Em hiểu thế nào về câu thơ cuối trong bài thơ Bạn đến chơi nhà Bác đến chơi đây, ta với ta

  • Tải app VietJack. Xem lời giải nhanh hơn!

Câu hỏi: Câu thơ thứ tám bài thơ “Bạn đến chơi nhà” và riêng cụm từ "ta với ta" nói lên điều gì? Câu thơ này có vai trò khẳng định điều gì về tình bạn của nhà thơ ?

Trả lời:

Quảng cáo

- Câu thứ 8 và cụm từ “ta với ta” nhấn mạnh tình cảm tri âm không cần phải vật chất đầy đủ mà chỉ cần cái tình chân thực thôi. Những người tri âm, tri kỉ có khi chỉ cần gặp nhau ngâm mấy câu thơ, đàn vài bản nhạc tâm sự chuyện đời, chuyện thế sự đã là niềm vui. Qua đó, tác giả muốn nhận mạnh đến một tình bạn thân thiết, vượt qua mọi cái nghèo khổ về vật chất trong cuộc sống.

Quảng cáo

Xem thêm các câu hỏi về các tác phẩm Ngữ văn lớp 7 chọn lọc, có đáp án chi tiết hay khác:

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn lớp 7 hay khác:

  • Hỏi bài tập trên ứng dụng, thầy cô VietJack trả lời miễn phí!

  • Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 7 có đáp án

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k9: fb.com/groups/hoctap2k9/

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Các bài Soạn văn lớp 7 siêu ngắn được biên soạn bám sát câu hỏi sgk Ngữ Văn lớp 7 Tập 1, Tập 2 giúp bạn dễ dàng soạn bài Ngữ Văn 7 hơn.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

Trọn bộ câu hỏi ôn tập về bài Bạn đến chơi nhà Ngữ văn lớp 7 chọn lọc, cực hay. Với bộ câu hỏi bài Bạn đến chơi nhà này, học sinh sẽ ôn tập, nắm vững kiến thức môn Ngữ văn 7 để đạt điểm cao trong các bài thi môn Ngữ văn 7.

Đề bài: Câu thơ thứ tám bài thơ “Bạn đến chơi nhà” và riêng cụm từ "ta với ta" nói lên điều gì? Câu thơ này có vai trò khẳng định điều gì về tình bạn của nhà thơ ?

Trả lời:

- Câu thứ 8 và cụm từ “ta với ta” nhấn mạnh tình cảm tri âm không cần phải vật chất đầy đủ mà chỉ cần cái tình chân thực thôi. Những người tri âm, tri kỉ có khi chỉ cần gặp nhau ngâm mấy câu thơ, đàn vài bản nhạc tâm sự chuyện đời, chuyện thế sự đã là niềm vui. Qua đó, tác giả muốn nhận mạnh đến một tình bạn thân thiết, vượt qua mọi cái nghèo khổ về vật chất trong cuộc sống.

Đề bài: Cảm nhận hai câu cuối bài ‘Bạn đến chơi nhà’

Bài làm

Nguyễn Khuyến là một trong những nhà thơ xuất sắc, tiêu biểu của làng thơ Việt Nam. Những tác phẩm của ông nói về tình cảm đơn sơ, giản dị nhưng vô giá, tiêu biểu trong số đó là bài thơ “Bạn đến chơi nhà”. Bài thơ trên được tác giả sáng tác cho người bạn tri kỉ của ông- Dương Khuê.

Đã bấy lâu nay, bác tới nhà

Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa

Mở đầu bài thơ là tâm trạng hồ hởi khi gặp lại người bạn tri kỷ đến thăm nhà. Tình cảm của Nguyễn Khuyến dành cho bạn không ngần ngại mà bộc lộ. Ai nấy như đều thấy dáng vẻ vui mừng, sốt sắng và thậm chí là phấn khích của tác giả. Có thể nói, tình bạn giữa hai người không chỉ đơn thuần dừng lại ở tình bạn lâu năm mà nó còn như tình tri kỷ, tình thân mãi mãi gắn bó.

