Bài viết được viết bởi Dược sĩ Nguyễn Văn Mạnh: Chuyên gia tư vấn dinh dưỡng Nutricare và tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Đức Minh.
Mắm tôm là một loại gia vị dân dã, không thể thiếu trong nhiều món ăn ở Việt Nam như bún đậu, bún riêu cua, bún ốc,… Vì vậy, “Sau phẫu thuật có được ăn mắm tôm không?” là câu hỏi của nhiều gia đình có người thân mới phẫu thuật. Để giải đáp cho vấn đề trên, hãy tham khảo lời khuyên của chuyên gia dinh dưỡng Nutricare trong bài viết dưới đây.
Theo kinh nghiệm của những người đã từng phẫu thuật, bạn không nên ăn mắm tôm sau phẫu thuật. Mắm tôm sạch chứa các dưỡng chất như Protein, Axit béo, Canxi, Phospho mang lại nhiều giá trị cho sức khỏe. Tuy nhiên, đối với người sau phẫu thuật, ăn mắm tôm có thể làm vùng vết mổ hình thành sẹo lồi, sẹo thâm, sạm. Với mắm tôm chế biến không sạch, vi khuẩn có trong đó có thể dễ dàng tấn công hệ tiêu hóa người bệnh gây ngộ độc, đau bụng, tiêu chảy,…
Nguyên liệu chính để làm mắm tôm bao gồm tôm và muối, sau đó qua quá trình lên men, ủ cho ra thành phẩm chứa nhiều dinh dưỡng. Để biết “Sau phẫu thuật có được ăn mắm tôm không?” thì chúng ta cùng tìm hiểu nhé!
Bảng thành phần dinh dưỡng có trong mắm tôm:
| Thành phần | Hàm lượng trong 100g |
| Protein | 7g |
| Chất béo | 0.8g |
| Đường | 2.1g |
| Canxi | 645mg |
| Phospho | 225.6mg |
Mặc dù có nhiều chất dinh dưỡng nhưng người sau phẫu thuật ăn mắm tôm có thể mắc phải một số nguy cơ dưới đây.
Trong mắm tôm có chứa Axit amin Tyrosine, khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ kích hoạt Enzyme Tyrosinase tạo Melanin. Chất đó là sắc tố da khiến cho vùng da vết thương hình thành sẹo thâm, sạm gây mất thẩm mỹ.
Người sau phẫu thuật sức đề kháng còn yếu, khi ăn phải mắm tôm không đảm bảo chất lượng sẽ dễ mắc phải bệnh tả, tiêu chảy, đau bụng, ngộ độc,… Hiện nay có nhiều cơ sở chế biến mắm tôm không đạt chuẩn, trong quá trình ủ và lên men dễ hình thành dòi, mốc. Đặc biệt, trong mắm tôm không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, vi khuẩn E.coli có thể gây ngộ độc thức ăn và vi khuẩn Salmonella gây bệnh thương hàn,…
Mắm tôm chứa lượng lớn Protein, trong đó có nhiều Protein lạ kích thích hệ miễn dịch của cơ thể tạo kháng thể chống lại gây ra phản ứng dị ứng khiến vùng vết thương có nguy cơ bị nổi mẩn, ngứa,… Điều đó làm vết mổ dễ bị sưng, viêm nhiễm và lâu hồi phục.
Người sau phẫu thuật cơ thể còn mệt mỏi, chán ăn. Khi ăn những thực phẩm mùi vị khó chịu có thể càng làm giảm khẩu vị khiến họ cảm thấy ăn không ngon, bỏ bữa. Enzyme có trong ruột của con tôm sẽ được sử dụng để lên men, do đó mùi vị nồng của mắm tôm do chính loại Enzyme này tạo ra.
Như vậy đây là 4 lý do lớn trả lời cho việc sau phẫu thuật có được ăn mắm tôm không.J
Các loại mắm đều không phải là thực phẩm tươi sống và là thực phẩm chế biến cao, không được khuyến khích cho người sau mổ. Trong bữa ăn hàng ngày, có thể dùng một lượng nhỏ để chấm hoặc làm gia vị nếu người bệnh muốn ăn mắm.
Bên cạnh đó, người sau phẫu thuật nên sử dụng nước mắm chay được làm từ thực vật. Do được chế biến từ đậu nành, dứa, điều, nước dừa,… nên nước mắm chay có mùi thơm dịu, thanh không nồng, khó chịu như các loại mắm truyền thống khác. Đồng thời, mắm chay cung cấp đạm từ thực vật như đạm đậu nành cùng nhiều loại dinh dưỡng khác ít gây dị ứng, kích ứng cho cơ thể.
Đặc biệt, người sau phẫu thuật nên kiêng các loại mắm được làm từ hải sản như mắm nêm, mắm ruốc,… vì loại gia vị này không chỉ dễ gây phản ứng dị ứng, gây rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, đau bụng,… và nếu sử dụng quá nhiều mắm còn có thể ảnh hưởng đến vết mổ làm hình thành sẹo lồi, sẹo thâm.
