Mặt lệch là tình trạng khuôn mặt mất đi sự cân đối bình thường do nhiều nguyên nhân gây ra. Mặt lệch gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống giao tiếp. Có nhiều phương pháp giúp cải thiện tình trạng mặt lệch. Trong đó, phương pháp không dùng thuốc thường được dùng là châm cứu chữa lệch mặt. Cùng YouMed tìm hiểu về châm cứu chữa lệch mặt và các vấn đề cần lưu ý khi sử dụng phương pháp này qua bài viết dưới đây.
Mặt lệch là tình trạng như thế nào?
Mặt lệch là tình trạng khuôn mặt mất cân đối. Khi lấy trục thẳng chính giữa mặt làm trục thì mọi đường nét trên khuôn mặt đều lệch hẳn sang một bên. Có thể lệch mặt sang phải, sang trái, lên cao hoặc xuống thấp dẫn đến tổng thể gương mặt không cân đối.
Triệu chứng của mặt lệch
Bệnh nhân bị mặt lệch có thể có các biểu hiện như:
- Miệng, mắt bị méo lệch sang phải hoặc sang trái.
- Mắt nhắm không kín.
- Sụp mi, không thể mở lên được.
- Nhìn lé.
- Miệng méo, dễ nhiễu thức ăn khi ăn hoặc uống nước.
- Một số trường hợp bị nuốt sặc, ảnh hưởng đến khả năng nhai của người bệnh.
Nguyên nhân của mặt lệch
Lệch mặt bẩm sinh
Do yếu tố di truyền trong cấu tạo xương, cơ hàm không cân đối. Một số người từ lúc sinh ra đã có mặt lệch bên cao bên thấp hoặc mặt lệch bên trái, bên phải mà không bị tác động bởi lý do nào khác.
Mặt lệch vì nhai một bên thường xuyên
Thói quen ăn uống khi nhai lệch hẳn sang một bên cũng là nguyên nhân khiến mặt lệch. Lâu dần sự hoạt động không đồng đều giữa hai bên hàm làm cho khớp cắn bị lệch. Điều này dẫn đến trường hợp như mặt lệch bên phải, mặt lệch bên trái.
- Những thói quen sinh hoạt không tốt như: ngủ thiên lệch sang một bên, dùng tay chống cằm… Những thói quen sinh hoạt này theo thời gian, có thể ảnh hưởng đến sự hài hòa của gương mặt.
- Do bệnh lý, tai nạn.
Di chứng
- Tai biến mạch máu não
- Do các bệnh lý viêm nhiễm
- U não.
- Do lạnh…
Những vấn đề khác
Ngoài ra, mặt lệch sang 1 bên cũng có thể do các vấn đề về răng như:
- Răng mọc lệch lạc, chen chúc trên khung hàm khiến khi cười miệng bị lệch.
- Sau nhổ răng khôn.
- Nhiễm trùng răng.
Trường hợp lệch hàm do tai nạn xảy ra khi xương hàm bị va đập mạnh, lệch hẳn hàm sang một bên, phá vỡ cấu trúc xương. Trường hợp nặng, phải phẫu thuật xương hàm mới có thể đảm bảo.
Do phẫu thuật thẩm mỹ hỏng. Một số trường hợp khi chọn những cơ sở làm đẹp không uy tín, không đảm bảo chất lượng, chuyên môn tay nghề bác sĩ không cao, cơ sở vật chất không đảm bảo dẫn đến biến chứng lệch mặt sau phẫu thuật.
Những hậu quả của tình trạng lệch mặt
Lệch mặt làm ảnh hưởng trực tiếp đến thẩm mỹ, ngoài ra còn ảnh hưởng đến chức năng nhai, sức khỏe răng miệng.
Lệch mặt khiến người bệnh mất tự tin trong cuộc sống, khó khăn trong việc giao tiếp, luôn tự ti về gương mặt.
Ngoài ra tình trạng lệch mặt cấp cũng có thể là dấu hiệu báo động cho bệnh đột quỵ. Người bệnh nên kiểm tra sức khỏe, các bệnh lý nền ổn định để tránh dẫn đến những hậu quả khó lường.
Tác dụng của châm cứu chữa mặt lệch
Châm cứu chữa mặt lệch là phương pháp hiệu quả được nhiều người bệnh áp dụng. Đặc biệt, những trường hợp lệch mặt do liệt dây 7 ngoại biên, liệt dây thần kinh số 3, số 5, số 6…
Với khả năng kích thích các huyệt vị, tăng cường tuần hoàn máu và lưu thông khí huyết, châm cứu giúp điều hòa sự mất cân bằng trong hệ kinh lạc. Tương ứng với sự lưu thông máu tới các dây thần kinh bị tổn thương, bị liệt. Từ đó người bệnh phục hồi nhanh chóng.
Bên cạnh đó, châm cứu còn tạo ra sự cân bằng và làm khí huyết trong cơ thể người bệnh bị lệch mặt ổn định. Từ đó, giúp cơ thể người bệnh khỏe mạnh hơn về thể chất, tinh thần và cảm xúc. Như vậy, sự phục hồi bệnh sẽ được nhanh chóng hơn
Châm cứu chữa mặt lệch là phương pháp điều trị bệnh không dùng thuốc, không xâm lấn. Vì vậy, phương pháp này hạn chế biến chứng hoặc di chứng hơn so với việc dùng thuốc hay phẫu thuật thẩm mỹ.
