Siêu âm bụng tổng quát nói chung và siêu âm gan nói riêng dần trở thành thường quy, phổ biến và dễ tiếp cận với người dân trong khi khám sức khỏe hoặc khám bệnh. Và việc phát hiện khối u trong gan trên siêu âm hiện không còn khó khăn nhờ sự phát triển kỹ thuật mạnh mẽ của máy siêu âm.
Điều dễ gây hoang mang cho khách hàng/bệnh nhân là lúc nhận kết quả ngay sau siêu âm có u gan, dù là u to hay nhỏ thì chủ yếu khách hàng/bệnh nhân vẫn mang tâm lý mình mang khối u ác tính.
Bạn hãy bình tĩnh! U gan khi phát hiện có thể lành tính, không phải ác tính. Không nên quá hoảng sợ. Hãy tìm hiểu kĩ thông tin về bệnh cũng như bệnh viện chuyên điều trị u gan. Lắng nghe các chuyên gia về u gan hướng dẫn, giải thích, tư vấn chuyên môn. Và một điều vô cùng quan trọng nữa, đó là hãy quan tâm đến chẩn đoán cho đúng trước, hơn là tìm cách điều trị gấp. Vì chỉ chẩn đoán đúng tình trạng bệnh mới giúp nâng cao hiệu quả điều trị!
Bây giờ, bác sĩ chuyên gia sẽ tư vấn với các bạn những gì sẽ làm sau đây:
Điều đầu tiên, có thể bạn đã biết hoặc bác sĩ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin để xác định bạn có thuộc nhóm nguy cơ cao của Ung thư biểu mô tế bào gan[HCC] hay không? Những khách hàng/bệnh nhân có nguy cơ cao gồm:
+ Viêm gan B mạn
+ Viêm gan C mạn
+ Đồng nhiễm virus Viêm gan B,C
+ Các trường hợp viêm gan, xơ gan do rượu bia hoặc xơ gan không liên quan đến virus viêm gan khác
+ Các trường hợp đang hoặc đã bị HCC….
Ung thư biểu mô tế bào gan [HCC] là một vấn đề lớn với sức khoẻ trên toàn thế giới, loại ung thư thường gặp nhất, và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong liên quan đến ung thư tại Việt Nam. Siêu âm là công cụ tầm soát chính ở các bệnh nhân nguy cơ cao theo khuyến cáo mới nhất của Mỹ cũng như của Bộ Y tế Việt Nam năm 2020. Với vai trò sàng lọc, siêu âm có độ nhạy phát hiện từ 58% đến 89% và độ đặc hiệu hơn 90%.
Nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao, mục tiêu giám sát là phát hiện HCC ở giai đoạn sớm để có thể điều trị triệt căn. Kích thước của các khối u là quan trọng nhất trong các quyết định quản lý HCC và giám sát tiếp theo [có thể chụp cắt lớp vi tính [CLVT], chụp cộng hưởng từ [CHT] sau đó]. Các hiệp hội quốc tế, Mỹ và Bộ Y tế đều thống nhất ngưỡng kích thước u để giám sát là 10mm và được cụ thể hóa trong phân loại LI-RADS của Mỹ như sau: Có ba mức độ và các khuyến cáo quản lý tương ứng:
- US-1: Tổn thương tìm thấy không nghi ngờ đối với HCC[Không có tổn thương hoặc có hình ảnh tổn thương chắc chắn lành tính như nang đơn giản, đảo gan lành, u máu gan đã biết hoặc tổn thương đã theo dõi 2 năm được khẳng định lành tính] 🡪 Siêu âm lại sau 6 tháng.
- US-2: Tổn thương tìm thấy nhỏ hơn 10mm, không chắc chắn lành tính 🡪 Siêu âm lại trong thời gian 3-6 tháng.
- US-3: Tổn thương tìm thấy lớn hơn hoặc bằng 10mm, không chắc là lành tính, hoặc có huyết khối tĩnh mạch cửa, gan mới xuất hiện 🡪 Cần thăm khám sâu hơn bằng chụp Cắt lớp vi tính hoặc Cộng hưởng từ để chẩn đoán bản chất khối u.