Ngay sau đó đã xảy ra một tình huống: nhà thơ Nguyễn Khuyến không có gì để tiếp bạn cả. Ông thú nhận một loạt sự thiếu thốn và tâm sự hoàn cảnh khó khăn của mình. Ta có thể thấy sự áy náy khi ông không thể tiếp đón người bạn của mình một cách nồng hậu nhất. Tác giả thẳng thừng tâm sự với người bạn hoàn cảnh khó khăn của mình, qua đó có thể thấy sự thân thiết giữa hai người đã đạt đến cảnh giới hài hòa như một con người, không thể giấu giếm nhau điều gì nữa. Họ là đôi bạn hòa hợp về tính cách, giống nhau về lý tưởng, san se nhau về tình cảm. Dường như ta thấy ở hai con người khác nhau ấy đã có hình ảnh của người kia. Bởi lẽ họ thân thuộc và hiểu nhau đến mức hài hòa làm một.

Đầu trò tiếp khách, trầu không có

Người xưa đã có câu rằng: “ Miếng trầu là đầu câu chuyện”, khay trầu là khởi nguồn của cuộc nói chuyện tâm tình. Vậy mà trong nhà tác giả từ miếng trầu đầu môi để tiếp khách đến bữa cơm đạm bạc có cá, gà, bầu, mướp… đều không thể có. Nếu như không phải người thân quen, người khách đã có thể trách chủ nhà mất lịch sự, không hiếu khách, không ý tứ khéo léo. Nhưng đối với nhà thơ Nguyễn Khuyến, vì hoàn cảnh mà không có miếng trầu mời bạn, nhưng sự thân thiết đã giúp nhà thơ không vì thế mà ngại với bạn mình. Ông vẫn kể ra với người bạn như một sự cảm thông, tâm sự. Chắc chắn rằng người bạn Dương Khuê không thể trách tác giả mà còn thương bạn mình hơn nữa.

Bác đến đây chơi, ta với ta.

Chữ “bác” thứ hai xuất hiện với tràn ngập sự kính trọng nhưng cũng phần nào thân thiết từ cách xưng hô bác-tôi. Tình bạn là thứ cao quý nhất mà không vật chất nào có thể thay thế được. Họ không phải những con người giàu có nhưng họ có tình bằng hữu thâm giao quý giá ngàn vạn lần thứ vật chất hời hợt. “Ta với ta”, dù trong câu hai chữ ta là hai người khác nhau nhưng thực chất họ đã hòa làm một bởi chính tình bạn cao quý của mình. Họ đến thăm nhau dựa trên tình tri kỉ gắn kết, hai linh hồn hòa hợp và không thể tách rời, luôn luôn vĩnh cửu. Bài thơ như dạy cho chúng ta một triết lý sống: phải luôn biết trân trọng và nuôi dưỡng tình bạn, hãy trải lòng với mọi người và đừng bao giờ để vật chất hủy hoại giá trị thiêng liêng của tình bạn, tình tri kỷ.

Tình bạn là thứ tình cảm quý giá nhất. Thông qua bài thơ, nhà thơ Nguyễn Khuyến đã thể hiện được tình cảm của mình với người bạn thân Dương Khuê và đồng thời nhắn nhủ với mọi người rằng hãy trân trọng tình bạn mà mình đang có, vì người bạn thân chính là một kho báu vô giá.

TU KHOA TIM KIEM:

CAM NHAN HAI CAU CUOI

HAI CAU CUOI TRONG BAI ‘BAN DEN CHOI NHA’

CAM NHAN HAI CAU CUOI TRONG BAI ‘BAN DEN CHOI NHA’

Hãy nêu ngắn gọn những nội dung chính và chi tiết kiến thức trọng tâm bài học " Bạn đến chơi nhà"

[toc:ul]

