Dạy trẻ lớp 1 đánh vần tại nhà sẽ giúp trẻ sớm thích nghi với môi trường học tập, từ đó trẻ sẽ mạnh dạn hơn, tự tin hơn mỗi khi đến lớp. Trẻ nhỏ thường ham chơi, ít khi tập trung nên việc dạy trẻ đánh vần không hề dễ dàng chút nào.
Bước vào lớp 1 là thời điểm bé bắt đầu cần học những bài học làm người đầu tiên, được tham gia hoạt động tập thể, vui chơi, và đặc biệt là phát triển nhận thức và ngôn ngữ. Bởi vậy cần tạo môi trường thân thiện cho trẻ vui chơi, hoạt động, khám phá để phát triển đúng quy luật phát triển của trẻ.
Dạy bé làm quen mặt chữ
Mua bảng chữ cái ngộ nghĩnh dán lên góc học tập, vị trí bé dễ nhìn thấy nhất
Trước tiên, để việc dạy trẻ lớp 1 đánh vần hiệu quả, mẹ cần phải cho bé làm quen với các mặt chữ cái, dấu câu. Mẹ có thể mua các thẻ chữ cái từ nhà sách hoặc tự làm, trang trí thành những bảng màu ngộ nghĩnh, dễ thương, kích thích thị giác của trẻ.
Ngoài ra, mẹ cũng có thể mua những chữ cái gắn nam châm, gắn lên cánh cửa tủ lạnh hoặc mua bảng chữ cái ngộ nghĩnh dán lên góc học tập, vị trí bé dễ nhìn thấy nhất. Mỗi lần bé ở gần bảng chữ cái, mẹ hãy hỏi bé “Đây là chữ gì”. Nhiều lần như vậy, bé sẽ nhớ chữ cái đó một cách tự nhiên, chủ động.
Dạy trẻ lớp 1 đánh vần từ những chữ đơn giản
Trước khi bé thành thạo việc đánh vần, mẹ nên dạy bé từ những chữ cái đơn giản, từ ngữ, gần gũi nhất với bé. Đó là những chữ mà bé thường hay nói, gọi hàng ngày như “ba”, “mẹ”, cái “bàn”, cái “ghế”, cái “chén”, con “mèo”… Những từ ngữ gần gũi sẽ giúp bé dễ tưởng tượng và nhanh chóng tiếp thu hơn so với những từ ngữ xa lạ, khoa học, không thông dụng khác.
Với những từ khó đánh vần như “ưu”, “a+i”, “uyên”… hoặc từ quá dài mẹ không nên nôn nóng dạy bé. Dạy trẻ lớp 1 đánh vần, khả năng phát âm của bé vẫn chưa hoàn thiện nên nếu mẹ dạy bé những từ đánh vần khó, bé sẽ cảm thấy không hứng thú với việc học. Tốt nhất, mẹ hãy cho bé làm quen với những từ ngắn, dễ nhớ, kích thích việc ham học ở bé, sau đó thì mới nâng độ khó lên.
Thời gian học ngắn và rèn luyện mỗi ngày
Dạy trẻ lớp 1 đánh vần thời gian học tốt nhất là từ 5 – 10 phút/ ngày hoặc học ngẫu nhiên khi bé đang ở gần bảng chữ cái và ngày nào mẹ cũng dạy bé. Từ đó, bé sẽ quen dần và vui vẻ với việc học. Thời gian dạy quá lâu sẽ làm bé dễ bị chán nản, xao nhãng và không hứng thú.
Kinh nghiệm dạy bé học đánh vần
Cha mẹ cần chọn thời gian học đánh vần: Thời gian cùng bé học đánh vần nên vào những thời điểm bé ít bị chi phối bởi những trò chơi tiêu khiển. Theo các nghiên cứu, thời gian tốt nhất là khi tắm vì trong phòng tắm bé không có nhiều trò chơi như những chỗ khác nên dễ tập trung hơn trong việc học đánh vần tên mình.
Bố mẹ không nên ép bé học đánh vần: Bạn mong con mình nhanh biết đánh vần, nhưng không được dùng biện pháp bạo lực, ép buộc trẻ đánh vần. Bạn hãy nhớ, trẻ con rất ưa nịnh, và thích những điều vui vẻ vì thế đừng tạo áp lực cho chúng. Dạy trẻ học, bạn cần phải kiên nhẫn, mỗi ngày cho bé tiếp nhận một ít và tích tụ dần dần.
