: p→ = m.v→
Đơn vị động lượng là kg.m/s hoặc N.s
* Mối liên hệ giữa động lượng và xung lượng của lực
Ta có: p2→ - p1→ = F→.Δt hay Δp→ = F→.Δt
Độ biến thiên động lượng của một vật trong khoảng thời gian Δt bằng xung lượng của tổng các lực tác dụng lên vật trong khoảng thời gian đó.
Ý nghĩa: Khi lực đủ mạnh tác dụng lên vật trong một khoảng thời gian hữu hạn sẽ làm động lượng của vật biến thiên.
Quảng cáo
2. Định luật bảo toàn động lượng
a] Hệ cô lập [hệ kín]
- Một hệ nhiều vật được gọi là cô lập khi không có ngoại lực tác dụng lên hệ hoặc nếu có thì các ngoại lực ấy cân bằng nhau.
- Trong hệ cô lập chỉ có nội lực tương tác giữa các vật trong hệ trực đối nhau từng đôi một.
b] Định luật bảo toàn động lượng của hệ cô lập
- Động lượng của một hệ cô lập là một đại lượng được bảo toàn
p1→ + p2→ + ... + pn→ = không đổi
- Biểu thức của định luật ứng với hệ cô lập gồm hai vật m1 và m2
p1→ + p2→ = const hay m1v1→ + m2v2→ = m1v1→' + m2v2→'
m1v1→ và m2v2→ là động lượng của vật 1 và vật 2 trước tương tác.
m1v1→' và m2v2→' là động lượng của vật 1 và vật 2 sau tương tác.
c] Va chạm mềm
Xét một vật khối lượng m1 chuyển động trên mặt phẳng ngang với vận tốc v1→ đến va chạm vào một vật có khối lượng m2 đang đứng yên. Sau va chạm hai vật nhập làm một và cùng chuyển động với vận tốc v→.
Theo định luật bảo toàn động lượng ta có:
Va chạm của hai vật như vậy là va chạm mềm
d] Chuyển động bằng phản lực
Trong một hệ kín đứng yên, nếu có một phần của hệ chuyển động theo một hướng thì phần còn lại của hệ phải chuyển động theo hướng ngược lại. Chuyển động theo nguyên tắc như trên được gọi là chuyển động bằng phản lực.
Quảng cáo
Ví dụ: Sự giật lùi của súng khi bắn, chuyển động của máy bay phản lực, tên lửa...
Các bài Lý thuyết Vật Lí lớp 10 đầy đủ, chi tiết khác:
- Lý thuyết Công và Công suất
- Lý thuyết Động năng
- Lý thuyết Thế năng
- Lý thuyết Cơ năng
- Lý thuyết tổng hợp chương Các định luật bảo toàn
Đã có lời giải bài tập lớp 10 sách mới:
- [mới] Giải bài tập Lớp 10 Kết nối tri thức
- [mới] Giải bài tập Lớp 10 Chân trời sáng tạo
- [mới] Giải bài tập Lớp 10 Cánh diều
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
-
Hỏi bài tập trên ứng dụng, thầy cô VietJack trả lời miễn phí!
Ngân hàng trắc nghiệm lớp 10 tại khoahoc.vietjack.com
- Hơn 7500 câu trắc nghiệm Toán 10 có đáp án
- Hơn 5000 câu trắc nghiệm Hóa 10 có đáp án chi tiết
- Gần 4000 câu trắc nghiệm Vật lý 10 có đáp án
CHỈ CÒN 250K 1 KHÓA HỌC BẤT KÌ, VIETJACK HỖ TRỢ DỊCH COVID
Tổng hợp các video dạy học từ các giáo viên giỏi nhất - CHỈ TỪ 199K cho teen 2k5 tại khoahoc.vietjack.com
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k6: fb.com/groups/hoctap2k6/
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
cac-dinh-luat-bao-toan.jsp
Giải bài tập lớp 10 sách mới các môn học
- Lớp 10 - Kết nối tri thức
- Soạn văn lớp 10 [hay nhất] - KNTT
- Giải Toán lớp 10 - KNTT
- Giải Tiếng Anh lớp 10 - KNTT
- Giải Vật lí lớp 10 - KNTT
- Giải Giáo dục Kinh tế và Pháp luật lớp 10 - KNTT
- Giải Sinh học lớp 10 - KNTT
- Giải Địa lí lớp 10 - KNTT
- Giải Lịch sử lớp 10 - KNTT
- Giải Công nghệ lớp 10 - KNTT
- Giải Hoạt động trải nghiệm lớp 10 - KNTT
- Giải Giáo dục quốc phòng lớp 10 - KNTT
- Giải Tin học lớp 10 - KNTT
- Lớp 10 - Chân trời sáng tạo
- Soạn văn lớp 10 [hay nhất] - CTST
- Giải Toán lớp 10 - CTST
- Giải Tiếng Anh lớp 10 - CTST
- Giải Vật lí lớp 10 - CTST
- Giải Hóa học lớp 10 - CTST
- Giải Sinh học lớp 10 - CTST
- Giải Giáo dục Kinh tế và Pháp luật lớp 10 - CTST
- Giải Địa lí lớp 10 - CTST
- Giải Lịch sử lớp 10 - CTST
- Giải Hoạt động trải nghiệm lớp 10 - CTST
- Lớp 10 - Cánh diều
- Soạn văn lớp 10 [hay nhất] - CD
- Giải Toán lớp 10 - CD
- Giải Tiếng Anh lớp 10 - CD
- Giải Vật lí lớp 10 - CD
- Giải Hóa học lớp 10 - CD
- Giải Sinh học lớp 10 - CD
- Giải Giáo dục Kinh tế và Pháp luật lớp 10 - CD
- Giải Địa lí lớp 10 - CD
- Giải Lịch sử lớp 10 - CD
- Giải Giáo dục quốc phòng lớp 10 - CD
- Giải Tin học lớp 10 - CD