Quỳ tím là cái tên quá quen thuộc trong hóa học, được dùng để đo độ pHhoặcứng dụng trong các thí nghiệm khác. Vậy quỳ tím là gì? Đổi màu như thế nào? Ứng dụng của quỳ tím ra sao? Cùng Điện máy XANH tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
1Quỳ tím là gì? Ưu điểm của quỳ tím so với các chỉ thị PH khác
Quỳ tím hay được gọi là giấy quỳ - loại giấy được tẩm dung dịch etanol hoặc nước cùng chất màu được tách từ rễ cây địa yRoccella và Dendrographa. Loại giấy này ban đầu có màu tím được sử dụng trong thí nghiệm hóa học và đo độ pH. Sau khi sử dụng, giấy quỳ sẽ biến đổi thành màu khác.
Cho kết quả nhanh [thường dùng trong các thí nghiệm] đó là ưu điểm lớn nhất của quỳ tím. Bên cạnh đó, giấy quỳ còn được sử dụng để phân biệt các loại khí. Vì thế mà quỳ tím là thứ không thể thiếu trong các cuộc thí nghiệm hay trong các phòng thí nghiệm hiện nay.
2Phân loại quỳ tím
Giấy quỳ tím được chia thành 2 loại chính đó là: giấy quỳ tím đỏ và giấy quỳ tím xanh.
- Giấy quỳ tím đỏ: Được tạo ra bằng phương pháp xử lý giấy trơn và một loại thuốc nhuộm được ngâm trong dung dịch axit sulfuric loãng. Tiếp theo, chúng được mang đi sấy khô bằng cách tiếp xúc trực tiếp với không khí.
- Giấy quỳ tím xanh: Khi nhúng quỳ tím xanh trong dung dịch, nếu giấy đổi sang màu đỏ thì dung dịch có tính axit, còn nếu giấy không đổi màu thì dung dịch ở trạng thái cân bằng. Quỳ xanh được sử dụng để nhận biết axit và giấm.
Hơn thế nữa, người ta còn chia giấy quỳ thànhquỳ tím ẩmvàquỳ tím khô. Để nhận biết loại nào quỳ tím ẩm và loại nào quỳ tím khô, ta chỉ cần bỏ một trong hai loại vàokhí amoniacnếu là quỳ tím khô sẽkhông đổi màu, nếu giấy quỳ chuyển thànhmàu xanhđó là quỳ tím ẩm.
3Quỳ tím đổi màu như thế nào?
Quỳ tím thay đổi 3 màu tùy vào dung dịch đó là axit, bazo hay trung tính:
- Quỳ tím đổi màu đỏ khi giấy quỳ tiếp xúc với dung dịch có tính axit.
- Quỳ tím đổi màu xanh khi giấy quỳ tiếp xúc với dung dịch có tính bazo.
- Quỳ tím không đổi màu khi dung dịch đó là trung tính [tính axit = tính bazo].
4Ứng dụng của quỳ tím
Quỳ tím có nhiều ứng dụng trong khoa học cũng như cuộc sống như phân biệt các chất hóa học, đo độ pH hay thử rỉ ối,...
Dùng để phân biệt dung dịch hóa học
Để nhận biết dung dịch có tính bazo hay axit, ta chỉ cần một mẩu nhỏ giấy quỳ ta có thể dễ dàng phân biệt hay nhận biết. Nói rõ hơn:
- Khi quỳ tím tác dụng với axit [VD: HCL, H2SO4,…] quỳ tím sẽ hóa đỏ.
- Khi quỳ tím tác dụng với bazơ [VD: NaOH, KOH,…] quỳ tím hóa sang màu xanh.
- Khi quỳ tím ở trong trường hợp cân bằng hay trung tính sẽ không đổi màu.
Đo độ PH bằng giấy quỳ tím
Đo độ pH nhanh đó là điều giấy quỳ có thể làm được. Tuy nhiên, kết quả đo pH kiểu quỳ tím chỉ tương đối chứ không chính xác 100%. Để đo với độ chính xác nhất ta cần sử dụng máy đo pH sẽ cho ta độ chính xác cao.
Trường hợp để đo nhanh chúng ta sử dụng quỳ tím như sau: Xé một miếng quỳ tím nhúng vào nước, sau đó mang so sánh với bảng màu đi kèm.
- Nếu chỉ số pH từ 1 – 7: môi trường axit.
- Từ 7 – 14: môi trường bazo.
- Nếu giấy quỳ hiển thị số 7: môi trường trung tính.
Đặc biệt, quỳ tím có thểthử rỉ ốicủa các bà bầu trong giai đoạn cuối. Từ đó, ta biết được tính trạng thai nhi bên trong bụng người mẹ tốt hay yếu để đưa ra các phương án kịp thời nhất.
5Mua quỳ tím ở đâu?
Quỳ tím được bán ở đâu hay quỳ tím bán chỗ nào chất lượng đó là những câu hỏi của nhiều bạn đọc đang băn khoăn. Thị trường hiện nay, quỳ tím được bày bán khắp nơi với giá thành rẻ nhưng chất lượng không được kiểm định chắc chắn. Đặc biệt, đối với những người nghiên cứu hóa học nếu mua phải quỳ tím không đạt chuẩn sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả.
Bạn nên chọn những nơi uy tín như hiệu thuốc hay các trung tâm nghiên cứu khoa học để có giấy quỳ đạt chuẩn và chất lượng nhất nhé !
Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quỳ tím. Mọi thắc mắc bạn vui lòng để lại bình luận bên dưới để được giải đáp nhé!
Trắc nghiệm: Chất nào làm quỳ tím hóa đỏ:
A. CaO
B. Na2O
C. NaOH
D. HCl
Lời giải
Đáp án đúng: D. HCl
Chất làm quỳ tím hóa đỏ là axit HCl
Giải thích
Quỳ tím chuyển màu phụ thuộc vào giá trị pH của dung dịch. Độ pH nhỏ hơn 7 làm quỳ tím hoá đỏ: Dung dịch mang tính axit. Nếu quỳ tím chuyển đỏ thì chắc chắn rằng quỳ tím được nhúng vào dung dịch axit. VD: HCl, H2SO4…
Cùng Top Tài Liệu tìm hiểu về Quỳ Tím các em nhé!
Quỳ tím hay còn gọi là giấy quỳ, là loại giấy được tẩm bằng dung dịch etanol hoặc nước với chất màu được tách từ rễ cây địa y [ngành thực vật cộng sinh giữa nấm và tảo] Dendrographa và Roccella.
Vậy quỳ tím màu gì? Loại giấy này có màu gốc ban đầu là màu tím, được sử dụng thường xuyên trong ngành hóa học để thử và kiểm nghiệm độ pH. Sau khi thử nghiệm, giấy quỳ có thể sẽ biến đổi sang màu khác.
Bên cạnh câu hỏi về định nghĩa và màu sắc của quỳ tím thì “quỳ tím hóa trị mấy?”, “quỳ tím có độc không?” cũng là những câu hỏi được nhiều người quan tâm.
Với câu hỏi quỳ tím hoá trị mấy thì câu trả lời rất đơn giản là nó KHÔng có hoá trị vì nó chỉ là một chất chỉ thị màu axit-bazo. Quỳ tím chuyển màu phụ thuộc vào giá trị pH của dung dịch.
Bên cạnh đó, các loại giấy quỳ đều được làm từ gỗ và trải qua các giai đoạn tương tự như làm giấy. Điểm khác biệt duy nhất giữa giấy quỳ tím và giấy thông thường đó là chúng được bổ sung thêm hoạt chất quỳ vào bột giấy và được sấy khô. Vì được làm từ gỗ nên loại giấy này không gây độc hại và không có ảnh hưởng tới sức khỏe của người dùng.
Giấy quỳ tím được chia thành 2 loại chính đó là: giấy quỳ tím đỏ và giấy quỳ tím xanh.
– Giấy quỳ tím đỏ: Được tạo ra bằng phương pháp xử lý giấy trơn và một loại thuốc nhuộm được ngâm trong dung dịch axit sulfuric loãng. Tiếp theo, chúng được mang đi sấy khô bằng cách tiếp xúc trực tiếp với không khí.
– Giấy quỳ tím xanh: Khi nhúng quỳ tím xanh trong dung dịch, nếu giấy đổi sang màu đỏ thì dung dịch có tính axit, còn nếu giấy không đổi màu thì dung dịch ở trạng thái cân bằng. Quỳ xanh được sử dụng để nhận biết axit và giấm.
Hơn thế nữa, người ta còn chia giấy quỳ thành quỳ tím ẩm và quỳ tím khô. Để nhận biết loại nào quỳ tím ẩm và loại nào quỳ tím khô, ta chỉ cần bỏ một trong hai loại vào khí amoniac nếu là quỳ tím khô sẽ không đổi màu, nếu giấy quỳ chuyển thành màu xanh đó là quỳ tím ẩm.
Những chất làm quỳ tím hóa đỏ
Axit: RCOOH và các axit vô cơ, aminoaxit R[NH2]x[COOH]y [x < y] ;Muối của axit mạnh baz yếu : NH4Cl, CH3NH3Cl; Al2[SO4]3; FeCl3…
Các chất làm quỳ tím hóa hồng
HOOC[CH2]2CH[NH2]COOH
Những chất nào làm quỳ tím hóa xanh ngoài ra còn làm phenolphtalein hóa hồng:
+ Các bazơ kiềm : NaOH , KOH , Ca[OH]2 , Ba[OH]2
+ Amin béo : CH3NH2 ; C2H5NH2..
+ Amôniac : NH3
+ Aminoaxit R[NH2]x[COOH]y x > y
+ Muối của axit yếu baz mạnh : CH3COONa ; H2NCH2COONa ; Na2CO3 , …
Chất tác dụng với nước làm quỳ tím hóa xanh
CH3NH2
CH3NH2 + H2O = CH3NH3+ + OH–
Chất không làm quỳ tím đổi màu:
-Tính axít rất yếu : Phenol …
-Tính baz rất yếu : Anilin …
-Aminoaxit : R[NH2]x[COOH]y x = y
-Muối của axit mạnh bazo mạnh : NaCl , K2SO4; Ba[NO3]2
Dãy các chất làm quỳ tím ẩm hóa xanh
metylamin, amoniac, natri axetat
Dung dịch chất nào làm quỳ tím hoá đỏ HNO3
Chất nào sau đây làm quỳ tím ẩm hóa xanh
a. glyxin. b. anilin. c. alanin. d. lysin
Nhận thấy glyxin và alanin là α–amino axit có số nhóm –NH2 bằng số nhóm –COOH
⇒ Glyxin và alanin không làm đổi màu quỳ tím ẩm.
+ Anilin tuy là 1 amin nhưng có gốc –C6H5 là 1 gốc hút e ⇒ làm tính bazo của nó rất yếu.
⇒ Tính bazo của anilin k đủ mạnh để làm làm xanh quỳ tím ẩm.
Quỳ tím là một vật dụng vô cùng quan trọng, nó được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống.
Hỗ trợ phân biệt các loại dung dịch hóa học
Chỉ với một mẩu quỳ tím nhỏ, người ta có thể nhận biết một cách dễ dàng loại dung dịch mình đang sử dụng có tính bazo hay axit cũng như độ mạnh yếu của chúng dựa vào sự thay đổi đậm nhạt của màu sắc.
– Nếu quỳ tím chuyển đỏ thì chắc chắn rằng quỳ tím tác dụng với axit. VD: HCL, H2SO4…
– Nếu quỳ tím chuyển sang màu xanh thì dung dịch đó mang tính kiềm bazo. VD: Quỳ tím tác dụng với NaOH, Ca[OH]2 hoặc KOH,…
– Quỳ tím gặp nước chuyển màu gì? Nếu quỳ tím không có sự thay đổi về màu sắc thì nó đã gặp nước hoặc dung dịch có môi trường trung tính [ thường là muối tạo bởi axit mạnh hoặc bazo mạnh, ví dụ: NaCl, Na2SO4]
Giấy quỳ tím đo độ pH
Giấy quỳ tím là dụng cụ để thử và nhận biết tính acid, kiềm của dung dịch nào đó. Nếu dung dịch có tính acid, quỳ tím sẽ hóa đỏ, còn khi gặp dung dịch có tính bazo, quỳ tím hóa xanh. Khi nhúng giấy vào nước thì quỳ sẽ chuyển màu sau đó ta sẽ so sánh với bảng màu, mỗi một màu sẽ thể hiện độ pH khác nhau.
Quỳ tím chỉ cho ta biết độ pH một cách tương đối, độ chính xác không cao. Thay vào đó, người ta sẽ sử dụng các loại chỉ thị pH cao cấp hơn như máy đo pH. Các loại máy đo pH ngoài chức năng cho biết chính xác độ pH của dung dịch mà còn cho biết nhiệt độ, độ dẫn điện của loại dung dịch cần đo. Cách làm như sau:
– Xé 1 miếng giấy quỳ nhúng vào nước, đợi quỳ đổi màu rồi so sánh với bảng màu đi kèm.
– Kiểm tra độ pH dựa trên bảng màu quy chuẩn.
– pH < 7 làm quỳ tím hoá đỏ: Dung dịch mang tính acid
– pH 7 đến 14 làm quỳ tím hoá xanh: Dung dịch mang tính bazo
– Giấy quỳ chỉ thị màu số 7: Môi trường trung tính.