Chất độc từ đâu ra?
Chất độc thật sự đang vây quanh chúng ta. Chúng có hai nguồn: một là nội sinh, do cơ thể tạo ra trong quá trình hoạt động, đốt cháy thức ăn để tạo ra năng lượng với hệ quả là những chất thải độc như khí carbonic trong hô hấp, axit lactic trong co cơ, chất urê trong chuyển hóa chất đạm, các gốc tự do nhiều trong gian bào… và hai là ngoại sinh, từ môi trường ngoại lai xâm nhập vào như các hóa chất sinh hoạt, thuốc bảo vệ thực vật, phụ gia thực phẩm, mỹ phẩm…
Ngoài ra, con người còn bị phơi nhiễm khói xe, khói rác thải, khói thuốc lá và vô số chất gây ô nhiễm môi trường khác.
Con người có khả năng tự thải độc
Cơ thể người có 5 cơ quan, hệ thống đảm trách chức năng thải độc, giúp cơ thể trong lành, không nhiễm bệnh là:
- Phổi và bộ máy hô hấp giúp trao đổi dưỡng khí và thở ra các chất độc bay hơi;
- Làn da với hệ thống thải chất bã và mồ hôi giúp cơ thể thải khá nhiều chất độc qua da;
- Hệ thống dạ dày ruột [hệ tiêu hóa] giúp thải rất nhiều chất độc hại dư thừa, đặc biệt là các chất độc do ăn uống qua nôn mửa hay theo phân ra ngoài;
- Gan với hệ thống thải độc cực kỳ hiệu quả thông qua vô số phản ứng hóa học
- Thận, đường tiểu và hệ tiết niệu là nơi cuối cùng tống thải các chất độc hòa tan trong nước ra ngoài triệt để và nhiều nhất.
Những phương pháp giải độc “nhân tạo”
1. Súc rửa dạ dày [gastric lavage]
Thường súc rửa dạ dày được áp dụng rộng rãi trong y khoa để lấy nhanh các chất độc vào đường tiêu hóa như ngộ độc hay tự độc thuốc, ngộ độc thức ăn, uống nhầm độc chất…..
2. Súc rửa đại tràng [colon cleansing]
Người ta thường dùng thuốc xổ đại tràng có chứa một số muối, và đôi khi cà phê hoặc các loại thảo mộc để loại bỏ chất độc còn trong ruột kết. Tuy nhiên, đại tràng thường tự có khả năng không đòi hỏi bất kỳ sự giúp đỡ làm sạch chính nó. Việc súc rửa đại tràng cũng có thể gây nguy hiểm nếu thực hành không chính xác hay lạm dụng.
3. Chế độ ăn thải độc [detox diets]
Nhiều chế độ ăn kiêng thải độc được đề nghị như:
- Tăng cường uống nhiều nước lọc, nước khoáng, trà xanh, vitamin C, trà thảo dược
- Ăn nhiều rau xanh, nhiều chất xơ, thực phẩm chức năng hỗ trợ gan, thận để tác dụng giải độc cơ thể tốt hơn,
- Cung cấp các lợi khuẩn [probiotics] cho cơ thể.
Nhiều nghiên cứu cho thấy lợi khuẩn đóng vai trò tích cực trong việc đào thải các kim loại nặng, gốc tự do và những loại vi khuẩn nguy hiểm trong cơ thể người bằng cách tăng cường khả năng chống oxi hóa tự nhiên của hệ miễn dịch.
4. Tăng thải độc qua mồ hôi [Phương pháp Hubbard]
Dựa trên nguyên lý: Dùng Niacin [vitamin PP] liều cao để “đẩy” những chất độc [gây ung thư, đột biến gen, dị tật di truyền] ra khỏi nơi tích lũy là mỡ, chất béo, tủy xương và sau đó xông hơi mồ hôi sẽ mang theo các chất độc thải ra ngoài. Cuối cùng bổ sung dầu, chất béo [trong các viên nang dầu cá, vitamin A, D], nước và khoáng để làm thăng bằng sinh học, chống tái hấp thu chất độc qua ruột.
Cuối cùng bổ sung dầu, chất béo [trong các viên nang dầu cá, vitamin A, D], nước và khoáng để làm thăng bằng sinh học, chống tái hấp thu chất độc qua ruột.
