Da khô nứt nẻ, không chỉ ảnh hưởng thẩm mỹ mà dễ bị bội nhiễm các tác nhân gây bệnh khác.
Dùng thuốc gì cho da khi bị nẻ là kiến thức cần thiết cho mọi người và mọi nhà, nhất là những người đang sống trong vùng thường xuyên bởi khí hậu phức tạp như lạnh quá, nóng quá, ẩm quá, khô quá!
Vì sao da bị khô?
Hàng ngày da của chúng ta cần một lượng nước nhất định để luôn giữ cho các tầng mô cơ da cơ quan đầy đặn và không bị khô. Cơ thể luôn có sự mất nước từ bên trong qua da, vào mùa đông lạnh giá, thời tiết khô hanh, hoặc khi ở lâu trong phòng điều hòa, sự mất nước này lại càng tăng mạnh, vì vậy da thường khô, dễ nứt nẻ, nhất là đối với trẻ nhỏ và người già, thậm chí loét môi miệng.
Trời càng lạnh thì da càng khô hơn, đây là do hiện tượng tăng mất nước qua thượng bì khi trời lạnh. Hơn nữa do trời lạnh nên ai cũng ngại uống nước, thường đợi khát mới uống, nên lượng nước cung cấp cho da cũng ít, đó là lý do khiến da càng dễ bị nẻ hơn.
Với trẻ em, do da trẻ chưa có lớp bã nhờn và sự đàn hồi da còn kém bởi hệ thống sợi collagen non nớt nên khả năng chống chọi với mọi tác hại cũng thấp hơn nhiều lần so với người lớn.
Chính các đặc điểm trên làm cho da bé dễ bị ảnh hưởng bởi thời tiết, tình trạng nẻ ở trẻ em thường nặng hơn. Khi da bị khô nẻ, lớp thượng bì trên cùng trở nên thô, nhăn nheo, đôi khi bong hàng lớp tế bào da chết trông như da bị mốc, nhiều trường hợp da trông xù xì. Một số người có thể bị ngứa nhẹ.
Khi bị khô và nứt, thông thường bệnh nhân nghĩ ngay đến việc dùng thuốc gì chữa nẻ, thế nhưng có cách rất hữu hiệu đó là tăng cường lượng nước cho da qua chế độ ăn.
Hàng ngày nên ăn nhiều hoa quả, rau xanh, uống nước quả tươi và uống nhiều nước lọc để cung cấp đủ lượng nước cho da, da sẽ đỡ bị khô. Khi trời lạnh, nhu cầu nước cho cơ thể vẫn rất cao, do vậy vẫn phải uống nước đều đặn.
Vào những ngày độ ẩm cao, trời hanh khô cần uống nhiều nước hơn. Ngày 2-3 lần lấy khăn ẩm ủ lên mặt chừng 2 phút để da bớt bị khô và căng. Nên dùng dưa chuột, cà chua, củ đậu rửa sạch, thái lát đắp mặt nạ trước khi đi ngủ. Khi đi ra ngoài trời nên đeo khẩu trang để hạn chế da bị tiếp xúc với ánh nắng, khói bụi, càng dễ bị nẻ và có thể dùng mỡ vaseline để thoa giữ ẩm cho cơ thể và các vùng thường bị nứt nẻ và da khô, vùng bị lộ ra ngoài, tiếp xúc trực tiếp với môi trường.
Với da khô, dễ bị nẻ, việc chú ý giữ vệ sinh vùng nứt nẻ rất quan trọng. Cần rửa mặt nhẹ nhàng ngày 2-3 lần bằng nước ấm vừa phải, không dùng nước nóng sẽ làm cho da mất nước nhiều hơn.
Không nên lạm dụng sữa rửa mặt và xà phòng vì hoạt chất tẩy rửa của chúng càng tẩy mất chất nhờn trên da nhanh hơn, da càng thêm khô.
Sau khi rửa mặt xong, có thể bôi các chế phẩm làm ẩm, mềm da. Các loại kem chứa vaselin, glyceryle, saccharid isomerate, lanolin, mineral oil... có cấu trúc ngậm nước và giữ ẩm cho da, tránh tình trạng khô da nứt nẻ. Các loại kem chứa các thành phần như dầu jojoba, vitamin E, dầu hướng dương, milk protein... thường được dùng như một sản phẩm dưỡng da chống lão hóa và giữ ẩm cho da nhằm ngăn chặn các triệu chứng như khô ráp, nhăn. Người sử dụng kem nẻ phải hết sức cẩn trọng, trước khi dùng nên bôi thử lên bề mặt da mu bàn tay 15 phút, nếu thấy không có phản ứng mới bôi lên mặt.