Trước khi dạy trẻ lớp 1 đánh vần bố mẹ có thời gian dạy cho bé nhớ hết mặt chữ cái, dấu câu. Có thể mua các thẻ chữ, số, kèm hình ảnh để bé có hứng thú học hơn.
Học đánh vần qua các trò chơi bé yêu thích.
Mẹ cho bé làm quen với những từ ngắn, dễ nhớ, kích thích việc ham học ở bé, sau đó thì mới nâng độ khó lênXác định hãy cho con vừa học, vừa chơi thôi. Khi tư tưởng mẹ thoải mái, con hào hứng, bé sẽ tiếp thu tốt hơn. Có thể mua cái bảng treo lên tường rồi viết chữ lên đấy, dạy con từng chữ một, hoặc mua 1 bộ chữ tượng hình có kèm tranh ảnh…
Dạy trẻ lớp 1 đánh vần những chữ liên quan mật thiết đến bé: như tên bé, ba mẹ, anh chị thì bé dễ nhập tâm. Hàng ngày, cho bé ký tên vào các bức tranh tự vẽ – vừa giúp bé tập viết, viết tên riêng của bé lên ba lô, hộp bút…
Chơi đồ hàng: Hai mẹ con chơi bán chữ, nếu từng chữ cái thì mua rẻ, dạy bé xếp dần những chữ có nghĩa đơn giản [2 chữ cái] như “ba”, “mẹ”, “em bé”, “cá”… để bán hàng “đắt” hơn.
Để ôn những chữ đã dạy, không ép bé phải thuộc cả chữ, nên cho bé tìm chữ cái bị mất, ví dụ như từ “bàn” chỉ còn “…àn” rồi cho bé từ “b” và “d” hỏi xem phải ghép chữ nào con nhỉ. Bạn nên cho bé vài cơ hội lựa chọn, thì bé đỡ ngại, đỡ sợ khi trả lời.
Phải khen ngợi và khuyến khích nếu con đánh vần, ghép đúng được 1 từ…
Trẻ nhỏ thường hiếu động nên rất khó ngồi “ôm sách”, do đó bạn nên dán bảng chữ cái lên tường và cùng chơi trò học chữ cùng với trẻ. Khi chơi, xem xét độ hào hứng của trẻ, nếu trẻ thích có thể dạy nhiều chữ, còn trẻ không hứng thì chỉ nên dạy khoảng 2-3 chữ. Sau đó, khi bé xem phim thì cha mẹ nhắc lại những chữ đã dạy để trẻ nhớ.
Tìm bảng phụ âm phóng to dán lên tường để nhắc nhở bản thân phương pháp dạy trẻ hợp lý nhất. Tìm những câu đơn giản để bé có thể đánh vần. Giúp đỡ bé đánh vần và lưu tâm những từ khó đánh vần như “a+i” để bé tập ghép hiệu quả một vài câu đơn giản.
Với những gợi ý trên đây hy vọng sẽ giúp cha, mẹ dạy trẻ học vần một cách hiệu quả.
