Đọc khoảng: 2 phút
Chắc chắn thành tố quan trọng nhất của câu này chính là con Chi Chi vì sẽ có nhiều người không biết con Chi Chi là con gì. Và các tranh luận về xuất xứ của câu thành ngữ này chủ yếu tập trung vào việc giải thích con Chi Chi là con gì mà thôi.
Có ít nhất 3 ý kiến khác nhau về việc giải thích con chi chi.
Con chi chi
Ý kiến thứ nhất cho rằng Con chi chi là cây Chi Chi trong cỗ bài Tổ tôm. Bài tổ tôm khá phức tạp với 120 quân, gồm có 3 hàng Vạn [萬], Văn [文], Sách [索]. Bốn trong 120 cây bài Chắn – Tổ Tôm gồm Chi chi, Nhị sách, Bát sách, Cửu vạn.
• Cây Chi chi [hình thứ 3 từ trái qua] giá trị thấp nhất trong 120 cây bài, có thể bị con nào đè cũng được nên nó bị gọi là nhũn. Đây chính là cơ sở để có ý kiến giải thích lý do người ở miền Bắc thường nói nhũn như con chi chi là vì vậy.
• Cây Nhị sách [hình thứ 2 từ trái qua] chống gậy, bị coi là quân Ăn mày
• Cây Bát sách [hình thứ 1 từ trái qua], không biết tại sao có tên là Anh Gàn – Gàn Bát Sách.
• Cây Cửu vạn [hình thứ 4 từ trái qua] vác thùng đồ trên vai. Từ những năm 1990 người Bắc gọi những người hành nghề khuân vác hàng ở biên giới, ở bến xe, bến đò là Cửu Vạn chính là từ cây Cửu Vạn của bài Tổ tôm này.
Xem thêm: Âm đức nghĩa là gì? Vì sao lại gọi là “âm”?
Ý kiến thứ hai cho rằng Con chi chi là một loài cá nhỏ, thân mềm yếu. Nếu con chi chi bị vớt lên khỏi mặt nước, thì chỉ một loáng sau đã nhũn nát. Tuy nhiên, ý kiến này không có nhiều sự đồng tình vì nhiều người cho rằng thực tế không hề tồn tại con cá nào tên chi chi cả. Mặc dù vậy, trên một vài diễn đàn vẫn có người gọi cá chi chi nhưng lại không có hình ảnh và lời giải thích rõ ràng[1].
Quân cửu vạn
Ý kiến thứ ba cho rằng Con chi chi là bộ phận sinh dục của đàn ông ở trạng thái “bất lực” nhưng vì hình ảnh này tục tĩu nên người xưa dùng từ con chi chi để nhắc đến bộ phận nhạy cảm này. Theo đó, nhũn như con chi chi được hiểu theo ý kiến này dùng để chỉ một người khiếp sợ mềm yếu đến nhún nhường giống như là cái ấy của đàn ông vậy.
Tôi thường nghe cách so sánh "nhũn như con chi chi". Xin hỏi con chi chi là con gì? [Thư Nhi]
| |
| Hình minh họa: Wordpress. |
Mời độc giả đặt câu hỏi tại đây,
Quảng cáo
Tiếng Việt có thành ngữ “Nhũn như con Chi Chi”. Nhiều người không biết con Chi Chi là con gì, đặc biệt là những người không sống ở miền Bắc hay không chơi bài tổ tôm hoặc dạng biến thể đơn giản của tổ tôm là bài chắn.
Chơi bài tổ tôm, tranh khắc dân gian Việt Nam
Bài tổ tôm khá phức tạp, do đó ngày xưa thường chỉ giới có học là chơi nhiều. Bộ bài này gồm 3 chất Văn, Sách và Vạn, đánh số từ 1 tới 9, ngoài ra còn 1 chất đặc biệt gọi là Yêu, gồm 3 con bài: con Chi Chi, con Ông Cụ và con Thang Thang. Con Chi Chi thuộc chất Yêu nên [hình như] có thể bị con nào đè cũng được, do đó nó bị gọi là nhũn. [Mình không rành bài Tổ Tôm nên ai rành hơn có thể vào dạy mình 🙂
Con chi chi
Cạnh đó, còn có vài chữ khác có gốc từ tổ tôm ra như chữ cửu vạn, hay con 9 Vạn, vốn có hình một ông đang khiêng đồ, cho nên người ta gọi những người làm nghề bốc vác là cửu vạn.
Con 9 vạn
Gàn bát sách cũng là một chữ ở miền Bắc hay dùng, con 8 Sách có hình một bà ngồi hút thuốc nên có lẽ nhìn gàn gàn chăng?
Con bát sách
Ngoài ra, còn có thuật ngữ cạ, nghĩa là hai con cùng số khác chất. Từ đó, có từ hợp cạ với lại cạ cứng, chỉ bạn thân BFF [Best Friends Forever] gì đó mà các bạn báo teen hay dùng.