Ban đầu, phương pháp chỉ được thiết kế nhằm thải bỏ chất độc dạng phóng xạ. Sau đó, được áp dụng rộng rãi hơn để thải độc nhiều chất khác như thuốc trị bệnh khi dùng quá liều, dioxin, thuốc, nhiễm độc chì, nhiễm độc asen, thủy ngân…
5. Thẩm phân phúc mạc và chạy thận nhân tạo [peritoneal dialysis, hemodialysis]
Đây là phương pháp thải độc rất hiệu quả được áp dụng nhiều trong y tế. Phương pháp này dựa trên nguyên lý là chất độc trong máu sẽ được lọc qua màng bán thấm ra dịch lọc để thải ra ngoài giúp máu được “trong sạch” hơn.
Thẩm phân phúc mạc và lọc máu qua thận nhân tạo đã cứu sống nhiều triệu người, đặc biệt là bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối hằng năm.
Đôi điều bàn luận
Tẩy sạch cơ thể là việc rất cần thiết. Cơ thể “sạch” sẽ hoạt động hiệu quả hơn và ít bị bệnh tật, trục trặc hơn. Những cách thải độc “nhân tạo” thường dựa trên cơ chế hoạt động của hệ thống thải độc có sẵn trong cơ thể con người. Nói chung là làm tăng hoạt lên chức năng sẵn có.
Cần cảnh giác với những cách tẩy độc được “tiếp thị” quá mức. Đã có xu hướng lừa bịp tinh vi để chữa những bệnh “tưởng tượng”, với những độc chất không có thật.
TS.BS Trần Bá Thoại
Bệnh viện Hoàn Mỹ Đà Nẵng
Theo các chuyên gia, giải độc cơ thể thực ra là nghỉ ngơi, làm sạch và nuôi dưỡng cơ thể từ trong ra ngoài, bằng cách loại bỏ các độc tố rồi sau đó dung nạp các chất dinh dưỡng lành mạnh. Giải độc cơ thể giúp bảo vệ bạn khỏi bệnh tật và kéo dài khả năng duy trì sức khỏe tối ưu.
Theo Health, về cơ bản, giải độc có nghĩa là làm sạch máu, được thực hiện bằng cách loại bỏ các tạp chất trong máu ở gan [nơi xử lý các độc tố]. Cơ thể cũng giúp loại bỏ các chất độc qua thận, ruột, phổi, bạch huyết và da. Tuy nhiên, khi hệ thống này bị tổn thương, các tạp chất không được lọc đúng cách và mọi tế bào trong cơ thể có thể bị ảnh hưởng xấu.
Giải độc cơ thể chủ yếu tập trung vào các vấn đề: kích thích gan thải độc tố ra ngoài; tăng cường loại bỏ chất độc thông qua ruột, thận và da; cải thiện lưu thông máu; nạp nhiên liệu cho cơ thể với các chất dinh dưỡng lành mạnh.
Chuyên gia dinh dưỡng Peter Bennett tại Mỹ cho rằng mọi người nên giải độc ít nhất một năm một lần. Tuy nhiên, phụ nữ cho con bú, trẻ em và bệnh nhân bị bệnh thoái hóa, ung thư hay lao phổi mãn tính cần cẩn trọng khi muốn thanh lọc cơ thể. Những người này nên tham khảo ý kiến bác sĩ về việc thực hiện các biện pháp thanh lọc phù hợp với tình hình sức khỏe của mình.
Ngày nay, các độc tố có rất nhiều trong thực phẩm và môi trường, vì vậy rất cần thiết để giải độc cơ thể. Một số triệu chứng khi cơ thể chứa quá nhiều độc tố là: mệt mỏi không rõ nguyên nhân, chậm chạp, da bị kích thích, dị ứng, nhiễm trùng cấp thấp, sưng húp mắt hay bọng mắt, đầy hơi, chu kỳ kinh nguyệt không đều, rối loạn tâm thần…
Để tống khứ các độc tố ra khỏi cơ thể, việc đầu tiên cần thực hiện là loại bỏ rượu, cà phê, thuốc lá, đường tinh chế và chất béo bão hòa… tất cả những chất này hoạt động như các chất độc trong cơ thể và gây trở ngại đối với quá trình chữa bệnh. Ngoài ra, hạn chế tối đa việc sử dụng các chất tẩy rửa hóa học và các sản phẩm chăm sóc sức khỏe cá nhân [dầu gội, chất khử mùi, kem đánh răng], đồng thời lựa chọn các sản phẩm tự nhiên thay thế.
