Nước tiểu đỏ không phải lúc nào cũng là do có RBCs. Sự đổi màu nước tiểu thành màu đỏ hoặc nâu đỏ có thể là kết quả của những nguyên nhân sau:
Hemoglobin hoặc myoglobin trong nước tiểu
Bệnh Porphyria Tổng quan của Porphyrias [hầu hết các thể]
Thực phẩm [ví dụ, củ cải đường đỏ, đại hoàng, đôi khi màu thực phẩm]
Thuốc [phổ biến nhất là phenazopyridine, nhưng đôi khi là trà thảo mộc cascara, diphenylhydantoin, methyldopa, phenacetin, phenindione, phenolphthalein, phenothiazine, và phan tả diệp]
Bệnh sử bao gồm đặc điểm thời gian tiểu máu hiện nay và các đợt tiểu máu trước đó. Các triệu chứng tắc nghẽn đường niệu [ví dụ như đái không hết bãi, tiểu đêm, khó khăn khi bắt đầu đi tiểu hoặc khi dừng tiểu lại] và các triệu chứng kích thích [tiểu gấp, tiểu nhiều lần, tiểu buốt rắt] nên được chú ý. Bệnh nhân cần được hỏi xem có đau hay không, vị trí và mức độ của đau và hỏi họ liệu xem đã từng luyện tập thể lực gắng sức không.
Khám toàn thân tìm kiếm các triệu chứng gây ra bởi các bệnh lý căn nguyên, bao gồm đau khớp và phát ban [bệnh mô liên kết]. Sự xuất hiện triệu chứng sốt, ra mồ hôi ban đêm hoặc sụt cân cũng cần lưu ý.
Tiền sử bệnh trước đây nên bao gồm các câu hỏi về bất kỳ trường hợp nhiễm trùng nào gần đây, đặc biệt là đau họng có thể chỉ ra nhiễm trùng liên cầu tan huyết beta nhóm A. Cần tìm các tình trạng đã biết có thể gây chảy máu đường tiết niệu [đặc biệt là sỏi thận Sỏi tiết niệu , bệnh hồng cầu hình liềm Bệnh hồng cầu liềm hoặc các bệnh về cầu thận, và rối loạn cầu thận Tổng quan về bệnh cầu thận ]. Ngoài ra, các bệnh lý có thể gây tổn thương cầu thận thứ phát, chẳng hạn như bệnh mô liên kết [đặc biệt lupus ban đỏ hệ thống Lupus ban đỏ hệ thống [SLE] [SLE] và viêm khớp dạng thấp Viêm khớp dạng thấp [RA] ], viêm nội tâm mạc Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn , viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn do còn lỗ thông, và áp xe trong ổ bụng cần được xác định Áp xe bụng trong bụng . Các yếu tố nguy cơ ung thư niệu dục [GU] cần được xác định, bao gồm hút thuốc [đáng kể nhất] thuốc [ví dụ như cyclophosphamide, phenacetin] và tiếp xúc với các hóa chất công nghiệp [ví dụ nitrat, nitrilotriacetate, nitrit, trichloroethylene].
Sờ nắn để phát hiện khối trong ổ bụng; vỗ hông lưng để đánh giá 2 thận. Ở nam giới, nên thăm trực tràng để kiểm tra kích thước, các nhân, và mật độ của tuyến tiền liệt.
Những phát hiện sau đây cần được quan tâm đặc biệt:
Đái ra máu cục giúp loại trừ bệnh lý cầu thận. Bệnh lý cầu thận thường kèm theo phù, tăng huyết áp, hoặc cả hai; các triệu chứng này có thể xuất hiện sau một nhiễm trùng [đặc biệt là nhiễm trùng liên cầu tan huyết nhóm A ở trẻ em].
Các triệu chứng kích thích đường niệu gợi ý có thể viêm bàng quang hoặcviêm tiền liệt tuyến nhưng có thể đi cùng với một số loại ung thư [chủ yếu là ung thư bàng quang và tuyến tiền liệt].
Các triệu chứng tắc nghẽn khi tiểu tiện thường gợi ý bệnh tiền liệt tuyến.
Các triệu chứng toàn thân [ví dụ như sốt, ra mồ hôi vào ban đêm, sụt cân] có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư hoặc nhiễm trùng bán cấp [ví dụ bệnh lao] hoặc bệnh tự miễn [Bệnh lý mô liên kết].
Mặt khác, một số phát hiện hay gặp [ví dụ tuyến tiền liệt to, dùng thuốc chống đông máu quá mức], mặc dù các nguyên nhân đó có thể gây ra tiểu máu tiềm tàng, không nên được coi là nguyên nhân mà không cần đánh giá thêm nguyên nhân khác.
Trước khi làm xét nghiệm khác, phải chắc chắn đái máu là thực sự và cần được phân biệt với nước tiểu đỏ bằng xét nghiệm phân tích nước tiểu. Ở phụ nữ bị chảy máu âm đạo, cần lấy mẫu nước tiểu qua ống thông tiểu để tránh bị nhiễm bẩn. Nước tiểu màu đỏ mà không có hồng cầu gợi ý do myoglobin niệu hoặc hemoglobin niệu, bệnh porphyria Tổng quan của Porphyrias , hoặc dùng một số loại thuốc hoặc do màu thực phẩm. Nói chung đái máu cần được xác nhận bằng xét nghiệm mẫu nước tiểu thứ 2.
Bệnh nhân 35 tuổi hoặc những bệnh nhân trẻ tuổi có triệu chứng toàn thân hoặc các yếu tố nguy cơ ung thư.