Một trong những cách để người lao động tự do được hưởng lương hưu khi về già chính là tham gia bảo hiểm xã hội [BHXH] tự nguyện. Vậy mức đóng BHXH tự nguyện năm 2023 là bao nhiêu?
Mục lục bài viết [Ẩn]
1. Công thức tính mức đóng BHXH tự nguyện
Theo Điều 10 và Điều 14 Nghị định 134/2015/NĐ-CP, hiện nay, mức đóng BHXH tự nguyện hằng tháng của người lao động được xác định theo công thức sau:
Mức đóng/tháng
=
22%
x
Mức thu nhập chọn đóng BHXH tự nguyện
-
Mức nhà nước hỗ trợ đóng
Trong đó:
- Mức thu nhập đóng BHXH sẽ do người lao động tự chọn nhưng phải đảm bảo:
+ Thấp nhất = Mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn = 1,5 triệu đồng [theo Điều 3 Nghị định 07/2021/NĐ-CP, mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn năm 2023 = 1,5 triệu đồng].
+ Cao nhất = 20 x Mức lương cơ sở.
- Mức nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện được tính theo tỷ lệ phần trăm [%] trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn trong thời gian tối đa 10 năm:
STT
Đối tượng
% Hỗ trợ
Số tiền hỗ trợ năm 2023 [đồng]
1
Hộ nghèo
30%
1.500.000 x 22% x 30% = 99.000
2
Hộ cận nghèo
25%
1.500.000 x 22% x 25% = 82.500
3
Khác
10%
1.500.000 x 22% x 10% = 33.000
Ví dụ: Nếu không thuộc hộ nghèo hoặc cận nghèo và chọn mức lương đóng BHXH tự nguyện là 05 triệu đồng/tháng. Hằng tháng, bạn sẽ phải đóng số tiền như sau:
Mức đóng hằng tháng = 22% x 05 triệu đồng - 33.000 đồng = 1.067.000 đồng.
2. Mức đóng BHXH tự nguyện năm 2023
Với công thức tính ở mục 2 thì tùy vào mức thu nhập chọn đóng BHXH tự nguyện mà mỗi người lao động sẽ phải đóng tiền theo các mức khác nhau nhưng không được thấp hơn giới hạn tối thiểu hoặc vượt quá giới hạn tối đa sau đây:
* Mức đóng BHXH tối thiểu:
Đối tượng
Mức đóng tối thiểu năm 2023
Hộ nghèo
231.000 đồng/tháng
Hộ cận nghèo
247.500 đồng/tháng
Đối tượng khác
297.000 đồng/tháng
* Mức đóng BHXH tối đa:
Do có sự thay đổi về lương cơ sở vào ngày 01/7/2023 nên mức đóng BHXH tự nguyện tối đa trong năm 2023 cũng có sự điều chỉnh:
Đối tượng
Mức đóng tối đa đến hết 30/6/2023
Mức đóng tối đa từ 01/7/2023
Hộ nghèo
6.457.000 đồng/tháng
7.821.000 đồng/tháng
Hộ cận nghèo
6.473.500 đồng/tháng
7.837.500 đồng/tháng
Đối tượng khác
6.523.000 đồng/tháng
7.887.000 đồng/tháng
3. Người nào được quyền tham gia BHXH tự nguyện?
Theo khoản 4 Điều 2 Luật BHXH năm 2014, người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Cùng với đó, khoản 1 Điều 8 Quyết định 595/QĐ-BHXH cũng liệt kê cụ thể những đối tượng được tham gia BHXH tự nguyện hiện nay bao gồm:
- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động dưới 01 tháng.
- Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, ấp, bản, sóc, làng, tổ dân phố, khu, khu phố.
- Người lao động giúp việc gia đình.
- Người tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ nhưng không hưởng tiền lương.
- Xã viên không hưởng tiền lương, tiền công làm việc trong hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã;
- Người nông dân, người lao động tự tạo việc làm.
- Người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ thời gian đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu hằng tháng.
Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, lao động nam nghỉ hưu từ ngày 1/1/2022 trở đi, có mức lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội trong 20 năm đóng bảo hiểm xã hội.
Sau đó, cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam, mức tối đa bằng 75%.
Cụ thể, lao động nam nghỉ hưu vào năm 2021 thì mức lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội trong thời gian 19 năm đóng bảo hiểm xã hội.
Sau đó, cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam, mức tối đa bằng 75%.
Lao động nam cần 35 năm đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu tối đa.
Quy định về lương hưu đối với lao động nữ đã thay đổi trước đó. Cụ thể, lao động nữ nghỉ hưu từ ngày 1/1/2021 trở đi, thì mức lương hưu được tính tương ứng với số năm đóng bảo hiểm xã hội.
Lương hưu hằng tháng của lao động nữ được tính bằng 45% mức bình quân lương tháng đóng bảo hiểm xã hội tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội.
Sau đó, cứ mỗi năm tính thêm 2%, tối đa bằng 75%.
Lao động nữ cần 30 năm đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu tối đa.
Tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc là mức lương, phụ cấp theo quy định, không bao gồm các chế độ phúc lợi [tiền thưởng sáng kiến, ăn giữa ca, hỗ trợ xăng xe, điện thoại, đi lại…].