Một trong những rào cản đối với quá trình giải độc là căng thẳng. Khi bị căng thẳng các hormone gây căng thẳng phát tán vào các hệ thống trong cơ thể, tạo ra nhiều độc tố và làm hạn chế hoạt động của các enzym có chức năng giải độc gan. Yoga, khí công và thiền định là những cách đơn giản và hiệu quả để giảm bớt căng thẳng.
Song song đó, một số biện pháp sau cũng có tác dụng thanh lọc cơ thể và đem lại sức khỏe tổng thể: Ăn nhiều chất xơ, bao gồm gạo nâu, rau quả, trái cây tươi, như: củ cải đường, atisô, cải bắp, bông cải xanh, rong biển… là những loại thực phẩm giải độc tuyệt vời. Làm sạch và bảo vệ gan bằng cách uống các loại thảo mộc như rễ cây bồ công anh, cây kế sữa và trà xanh.
Bổ sung vitamin C để giúp cơ thể sản xuất glutathione, một hợp chất xua tan độc tố trong gan. Uống ít nhất hai lít nước mỗi ngày. Hít thở sâu để thúc đẩy oxy lưu thông đến toàn bộ cơ thể. Đối phó với căng thẳng bằng cách tập trung vào những cảm xúc tích cực.
Tắm vòi sen ấm trong năm phút và để nước chảy trên lưng. Sau đó tắm lại bằng nước lạnh. Thực hiện như vậy khoảng ba lần mỗi khi tắm. Tắm hơi cũng là cách giúp cơ thể loại bỏ độc tố ra ngoài thông qua các lỗ chân lông trên da.
Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để duy trì sự khỏe khoắn. Khí công là một trong các bài tập đặc biệt giúp giải độc và làm sạch các độc tố tích tụ bên trong cơ thể.
Để có thể khỏe mạnh, cơ thể cần phải nạp các dưỡng chất cần thiết và cũng cần phải thải ra những chất độc hại và không lành mạnh. Vậy, cơ chế thải độc của các bộ phận trong cơ thể diễn ra như thế nào?
Cơ chế thải độc của da
Chúng ta thường được nghe đến cụm từ “đổ mồ hôi”. Chính xác mồ hôi là con đường giúp da thải các chất độc ra khỏi cơ thể. Trong tất cả các bộ phận thì da là bộ phận chiếm diện tích lớn nhất và cũng là bộ phận giúp cơ thể thải độc quan trọng nhất và lớn nhất.
Có thể giải thích cơ chế thải độc của da như sau: Khi con người tập thể dục, vận động, tắm hơi, tắm muối Epsome [muối vô cơ magnesium sulphate], tuyến mồ hôi sẽ được kích thích và sẽ tiết ra các “giọt” lấm tấm trên da, thông qua đây da cũng bài tiết chất độc.
Để tăng cường khả năng giải độc của da bạn nên: Tập thể dục để làm cơ thể chảy mồ hôi nhiều hơn. Điều này giúp loại trừ khoảng từ 5% đến 10% lượng chất thải trong quá trình trao đổi chất. Tắm hơi, tắm nước có pha thêm muối magiê sunphat cũng là những cách hữu ích để kích thích sự hoạt động của tuyến mồ hôi. Tuy nhiên, những người bị cao huyết áp hoặc mắc các bệnh về thận và tim thì không nên áp dụng các phương pháp này. Để tránh làm bít kín các lỗ chân lông, bạn cần làm sạch các chất độc đã được bài tiết qua bề mặt của da bằng cách tắm nước ấm và không sử dụng xà phòng.
Cơ chế thải độc của phổi
Phổi chính là cơ quan quan trọng của cơ thể, bởi vậy cần phải chú ý nhiều hơn tới sự thải độc của phổi. Nên nhớ rằng cơ thể chỉ có thể thải độc được CO2 và các chất độc dạng khí khác ra ngoài qua một con đường duy nhất là hệ hô hấp [qua phổi]. Nếu độc tố không được thải qua phổi một cách triệt để thì sẽ dẫn tới các bệnh đường hô hấp.