- Tóm lại, dựa vào LI-RADS, bạn nên theo khuyến cáo như sau:
Nếu bạn không thuộc nhóm nguy cơ cao, khả năng bạn có khối u lành tính là khá cao.
Các hình ảnh điển hình của lành tính như nang đơn giản, đảo gan lành, u máu gan đã biết hoặc tổn thương đã theo dõi 2 năm được khẳng định lành tính thì bạn chỉ cần theo dõi siêu âm định kỳ mỗi 6 đến 12 tháng.
Các hình ảnh còn lại, bác sĩ chuyên gia sẽ khuyên bạn làm thêm kỹ thuật Chụp cắt lớp vi tính hoặc Cộng hưởng từ để phân loại tổn thương và có hướng chẩn đoán chính xác. Khối u của bạn sẽ được tiếp cận theo 3 hướng: Không cần can thiệp gì[u máu gan, tăng sản thể nốt khu trú, u tuyến nhỏ…], cần can thiệp[U tuyến lớn, HCC, di căn gan…] và “các tổn thương quá nhỏ không xác định được bản chất-TSTCs”.
- Các khối u không cần can thiệp gì các bạn cần theo dõi định kỳ mỗi 6 tháng với bác sĩ chuyên gia để đánh giá sự phát triển của khối u và ngoài ra cần tầm soát những tổn thương khác có thể phát hiện mới.
- Các khối u cần can thiệp thì các bạn phải tiến hành chẩn đoán và điều trị bởi các chuyên gia về ung bướu tại các cơ sở bệnh viện uy tín, chất lượng.
- Với TSTCs là những tổn thương nhỏ hơn 15mm mà chưa xác định được bản chất là gì. Các tổn thương này nếu có ở các khách hàng/bệnh nhân không có tiền sử bệnh ác tính trước đó được xem là những tổn thương lành tính. Vì vậy, các bạn cần theo dõi định kỳ 3-6 tháng trong vòng 2 năm để khẳng định tính chất lành tính của nó.
Chẩn đoán sớm, đúng, đầy đủ, tư vấn theo dõi và điều trị là mục tiêu lớn vô cùng quan trọng khi phát hiện thấy khối u ở gan trên siêu âm. Một mặt giải tỏa tâm lý lo lắng, hoang mang cho khách hàng/bệnh nhân khi nhận được kết quả lành lành tính. Mặt khác cần điều trị tích cực khi không may đó là khối u ác tính và việc phát hiện sớm khối u trên siêu âm sẽ đem lại lợi ích rất lớn cho công cuộc điều trị thành công khối u của bạn.
Các yếu tố làm mất cơ hội phát hiện u gan giai đoạn sớm có thể là bạn không quan tâm sức khỏe, bạn không nhận biết được mình thuộc nhóm nguy cơ cao ung thư gan hay không, bạn không theo dõi định kỹ theo hẹn, hoặc có thể là do chất lượng thiết bị máy siêu âm, không được phát hiện bởi các bác sĩ chuyên gia ung bướu.
Bệnh viện Ung Bướu Nghệ An có đội ngũ y bác sỹ chuyên gia được đào tạo chuyên sâu, có chuyên môn cao về lĩnh vực u gan cùng hệ thống máy siêu âm màu, cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ và thiết bị xét nghiệm hiện đại, đầy đủ, ứng dụng các công nghệ bậc nhất, mới nhất về chẩn đoán hình ảnh nhằm mang lại dịch vụ chất lượng cao, trao cơ hội phát hiện sớm, chẩn đoán đúng, tư vấn theo dõi cũng như điều trị triệt để, toàn diện, chuyên nghiệp khối u gan của các bạn.
Bs.CKI Nguyễn Văn Dũng
Âm gan tăng là dấu hiệu gan bị tổn thương hoặc cũng có thể đang xuất hiện khối u trong gan. Để biết chính xác khối tăng âm gan trong cơ thể có nguy hiểm hay không, có cần can thiệp nội khoa hoặc phẫu thuật hay không, người bệnh cần đến bệnh viện thăm khám sớm nhất ngay sau khi phát hiện ra những dấu hiệu bất thường trong cơ thể.