Cái kỳ lạ của tổ tôm là loại bài này chủ yếu chỉ có người Việt chơi, thế mà hình minh họa toàn là hình người Nhật mặc đồ thời kỳ Edo, tàu bè, thành quách cũng toàn Nhật, trong khi người Nhật thì chẳng hề biết bài tổ tôm là cái gì. Cách lý giải đoán mò là người sáng chế ra tổ tôm có lẽ kiếm được đâu ra một bộ khuôn in hình Nhật nên dùng luôn.
Một số cây bài tổ tôm
Nếu đã đọc truyện Đôrêmon bản 1996, thì có thể các bạn còn nhớ có tập Chai-en tìm được một con vật hiếm gọi là con chi chi, nhìn nửa giống con rắn, nửa giống con giun. Ngày xưa nhờ đọc truyện Đôrêmon nên hồi bé mình toàn tưởng con chi chi là từ truyện Đôrêmon ra. Thật ra đó là do cụ dịch giả đã Việt hóa, chứ đúng truyện gốc nó là con Tsuchinoko. Con Tsuchi được biến thành con chi chi cho nó dân dã. [Còn con chi chi trong truyện Dragon Ball thì hoàn toàn không liên quan]
Con chi chi trong Đôrêmôn
*
Các bạn xem thêm về các từ khác ở FB Cùng học tiếng Việt nhé
*
Cùng học tiếng Việt:
- Nghĩa của tiếng Việt: Đỗ và Đậu. Chưng và Chưng cất
- Nghĩa của tiếng Việt: Phù tang và Câu lạc bộ
- Nghĩa của tiếng Việt: Trẩy và Nhặt
- Nghĩa của tiếng Việt: “Khinh” và “Mọn”
- Nghĩa của tiếng Việt: “Nhũn như con chi chi”
- Nghĩa của tiếng Việt: “Muông” và “Mân côi”
- Nghĩa của tiếng Việt: “Ngoan” và “Thực dân”
- Nghĩa của tiếng Việt: “Tang bồng” và “Con ghệ”
- Nghĩa của tiếng Việt: Cam và Khổ và Hợp chúng quốc
- Nghĩa của tiếng Việt: Chữ “mặc” – mực vẽ, im lặng và bom nguyên tử
- Nghĩa của tiếng Việt 10: Chim nhạn – Hãy trả lại tên cho ngỗng
- Nghĩa của tiếng Việt: Lạp là hạt, là chạp, là sáp…
- Nghĩa của tiếng Việt: Dày thế mà gọi là “tiểu thuyết”? Bò bía nghĩa là gì?
- Nghĩa của tiếng Việt: Chiêm tinh với thiên văn, can đảm với gan ruột
- Nghĩa của tiếng Việt: vì đâu nên “tá”?
- Nghĩa của tiếng Việt: Cứu cánh –
do ta dùng sai chứ không ai cứu ai cả
- Nghĩa của tiếng Việt: Gác – từ trên lầu đến xưng hô lễ phép
- Nghĩa của tiếng Việt: “dâm bụt” hay “râm bụt”?
- Nghĩa của tiếng Việt: Điền kinh nghĩa là gì? Việt dã nghĩa là sao?
- Nghĩa của tiếng Việt: “Băng” – từ nước đá cho tới chuyện cưới hỏi
- Nghĩa của tiếng Việt: Đào xuống rễ mà tìm chữ căn
- Nghĩa của tiếng Việt: chữ “hộ” giúp đỡ, chữ “hộ” cửa nẻo
- Nghĩa của tiếng Việt: Tam Bành –
ba con ma của Đạo giáo làm người ta nổi giận
- Nghĩa của tiếng Việt: Lãnh cổ áo, lãnh thời tiết
- Nghĩa của tiếng Việt: Tằm-tang-tơ, bộ ba nối kết Đông-Tây
- Nghĩa của tiếng Việt: Vì sao lại gọi là nhiễm sắc thể?
- Nghĩa của tiếng Việt: Cộng hòa là thế nào? Đại Chủng viện là nơi làm gì?
- Nghĩa của tiếng Việt: bánh trưng hay bánh chưng?
- Nghĩa của tiếng Việt: Nguyên là gì, tiêu là gì, và Nguyên Tiêu là gì?
- Nghĩa của tiếng Việt: Đồng hồ –
nhỏ nước trước rồi mới hiện đại sau
- Nghĩa của tiếng Việt: Có phải cứ có vua thì gọi là “phong kiến”?
- Nghĩa của tiếng Việt: Hoàng, Đế, Vương, Vua, xưng gì thì cũng là.. vua
- Nghĩa của tiếng Việt: từ cắm [hoa] cho tới sáp nhập
- Nghĩa của tiếng Việt: Tên các nguyên tố hóa học trong tiếng Việt
Chia sẻ: