Cách dọn bàn thờ tỉa chân nhang
|
Thông thường, các gia đình thường tiến hành dọn dẹp bàn thờ, ban thờ, phòng thờ sau khi cúng ông Công ông Táo. Việc làm này giống như dọn dẹp lại "chỗ ngồi" sạch sẽ cho các cụ sau một năm dài. Tỉa chân nhang hay còn gọi là tỉa chân hương khi dọn dẹp ban thờ là một việc rất quan trọng, cần được làm một cách thận trọng, thành kính.
Show Không có quy định cụ thể nào về việc nên tỉa chân nhang trước hay sau lễ cúng ông Công ông Táo, nhưng thường mọi người sẽ tỉa chân nhang sau khi đã tiễn ông Công ông Táo về trời, với ý niệm ban thờ đã gọn gàng sạch sẽ sau khi các ông trở về. Ai là người tỉa chân hương? Người tỉa chân nhang thường là chủ nhà hoặc đảm đương việc cúng lễ trong nhà. Trước khi tiến hành tỉa chân nhang thì phải tắm rửa sạch sẽ, đầu tóc, trang phục gọn gàng, tôn nghiêm, đặc biệt phải rửa sạch tay.  Rút tỉa chân hương để lại mấy cây mới chuẩn phong tục Việt Nam? Theo quan niệm của người xưa, để bắt đầu rút tỉa chân nhang thì gia chủ cần chuẩn bị lễ vật và thắp hương báo cáo, xin phép các vị thần linh, gia tiên, tiền tổ để bắt đầu lai dọn. Sau khi tuần hương kết thúc gia chủ sẽ tiến hành rút tỉa chân hương cho đến khi còn lại một số lẻ nhất định. Thường, rút tỉa chân hương sẽ để lại khoảng 3,5,7 hoặc 9 chân hương trong bát hương, phần còn lại sẽ đem hóa thành tro rồi đổ xuống sống hoặc vùi vào gốc cây. Một lưu ý cần quan tâm khi rút tỉa, hóa chân hương đó là không được vứt chân nhang xuống thùng rác hay những nơi ô uế. Để tránh phạm khi khấn xong gia chủ mới được lau dọn. Quá trình lau dọn nên chọn khăn mới, sạch sẽ, chổi mới chuyên dùng và chuẩn bị nước sạch, khăn sạch... Cách thức tỉa chân nhang Chuẩn bị: Bạn lưu ý mọi đồ dùng để tỉa chân nhang nên là đồ mới và sạch, hoặc có thể là vật dụng cũ nhưng phải chuyên dùng để phục vụ cho những công việc lau dọn ban thờ. Rượu gừng sạch: Mua rượu mới và dùng củ gừng mới, rửa sạch giã nát, hòa vào rượu. Nước hoa (không bắt buộc) 1 tờ báo/tấm vải sạch 2 khăn sạch Chậu nước sạch Bước 1: Thắp hương, khấn xin tỉa chân nhang (xem bài khấn bên dưới), chờ hương cháy hết rồi bắt đầu. Nếu bạn vừa tiễn ông Công ông Táo xong, hương vẫn còn thì không cần thắp nữa, chỉ khấn xin tỉa chân nhang và chờ hương cháy hết thôi. Bước 2: Để tờ báo hoặc tấm vải sạch ở gần bát hương để đựng chân nhang. Một tay giữ bát hương, một tay nhẹ nhàng rút từng chân hương, khóm chân hương để lên tờ báo/vải, cẩn thận để không làm tung tóe tro. Một số nhà còn kiêng không rút chân hương đầu tiên được thắp khi bốc bát hương. Bạn tỉa chân nhang cho đến khi còn lại một số lẻ, thường là 3, 5, 7, 9 chân nhang trong bát hương. Mang chân nhang đã tỉa để ra chỗ sạch sẽ và xử lý như Bước 5. Lưu ý: Trong khi tỉa chân nhang, nhiều nơi quan niệm rằng phải giữ cho bát nhang bất động, không bị xê dịch, xoay mặt đi hướng khác. Bước 3: Dùng một khăn thấm rượu gừng, một tay giữ bát nhang, một tay