Khối tăng âm trong gan là khi bác sĩ siêu âm phát hiện ra khoảng nhu mô gan hay tổ chức lạ nằm trong gan có thay đổi về cấu trúc theo chiều hướng tăng mật độ tế bào, tăng khả năng phản hồi với sóng siêu âm so với các phần khỏe mạnh hoặc là tăng độ sáng tại mô gan khiến cho đường bờ của các cấu trúc mạch máu bị mờ đi.
Gan tăng âm có thể là dấu hiệu của một khối u gan
Khối âm gan tăng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh khác nhau như: Áp xe gan do A – míp hoặc do vi khuẩn giai đoạn hóa mù, xơ gan, gan nhiễm mỡ, ung thư gan …
- Khối u gan lành tính là gì?
U gan lành tính là tế bào bình thường, không phải ung thư, không lây lan hoặc di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể. U gan lành tính tiến triển chậm và hầu như không để lại ảnh hưởng quá lớn. Do vậy, bệnh nhân không bắt buộc phải điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật.
- Triệu chứng của u gan lành tính
Phần lớn, u gan lành tính không lớn đến mức gây khó chịu hoặc đau. Tuy nhiên, nếu chúng phát triển đủ lớn sẽ có những biểu hiện cơ bản sau đây:
– Ớn lạnh;
– Khó chịu hoặc đau;
– Mệt mỏi;
– Sốt;
– Ăn mất ngon;
– Đổ mồ hôi đêm;
– Giảm cân.
Những biểu hiện trên không có giá trị chẩn đoán chính xác. Nếu có những biểu hiện nghi ngờ mắc u gan, bệnh nhân cần đến bệnh viện thăm khám kịp thời để xác định chính xác khối u là lành tính hay ác tính để có hướng chữa trị, xử lý kịp thời.
- Một số dạng u gan lành tính do âm gan tăng
– U máu gan: Dấu hiệu điển hình khi siêu âm là phát hiện thấy một khối tăng âm đồng nhất hoặc lấm chấm, giưới hạn rõ đường bờ. U gan máu rất phổ biến, thường gặp ở độ tuổi từ 30 – 50;
– Nang gan: Là vùng rỗng âm tròn hoặc bầu dục với hình tăng âm phía sau khi siêu âm, thành nang mảnh và rõ nét, nhu mô xung quang gan bình thường;
– Tăng sản thể nốt cư trú: Đây là trường hợp u gan lành tính ít gặp. Dấu hiệu của bệnh là khi siêu âm phát hiện khối hình tròn hoặc có thủy, đồng âm hoặc hơi tăng âm nhẹ so với nhu mô gan.
U gan ác tính là căn bệnh nguy hiểm nhất khi có dấu hiệu gan tăng âm, là loại ung thư nguy hiểm nhất trong các loại ung thư hiện nay.
U gan ác tính là sự tập hợp của các tế bào bất thường trong gan thành khối u, có khả năng xâm lấn tới mô lân cận và theo máu, hệ bạch huyết di căn tới những cơ quan khác trong cơ thể. Bác sĩ có thể chẩn đoán xác định u ác tính dựa trên kết quả siêu âm gan thấy có khối tăng âm, chụp CT cắt lớp, chụp MRI hoặc sinh thiết.
- Các dấu hiệu của u gan ác tính
– Mệt mỏi, sụt cân bất thường: Khi mắc u gan ác tính, cơ thể bệnh nhân luôn trong trạng thái mệt mỏi, cơ thể suy nhược, giảm cân mất kiểm soát. Trung bình giảm khoảng 5 – 6 kg/tháng.
– Rối loạn tiêu hóa: Khối u gan ác tính ảnh hưởng lớn đến quá trình thải lọc độc tố trong gan, dẫn đến chức năng gan suy giảm và kéo theo hệ tiêu hóa cũng bị ảnh hưởng. Người mắc ung thư gan thường bị táo bón, tiêu chảy, đau bụng dữ dội.