Đặc biệt là với trẻ nhỏ, để chữa nẻ cho con, bố mẹ nên lau sạch da bé bằng nước ấm [không dùng nước nóng] rồi bôi lớp mỏng cetaphil lên da bé, tạo thành lớp màng mỏng ngăn da trẻ bị mất nước hoặc chọn những loại kem giữ ẩm dành riêng cho trẻ em. Nên tránh các sản phẩm có mùi thơm, chứa cồn vì có thể làm da thêm khô và có nguy cơ dị ứng.
Tuyệt đối không bôi các thuốc có chứa steroid như trangala, cortebios, chlorocid H, flucinar, fobancort, gentrisone, diprosone... Đây là các thuốc điều trị bệnh lý ở da, không có tác dụng chữa nẻ. Dùng kéo dài các thuốc này sẽ gây nên nhiều hậu quả xấu như nổi mụn trứng cá, da mặt sần sùi, teo da. Có tình trạng nhiều người còn dùng thuốc mỡ tetracyclin tra mắt để chữa nẻ. Việc này rất sai lầm do mỡ tetracyclin là thuốc kháng sinh dạng bôi để điều trị tình trạng viêm, không có tác dụng chữa da bị khô nẻ, rất hạn chế dùng trên da mặt.
Mặt khác, song song với việc dùng thuốc bôi chữa nẻ, những viên thuốc làm đẹp da, chống khô da đã được nhiều người lựa chọn. Mục đích của việc dùng thuốc là tăng độ săn chắc giúp da trở nên mềm mại, mịn màng [những chất có chứa chiết xuất từ sinh vật biển hoặc collagen]; duy trì độ ẩm, ngăn ngừa mất nước và cung cấp độ ẩm cần thiết cho da [thuốc có chứa các chất như hyaluronic, ceramide và amino acid]; cung cấp vitamin và dưỡng chất thiết yếu cho da [thuốc có chứa vitamin C, A, E,...panothenic acid, selenium]. Thuốc làm đẹp cho da đa số đều là thuốc không cần kê toa. Tuy được nhiều người gọi là thuốc, nhưng thực tế đây chỉ là thực phẩm bổ sung và cũng có những hạn chế nhất định. Các thành phần như collagen, vitamin, chất chống ôxy hóa... dù tốt nhưng muốn đưa vào cơ thể cũng cần có liều lượng, cách thức phù hợp với từng người.
Mặt khác, những chất này khi uống vào đều phải qua quá trình hấp thụ, chuyển hóa và sẽ có tác động đến nhiều cơ quan khác chứ không chỉ tập trung tác động lên da như ta mong muốn. Thuốc đẹp da cũng là một loại thuốc bổ, mà quá nhiều thuốc bổ thì sẽ tăng lượng độc tố trong cơ thể. Ví dụ, uống quá nhiều vitamin A sẽ gây ra chứng rụng tóc; hay uống quá nhiều vitamin C sẽ ngăn ngừa cơ thể hấp thụ kẽm... Vì vậy, trước khi dùng thuốc nên hỏi ý kiến bác sĩ và dùng theo liều lượng nhất định.
Một số cách chăm sóc da khô và hay bị nứt nẻ
- Tắm hoặc rửa nhẹ nhàng bằng nước đủ ấm hoặc mát, không tắm bằng nước nóng quá dễ làm da khô và nhanh chóng lão hoá da;
- Sử dụng các sữa tắm làm mềm da hoặc sữa tắm cho trẻ em, cũng thể tắm bằng nước chanh hòa loãng [vắt 1 quả chanh vào 1-2 lít nước];
- Sữa rửa mặt nên chọn những loại nhẹ dành cho da khô hoặc chỉ rửa bằng nước muối sinh lý NaCl 0,9%;
- Không nên sử dụng các loại xà bông, sữa tắm chứa nhiều sút hay những sữa rửa mặt mạnh chứa thành phần tẩy da chết làm tăng khô da;
- Không nên tắm lâu quá hoặc dùng lượng sữa tắm nhiều quá;
- Không tắm hoặc rửa nhiều lần trong ngày. Thường thì vào mùa đông nên tắm 1-2 ngày 1 lần. Những người có da nhạy cảm, cơ địa dễ dị ứng thì 2-3 ngày mới nên tắm 1 lần để tránh làm tổn thương da. Những ngày không tắm chỉ lau rửa nhẹ nhàng bằng nước ấm;
- Ngoài ra, chúng ta có thể uống 1 đợt vitamin E viên 400 đơn vị, ngày uống 1 viên trong 1 tháng;
- Các thuốc tuyệt đối không được bôi/ thoa để chống khô nẻ như trangala, flucina, gentrison, temproson, diproson, chlorocid H, kem trộn, kem tự chế, một số kem Đông y không rõ nguồn gốc. Các chế phẩm này có chứa chất cortisone, nếu bôi nhiều mà không có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa thì sẽ gây ra rất nhiều biến chứng.