Qua những thông tin, tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng Nutricare trong bài viết trên hy vọng bạn đã có thể tìm được lời giải đáp cho câu hỏi “Sau phẫu thuật có được ăn mắm tôm không?”. Hãy tham khảo để có lựa chọn phù hợp nhất cho người sau phẫu thuật tránh những ảnh hưởng không tốt từ thức ăn đến vết mổ và sức khỏe người bệnh.
Hãy truy cập và nhắn tin vào fanpage Nutricare – Bí quyết sống khỏe hoặc gọi tới hotline 18006011 để được hỗ trợ và tư vấn nhanh nhất về dinh dưỡng sau phẫu thuật nhé!
**Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.
Phan Oanh Các mẹ ơi e sinh đc 4m13d rồi nà thèm mắm tôm với cà pháo lắm í. Cho e hỏi sinh xong mấy tháng thì ăn đc ạ !!
4m13d bé đc 7kg5
Ủng hộ chúng tôi bằng cách chia sẻ trang web này :]
LÀM MẸSức khỏe - Sữa mẹ sau khi sinh
Mắm dù là một món ăn rất ngon của Việt Nam nhưng mà mẹ bỉm nào đang thắc mắc coi liệu sau sinh có được ăn mắm không thì câu trả lời đó chính là không nha các mẹ. Em thấy mấy nay lướt trên mấy trang mạng xã hội nhiều mẹ sau sinh hay có câu hỏi: Sinh rồi ăn mắm được không? rồi Cho con bú ăn tí mắm có hại con không? rồi cứ mấy câu thể hiện lòng thèm thuồng món ăn bún đậu mắm tôm,...nên sẵn đây em chia sẻ 1 vài thông tin về thắc mắc sau sinh có được ăn mắm không của mấy chị em sau sinh luôn. Được biết nếu trong 100g mắm tôm, chúng chứa năng lượng 73 kcal, đạm 14.8 g, nước 83.7 g, chất béo 1.5 g rất có lợi cho sức khỏe nhưng chỉ đối với người bình thường còn với các chị sau sinh thì không hề nha.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Em có lần, sau sinh 1 tháng muốn ăn lắm nhưng phải kiềm nén cơn thèm lại đó vì chỉ muốn tốt cho con thôi. Chứ lại chiều cái miệng mình mà khi con bị gì nói câu 'giá như không ăn' cũng không còn ý nghĩa gì. Nguyên nhân không nên ăn đó chính là: 1. Gây mùi hôi cho sữa Các chị biết rồi đó, mắm tôm ăn rất ngon, vị đậm đà nhưng mùi thì rất là nồng, vì vậy khi ăn vào sẽ rất dễ ảnh hưởng đến mùi sữa. Khi trẻ bú dễ bị khó chịu , quấy khóc 2. Gây ảnh hưởng sức khỏe Thường sau sinh, có mẹ bỉm sức khỏe chưa phục hồi hoàn toàn, đề kháng nhiều khi còn rất yếu nên nếu lỡ ăn mấy món như mắm thì rất hay lạnh bụng, khó tiêu, ảnh hưởng cả mẹ và bé. Vì mắm thường là nguyên liệu sống, không qua quá trình nấu chín, chỉ lên men nên chứa rất nhiều vi khuẩn. Ngoài việc sau sinh không được ăn mắm ra thì các mẹ bỉm nên hạn chế luôn các món như: Nhiều dầu mỡ Thức uống chứa caffein, chứa cồn Thức ăn nhiều gia vị Thức ăn chua Thức ăn sống Nhưng mà các chị cũng đừng quá thất vọng sau sinh không thể ăn mắm vì nó chỉ là không ăn trong 3 tháng đầu thôi nhưng kể từ tháng thứ 3 trở đi thì mẹ bỉm có thể dùng mắm tôm với lượng ít rồi đó.
Thứ tư - 06/07/2016 20:04
Sau khi sinh, trong thời gian nuôi con nhỏ bà đẻ có nên ăn mắm tôm không và ăn mắm tôm có hại gì không là thắc mắc của nhiều bà mẹ. Sau đây là thông tin chi tiết về ích lợi và tác hại của mắm tôm...
Mắm tôm là món ăn phổ biến ở Việt Nam. Đặc trưng của mắm tôm là mặn, có mùi thơm [đối với nhiều người không ăn được món này lại gọi là mùi hôi]. Mắm tôm được dùng trong chế biến thức ăn hoặc làm đồ chấm các loạt rau, thịt...
| Mắm tôm là món ăn phổ biến ở Việt Nam |
Ăn mắm tôm có hại không?
Câu trả lời là không. Mắm tôm [sạch] không những không có hại mà còn có lợi cho sức khỏe.
