“Tín dụng đen” là một hiện tượng xã hội nguy hiểm, gây ra nhiều khó khăn, thiệt hại cho người dân, doanh nghiệp, ảnh hưởng đến an ninh trật tự. Các đối tượng “tín dụng đen” thường lợi dụng nhu cầu vay vốn của người dân, dụ dỗ, mời chào, quảng cáo cho vay với lãi suất cao qua các kênh trực tuyến như app, website, mạng xã hội. Khi người vay không trả nợ đúng hạn, họ sẽ bị đe dọa, uy hiếp, bạo lực, cưỡng đoạt tài sản.
Để ngăn chặn, xử lý hoạt động “tín dụng đen”, thời gian qua, Bộ Công an đã phối hợp Văn phòng Chính phủ tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện số 766/CĐ-TTg ngày 24/8/2023, yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương tăng cường công tác chỉ đạo, điều hành, kiểm tra, giám sát, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, hiệu quả trong việc đấu tranh với “tín dụng đen”. Đồng thời, mở đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan hoạt động tín dụng đen từ ngày 15/9/2023 – 14/3/2024.
Ảnh minh họa
Kết quả đợt cao điểm cho thấy sự quyết liệt, nỗ lực của Bộ Công an và Công an các đơn vị, địa phương. Theo thống kê của Bộ Công an, Công an các đơn vị, địa phương đã bắt giữ, khởi tố 306 vụ án/482 bị can, liên quan đến tín dụng đen; xử lý hành chính 41 vụ/126 đối tượng. Các đối tượng bị bắt giữ có nhiều thủ đoạn tinh vi, manh động, như sử dụng các app, website, mạng xã hội để quảng cáo, thu hút người vay; lợi dụng các cơ sở cầm đồ, dịch vụ đòi nợ, kinh doanh tài chính để cho vay lãi nặng; áp dụng các biện pháp bạo lực, đe dọa, uy hiếp, cưỡng đoạt tài sản của người vay khi không trả nợ đúng hạn.
Trong thời gian tới, Bộ Công an sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động đấu tranh với “tín dụng đen”, phối hợp các bộ, ngành, đoàn thể, địa phương làm tốt công tác phòng ngừa xã hội, tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nâng cao ý thức cảnh giác của người dân, tổ chức, doanh nghiệp. Chỉ đạo Công an các địa phương lập các tổ công tác liên ngành do Công an làm nòng cốt, kiểm tra hành chính các cơ sở liên quan đến hoạt động cho vay lãi nặng, đòi nợ thuê. Quản lý, kiểm tra các cơ sở kinh doanh có điều kiện về ANTT, nhất là các cơ sở kinh doanh dịch vụ cầm đồ, đòi nợ; xử lý nghiêm các cơ sở phạm.
Đồng thời, để phòng tránh hệ lụy từ “tín dụng đen”, người dân cần chủ động nâng cao kiến thức, kỹ năng sử dụng tài chính cá nhân an toàn, hiệu quả; bảo vệ thông tin, dữ liệu cá nhân, nhất là trên môi trường mạng. Thường xuyên tham gia, tìm hiểu các chương trình tuyên truyền để nhận biết các phương thức, thủ đoạn và hậu quả của “tín dụng đen”. Tố cáo kịp thời với cơ quan Công an các hành vi liên quan đến “tín dụng đen”, đòi nợ, cưỡng đoạt tài sản.
Bên cạnh đó, người dân không nên vay tiền qua các kênh không rõ nguồn gốc, không có giấy tờ hợp lệ, không có bảo hiểm, không có cam kết về lãi suất, thời hạn trả nợ. Nếu có nhu cầu vay vốn, nên tìm đến các tổ chức tín dụng uy tín, có giấy phép hoạt động của Ngân hàng Nhà nước, có các chương trình hỗ trợ lãi suất thấp, thời hạn linh hoạt.
Từ năm 2016 đến tháng 11/2018, Hoan [cựu cán bộ Công an] và vợ đã cho 52 người là cán bộ chiến sỹ Công an vay hơn 3,1 tỷ đồng với mức lãi suất 182,5%/năm và 146%/năm.