Theo: Báo đời sống pháp luật
Skip to content
Lớp 1 là bước đệm quan trọng bố mẹ cần làm cho tương lai của bé, vì thế có nhiều bố mẹ hay lo lắng không biết nên chuẩn bị gì và bắt đầu cho bé học từ đâu. Đặc biệt là môn Tiếng Việt, ông bà ta thường có câu “Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam”. Để giúp bố mẹ dễ dàng hơn trong việc cách dạy con học lớp 1 ở nhà. Hãy tham khảo ngay những kinh nghiệm về cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần ngay sau đây. Đầu tiên bố mẹ cần chuẩn bị tâm lý trước khi dạy trẻ lớp 1 đánh vần. Bé lớp 1 chưa thể có sự tập trung cao độ như các bé cấp 2, cấp 3. Do đó bố mẹ phải thật tâm lý, bình tĩnh và kiên nhẫn khi dạy con học. Cố gắng tạo cho con môi trường học thoải mái nhất và giúp trẻ cảm thấy tự tin, không cảm thấy bị áp đặt học tập. Nếu bố mẹ vẫn phân vân nên chuẩn bị gì cho bé vào lớp 1 thì việc đầu tiên chính là tâm lý cho bé. Trước khi dạy con học lớp 1 các bậc phụ huynh cần ôn tập lại kiến thức của mình. Đồng thời xem lại và nắm thật kỹ các quy tắc về cách đánh vần để có thể hướng dẫn bé một cách chính xác nhất. Bố mẹ có thể xem cách dạy con học tiếng Việt lớp 1 ngay tại đây! Cần chuẩn bị sách vở, bảng chữ cái, tập viết, bút chì cho bé. Bố mẹ có thể mua 2 quyển sách tiếng việt, một quyển để bé học ở nhà, một quyển để bé học trên lớp. Như vậy sẽ thuận tiện hơn cho bố mẹ khi dạy bé học thêm tại nhà. Ngoài ra mẹ có thể mua bảng treo tường để viết chữ lên và dạy con đánh vần từng chữ một. Đây là bước quan trọng nhất trước khi dạy bé tập đánh vần. Bố mẹ cần phải dạy cho bé nhớ hết các mặt chữ cái, dấu câu. Có thể mua các thẻ chữ, số kèm theo những hình ảnh và màu sắc bắt mắt để tạo hứng thú học cho trẻ. Hình ảnh và màu sắc luôn khiến trẻ nhớ lâu hơn việc chỉ đọc bằng miệng. Khi dạy bé chữ cái nào, mẹ nên cho trẻ thực hành đọc to các chữ cái ấy để trẻ nhớ lâu hơn. Cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần nhớ lâu là trẻ phải được luyện tập thường xuyên, học đi đôi với hành. Khi học từ mới mẹ nên hỏi lại trẻ các từ cũ để kiểm tra trí nhớ của trẻ. Trước khi dạy bé đánh vần những từ ghép phức tạp mẹ nên dạy bé từ những chữ cái đơn giản, gần gũi nhất với bé. Ví dụ: “ba”, “mẹ”, “ông”, “bà” , con “cá”… Những từ ngữ gần gũi này sẽ giúp bé dễ liên tưởng và tiếp thu nhanh hơn so với những từ ngữ xa lạ, không thông dụng khác. Trong cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần dễ dàng, bố mẹ dạy nhận biết đặc điểm ngữ âm và đặc điểm của chữ viết tiếng Việt. Trong tiếng Việt có một loại đơn vị đặc biệt gọi là tiếng. Về mặt ngữ âm, mỗi tiếng là một âm tiết. Mỗi âm tiết có 3 yếu tố là âm đầu, vần và thanh điệu. Ví dụ: Trong chữ “Khánh”
“Kh” là âm đầu
“anh” là vần
Ø là thanh sắc
Trong tiếng việt có:
- 12 nguyên âm đơn: a, ă, â, e, ê, i, o, ô, ơ, u ,ư, y
- 32 nguyên âm đôi được ghép từ các nguyên âm đơn: ai, ao, au, âu, ay, ây, eo, êu, ia, iê/yê, iu, oa, oă, oe, oi, ôi, ơi, oo, ôô, ua, uă, uâ, ưa, uê, ui, ưi,uo, uô, uơ, ươ, ưu, uy.
- 13 nguyên âm ba hay trùng tam âm: iêu/yêu, oai, oao, oay, oeo, uao, uây, uôi, ươi, ươu, uya, uyê, uyu
- 17 phụ âm trong tiếng Việt gồm: b, c, d, đ, g, h, j, l, m, n, p, q, r, t, v, x. Lấy lần lượt phụ âm ghép với nguyên âm đơn rồi thêm dấu và chỉ trẻ cách đánh vần đúng.
Ví dụ: ba, bá, bả, bạ,..
Cần dạy trẻ phân biệt giữa tên gọi chữ cái và âm đọc chữ cái thật nhuần nhuyễn, đến khi nào trẻ không còn nhầm lẫn và đánh vần đúng thì mới chuyển sang phần tiếp theo.
