Biệt phân tích sơ đồ nguyên lý của mạch điện

Cùng THPT Sóc Trăng tìm hiểu sơ đồ nguyên lý là gì? Sơ đồ nguyên lý khác sơ đồ lắp đặt ở điểm nào? nhé.

Sơ đồ nguyên lý là gì?

Khái niệm sơ đồ nguyên lý

– Sơ đồ nguyên lý là sơ đồ đơn giản, chủ yếu giúp cho người đọc dễ dàng hiểu được nguyên lý hoạt động của mạch điện. Thường thì sơ đồ này chỉ mang tính lý thuyết. Vd: mạch đèn cầu thang chỉ đơn giản được vẽ gồm có 1 bóng đèn và 2 công tắc 3 chấu.

– Dựa vào sơ đồ nguyên lý, sơ đồ lắp đặt được thêm vào những chi tiết để phù hợp với yêu cầu thực tế. Vd: cách đi dây chi tiết, bảng điện phải có cầu chì, ổ cắm….

Tóm lại: Sơ đồ nguyên lý giúp ta hiểu được cách hoạt động của một thiết bị. Còn sơ đồ lắp ráp giúp ta chế tạo ra một sản phẩm hoàn chỉnh.

– Nguyên tắc cơ bản về mạch điện

+ Những điểm cùng ký hiệu thì sẽ cùng một điện thế, trong mạch điện thực tế chúng sẽ được kết nối với nhau nhưng trong sơ đồ nguyên lý thì các điểm này không thực sự cần thiết phải nối với nhau. Điều này người đọc phải tự hiểu.

+ Những điểm giao với nhau mà kết nối trong thực tế thì phải đánh dấu chấm vào điểm giao nhau đó.

– Tiếp đến, bạn cần hiểu rõ tên gọi, ký hiệu và ý nghĩa của các ký hiệu điện dân dụng

+ Trong sơ đồ mạch điện thì người ta biểu thị sự kết nối các linh kiện thông qua các ký hiệu của nó. Vì vậy bạn cần ghi nhớ các ký hiệu này biểu hiện cho linh kiện nào thì bạn chắc chắn sẽ đọc và phân tích được mạch điện nhanh và dễ dàng. Nếu không hiểu chúng hoạt động thế nào thì làm sao có thể phân tích mạch điện tử, việc hiểu rõ từng linh kiện được đánh giá thông qua khả năng bạn nhận biết chúng, khả năng tính toán chế độ làm việc của chúng và khả năng vận dụng linh kiện trong thiết kế mạch.

+ Ký hiệu điện dân dụng [còn gọi là biểu tượng điện dân dụng] là biểu tượng hình khác nhau. Dùng để biểu diễn các hợp phần của thiết bị điện và điện tử như dây điện, pin, điện trở, transistor trong sơ đồ mạch điện hoặc điện tử.

– Sơ đồ nguyên lý mạch điện dân dụng: Đây là sơ đồ mối quan hệ về điện. Sơ đồ này không hiện cách sắp xếp, hay cách lắp ráp của các phần tử. Sơ đồ nguyên lý điện dân dụng dùng để nghiên cứu những nguyên lý hoạt động của các thiết bị điện và mạch điện.

Sơ đồ nguyên lý khác sơ đồ lắp đặt ở điểm nào?

Sơ đồ nguyên lý chỉ nêu lên mối liên hệ điện của các phần tử trong mạch điện mà không thể hiện vị trí và cách lắp đặt của chúng trong thực tế

Sơ đồ lắp đặt biểu thị rõ vị trí, cách lắp dặt của các phần tử của mach điện trong thực tế

Khác nhau:

Đăng bởi: THPT Sóc Trăng

Chuyên mục: Giáo dục

Bản quyền bài viết thuộc trường THPT thành Phố Sóc Trăng. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!

Nguồn chia sẻ: Trường THPT Sóc Trăng [thptsoctrang.edu.vn]

Sơ đồ nguyên lý và sơ đồ lắp đặt là hai dạng sơ đồ phổ biến trong môn kỹ thuật. Vậy sơ đồ nguyên lý là gì, sơ đồ lắp đặt là gì nhận được nhiều sự quan tâm của các em học sinh. Qua bài viết này, Bamboo Shool sẽ cùng tìm hiểu với các bạn về ý nghĩa của hai dạng sơ đồ này và cách vẽ của những sơ đồ này nhé!