 A. Ngắn gọn những nội dung chính

1. Giới thiệu chung

  • Tác giả:  Nguyễn Khuyến [1835 - 1909] người thôn Vị Hạ [làng Và], xã Yên Đổ, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam.  Ông là một nhà thơ lớn của dân tộc. Thơ của ông gồm cả chữ Nôm và chữ Hán, hầu hết được sáng tác vào giai đoạn khi ông đã từ bỏ chốn quan trường.
  • Tác phẩm: 
    • Thể thơ: Thất ngôn bát cú đường luật
    • Hoàn cảnh sáng tác: Được viết vào hoảng thời gian khi ông cáo quan về ở ẩn vào một dịp vô cùng đặc biệt đó là có người bạn tri kỉ đã lâu không gặp ghé thăm, nhưng ông lại không có gì để thiết đãi bạn. Trước tình cảnh oái oăm này, Nguyễn Khuyến đã làm bài thơ Bạn đến chơi nhà để tự trào đồng thời giãi bày nỗi lòng mình.

2. Phân tích bài thơ

a. Giới thiệu sự việc bạn đến chơi nhà [Hai câu thơ đầu]:

Đã bấy lâu nay bác tới nhà.

  • Đã bấy lâu nay: Khoảng thời gian dài => bày tỏ sự chờ đợi bạn đến chơi.
  • Bác: cách xưng hô vừa trân trọng vừa thân mật.

=> Câu nhập thơ như một lời nói mộc mạc, một tiếng reo vui, thể hiện sự chân tình, niềm xúc động của tác giả khi bạn đến chơi nhà

b. Hoàn cảnh nhà thơ khi bạn đến chơi nhà [ 6 câu thơ tiếp theo]

Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.

Ao sâu nước cả, khôn chài cá,

Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.

Cải chửa ra cây, cà mới nụ,

Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.

Đầu trò tiếp khách, trầu không có, 

Khi bạn đến chơi nhà, tác giả rơi vào hoàn cảnh đặc biệt, đó là

  • Trẻ con đi vắng - không sai đi mua đồ đãi khách được
  • Chợ ở xa - đi thì mất nhiều thời gian, không ai ở nhà đón tiếp khách, khách đến chơi mà để ngồi chờ một mình thì thật là bất lịch sự.
  • Ao sâu, nước lớn - khó mà bắt được cá để mời bạn
  • Vườn rộng, rào thưa - khó bắt gà được
  • Cải chưa mọc cây, cà vừa ra nụ, bầu vừa rụng rốn, mướp đang nở hoa - đến rau củ quả trong vườn cũng không có gì ăn được
  • Miếng trầu - thứ cơ bản nhất để tiếp khách cũng không có

Với cách sử dụng biện pháp nói quá, câu thơ như một lời tâm tình kể về cảnh sống thanh bạch giản dị nhưng rất đạm bạc, thiếu thốn đủ điều về vật chất - được trình bày một cách hóm hỉnh, vui tươi - thể hiện sự lạc quan với cuộc sống của tác giả. 

c. Tình cảm thắm thiết của tác giả với bạn thể hiện ở những dòng thơ cuối:

Bác đến chơi đây ta với ta.

  • " Ta với ta"  ở đây chính là nhà thơ và người bạn.
  • Sử dụng quan hệ từ “với” nối liền hai chữ ta, qua đó ta thấy giữa chủ và khách dường như không còn khoảng cách, tuy hai mà một, gắn bó, hòa hợp, vui vẻ, trọn vẹn

=> Khẳng định tình bạn cao đẹp, gắn bó không cần đến vật chất cao sang mà cốt ở tấm lòng, sự tri kỉ, đồng cảm thiết tha.

=> Tình bạn cao đẹp giúp con người vượt lên trên mọi lề thói, lễ nghi thông thường và cả vật chất.

B. Phân tích chi tiết nội dung bài học

1. Tìm hiểu chi tiết nội dung bài thơ

Bài thơ nói về một tình bạn trong sáng, đẹp đẽ. Giọng thơ tự nhiên như lời ăn tiếng nói hằng ngày của người nông dân quê mùa, chất phác, ấy vậy nhưng nó vẫn bộc lộ rõ nét tài hoa của ngòi bút Nguyễn Khuyến trong tả cảnh, tả tình. Cảnh, tình đan xen, hòa hợp, bổ sung cho nhau để tạo nên một bức tránh quê trong sáng, tươi mát và ấm áp tình người. Tác phẩm còn khẳng định tình bạn là một tình cảm thiêng liêng, cao quý chúng ta phải biết nâng niu, trân trọng. Cái cốt yếu nhất trong tình bạn không phải là của cải vật chất mà là cách hành xử, đối đãi với nhau. Quan niệm của Nguyễn Khuyến về tình bạn vẫn có ý nghĩa và giá trị bền vững, lâu dài.