– Sốt nhẹ kéo dài: U gan ác tính có thể dẫn đến hoại tử tế bào gan, gây nhiễm trùng, sốt. Nếu bệnh nhân sốt từ 37 – 39 độ không dứt, cần đến ngay bệnh viện để thăm khám và kiểm tra.
– Vàng da: Thường xuất hiện ở giai đoạn cuối của u gan ác tính. Lúc này, khối u đã lớn dần làm quá trình chuyển hóa các chất, mật bị giảm, nồng độ bilirubin tăng cao khiến người bệnh bị vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, ngứa da.
– Đau tức kéo dài: Quá trình gan bị tuổn thương sẽ dẫm tới những cơn đau quặn thắt.
– Gan to: Ở giai đoạn cuối của ung thư gan, người bệnh có thể sờ thấy khối u ở phần gan trên cơ thể. Lúc này, cơ thể người bệnh đã bị suy nhược nghiêm trọng, rụng lông, rụng tóc và xuất hiện những mạch sao ở vùng da mỏng trên cơ thể.
Bên cạnh những biểu hiện lâm sàng trên, bác sĩ cũng có thể chẩn đoán bệnh nhân bị mắc u gan ác tính qua việc siêu âm gan thấy có khối tăng âm, ít âm hoặc đồng âm rõ nét và rộng, chụp CT cắt lớp, chụp MRI hoặc sinh thiết.
- Biến chứng của u gan ác tính
– Suy gan: Các tế bào gan bị tổn thương nhiều dẫn đến chức năng gan suy giảm, lâu dần sẽ dẫn tới suy gan.
– Suy thận: Chức năng gan suy giảm khiến thận phải làm việc nhiều hơn để lọc thải độc tố ra khỏi cơ thể, lâu dần sẽ bị quá tải dẫn đến suy thận.
– Di căn: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của u gan ác tính. Các tế bào bất thường trong gan sẽ theo máu và hệ bạch huyết xâm lấn đến các cơ quan khác trên cơ thể. Bệnh trở nặng có thể khiến bệnh nhân tử vong.
Bệnh nhiễm trùng gan được phát hiện khi siêu âm thấy các khối tăng âm phía sau, không có vỏ. Bệnh thường do một số loại vi sinh vật như trùng A-míp, các loại sán, các loại vi khuẩn xâm nhập, cư trú trong gan gây nên. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, vùng nhiễm trùng gan lớn dần và có thể phá hủy lá gan của bệnh nhân.
Bệnh nhiễm trùng gan có thể điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật.
Gan bị viêm
- Đầu tiên, nếu có những triệu chứng bất thường của cơ thể như: Sốt kéo dài, vàng da, giảm cân không kiểm soát, … bệnh nhân cần đến ngay bệnh viện để thăm khám và được chẩn đoán bệnh kịp thời, giúp tăng hiệu quả trong quá trình điều trị.
- Khi được chẩn đoán có khổi tăng âm, bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, thực hiện các phương pháp chẩn đoán khác để tìm ra chính xác nguyên nhân gây bệnh để từ đó có phác đồ điều trị cụ thể.
- Để cải thiện chức năng gan, bệnh nhân cần thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống như: Ăn nhiều trái cây tươi, rau xanh, không ăn nhiều thức ăn chứa nhiều mỡ, chất đạm, chất béo, không hút thuốc lá, uống rượu bia, không thức khuya, …, duy trí tập luyện thể thao để tăng cường sức khỏe./.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý cũng như kê đơn thuốc hiệu quả tốt nhất.
Trung tâm Tiêu hoá – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc
- Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc Phúc Trường Minh – Số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
- Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc – 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
- Phòng khám Hồng Ngọc Savico Long Biên – Tầng 3, tòa B, Savico Megamall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội
Hotline: 0911 908 856 – 0932 232 016
Email:
Cập nhật nhiều thông tin hữu ích và chương trình Ưu đãi tại:
//www.facebook.com/trungtamtieuhoaBVHongNgoc