cẩn thận lau sạch sẽ, có thể thêm nước hoa vào khăn cho thơm. Bước 4: Sau khi tỉa chân nhang, lau bát hương, bạn có thể xin phép để rửa lại chén nước, chén rượu, bình hoa, lau đèn, đĩa bày hoa quả... Đặt hết các đồ này vào chậu, mang sửa sạch sẽ và dùng khăn khô còn lại để lau (không lau chén nước, bạn có thể dùng nước sôi sạch để tráng) Bước 5: Mang chân nhang đi hóa thành tro. Tro của chân nhang sau khi hóa cần được thả ở nơi nước sông, suối sạch sẽ, không có rác hay bị ô uế. Không được bỏ tro vào thùng rác, để chung với những vật ô uế, không thanh tịnh. Một số lưu ý khi tiến hành rút, tỉa chân hương Trong quá trình bao sái bàn thờ, rút tỉa chân nhang gia chủ cần đặt bát hương tại nơi sạch sẽ không uế tạp. Đặc biệt, khi sắp xếp lại ban thờ thì gia chủ phải tiến hành khấn vái, xin phép và chỉ được di chuyển các đồ thờ cúng cơ bản, tuyệt đối không để bát nhang, bài vị xê dịch. Quá trình lau dọn, dùng tay giữ để bát hương không bị xoay rồi sử dụng nước thơm để lai bát hương. Lưu ý, quan điểm này chỉ đúng với một số vùng bởi vẫn có một số nơi di chuyển bát hương để lau chùi bình thường. Cứ mỗi độ 23 chạp, nhà nhà lại dọn dẹp ban thờ và rút tỉa chân hương để đón năm mới nhiều may mắn. Nhưng động đến ban thờ gia tiên, nhất là bát hương thì không thể làm qua loa đại khái, càng không thể thích gì làm nấy, bởi chỉ cần sai sót nhỏ, gia tiên cũng khó để ngự về. Bài viết này, Tamlinh.org sẽ hướng dẫn các bạn dọn dẹp bàn thờ cơ bản (bao gồm rút tỉa chân hương). Xem thêm: Lễ cúng ông Công ông Táo là bắt đầu cho mùa Tết truyền thống của người Việt. Sau lễ cúng tiễn ông Táo lên chầu Trời các gia đình sẽ tất bật soạn sửa, mua sắm đồ chuẩn bị Tết. Đặc biệt, trong quan niệm của người Việt một nghi lễ quan trọng không kém các lễ cúng thần linh đó là rút tỉa chân hương (rút tỉa chân nhang), lau dọn bàn thờ. Chọn người lau dọn ban thờ, rút tỉa chân nhangTrong gia đình, ai cũng có thể rút chân nhang được, song nhiều gia đình cầu kỳ hơn còn chọn người để rút tỉa chân hương (nhang). Tuy nhiên, người được chọn tỉa chân hương phải là người có tâm thành kính nhất, chỉn chu, làm việc cẩn thận thì việc rút tỉa chân nhang sẽ trở nên tốt hơn, suôn sẻ hơn. Nhiều bạn thắc mắc, vậy ai mới là người tốt nhất để tiến hành việc quan trọng này? Tamlinh.org xin trả lời: Người bao sái nên là đàn ông, gia chủ trong gia đình. Nếu trong nhà neo người / người đàn ông vô thần / người đàn ông hãm không có sự nghiệp thì người phụ nữ có thể thay thế. Dù là ai đi nữa thì cũng phải làm thật cẩn thận và mang tâm kính cẩn. Trước khi thực hiện việc rút tỉa chân hương, người được chọn cho công việc này nên tắm rửa sạch sẽ rồi mới thực hiện. Nếu là phụ nữ xin kiêng nếu đến ngày. Dọn ban thờ vào ngày/giờ nào?Theo tập tục của từng vùng miền mà ngày rút tỉa chân nhang, lau dọn ban thờ có thể khác nhau. Các cụ xưa thì tục bao sái ban thờ, rút tỉa chân nhang sẽ làm trước lễ ông Công, ông Táo. Tuy nhiên, hiện nay công việc quá bận rộn nên đa phần mọi người vẫn chọn ngay sau lễ ông Công ông Táo (Tức ngày 23 tháng 12 âm lịch), hoặc từ ngày 24 đến ngày 29 âm lịch. Việc bao sái vào ngày 23 tháng Chạp hoặc sau lễ cúng Táo Quân theo quan niệm dân gian gồm hai ý nghĩa sau:
Lựa chọn thời điểm sẽ phụ thuộc vào phong tục của các vùng miền, không có đúng hay sai và tiêu chuẩn cụ thể. Nếu bao sái ban thờ, tỉa chân nhang ngay sau lễ cúng Táo Quân thì gia chủ hãy cúng Táo Quân trước 12h trưa ngày 23 tháng chạp. Khi cúng thì xin phép các ngài được lau chùi và dọn dẹp ban thờ. Sau khi hóa vàng mã là gia chủ có thể tiến hành bao sái ban thờ. Thời gian tốt nhất Thời gian tốt nhất để tiến hành bao sái ban thờ, tỉa chân nhang là từ 8 giờ đến 11giờ 55 trưa hoặc 1 giờ đến 5h55p chiều tối. Lau dọn ban thờ như thế nào?Bước 1: Chuẩn bị đồ lễ
Chuẩn bị dung dịch bao sái ban thờ
Trong trường hợp bạn muốn lau dọn toàn bộ các vật dụng hay di ảnh trên bàn thờ, cần có một chiếc bàn rộng, bên trên trải vải hay giấy đỏ để khi hạ xuống lau chùi thì đặt lên trên. Còn nếu chỉ rút tỉa chân hương thì không cần thiết. Bước 2: Xin phép
Sau khi đã chuẩn bị dung dịch lau dọn, thắp hương xin phép thì chúng ta dùng 1 lốc khăn mới(khăn chưa dùng làm gì bao giờ). Thấm vào dung dịch rồi lau bàn thờ, lau lại bằng khăn khô. Nếu muốn dùng nhiều loại dung dịch vừa tẩy uế vừa tiếp lộc thì nhớ thứ tự : Rượu gừng tẩy uế > khăn khô lau lại > nước hoa hồng vàng tiếp lộc > khăn khô lau lại Có thể bạn quan tâm: Bài khấn xin lau dọn ban thờNam mô a di Đà Phật! Con lạy 9 phương Trời, 10 phương chư Phật, chư Phật 10 phương. Tín chủ con là:................…Ngụ tại:…........... Hôm nay là ngày 23 tháng Chạp (hoặc 30 tháng Chạp...hoặc ngày nào đó vào cuối tháng), Chúng con xin phép được bao sái lại bàn thờ gia tiên, để sạch sẽ ban thờ cho việc thờ cúng được trang trọng khang trang, con kính mong chư vị Phật Thánh, các cụ gia tiên tiền tổ, bà tổ cô, ông mãnh, cô bé, cậu bé tại gia của họ ... chấp thuận cho con được bao sái lại ban thờ ạ. Nam mô a di đà phật Cho những bạn chỉ rút tỉa chân nhangLấy khăn sạch đã ngâm rượu gừng lau một vòng quanh bàn thờ Lưu ý do bạn chỉ rút tỉa chân hương nên khi lau những nơi để tượng thần hay bài vị hay lau bát hương thì cần phải giữ cho cố định
Lấy khăn đã thấm rượu gừng hay nước hoa hồng vàng lau sạch bát hương. Cả xung quanh cả đáy. Lau từ từ từng góc hay từng món một, nếu không thể làm thì xin chỉ lau xung quanh bàn thờ, ở những nơi không có đồ là được rồi. Tuỳ từng vùng miền mà có nơi kiêng động vị trí có nơi không kiêng gì, tuy nhiên, phần lớn mọi người vẫn kiêng nên chúng mình cũng kiêng, không làm xê dịch đồ trên ban thờ nhé. Trong trường hợp lỡ tay xê dịch, bạn cần chuyển lại đúng vị trí cũ và khấn tạ lỗi như phần khấn ở trên. Để lại bao nhiêu chân hương sau rút tỉa?