Sơ đồ nguyên lý là dạng sơ đồ thể hiện một cách khái quát đến chi tiết cấu trúc của một thiết bị ụ thể. Nhưng với dạng sơ đồ này, các bộ phận lại không theo trật tự lắp đặt của chúng. Sơ đồ nguyên lý chỉ là vẽ sao cho người nhìn thấy được một cách rõ ràng nhất những bộ phận bên trong nó. Có thể nói, dạng sơ đồ này giúp người xem hiểu được cách hoạt động, chuyển động của các bộ phận bên trong nó. 

Sơ đồ lắp đặt là sơ đồ nêu rõ vị trí cụ thể một cách chính xác nhất của các thiết bị, linh kiện bên trong. Ngay cả từng mạch điện nhỏ trong thiết bị cũng được mô phỏng chính xác vị trí. Đây là dạng sơ đồ thể hiện cách lắp đặt của mạch điện. Với sơ đồ này, các bạn có thể dùng để dự trù trước số lượng vật liệu, cách lắp đặt và sửa chữa mạng lưới điện hay các thiết bị điện.

• Giống nhau: Về cơ bản, hai sơ đồ này đều là dạng sơ đồ điện
• Khác nhau: 

Với mỗi dạng sơ đồ điện lại có những công dụng riêng. Vì sơ đồ nguyên lý mang đến cái nhìn tổng quát về mạch điện nên nó giúp ta hiểu được cách hoạt động, nguyên lý hoạt động và liên kết của các bộ phần trong một thiết bị. 

Còn với sơ đồ lắp đặt, nó cho ta biết được vị trí từng bộ phận, linh kiện bên trong thiết bị. Nên hỗ trợ nhiều trong quá trình chúng ta lắp ráp, chế tạo được một sản phẩm hoàn thiện.

Bước 1: Phân tích các phần tử có trong mạch điện.

• Có bao nhiêu phần tử trong mạch điện
• Kí hiệu trên sơ đồ của những phần tử đó là gì ?

Bước 2 : Xác định mối liên hệ điện của các phần tử trong mạch điện.

• Vị trí nối của các phần tử đó trong mạch điện như thế nào?
• Lưu ý vị trí của các thiết bị đóng – cắt, bảo vệ, lấy điện và các đồ dùng điện [khóa]

Bước 3 : Vẽ sơ đồ nguyên lý mạch điện

Lưu ý thêm :

• Mạch nguồn thường được đặt ngang.
• Vị trí của các thiết bị đóng – cắt, bảo vệ, lấy điện và đồ dùng điện.
• Vẽ chính xác các ký hiệu thiết bị điện
• Công tắc điện luôn được vẽ ở trạng thái ngắt mạch điện

Dưới đây là một vài ví dụ về cách vẽ sơ đồ nguyên lý, các bạn có thể tham khảo và thực hiện theo nhé!

Ví dụ 1: 

Các bước vẽ sơ đồ nguyên lý: 

Bước 1: Phân tích mạch điện [phân tích đề]

Mạch điện gồm: 3 đèn sợi đốt, nguồn điện xoay chiều 220V

Bước 2: Phân tích mối liên hệ các thành phần

3 bóng đèn mắc song song và nối tiếp đến nguồn

Bước 3: Vẽ sơ đồ nguyên lý

Ví dụ 2: 

Các bước vẽ sơ đồ nguyên lý:

Bước 1: Phân tích mạch điện

Mạch điện bao gồm: 2 đèn sợi đốt,1 công tắc đóng mở, 1 ampe kế, nguồn điện [2 pin]

Bước 2: Phân tích mối liên hệ điện

•  2 đèn mắc nối tiếp
•  Đèn mắc nối tiếp công tắc
• Ampe kế mắc nối tiếp với mạch điện
• Các thiết bị trong sơ đồ này đều được mắc nối tiếp với nhau theo thứ tự: đèn, ampe kế, mạch điện, khóa, nguồn

Bước 3: Vẽ sơ đồ nguyên lý

Xem thêm: 

Qua bài viết này, Bamboo Shool mong rằng đã giúp bạn giải đáp thắc mắc sơ đồ nguyên lý, sơ đồ lắp đặt. Cũng như làm thế nào để vẽ sơ nguyên lý chính xác nhất. Hy vọng với những thông tin trên, các bạn đã có cái nhìn rõ hơn về hai dạng sơ đồ này và cách vẽ đơn giản nhất về sơ đồ này.