Bạn có thể tăng cường khả năng thải độc của phổi bằng cách: tránh tiếp xúc với các loại khói độc, dung dịch hóa học; tập thể dục thường xuyên và tập hít thở sâu mỗi ngày.
Cơ chế thải độc của gan
Gan cũng là một bộ phận giúp cơ thể thải độc. Gan có chức năng chính là bài tiết enzyme, dịch mật để hỗ trợ quá trình tiêu hóa, khử các chất độc từ thận/ruột đổ về và đào thải chúng ra ngoài.
Nếu muốn cơ thể được mạnh khỏe thì gan cần phải khỏe mạnh. Bạn có thể liên hệ với những người mắc các bệnh về gan, cơ thể của họ lúc nào cũng sẽ yếu ớt, mệt mỏi, thậm chí cosnfbij xuất huyết vì các chất độc cứ tích tụ trong cơ thể mà không ra ngoài được.
Bạn cần phải giữ cho lá gan khỏe mạnh và không bị nhiễm độc, hãy ăn nhiều củ cải đường, cà chua, súp lơ, hành và bắp cải để cải thiện chức năng của gan. Một vài loại thảo dược như rễ cây bồ công anh, cây ngưu bàng, cây kế, trà xanh… có thể giúp gan hoạt động tốt hơn.
Cơ chế thải độc của thận
Thận bài tiết chất độc ra ngoài qua con đường tiểu tiện, một phần trong quá trình bài tiết. Bên cạnh đó, thận còn đóng vai trò lọc máu cho toàn bộ cơ thể [mỗi phút, thận lọc được khoảng 1 lít máu], điều này vô cùng quan trọng và lý giải vì sao những người bị suy thận phải chạy thận nhân tạo. Mặc dù có 2 hai quả thận nhưng chỉ cần thiếu đi 1 quả hoặc thận bị yếu, chức năng thải độc của cơ thể sẽ bị giảm sút nhanh chóng. Muốn thận khỏe bạn cần phải uống đủ nước mỗi ngày để tăng cường khả năng thanh lọc chất độc. Ngoài ra ăn nhiều củ cải đường và dâu tây cũng là cách giúp thận khỏe hơn.
Cơ chế thải độc của hệ tiêu hóa
Không phải qua gan, da hay phổi, các độc tố có thể được “tống” hết ra khỏi cơ thể. Nếu chúng chưa được xử lý hết, chúng sẽ được chuyển về ruột. Ruột sẽ hấp thu các chất điện giải, nước dư thừa từ quá trình tiêu hóa thức ăn cho ruột non và thải ra chất thải đặc, rắn [phân].
Để có thể giải độc tốt hơn, bạn nên uống nhiều nước hơn. Nước sẽ giúp hòa tan các chất độc hại, “tẩy rửa” ruột giúp chất thải đi xuống phần ruột già dễ hơn. Không những thế, nước còn kích thích sự hoạt động của các cơ ở khu vực này.
Hệ bạch huyết dưới da
Hệ bạch huyết nằm ngay dưới da, đây là hệ thống phòng vệ quan trọng trong cơ thể người, bao gồm bạch huyết [chất dịch trong suốt bao quanh các mô], mạch bạch huyết, mô bạch huyết, hạt/mấu bạch huyết, hạch bạch huyết, hạch họng, lá lách, và tuyến ức. Khác với da, hệ bạch huyết không tự thải độc được mà vận chuyển các chất độc tới gan và thận và bài tiết chất độc tại các cơ quan này.
Để tăng cường khả năng giải độc cho hệ bạch huyết, bạn nên tập nhảy cao, chạy bộ.Sử dụng bàn chải để chà xát nhẹ nhàng ở những vùng da khô cũng giúp tăng cường sự dịch chuyển của lượng bạch huyết và là cách tẩy sạch chất độc.
Mặc dù các cơ quan trong cơ thể đều có cơ chế thải độc tuy nhiên nếu bạn nạp quá nhiều “chất độc” vào người, các cơ quan dù có làm việc hết công suất cũng không thể làm “sạch” cơ thể được. Vì vậy, hãy thực hiện một chế độ ăn uống và tập luyện khoa học để có một sức khỏe bền vững.
G.H
Websosanh.vn – Website so sánh giá đầu tiên tại Việt Nam