Ví dụ chữ “b”, có tên gọi là “bê”, cách đọc là ‘bờ”
Như đã nói ở trên, trẻ nhỏ ở độ tuổi này thích các món đồ chơi hơn thích học chữ. Do đó mẹ có thể tận dụng tâm lý này để dạy trẻ đánh vần. Một cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần hiệu quả là bố mẹ sử dụng những món đồ chơi bé yêu thích để giúp bé học chữ nhanh hơn. Có thể dạy bé một số trò chơi ghép chữ như: Trò chơi ô ăn quan, trò chơi ô chữ bí mật,..Trong quá trình chơi, ba mẹ nên dành cho con những lời động viên, lời khen đúng lúc để con cảm thấy tự tin và thích thú nhé.
>> Xem thêm: Cách dạy toán lớp 1 cho trẻ dễ hiểu
Mỗi đứa trẻ sẽ có một khả năng tiếp thu kiến thức khác nhau. Giai đoạn này trẻ có thể vừa học vừa chơi nên rất khó để tiếp thu kiến thức nhanh và nhiều như người lớn mong muốn. Do đó, bố mẹ cần phải kiên trì và bình tĩnh với con. Khả năng tập trung vào giờ học của trẻ sẽ được tăng dần khi trẻ lớn hơn.
Trẻ ở độ tuổi này thường thích vui chơi, khám phá thế giới hơn là tập trung vào việc học. Vì vậy ba mẹ không cần phải đặt nặng vấn đề học tập và điểm số đối với con. Bé sẽ cảm thấy chán nản, mất hứng thú khi bị ép buộc quá nhiều. Hãy dạy bé đánh vần một cách từ từ sẽ hiệu quả và giúp con nhớ lâu hơn.
Một trong những phương pháp dạy bé lớp 1 đánh vần hiệu quả nhất đó là cho bé thực hành mỗi ngày, mọi lúc mọi nơi. Không phải chỉ khi ở nhà hay trên bàn học mẹ mới có thể dạy bé tập đọc mà khi đi ra ngoài chơi, hay đi siêu thị,..mẹ vẫn dạy cho bé đánh vần được thông qua các biển quảng cáo, quần áo,… Việc luyện tập cho bé đánh vần thường xuyên như vậy sẽ giúp bé nhớ được từ lâu hơn.
– Dạy bé ngồi học đúng cách và đúng giờ giấc
Tư thế ngồi học ảnh hưởng đến chất lượng học tập và dáng người của bé rất nhiều. Tư thế ngồi học tác động đến khung xương, lồng ngực, bả vai, và cùng cột sống. Trẻ ngồi sai tư thế lâu ngày thì xương cột sống bắt đầu nhô lên, lưng gù và bụng phình ra trước. Do đó mẹ cần rèn luyện tư thế ngồi học đúng cho trẻ từ những ngày đầu tiên.
- Ngực không tựa vào thành bàn.
- Giữ cho lưng luôn thẳng, cột sống vuông góc với mặt bàn.
- Tránh gập cổ về phía trước.
- Lưng phải chạm vào phần tựa lưng của ghế.
- Hai tai phải nằm trên cùng mặt phẳng với hai vai để giữa cho đầu được thăng bằng.
- Khoảng cách từ mắt đến mặt bàn khoảng 25-30cm.
- Đặt vở đúng vị trí, thẳng với mép bàn. Muốn giữ vở không bị lệch thì tay trái trẻ cần xuôi theo chiều ngồi.
Ngoài ra, bàn học là một vật dụng ảnh hưởng rất nhiều đến tư thế ngồi học của bé. Bố mẹ cần có kinh nghiệm phân biệt các loại bàn học cho bé phù hợp với chiều cao của con. Để giúp con có một tư thế ngồi học đúng chuẩn và hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, việc rèn luyện cho trẻ học tập đúng giờ giấc giúp trẻ có tinh thần tự giác và kỷ luật hơn ngay từ nhỏ.
Tham khảo: Bàn học chống gù chống cận loại nào tốt?
Với những cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần mà Chilux vừa chia sẻ phía trên. Chilux mong rằng những thông tin này có thể làm hành trang vững chắc cho bố mẹ trong giai đoạn dạy bé lớp 1 đánh vần. Công cuộc dạy học cho bé sẽ nhẹ nhàng hơn nếu bạn có sự quan tâm và trang bị cho mình một nền tảng kiến thức vững chắc về cách nuôi dạy con trẻ.
kkk