Trong hai ngày 31/10 và 1/11, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm 7 bị cáo đều trú tại thành phố Hà Nội, gồm: Hoàng Văn Hoan [sinh năm 1990] và Nguyễn Sơn Thành [sinh năm 1983] đều nguyên là cán bộ Công an phường Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm], Quách Thị Thơm [sinh năm 1989, trú tại xã Phương Trung, huyện Thanh Oai], Đỗ Mạnh Dương và Lê Đức Lợi [cùng sinh năm 1983, cùng trú tại phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy], Nguyễn Thị Thanh [sinh năm 1968, trú tại phường Chương Dương, quận Hoàn Kiếm], Mai Thị Khanh [sinh năm 1969, trú tại phường Xuân Phương, quận Nam Từ Liêm] bị Viện Kiểm sát Nhân dân thành phố Hà Nội truy tố về các tội: Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, Tổ chức đánh bạc và Đánh bạc.
Theo cáo trạng, năm 2011, bị cáo Hoan lập tài khoản Facebook tên "Vượng Phát," quảng cáo là dịch vụ cho vay tài chính. Hoan cùng vợ là bị cáo Thơm bàn bạc, thống nhất cho các cán bộ, chiến sỹ trong ngành Công an vay tiền để thu lãi cao.
Trước khi cho vay, bị cáo Hoan sẽ tìm hiểu thông tin của cán bộ, chiến sỹ vay tiền xem có đủ điều kiện vay không. Việc kiểm tra thông qua xác minh tại các đơn vị nơi công tác, học tập của cán bộ, chiến sỹ đi vay tiền và dựa trên thông tin của giấy tờ mà người vay đặt cho Hoan.
Nếu đảm bảo đủ điều kiện vay, bị cáo Thơm sẽ trực tiếp đứng ra giao dịch. Còn bị cáo Hoan không trực tiếp đứng ra giao dịch vì sợ gặp phải người quen, làm ảnh hưởng đến nghề nghiệp.
Vợ chồng Hoan cho vay với lãi suất 5.000 đồng/1 triệu đồng/ngày; người vay phải đóng lãi 10 ngày/lần thông qua tài khoản ngân hàng của bị cáo Hoan hoặc đưa trực tiếp cho bị cáo Thơm.
Bị cáo Hoan áp đặt điều kiện vay là cán bộ, chiến sỹ Công an phải để lại thẻ ngành hoặc giấy tờ liên quan của ngành Công an.
Để tránh bị cơ quan pháp luật phát hiện, bị cáo Hoan và Thơm đã cho người vay viết giấy nhận tiền để mua hộ xe máy và viết số tiền trong giấy cao hơn so với số tiền thực tế cho vay.
Khi giao tiền, bị cáo Thơm giữ lại luôn tiền lãi 10 ngày đầu, rồi mới giao phần tiền vay còn lại cho người vay.
Năm 2017, bị cáo Hoan rủ đồng nghiệp là Thành cùng “làm ăn chung.” Thành không đồng ý chung vốn với Hoan nhưng thống nhất khi nào Hoan cần, Thành sẽ cho vay với lãi suất 1.000 đồng/triệu/ngày.
[TP.HCM: Xét xử 13 cựu cán bộ Công an phường Phú Thọ Hòa]
Cáo trạng kết luận, từ năm 2016 đến tháng 11/2018, Hoàng Văn Hoan và Quách Thị Thơm đã cho 52 người là cán bộ chiến sỹ Công an vay hơn 3,1 tỷ đồng với mức lãi suất 182,5%/năm và 146%/năm, gấp 9,1 lần và 7,3 lần mức lãi suất tối đa của Ngân hàng Nhà nước quy định.
Tổng số tiền thu lợi bất chính của vợ chồng cựu cán bộ Công an bị xác định là hơn 926 triệu đồng.
Trong khoảng thời gian từ 8/2016- 2/2018, bị cáo Nguyễn Sơn Thành đã tổ chức đánh bạc dưới hình thức nhận các tin nhắn số lô, đề qua điện thoại di động của Thành.
Bị cáo Thành tổ chức đánh bạc hơn 777 triệu đồng và thu lợi bất chính 144 triệu đồng.
Nhóm bị cáo còn lại bị xác định là những người chuyển các tin nhắn số lô, đề, lô xiên đến cho bị cáo Thành.
Trước đó, vụ án này đã từng được đưa ra xét xử, trả hồ sơ để điều tra bổ sung thêm.
Tại phiên xử lần này, sau 2 ngày xét xử, Hội đồng Xét xử cho rằng quá trình xét hỏi tại phiên tòa thấy cần xác minh, thu thập, bổ sung chứng cứ, tài liệu, đồ vật mà không thể thực hiện ngay tại phiên tòa, nên Hội đồng Xét xử đã quyết định hoãn phiên tòa theo quy định tại Điều 297, khoản 1, điểm b - Bộ luật Tố tụng Hình sự.