Châm cứu chữa mặt lệch thực hiện càng sớm càng hiệu quả. Nếu để qua giai đoạn phục hồi tốt mới điều trị, thời gian phục hồi sẽ lâu hơn. Tuy nhiên, sự phục hồi còn tùy theo tình trạng và sức khỏe của người bệnh. Thông thường, người càng lớn tuổi hoặc để trễ mới chữa thì thời gian điều trị bệnh sẽ kéo dài.
Cách châm cứu chữa mặt lệch
Chỉ định
Lệch mặt do liệt các dây thần kinh như VII, V, III, IV, VI…
Lệch mặt do các nguyên nhân như lạnh.
Lệch mạch sau tai biến mạch máu não.
Các trường hợp lệch mặt khác mà không có chống chỉ định của châm cứu.
Trường hợp lệch mặt do tai nạn, do bẩm sinh – di truyền… cần phẫu thuật mới giúp gương mặt trở nên cân đối hơn.
Chống chỉ định
Lệch mặt trong các bệnh cảnh nặng khác như: U não, áp xe não, đang trong giai đoạn cấp của đột quỵ cần cấp cứu ngay…
Một số chống chỉ định chung của châm cứu cần cân nhắc khi thực hiện như:
- Cơ thể suy kiệt, sức đề kháng suy giảm trầm trọng.
- Không châm vào vùng huyệt có viêm nhiễm, lở loét.
- Tất cả các nguyên nhân cần cấp cứu ngoại khoa hoặc nội khoa.
- Bệnh nhân có bệnh rối loạn đông máu hoặc sử dụng thuốc chống đông.
Công thức huyệt sử dụng trong châm cứu chữa liệt mặt
| Huyệt Thái dương | Huyệt Đồng tử liêu | Huyệt Dương bạch |
| Huyệt Ngư yêu | Huyệt Toản trúc | Huyệt Tình minh |
| Huyệt Quyền liêu | Huyệt Tứ bạch | Huyệt Địa thương |
| Huyệt Giáp xa | Huyệt Nhân trung | Huyệt Phong trì |
| Huyệt Thừa tương | Huyệt Hợp cốc | Huyệt Lao cung |
Cách thức chung của châm cứu chữa lệch mặt
Để thực hiện châm cứu cần chuẩn các dụng cụ châm:
- Kim châm, gòn sát khuẩn.
- Các thiết bị khác tùy phương pháp thực hiện như: máy xung điện, kim nhĩ hoàn…
- Kim châm bằng thép không gỉ. Kim được hấp tiệt trùng nếu sử dụng lại hoặc dùng kim vô trùng sử dụng 1 lần.
Mỗi bệnh nhân sẽ được châm số lượng huyệt tùy theo tình trạng bệnh. Thao tác châm kim đòi hỏi kỹ thuật và kinh nghiệm của bác sĩ. Khi châm, thầy thuốc dùng ngón cái và ngón trỏ ấn, căng da vùng huyệt. Tay kia châm kim nhanh qua da vùng huyệt, đẩy kim từ từ, kích thích kim cho đến khi người bệnh cảm giác căng, tức, nặng vừa phải, không đau vùng huyệt vừa châm. Bác sĩ cảm giác kim vít chặt tại vị trí huyệt. Trước khi châm và sau khi rút kim, bệnh nhân sẽ được sát trùng vùng da để ngừa nhiễm trùng.
Lưu ý khi lựa chọn châm cứu chữa lệch mặt
Phải tiến hành đầy đủ liệu trình theo tư vấn của các y bác sĩ.
Những đối tượng cần lưu ý khi châm như phụ nữ có thai, người bệnh bị rối loạn đông máu, người dị ứng với kim châm hoặc quá sợ châm, người bệnh có nhiễm trùng da… Tốt nhất bệnh nhân nên khai rõ tình trạng của mình để bác sĩ có biện pháp xử lí.
Trong quá trình châm cứu, nếu người bệnh thấy hiện tượng như:
- Hoa mắt.
- Chóng mặt.
- Vã mồ hôi.
- Cảm giác mệt mỏi, khó chịu.
Cần báo ngay cho bác sĩ hoặc nhân viên y tế để xử trí kịp thời.
Bệnh nhân có sẵn bệnh tim mạch như tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim… cần thông báo trước cho bác sĩ trước khi thực hiện thủ thuật.
Những phương pháp đông y khác giúp chữa mặt lệch
Xoa bóp – Bấm huyệt chữa mặt lệch được xem là phương pháp chỉnh mặt lệch không cần phẫu thuật. Phương pháp này giúp cải thiện tình trạng co cứng cơ khiến gương mặt trở nên hài hòa hơn. Đồng thời, xoa bóp – bấm huyệt giúp lưu thông khí huyết trên mặt làm da dẻ hồng hào, giải quyết tắc nghẽn của hệ kinh lạc.
Ngoài ra còn các phương pháp khác như cấy chỉ, mảng châm… cũng cho thấy hiệu quả cải thiện tình trạng mặt lệch.
Mặt lệch khiến người bệnh kém tự tin, ảnh hưởng lớn trong giao tiếp và đời sống sinh hoạt. Châm cứu chữa lệch mặt giúp cải thiện và điều chỉnh tình trạng mất cân đối của khuôn mặt. Người bệnh cần tuân thủ liệu trình châm đầy đủ và lựa chọn những cơ sở uy tín để việc điều trị đạt kết quả tốt.