“Trong thuyết âm dương lưỡng hợp, số lẻ tượng trưng cho cõi dương, số chẵn tượng trưng cho cõi âm. Số dương nhỏ nhất là 1, số âm nhỏ nhất là 2, cộng hai số nhỏ của âm và dương bằng 3 (1 + 2 = 3). Đây là con số tượng trưng cho sự hòa hợp giữa âm và dương, là sự phát triển bền vững trường tồn, may mắn, thuận lợi. Trong đó, bội số của 3 là 9, tượng trưng cho đỉnh cao hạnh phúc, an lành viên mãn. Sau khi lau dọn sơ qua, lấy 2 tay ( XIN CHÚ Ý LÀ 2 TAY ) rút tỉa từng chân hương 1 cho tới khi chân hương còn số lẻ 1 / 3 / 5 / 7 / 9 /11/ 13.. Thường tốt nhất là 3 và 5 và 13 Chỗ chân hương rút ra để lên bàn có phủ vải / giấy đỏ, sau đó hoá hết chân hương đó đi, tro tàn gom lại thả ra sông có dòng chảy (xin lưu ý là sông có dòng chảy, sông không dòng kiểu sông Tô Lịch xin đừng thả). Cần lưu ý, tuyệt đối không được vứt chân hương hoặc các đồ thờ cúng khác vào thùng rác hoặc nơi ô uế. Sau đó lấy khăn sạch khô lau dọn tàn từ chân hương cũ rơi xuống, rồi dùng khăn ngâm rượu gừng lau lại một lần là hoàn thành việc rút tỉa chân nhang, nếu có nước cánh hoa hồng vàng thì lau lại lần nữa rồi lau khô là xong. Sau khi rút chân nhang xong chúng ta có thể thắp hương thỉnh các Ngài về, báo cáo con đã xong việc - điều này không bắt buộc. Văn khấn thỉnh Sau khi lau dọn ban thờ và tỉa chân nhang sạch sẽ, quý vị bày biện đồ thờ lại như cũ. Sau đó thắp 3 nén nhang và khấn như sau: Con lạy 9 phương trời, Con lạy 10 phương đất. Con kính lạy chư Phật 10 phương. Tín chủ con là:...............Cư trú tại:................... Hôm nay Tân niên xuân tiết, ngày lành tháng tốt. Con chọn được thời hoan khắc hỷ để bao sái, sái tịnh lại ban thờ. Nay việc dương đã tròn, cung thỉnh các vị các ngài hồi vị hương án cho con được tiếp tục phát tâm thờ phụng cốt vị. Năm cũ lộc tài con xin tạ Xin các vị các ngài độ cho tấm lòng thành, phù cho gia chủ con được an bình, thuận lợi. Xuất hành đi đến nơi về đến chốn. Cuộc sống duyên lành mang tới, điều dữ mang đi. Tài lộc đủ đầy, việc dương thăng tiến. Tâm trần con có. Lễ trần con dâng. Nếu âm điều con có thiếu sót, kính xin các ngài và toàn thể gia tiên nội ngoại đại xá và chở che cho toàn gia chúng con. Cúi Mong các vị các ngài, gia tiên tiền tổ linh thiêng giáng hạ, chúng con xin kính thành cẩn cáo. Cho những bạn muốn lau dọn toàn bộ bàn thờCần chuẩn bị bàn to và cao, phủ vải hoặc giấy đỏ, hạ đồ thờ cúng ( bài vị, bát hương, di ảnh, bình hoa, chén nước ..vv.. xuống rồi để ngay ngắn toàn bộ đồ thờ cúng lên bàn)
Lưu ý: Khi hạ vật dụng cúng xuống không được để lăn lóc mà nên để kính cẩn ra từng chỗ riêng biệt Lưu ý ngoài lề:Nếu nhà có ban thờ Phật, tượng Phật, ảnh Phật xin lưu ý:
Một vài lưu ý nhỏ:
Nhìn chung việc dọn dẹp bàn thờ bảo khó thì khá khó, bảo đơn giản thì rất đơn giản, nhưng quan trọng nhất vẫn là thành tâm. Việc dọn dẹp nên làm liền mạch, đừng dọn 5 phút rồi lại check điện thoại 10 phút, rồi lại dọn tiếp, như thế không tốt chút nào, có khi còn bị các cụ phạt vì bất kính. |