- Về chế độ ăn uống, nên uống nhiều nước để bù lại lượng nước mất qua da về mùa đông. Nên tập thói quen uống nhiều nước, uống từ 1,5-2 lít nước/ ngày. Trong chế độ ăn về mùa đông, ngoài việc phải tăng lượng calo để chống rét ta nên bổ sung thêm rau xanh, quả tươi để cung cấp thêm các vitamin, đặc biệt là cam, chanh, bưởi, chuối…
Nguồn: Viện Sốt rét - Ký Sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn
Không khí lạnh, khô có thể khiến da bị ngứa, nổi mẩn đỏ và kích ứng. Trong khi nhiệt độ lạnh bên ngoài có thể khiến da thô ráp, nhiệt độ trong nhà lại được điều chỉnh từ máy điều hòa, sẽ hút ẩm từ không khí và cả làn da. Chính vì vậy, chăm sóc da vào mùa đông là phòng chống bị khô da, để giữ lại độ ẩm tự nhiên cho da, giúp cho làn da luôn ẩm mịn và mềm mại.
Bằng cách giữ cho cơ thể luôn đủ nước, làn da sẽ đảm bảo tính đàn hồi tự nhiên vốn có, ngay cả trong thời tiết lạnh và khô của mùa đông.
Tuy nhiên, nhu cầu nước của cơ thể sẽ có khuynh hướng giảm nhiều trong thời gian này và hầu hết mọi người đều không có cảm giác khát. Trong trường hợp cảm thấy khó nhớ thời điểm cần uống nước như mọi thói quen trong ngày, hãy học cách tạo phản xạ bằng cách đặt lời nhắc trong điện thoại hoặc thậm chí thử làm những việc tưởng chừng không liên quan - chẳng hạn như nhấp một ngụm nước mỗi khi tình cờ nhìn vào đồng hồ kỹ thuật số trên điện thoại và chữ số cuối cùng là một số lẻ.
Bằng cách giữ cho cơ thể luôn đủ nước, làn da sẽ đảm bảo tính đàn hồi tự nhiên vốn có, ngay cả trong thời tiết lạnh và khô của mùa đông
Đổi kem dưỡng ẩm thích hợp theo thời tiết trong năm. Theo đó, kem dưỡng ẩm giàu tính dầu trong những tháng mùa đông sẽ cần thay thế cho kem dưỡng ẩm kiềm dầu đã dùng trong những tháng khác, khi nhiệt độ nóng và da cần phải bài tiết nhiều mồ hôi.
Điều này sẽ giúp giữ lại lượng nước trong da, tạo môi trường dưỡng giữ ẩm tốt hơn. Tính chất giàu dầu có thể áp dụng không chỉ cho kem dưỡng da mà còn cả sữa rửa mặt, sữa tắm hay dầu gội đầu.
Không khí lạnh trong thời tiết mùa đông thường đi kèm với độ ẩm thấp. Chính điều kiện này sẽ làm cho da bị mất tính ẩm tự nhiên, dẫn đến khô ráp và nứt nẻ.
Chính vì vậy, môi trường trong nhà có thể cần được chủ động làm ẩm bằng máy tạo độ ẩm. Một số gia đình có thể đầu tư vào một máy tạo độ ẩm tốt hoặc một vài chiếc đặt khắp nhà để giữ độ ẩm trong nhà. Một số loại máy điều hòa không khí còn có thêm chức năng làm ẩm có thể trở thành một lựa chọn tốt.
Một chế độ ăn nhiều hoa quả, rau củ cũng là một cách bổ sung nước cho nhu cầu hằng ngày. Hơn thế nữa, nguồn thực phẩm này còn giúp cân bằng các khoáng chất, sinh tố vi lượng và chất xơ cần thiết. Điều này khiến chúng trở thành một món ăn nhẹ hoàn hảo khi cơ thể vừa cần cố gắng giữ nước cho bản thân và vừa muốn duy trì làn da khỏe mạnh của mình.
Ngoài ra, các loại rau củ có màu sắc tự nhiên là cam và vàng, như khoai lang, cà rốt, ớt đỏ và bí đỏ, cũng rất tốt cho làn da. Đây là một nguồn chứa các chất chống oxy hóa tự nhiên là beta-carotene. Đồng thời, các loại rau lá xanh đậm cũng rất hữu ích để tăng cường tiêu thụ vitamin A, B và E, cũng như chất sắt và omega-3.