2. Giới thiệu sự việc bạn đến chơi nhà:

Đã bấy lâu nay bác tới nhà.

Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.

Bằng cách xưng hô:"bác" vừa trân trọng vừa thân mật, câu thơ như một lời chào, một nụ cười vui mừng khi bạn hiền đến chơi nhà. Đó là tình cảm hồ hởi thỏa lòng sau thời gian dài mong chờ nay mới gặp mặt. Tác giả đã lấy sự xa cách của thời gian để nhân thêm niềm vui gặp gỡ. Ta có thể hình dung hai người bạn tay bắt mặt mừng, niềm vui khôn tả. 

3. Hoàn cảnh nhà thơ khi bạn đến chơi nhà 

Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.

Ao sâu nước cả, khôn chài cá,

Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.

Cải chửa ra cây, cà mới nụ,

Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.

Đầu trò tiếp khách, trầu không có, 

Đoạn thơ là những lời bông đùa với bạn một cách dí dỏm cho thoả lòng trông đợi. Tác giả đang phân trần, giải thích sự thiếu sót của mình khi bạn tới chơi nhà, nhà thơ tỏ ý làm tiếc rằng đã lâu lắm rồi bạn mới tới nhà vậy mà không có một thứ gì để tiếp, bạn để thết đãi bạn cả: chợ thì xa, người nhà trẻ con đều đi vắng cả, ao thì sâu mà nước lớn, nên không chài bắt được cá; vườn rộng thênh thang thì khó mà bắt được gà. Đến một cây cải, mớ cà hoặc một quả bầu, một trái mướp cũng không sẵn; thậm chí một miếng trầu để tiếp khách cũng không có. Biện pháp nói quá kết hợp với từ ngữ hóm hỉnh tạo dựng nên một tình huống éo le đó là cách nói hài hước, phóng đại về cuộc sống thiếu thốn vật chất của tác giả, qua đó thể hiện sự hóm hỉnh, hài hước của một nhà nho thanh bạch thể hiện tịnh thần lạc quan, yêu đời, yêu cuộc sống đạm bạc, giản dị, luôn gắn bó với nông thôn.

4.  Tình cảm thắm thiết của tác giả với bạn

Bác đến chơi đây ta với ta.

  • " Ta với ta" nhằm chỉ nhà thơ và người bạn tuy hai mà một, tuy một mà hai, nó gắn bó quyện chặt vào nhau, không gì chia cắt được. Ở đây chỉ có ta với ta nhưng lại có tất cả. Bởi vì tình bạn giữa ta với ta mới là cao quý, nó không đòi hỏi bất kì một điều kiện vật chất nào cả, thậm chí cả một miếng trầu làm đầu câu chuyện để tiếp bác cũng không.
  • Câu thơ đã đúc kết lại giá trị của toàn bài thơ, bộc lộ thật rõ nét tình cảm chân thành của tác giả đối với bạn. Đó là một tình cảm thiêng liêng cao quý. Quan hệ bạn bè ở đây được xây dựng trên cơ sở vững chắc là tình cảm yêu thương chân thật không màng đến vật chất.

5. Tổng kết:

  • Nội dung: Tình bạn đậm đà, thắm thiết của tác giả
  • Nghệ thuật:
    • Cách tạo tình huống khéo léo, lập ý bất ngờ.
    • Vận dụng ngôn ngữ, thể loại điêu luyện.
  • Ý nghĩa: Thể hiện 1 quan niệm về tình bạn, quan niệm đó vẫn còn có ý nghĩa, giá trị lớn trong cuộc sống của con người hôm nay.

Video liên quan

Chủ Đề