Từ thế kỉ XIX, đã có nhiều công trình khóa học khẳng định về hàm lượng dinh dưỡng và đảm bảo vệ sinh của mắm. Theo nghiên cứu mới đây của tiến sĩ Dr. Nemesio Montaño và tiến sĩ Dr. Victor Gavino thuộc Khoa Dinh dưỡng , Đại học Montreal [Cannada], các loại mắm tôm truyền thống chứa một lượng lớn DHA, một loại axit béo quan trọng đóng vai trò quan trọng phát triển trí thông minh,phát triển võng mạc và hoàn thiện hệ thần kinh.
Chúng ta đều biết rằng DHA có vai trò giúp hoàn thiện trí não cho thai nhi và cả cho trẻ sơ sinh. Đối với người trưởng thành, loại axit này giúp phòng chống các bệnh về tim mạch, chống đột quỵ, các bệnh về khớp và hạn chế lượng đường trong máu đối với người bị tiểu đường. Một nghiên cứu khác của Viện Chăm sóc sức khỏe Thái Lan công bố rằng sau 6 tháng được bổ sung DHA, những bệnh nhân cao tuổi có triệu chứng mất trí nhớ đã có những chuyển biến rất tích cực về sự minh mẫn và trí nhớ.
Thật không may là cơ thể con người lai không thể tự tổng hợp được hợp chất này mà phải lấy từ các loại thực phẩm khác. Đối với người Mỹ và châu Âu, nguồn DHA chủ yếu được tổng hợp từ sữa động vật. Và điều ít ai biết rằng, một lượng lớn DHA cũng được lấy từ các loại mắm tôm và mắm cá, đặc biệt là mắm tôm, loại thực phẩm vô cùng rẻ tiền của người châu Á.
Một nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng mắm là một nguồn dinh dưỡng giàu protein và vitamin B. Trang asianfood.com nhận định rằng thật khó tin rằng loại mắm ăn được quanh năm với chi phí rất thấp như vậy lại giàu dinh dưỡng đến mức có thể tạo ra sự khác biệt về IQ ở trẻ.
Trong mắm tôm có chứa các chất giữ nước là protein, peptide và carbohydrate. Chúng hòa tan, làm giảm hoạt động của nước từ đó hạn chế sự sinh sôi nảy nở của vi khuẩn. Quá trình này dẫn đến sự vô trùng tự nhiên. Đó là lí do tại sao mà từ hàng trăm năm trước, rất lâu trước khi tủ lạnh ra đời nhưng hủ mắm vẫn thơm ngon sau khi được ủ trong một thời gian dài. Đó quả là sự sáng tạo tuyệt vời của ông cha nhằm thích nghi với thời tiết nóng ẩm của vùng nhiệt đới.
Ngoài ra, ở các vùng nhiệt đới, nơi mà hầu hết các thực phẩm tươi sống đều có thể dễ dàng bị hỏng do nhiệt độ và độ ẩm cao, việc phơi khô thực phẩm để bảo quản được lâu trở nên vô cùng cần thiết. Ở một số nước như Việt Nam, tôm sau khi xay nhỏ ra còn được đem phơi nắng. Ánh nắng mặt trời là một trong những nguồn diệt khuẩn tự nhiên tốt nhất.
Những lí do trên là dẫn chứng mạnh mẽ chống lại quan niệm cho rằng phương pháp lên men, ủ tôm sống trong một trời gian dài với muối là không sạch sẽ. Trước đây, phương Tây cũng cho rằng các sản phẩm mắm của xứ ta là sản phẩm từ cá thối mất vệ sinh và độc hại.
Tuy nhiên sau đó, nhiều nghiên cứu đã được chứng minh ngược lại. Tiến sĩ M.E Rose-phụ trách phòng nghiên cứu hóa Viên Pasteur cho rằng người châu Âu đã sai về sản phẩm mắm của xứ An Nam vì chưa đánh gía đúng hàm lượng dinh dưỡng trong mắm và chưa thực thực sự hiểu về phương pháp lên men tự nhiên của người châu Á.
Bà đẻ có nên ăn mắm tôm không?
Ở Việt Nam, theo kinh nghiệm dân gian, bà đẻ bị bắt kiêng ăn rất nhiều thứ. Với bác sĩ sản khoa thì sự kiêng khem này là vô lý. Tuy nhiên, các bác sĩ vẫn khuyến cáo, bà đẻ không nên ăn mắm tôm vì:
- Trong mắm tôm chứa nhiều vi khuẩn, có thể gây hại cho mẹ và bé.
- Mắm tôm nếu chưa chín không tốt cho sức khỏe.
- Khó xác định nguồn nguyên liệu đầu vào làm mắm tôm có tươi, sạch không.
Bà đẻ nuôi con nhỏ là thời kỳ nhạy cảm. Thường mẹ ăn có chất gì thì rất dễ vào sữa cho con bú.