Một chế độ ăn nhiều hoa quả, rau củ cũng là một cách bổ sung nước cho nhu cầu hằng ngày
Chất béo omega-3 cũng là một thành phần hữu ích giúp bảo vệ làn da trong thời tiết khô lạnh của mùa đông. Một cách đơn giản giúp nhận biết cơ thể đang thiếu omega-3 là sờ vào lòng bàn tay không có cảm giác mềm và mịn.
Lúc này, nguồn dưỡng chất giúp cung cấp các axit béo thiết yếu này là từ trong cá hồi, dầu ô liu và quả óc chó.
Da không chỉ là cơ quan lớn nhất trong cơ thể mà còn có khả năng thẩm thấu rất cao - nghĩa là những gì được bôi lên da có khả năng đi vào cơ thể và vào dòng máu.
Như vậy, việc sử dụng các loại xà phòng có tính tẩy rửa mạnh, diệt khuẩn mạnh hay những sản phẩm chăm sóc da khô mùa đông có chứa cồn và xà phòng có mùi thơm sẽ tước đi lượng dầu tự nhiên trên da. Thay vào đó, cần chọn loại xà phòng tự nhiên, hữu cơ; tránh dùng nước hoa, thay vào đó hãy chọn các loại tinh dầu.
Tắm nước quá nóng có thể khiến da khô nhanh hơn và dễ nứt nẻ
Cảm giác thật tuyệt khi được tắm nước ấm vào mùa đông. Thậm chí, một số người lại có thói quen lạm dụng khi liên tục ngâm mình trong một bồn với nhiệt độ nước quá cao. Lúc này, độ nóng của nước hòa trộn với xà phòng hay nước hoa sẽ vô tình làm cạn kiệt lớp dầu tự nhiên trên da, khiến da khô nhanh hơn và dễ nứt nẻ.
Nếu bước ra khỏi phòng tắm và phát hiện thấy da bị đỏ và ngứa, đây là dấu hiệu cho thấy nước đang làm khô da vì nhiệt độ nước tắm quá nóng.
Dầu dừa hữu cơ nguyên chất đóng vai trò như một sản phẩm chăm sóc da hiệu quả cao, cũng là kinh nghiệm làm đẹp trong thời tiết mùa đông từ rất lâu đời. Lợi ích của dầu dừa là có các đặc tính chống lại tác hại của các gốc tự do, có thể do hàm lượng axit ferulic và p-coumaric cao, và các đặc tính chống oxy hóa tự nhiên của dầu dừa sẽ giúp làn da luôn trẻ trung, mềm mịn.
Cách sử dụng dầu dừa để chăm sóc da vào mùa đông cần thận trọng, chỉ cần bôi một lớp mỏng trên vùng da thô ráp thay vì dùng một cách kém kiểm soát. Do giàu tính dầu, dầu dừa khi dùng quá nhiều sẽ gây bí da, tắc lỗ chân lông và hình thành mụn da.
Loại trái cây màu đỏ tươi này chứa nhiều chất chống oxy hóa polyphenol, không chỉ giúp chống lại các gốc tự do mà các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chúng có thể ngăn ngừa lão hóa tế bào.
Theo đó, uống nước ép lựu thường xuyên vừa là cách cung cấp lượng nước cho cơ thể một cách hấp dẫn, thơm ngon mà còn cung cấp thêm các tinh chất dưỡng da hữu ích.
Uống nước ép lựu thường xuyên có thể giúp bạn cung cấp lượng nước đầy đủ cũng như bổ sung tinh chất dưỡng da hữu ích
Khi cơ thể già đi, khả năng tự nhiên để tái tạo các lớp da mới bị chậm lại. Tẩy da chết nhẹ nhàng sẽ làm bong tróc các tế bào da cũ và để lộ làn da tươi sáng cũng như kích thích các lớp tế bào da bên dưới nhanh chóng trưởng thành.
Hơn nữa, trong thời tiết mùa đông, việc tẩy tế bào chết giúp mau chóng tống xuất các tế bào da cũ, khô ráp, nứt nẻ. Việc này sẽ giúp bộc lộ lớp tế bào da tươi trẻ bên dưới, hấp thụ hiệu quả các dưỡng chất bảo vệ da cung cấp từ bên ngoài, duy trì vẻ đẹp cho làn da.
Tóm lại, khi nhiệt độ xuống thấp và độ ẩm giảm mạnh, thời tiết có thể tàn phá tất cả các loại da một cách nặng nề nếu không biết cách chăm da mùa đông. May mắn thay, mỗi người đều có thể chống lại tác động của mùa đông lên làn da bằng cách thực hiện một số bước chủ động và thông minh trên đây. Không những thế, các hướng dẫn chăm sóc da và điều chỉnh thói quen chăm sóc da vào mùa đông này còn giúp bảo vệ sức khỏe tổng quát nói chung.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
Nguồn tham khảo: health.harvard.edu, healthline.com, webmd.com
XEM THÊM: